تعادل |
طبق اعلام بانك مركزي، از ابتداي سال تاكنون ۱۹ ميليارد و ۹۷۵ ميليون دلار ارز براي واردات كالاهاي اساسي، دارو، كالاهاي تجاري و بازرگاني، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامين شده كه سهم كالاهاي بازرگاني و تجاري ۱۰ ميليارد و ۷۴۹ ميليون دلار است. بررسي روند واردات كشور در بهار 1403 نشان مي‌دهد، ميزان صادرات قطعي كالاهاي غيرنفتي كشور (به استثناي نفت خام، نفت كوره و نفت سفيد و همچنين بدون صادرات از محل تجارت چمداني) بالغ بر 37 ميليون و 838 هزار تن و به ارزش ميليارد و 518 ميليون دلار بوده است كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل، افزايشي 5.62 درصدي در وزن و 7.6 درصدي در ارزش دلاري داشته است.
تامين ۱۹.۹ ميليارد دلار براي واردات
طبق اعلام بانك مركزي، از ابتداي فروردين ماه سال جاري تا ۲۲ تيرماه، مبلغ ۱۹ ميليارد و ۹۷۵ ميليون دلار ارز براي واردات كالاهاي اساسي، دارو، كالاهاي تجاري و بازرگاني، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامين شده است.
براين اساس، براي كالاهاي اساسي و دارو ۴ ميليارد و ۷۷۱ ميليون دلار، براي كالاهاي تجاري و بازرگاني مبلغ ۱۰ ميليارد و ۷۴۹ ميليون دلار و براي خدمات ۳۸۰ ميليون دلار و براي واردات در مقابل صادرات ۴ ميليارد ۷۵ ميليون دلار تأمين ارز صورت گرفت.
همچنين، براي واردات كالاي اساسي كشاورزي شامل گندم، دانه‌هاي روغني و نهاده‌هاي دامي ۳ ميليارد و ۸۰۷ ميليون دلار، براي دارو، مواد اوليه دارويي و تجهيزات پزشكي ۹۶۴ ميليون دلار و در مجموع ۴ ميليارد و ۷۷۱ ميليون دلار براي كالاي اساسي و دارو ارز با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان با هدف حمايت از مصرف كنندگان و دسترسي اقشار جامعه به كالاهاي ضروري با قيمت ارزان‌تر پرداخت شد.
تامين ارز نيمايي براي «صنايع حمل و نقل و خودرو» معادل يك ميليارد و ۴۰۷ ميليون دلار، «صنايع تجهيزات برق و الكترونيك» معادل يك ميليارد و ۵۷۴ ميليون دلار، «ماشين آلات و تجهيزات توليد» معادل ۹۲۱ ميليون دلار، «صنايع معدني» معادل ۷۸۴ ميليون دلار، و «منسوجات و پوشاك» معادل ۵۲۷ ميليون دلار صورت گرفته است. اين گروه‌هاي صنايع همچنين به ترتيب ۹۹۰، ۱۷۴، ۷۶۸، ۷۵۳ و ۳۵ ميليون دلار ارز توافقي يا واردات در مقابل صادرات تا پايان روز ۲۲ تيرماه سال جاري دريافت كرده‌اند.
چقدر كالا وارد كرده ايم؟
بررسي روند واردات كشور در بهار 1403 نشان مي‌دهد كه سهم كشورهاي اروپايي از صادرات به ايران كمرنگ شده است. در سه ماهه نخست سال، 1403 ميزان صادرات قطعي كالاهاي غيرنفتي كشور (به استثناي نفت خام، نفت كوره و نفت سفيد و همچنين بدون صادرات از محل تجارت چمداني) بالغ بر 37 ميليون و 838 هزار تن و به ارزش ميليارد و 518 ميليون دلار بوده است كه در مقايسه با مدت مشابه سال قبل، افزايشي 5.62 درصدي در وزن و 7.6 درصدي در ارزش دلاري داشته است.
براساس داده‌هاي گمرك همچنين ميزان واردات كشور در اين مدت، با افزايشي 7.73 درصدي در وزن و 1.33 درصدي در ارزش دلاري در مقايسه با مدت مشابه سال گذشته، به ارقام 9ميليون و 389 هزار تن و به ارزش 14 ميليارد و 326 ميليون دلار رسيده است.
كشورهاي عمده طرف معامله واردات در بهار سال 1403 كشور «امارات متحده عربي»، با اختصاص رقمي بالغ بر 4 ميليون 503 هزار دلار و سهمي در حدود 31.43 درصد از كل ارزش واردات، در جايگاه نخست كشورهاي طرف معامله قرار گرفته است.
همچنين كشورهاي «چين» با 3 ميليون و 961 هزار دلار و سهم 27.65 درصدي در جايگاه دوم قرار گرفت. «تركيه» هم با 1 ميليون و797 هزار دلار و سهم 12.54 درصدي رتبه سوم را به خود اختصاص داد.
