كشورهاي جهان آماده همكاري با دولت جديد ايران
نامه مهم پزشكيان به مخبر درباره انتصاب‌ها
«در هيچ يك از وزارتخانه‌ها و معاونت‌هاي رياست‌جمهوري از جمله شركت‌هاي تابعه يا وابسته به دستگاه‌هاي ياد شده، جز انجام امور متعارف و پرداخت‌هاي جاري، از عقد يا عملياتي كردن قراردادهاي جديد يا ايجاد هرگونه تعهد به هرشكل از جمله صدور احكام اداري و تعهد آور و همچنين عزل و نصب افراد و هر نوع استخدام يا به كارگيري نيروي جديد به هر شكل خودداري شود.
«در هيچ يك از وزارتخانه‌ها و معاونت‌هاي رياست‌جمهوري از جمله شركت‌هاي تابعه يا وابسته به دستگاه‌هاي ياد شده، جز انجام امور متعارف و پرداخت‌هاي جاري، از عقد يا عملياتي كردن قراردادهاي جديد يا ايجاد هرگونه تعهد به هرشكل از جمله صدور احكام اداري و تعهد آور و همچنين عزل و نصب افراد و هر نوع استخدام يا به كارگيري نيروي جديد به هر شكل خودداري شود. در موارد اجتناب ناپذير، انجام اين امور با كسب مجوز كتبي از جنابعالي بلامانع خواهد بود. مصوبات هيات وزيران سيزدهم كه داراي بار يا آثار مالي بوده و تاكنون ابلاغ نشده، پس از هماهنگي با اينجانب ابلاغ شود.»
اين بخشي از نامه روز گذشته مسعود پزشكيان، رييس‌جمهور منتخب به محمد مخبر، سرپرست رياست‌جمهوري است.
در اين نامه هرچند به‌طور خاص اشاره به مورد يا ابهامي نشده اما احتمالا به گمانه زني‌هايي پرداخته كه در روزهاي گذشته درباره جابه‌جايي در هفته‌هاي پيش رو مطرح شده بود و اين خطر را گوشزد مي‌كرد كه احتمال دارد در هفته‌هايي كه تا استقرار رسمي دولت جديد باقي مانده برخي تصميمات شخصي گرفته شود.
البته اين موضوع با واكنش مقامات دولت سيزدهم نيز مواجه شده و آنها هر گونه تصميم شخصي در اين زمينه را تكذيب كرده‌اند. وزير اقتصاد گفت: بر اساس ابلاغيه سرپرست رياست‌جمهوري تا زمان استقرار دولت چهاردهم هرگونه تغيير و جابه‌جايي نيروي انساني در دولت بايد بر مبناي الزامات قانوني صورت گيرد. سيد احسان خاندوزي درباره برخي شائبه‌ها مبني بر انتصابات و صدور احكام توسط برخي دستگاه‌هاي دولتي اظهار كرد: با توجه به قانون بودجه و تعيين رديف بودجه هر دستگاه و در نظر گرفتن اين مساله كه تك‌تك حكم‌ها و اقدامات از قبل در بودجه مشخص شده كسي نمي‌تواند ريالي بيشتر اختصاص دهد. وي افزود: درخصوص صدور احكام نيز دكتر مخبر ابلاغيه‌اي صادر كرد كه تا زمان واگذاري امور به دولت چهاردهم در احكام صادره بايد الزامات قانوني رعايت شود.
وزير اقتصاد تاكيد كرد: بر اساس اين ابلاغيه، تمامي دستگاه‌هاي اجرايي موظفند تا زمان استقرار دولت چهاردهم از هرگونه تغيير در ساختارهاي سازماني، جابه‌جايي نيروي انساني و نقل و انتقال اموال دولتي، اعمال آيين‌نامه جديد، تغيير در تعرفه‌ها و عوارض و هرگونه اقدامات خارج از ضوابط و مقررات، خودداري نمايند. خاندوزي در پاسخ به اين سوال كه وضعيت خزانه در آستانه تحويل و تحول دولت چگونه است؟ گفت: فردا يا پس فردا گزارش مفصلي را از وضعيت وزارت اقتصاد در بخش‌هاي مختلف از جمله اوضاع خزانه به آقاي پزشكيان ارايه مي‌دهم و در اختيار رسانه‌ها جهت انتشار قرار خواهم داد.
