حالا كه فصل تابستان از راه رسيده اوقات فراغت دانش‌آموزان به يكي از چالش‌هاي پيش روي خانواده‌ها تبديل شده است. اينكه چه برنامه‌ريزي براي اين روزها داشته باشند كه هم تفريح بچه‌ها را لحاظ كنند و هم آنها را از فضاي آموزشي خيلي دور نگه ندارند.
الهام ظهراب‌نيا، مشاور و روان‌درمانگر در اين باره گفت: در طول سال تحصيلي معمولان كودكان و نوجوانان در طول روز مشغول انجام اموري تحصيلي مانند رسيدگي به تكاليف خود هستند، اما با شروع فصل تابستان ديگر بچه‌ها از انجام اين كارها آسوده مي‌شوند كه به اين ايام اوقات فراغت مي‌گوييم، اين زمان‌ها معمولا براي لذت بردن در نظر گرفته مي‌شود اما بهتر است كه والدين در برنامه‌ريزي آن نقش داشته باشند، البته لازم است با بچه‌ها مشورت شود تا طبق علائق آنها از اين زمان به نحو احسنت استفاده شود.
او افزود: البته برخي از كودكان شايد هنوز قادر به شناخت علاقه‌مندي‌هاي خود نباشند كه والدين مي‌توانند با توجه به شخصيت فرزندشان در انتخاب موضوعاتي كه به عنوان مشغوليت‌ها در اوقاف فراغت صرف مي‌شود كمك كنند، البته بايد توجه كرد كه اوقات فراغت زماني نيست كه ما به بطالت بگذرانيم چرا كه در اين صورت به آن مي‌گويند خلأ فراغت.
اين مشاور و روان درمانگر با عنوان اينكه اگر بخشي از اين اوقات فراغت را ما بتوانيم با يك برنامه خاص مديريت كنيم به آن مي‌گويند زمان فعال فراغت، خاطرنشان كرد: يك سري از خانواده‌ها دغدغه پركردن اين اوقات را در تابستان براي فرزندان‌شان دارند، ترجيحا بهتر است از كمالگرايي براي پر كردن اوقات فراغت براي فرزندان‌شان پرهيز كنند، يكي از راه‌ها اين است كه فرزندان‌مان را در كلاس‌هاي متفاوت ثبت نام كنيم، اما در كودكي ما معمولا در اوقات فراغت خود به دليل اينكه به اين شكل كلاس‌هاي منسجم وجود نداشت زمان خود را با كشيدن نقاشي، درست كردن كاردستي با همراهي پدر زمان فراغت را سپري مي‌كرديم كه همه اين كارها سبب رشد خلاقيت مي‌شد.
ظهراب‌نيا تصريح كرد: گاهي حتي تماشاي يك كارتون و يا فيلم مناسب سن كودك مي‌تواند سبب رشد زيادي در آن شود، ورزش‌ها و فعاليت‌هاي خانوادگي مانند پياده روي، رفتن به طبيعت، پارك و فعاليت‌هايي مانند درست كردن آتش همه اينها سبب يادگيري، آموزش براي فرزندان مي‌شود.
بازي با كودك
او عنوان كرد: يك سري از كارهاي مهمي كه مي‌توانيم براي اوقات فراغت فرزندان انجام دهيم ورزش و فعاليت‌هاي جسماني است، ورزش كردن باعث ترشح هورمون‌هاي نشاط آور در فرد مي‌شود و اين خود باعث شادكامي، كاهش استرس، اضطراب و برخي رفتار‌هاي پرخاشگرانه مي‌شود.
اين مشاور و روان درمانگر با اشاره به اينكه اين فعاليت‌ها اگر به صورت منظم انجام شود سبب افزايش تمركز فرزند نيز مي‌گردد، افزود: يكي ديگر از كارهايي كه مي‌توانيم در اوقات فراغت براي فرزندان خود انجام دهيم بازي‌هاي فكري مانند درست كردن پازل، منچ و مارپله، خمير بازي، شطرنج است كه همه اينها سبب تقويت قواي ذهني فرزندمان مي‌گردد همچنين سبب يادگيري مسائل اجتماعي نيز مي‌شود.
ظهراب‌نيا گفت: البته بسياري از بچه هاترجيح مي‌دهند بازي‌هاي كامپيوتري انجام دهند خب اين بازي‌ها اگر به اندازه و در يك زمان محدود و مناسب باشد حتي مي‌تواند سبب يادگيري مديريت زمان و برنامه‌ريزي شود اما اگر به صورت افراطي انجام شود سبب اين مي‌شود تمايل به خانه‌نشيني پيدا كند كه باعث كاهش مهارت‌هاي ارتباطي و همچنين در صورت افزايش زمان بازي‌هاي كامپيوتري گاهي باعث كاهش اعتماد بنفس كودك و نوجوان ما شود.
وي عنوان كرد: بنا بر اين در انجام بازي كامپيوتري فرزندمان بهتر است كه قاعده و قانون را در نظر بگيريم كه فرزندمان هم از فوايد آن بهره مند شود و هم مضرات شامل حال او نشود.
مهارت‌هاي ارتباطي
اوقات فراغت نقش مهمي در شكل‌گيري شخصيت كودكان و نوجوانان دارد، ما مي‌دانيم يادگيري هنر، موسيقي، ورزش، نقاشي چيز‌هايي است كه سبب مي‌شود فرزند ما بتواند هيجاناتش را و خشم واضطرابش را مديريت كند و بتواند از تمام ابعاد وجودي خوداستفاده کرده و بخش هيجاني فرزندمان به شكل قابل توجهي رشد كند.
ظهراب‌نيا گفت: مجموعه‌ها و موسساتي هستند كه به شكل حرفه‌اي و نظام مند كلاس‌هاي ويژه پر كردن اوقات فراغت كودكان و نوجوان برگزار مي‌كنند و استفاده از آنها مي‌تواند براي والدين كمك كننده باشد؛ توصيه من اين است بيشترين زمان اوقات فراغت با پدر و مادر، خواهر و برادر صرف شود. رفتن در طبيعت ديدن فيلم و كارتون صحبت كردن ديدن اقوام و آشنایان و بازي كردن، سبب رشد بعد عاطفي فرزند مي‌گردد و همچنين يادگيري‌هايي اتفاق مي‌افتد كه مي‌تواند سبب بهبود فعاليت‌هاي ارتباطي اجتماعي شود و اعتماد بنفس مورد نياز را به دست بياورد.