روند صادرات «آلمان» به ايران هم در بهار سال جاري برابر با 492 ميليون دلار بوده كه سهم اين كشور را به 3.4 درصد رساند. با اين شرايط مي‌توان گفت آلمان تنها كشور اروپايي است (به‌غير از تركيه كه يك كشور دورگه محسوب مي‌شود) كه در بهار سال جاري كالا به ايران وارد كرده است، روندي كه موجب شده تا شاهد كاهش سهم كشورهاي اروپايي به ايران باشيم. از سوي ديگر داده‌هاي اعلام شده نشان مي‌دهد «هند» با 428 ميليون دلار و سهم 2.99 درصد از كل ارزش واردات، جزو كشورهاي عمده طرف معامله واردات بوده‌اند.
اقلام عمده وارداتي
داده‌هاي اعلام شده همچنين نشان مي‌دهد در بازه زماني مورد بررسي ۹ ميليون و ۴۰۰ هزار تن كالا به ارزش ۱۴.۳ ميليارد دلار وارد كشور شده است كه به لحاظ وزني ۷.۷۳ درصد و از حيث ارزش ۱.۳۳ درصد افزايش نشان مي‌دهد. از سوي ديگر در بين سه قلم عمده كالاهاي وارداتي در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳، «ذرت دامي» با ۸۹۰ ميليون دلار، «كنجاله سويا» با ۴۸۳ ميليون دلار و «طلا به اشكال خام » با ۴۷۶ ميليون دلار بوده است.
در بين ده قلم عمده كالاهاي وارداتي، بيشترين افزايش به لحاظ ارزش، به «كنجاله سويا» با رشدي ۱۰۱۵ درصدي، «طلا به اشكال خام» با رشدي ۲۶۵ درصدي و «شكر» با رشد ۱۵۰ درصدي اختصاص داشت.
بررسي روند تجارت خارجي كشور نشان مي‌دهد ترانزيت خارجي طي سه ماهه نخست سال 1403 به لحاظ وزني برابر با ميليون و 519 هزار تن بوده كه نسبت به مدت مشابه سال قبل، 55 درصد رشد داشته است.
روند صادرات عراق در بهار
سازمان توسعه تجارت ايران اعلام كرد كه صادرات اين كشور به عراق در بهار سال جاري به حدود 3 ميليارد دلار رسيده است كه اين رقم نشان‌دهنده رشد 28 درصدي نسبت به مدت مشابه سال گذشته است. اين خبر در حالي منتشر شده كه چندي پيش فعالان بخش خصوصي نسبت به از دست دادن بازار عراق در ماه‌هاي آينده هشدار داده بودند.
براساس داده‌هاي سازمان توسعه و تجارت دربازه زماني مورد بررسي ۸۴ درصد صادرات كشورمان به عراق مربوط به ۱۰۰ قلم اول كالاهاي صادراتي بوده است. در اين گزارش آمده است؛ عراق، يكي از شركاي مهم تجاري ايران، است و صادرات به اين كشور در ۳ ماهه اول سال ۱۴۰۳، حدود ۳ ميليارد دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۸ درصد رشد داشته است.
اين گزارش در حالي منتشر شده كه در نشست شوراي روساي اتاق‌هاي مشترك اتاق بازرگاني ايران كه اواخر هفته گذشته برگزار شد، فعالان بخش‌خصوصي نسبت به از دست دادن بازار عراق هشدار داده و اعلام كرده بودند كه تداوم شرايط موجود به حذف يك‌سوم بازار صادراتي منجر خواهد شد.
به گفته رييس اتاق بازرگاني ايران، تحريم‌هاي بانكي هزينه صادرات به عراق را 20 تا 25 درصد افزايش داده و صورت تداوم اين مشكل شاهد از دست دادن اين بازار مهم در ماه‌هاي آينده خواهيم بود. رييس اتاق بازرگاني ايران با اعلام اين خبر گفت عدم استفاده از سيستم بانكي، قيمت محصولات صادراتي را افزايش داده و موجب شده تا صادرات به عراق را در معرض خطر قرار گيرد.
با وجود اين هشدار‌ها امروز سازمان توسعه و تجارت اعلام كرد كه روند صادرات به عراق افزايشي است، در اين گزارش آمده است ۱۰ قلم اول كالاهاي صادراتي ايران به «عراق» شامل «گاز طبيعي»، «ميله‌هاي آهني يا فولادي»، «كاشي و سراميك»، «سيب تازه»، «شمش از آهن و فولاد غيرممزوج»، «هندوانه»، «كولر‌هاي آبي خانگي»، «گوجه فرنگي زراعي»، «لوازم خانه داري و پاكيزگي» و «توربين‌هاي گازي» بوده است. همچنين در مدت زمان مورد بررسي واردات كشور ما از «عراق»، ۱۰۸ ميليون دلار بوده كه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۵ درصد رشد داشته است. مهم‌ترين اقلام عمده كالاهاي وارداتي از عراق شامل «طلاي خام»، «آلياژ‌هاي آلومينيوم»، «تاير سواري»، «ماشين سواري» بوده است.