با اين وجود يكي از مسائلي كه در روزهاي گذشته از سوي افراد مختلف مطرح شده اين است كه با توجه به شهادت آيت‌الله رييسي و اينكه كشور در هفته‌هاي گذشته با سرپرست اداره شده آيا امكان آن وجود ندارد كه مراسم تنفيذ و تحليف با سرعت بيشتري برگزار شود؟
فعلا بر اساس مسائل قانوني مطرح شده شوراي نگهبان تاييدات ابتدايي درباره انتخابات را صادر كرده و شرايط قانوني جابه‌جايي را نيز روشن كرده است. در پي سقوط بالگرد حامل سيد ابراهيم رييسي رييس‌جمهور و هيات همراه و به شهادت رسيدن رييس‌جمهور و با توجه به پيش‌بيني قانون اساسي درباره شرايط فقدان رييس‌جمهوري، لوازم براي اجراي اصل ۱۳۱ قانون اساسي مهيا شد.
در اصل ۱۳۱ قانون اساسي آمده است كه «در صورت فوت، عزل، استعفاء، غيبت يا بيماري بيش از دو ماه رييس‌جمهور يا در موردي كه مدت رياست‌جمهوري پايان يافته و رييس‌جمهور جديد بر اثر موانعي هنوز انتخاب نشده يا امور ديگري از اين قبيل، معاون اول رييس‌جمهور با موافقت رهبري اختيارات و مسووليت‌هاي وي را برعهده مي‌گيرد و شورايي متشكل از رييس مجلس و رييس قوه قضاييه و معاون اول رييس‌جمهور موظف است ترتيبي دهد كه حداكثر ظرف مدت پنجاه روز رييس‌جمهور جديد انتخاب شود، در صورت فوت معاون اول يا امور ديگري كه مانع انجام وظايف وي گردد و نيز در صورتي كه رييس‌جمهور معاون اول نداشته باشد مقام رهبري فرد ديگري را به جاي او منصوب مي‌كند.»
بر همين اساس نيز حضرت آيت‌الله خامنه‌اي رهبر معظم انقلاب اسلامي ۳۱ ارديبهشت ۱۴۰۳ در بخشي از پيام تسليت شهادت او فرمودند: «جناب آقاي مخبر طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسي در مقام مديريت قوه مجريه قرار مي‌گيرد و موظف است به همراهي روساي قواي مقنّنه و قضاييه ترتيبي دهند كه ظرف حداكثر پنجاه روز رييس‌جمهور جديد انتخاب شود.» با تدابير اتخاذ شده از سوي اين شوراي سه نفره فرآيندهاي برگزاري انتخابات چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري آغاز شد و در نهايت ين انتخابات در دو مرحله در تاريخ‌هاي ۸ و ۱۵ تير برگزار گرديد مسعود پزشكيان به عنوان رييس‌جمهور منتخب برگزيده شد.
با توجه به اينكه مهلت ۵۰ روزه قيد شده در اصل ۱۳۱ قانون اساسي امروز به پايان مي‌رسد و از سوي ديگر نيز رييس‌جمهور منتخب هنوز به‌طور رسمي كار خود را به عنوان رييس‌جمهور دولت چهاردهم آغاز نكرده است، ابهاماتي در خصوص مسووليت اجرايي كشور و همچنين فعاليت هيات سه نفره مذكور مطرح شده است. هادي طحان نظيف در گفت‌وگو با ايسنا به ارايه توضيحاتي در اين خصوص پرداخت و گفت: اصل ۱۳۱ داراي دو بخش است؛ صدر اصل راجع به اين است كه در شرايط فقدان رييس‌جمهور چه اتفاقي مي‌افتد كه اشاره كرده كه معاون اول رييس‌جمهور عهده‌دار اختيارات، وظايف و مسووليت‌هاي رييس‌جمهور خواهد بود.
وي افزود: با توجه به اينكه در ماده يك قانون انتخابات رياست‌جمهوري آمده است كه دوره ۴ ساله رياست‌جمهوري از تاريخ تنفيذ آغاز مي‌شود، طبيعتاً مسووليت اجرايي كشور هم‌چنان و تا روز تنفيذ برعهده سرپرست رياست‌جمهوري است و او عهده‌دار وظايف و اختيارات رييس‌جمهور خواهد بود. سخنگوي شوراي نگهبان عنوان كرد: معاون اول رييس‌جمهور به عنوان مدير قوه مجريه تا روز تنفيذ عهده‌دار مسووليت‌هاي رييس‌جمهور است و پس از آن نيز تا زماني رييس‌جمهور جديد بخواهد، مي‌تواند به كارش به عنوان معاون اول ادامه دهد. طحان نظيف همچنين به ارايه توضيحاتي درباره بخش دوم اصل ۱۳۱ و مسووليت شوراي سه نفره ذكر شده در اين اصل پرداخت و اظهار كرد: بر اساس قانون اين شورا بايد ترتيبي اتخاذ كند كه انتخابات ظرف ۵۰ روز برگزار شود و با توجه به اينكه مراحل اول و دوم انتخابات ظرف كمتر از ۵۰ روز انجام شد، اين شوراي ۳ نفره وظيفه‌اش هماهنگي‌هاي كلان براي برگزاري انتخابات بوده، وظيفه‌اش را انجام داده و وظيفه‌اش عملاً به پايان يافته است.
در كنار آن برنامه‌ريزي براي مراسم تحليف رييس‌جمهور نيز ادامه دارد. كميته بين‌الملل ستاد برگزاري مراسم تحليف چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري به رياست عليرضا شريفي معاون اجرايي مجلس شوراي اسلامي و با حضور مديران وزارت خارجه و تشريفات نهاد رياست‌جمهوري و نماينده‌اي از سوي رييس‌جمهور منتخب تشكيل شد. در اين جلسه هماهنگي براي دعوت مهمان‌هاي خارجي در سطوح عالي پارلماني و بين‌المللي صورت گرفت. بنابر گفته عليرضا سليمي سخنگوي هيات رييسه مجلس مراسم تحليف مسعود پزشكيان رييس‌جمهور منتخب در نيمه اول مردادماه و بعد از برگزاري مراسم تنفيذ خواهد بود. طبق قانون، مراسم تحليف رييس‌جمهور پس از مراسم تنفيذ حكم رييس‌جمهور از سوي مقام معظم رهبري و با حضور رييس ديوان عالي كشور، اعضاي شوراي نگهبان قانون اساسي، رييس قوه قضاييه و ساير مقامات كشوري و لشكري در مجلس شوراي اسلامي برگزار مي‌شود و طي آن رييس‌جمهور منتخب بر اساس اصل ۱۲۱ قانون اساسي سوگند ياد مي‌كند كه همه استعداد و صلاحيت خويش را در راه ايفاي مسووليت‌هايي كه برعهده گرفته است، به كار گيرد و در پايان سوگندنامه را امضا مي‌كند.
با وجود تداوم بحث و گمانه زني درباره هفته‌هاي آينده، رييس‌جمهور منتخب برنامه‌هاي اجرايي خود را آغاز كرده و در ادامه ديدارها با مقامات رسمي كشور و البته تماس با مقامات خارجي از برنامه‌هاي دولت خود در حوزه‌هاي مختلف خبر داده است. حجت‌الاسلام والمسلمين محسني‌اژه‌اي صبح روز سه‌شنبه با حضور در دفتر مسعود پزشكيان، با تبريك مجدد انتخاب وي از سوي مردم گفت: وظيفه همه ما كارگزاران نظام اسلامي اين است كه با همدلي و هم‌افزايي و استفاده از همه استعدادها و ظرفيت‌ها، در راستاي حل مسائل و تحقق انتظارات بحق مردم و آرمان‌هاي متعالي و عدالت‌خواهانه انقلاب اسلامي تلاش كنيم.
رييس قوه قضاييه اظهاركرد: قوه قضاييه در چارچوب پياده‌سازي اهداف بيانيه گام دوم انقلاب، اجراي سياست‌هاي كلي ابلاغي و در راستاي هم‌گرايي قوا جهت گسترش عدالت اجتماعي آماده همكاري با دولت منتخب است.
پزشكيان نيز در اين ديدار با تشكر از رييس قوه قضاييه بر عزم خود براي به كارگيري همه ظرفيت‌ها و همكاري با ساير دست‌اندركاران و كارگزاران نظام براي رسيدگي به مشكلات مردم و بهبود وضعيت اقتصاد كشور و نيز مبارزه جدي با فساد تاكيد كرد.
همچنين رييس سازمان صدا و سيما با رييس‌جمهور منتخب ديدار كرد. پيمان جبلي صبح ديروز - سه‌شنبه - با حضور در دفتر مسعود پزشكيان حضور يافت و ضمن تبريك كسب اعتماد مردم شريف ايران اسلامي از سوي رييس‌جمهور منتخب، تصريح كرد: سازمان صدا و سيما در راستاي وظيفه ذاتي، ملي و انقلابي، به عنوان رسانه ملي همه تلاش خود را براي رقابتي كردن فضاي انتخابات و ايجاد شور و نشاط در جامعه به كار گرفت و پس از اين نيز آماده همكاري با جنابعالي و دولت محترم‌تان در راستاي خدمت به ملت ايران است. پزشكيان نيز در اين ديدار ضمن قدرداني از تلاش‌هاي همه دست‌اندركاران صداوسيما در ايام انتخابات، بر اهميت اطلاع‌رساني شفاف و مسوولانه اين سازمان به جامعه و ايفاي نقش در انتقال صحيح مطالبات، خواسته‌ها و انتقادات مردم به مسوولان و نيز انعكاس متقابل تلاش‌هاي دولتمردان تاكيد كرد.
نخست وزير عراق در تماس تلفني با مسعود پزشكيان، برگزاري موفقيت آميز و بدون مشكل انتخابات رياست‌جمهوري به فاصله كمي از فقدان رييس‌جمهور شهيد آيت‌الله رييسي را ناشي از استحكام اركان و پايه‌هاي نظام جمهوري اسلامي دانست. محمد شياع السوداني نخست وزير عراق در تماس تلفني با پزشكيان ضمن تبريك موفقيت وي در كسب اعتماد ملت ايران، برگزاري موفقيت آميز و بدون مشكل انتخابات رياست‌جمهوري به فاصله كمي از فقدان رييس‌جمهور شهيد آيت‌الله رييسي را ناشي از استحكام اركان و پايه‌هاي نظام جمهوري اسلامي دانست و گفت: ما به تقويت و توسعه همكاري‌هاي دوجانبه، منطقه‌اي و بين‌المللي فيمابين در دوره رياست‌جمهوري جنابعالي بسيار خوش‌بين هستيم.
نخست وزير عراق رويكرد اعلامي رييس‌جمهور منتخب ايران براي توسعه روابط با همسايگان را به نفع ملت ايران و ملت‌هاي منطقه دانست و گفت: اين همت و اهتمام براي دولت عراق بسيار بااهميت و ارزشمند است و اميدواريم در دوره پيش‌رو شاهد تحكيم و تعميق هر چه بيشتر روابط ميان دو كشور و دو ملت باشيم.
پزشكيان نيز در اين گفت‌وگوي تلفني ضمن قدرداني از تبريكات دولت و ملت عراق با بيان اينكه دو كشور همواره در بسياري از زمينه‌ها ياريگر هم بوده و خواهند بود، بر اهميت جايگاه عراق در سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران تاكيد كرد. رييس‌جمهور منتخب همچنين از مواضع هوشمندانه و عزتمندانه دولت عراق در قبال جنايات رژيم صهيونيستي بر عليه مردم مظلوم غزه و همچنين كمك به درمان مجروحان فلسطيني تشكر كرد. پزشكيان در ادامه مراسم اربعين حسيني را جلوه‌اي باشكوه از پيوندهاي عميق فرهنگي و ديني ميان دو ملت ايران و عراق توصيف كرد و با بيان اينكه ما همواره قدردان حمايت‌ها و ميزباني كريمانه دولت و ملت عراق از زائران ايراني بوده و هستيم، تصريح كرد: اميدواريم امسال نيز با مساعدت و ياري دولت عراق، زائرين كشور ما در كنار زوار ديگر كشورها بتوانند اربعين باشكوه ديگري رقم بزنند.
همچنين نخست وزير پاكستان برگزاري موفقيت‌آميز انتخابات و فرآيند آرام و بدون مشكل انتقال قدرت در ايران را نشانه اوج استحكام پايه‌هاي جمهوري اسلامي ايران، مبتني بر دموكراسي و مردم‌سالاري توصيف و از خداي متعال براي ملت ايران در دوره جديد رفاه، سعادت و پيشرفت بيشتر مسألت كرد. شهباز شريف در ادامه با اشاره به عمق پيوندها ميان دو كشور دوست و برادر ايران و پاكستان و مناسبات بسيار خوب فرهنگي و تاريخي دو ملت ابراز اميدواري كرد كه اين ظرفيت‌هاي ارزشمند در دوران رياست‌جمهوري دكتر پزشكيان به عنوان بستر و زمينه‌اي مناسب براي تقويت و توسعه بيشتر همكاري‌ها مورد استفاده قرار گيرد. نخست وزير پاكستان سفر تاريخي رييس‌جمهور فقيد آيت‌الله سيد ابراهيم رييسي به پاكستان را موجب گشوده شدن فصل جديدي از روابط ميان دو كشور عنوان كرد و افزود: در اين سفر توافقات بسيار خوبي از جمله افزايش حجم مبادلات تجاري دو كشور به ۱۰ ميليارد دلار و ابتكارات جديد در توسعه تجارت مرزي صورت گرفت كه اميدواريم بتوانيم اين مسير را با جنابعالي در راستاي منافع دو كشور و دو ملت ادامه دهيم. شهباز شريف همچنين با تاكيد بر اهميت حفظ ثبات و امنيت مرزهاي دو كشور، خواستار تقويت هر چه بيشتر همكاري‌هاي امنيتي ايران و پاكستان در زمينه مقابله با تروريسم و گروهك‌هاي تروريستي شد.
پزشكيان نيز در اين گفت‌وگوي تلفني از تبريكات دولت و ملت پاكستان در پي پيروزي وي در انتخابات و همچنين حضور نخست وزير و هيات بلند پايه پاكستاني در مراسم تشييع شهداي خدمت و اعلام عزاي عمومي در اين كشور كه تسلي‌بخش دولت و ملت ايران بود، صميمانه تشكر و قدرداني كرد. رييس‌جمهور منتخب تاكيدات و توجه ويژه رهبري معظم انقلاب اسلامي به توسعه روابط با پاكستان را جزو اصول خدشه‌ناپذير سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي دانست و گفت: مناسبات ديرينه و پيوندهاي عميق فرهنگي، ديني و تمدني دو كشور مهم‌ترين بنيان‌هاي روابط دو كشور بزرگ جهان اسلام در تمامي ابعاد را شكل داده و بر حفظ و تقويت اين سرمايه‌هاي ارزشمند تاكيد داريم. پزشكيان همچنين با بيان اينكه جهت‌گيري مناسبات دو كشور به سمت بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي مشترك در راستاي منافع دو ملت است، افزود: ظرفيت‌هاي استفاده نشده بسياري براي توسعه همكاري ميان ايران و پاكستان وجود دارد كه اميدواريم با تلاش‌هاي مشترك در مسير ارتقاي روابط به كار گرفته شوند. رييس‌جمهور منتخب همچنين با تاكيد بر آمادگي براي اجراي توافقات دو كشور در زمينه‌هاي مختلف سياسي، اقتصادي و امنيتي ابراز اميدواري كرد اهداف بلند دوستانه و برادرانه دو كشور در دوره جديد تحقق يابد.
احتمالا در نيمه ابتدايي مرداد مسعود پزشكيان كار خود را به عنوان نهمين رييس‌جمهوري اسلامي ايران آغاز خواهد كرد و احتمالا در نخستين گام معرفي وزرا براي دريافت راي از مجلس شوراي اسلامي در نظر گرفته خواهد شد.
