وعده پزشكيان براي نقش آفريني بخش خصوصي در اقتصاد ايران

هرچند در سال‌هاي گذشته بسياري از مقامات كشور در قواي سه گانه بارها بر لزوم نقش آفريني بخش خصوصي در اقتصاد ايران تاكيد كرده‌اند و در اين زمينه قوانين و مقررات مختلفي نيز نهايي و ابلاغ شده اما همچنان نگاهي به وضعيت اقتصاد ايران نشان مي‌دهد كه دولت در اين حوزه نقش اساسي و گسترده‌اي دارد و آن طور كه بسياري از كارشناسان تاكيد دارند تا زماني كه راهي براي كنار زدن اين تصدي‌گري گسترده باز نشود نمي‌توان انتظار داشت كه بسياري از مسائل كلان اقتصاد ايران حل شود.

كسري شديد بودجه، حجم قابل توجه تعهدات جاري دولت در حوزه‌هايي مثل پرداخت حقوق يا تسهيلات، عدم شفافيت و شكل‌گيري فرايندهايي كه به امضاي طلايي يا پرداخت رشوه منجر مي‌شود و در نهايت صرف هزينه‌هاي گسترده بدون آنكه نتيجه معقولي داشته باشد، تنها بخشي از چالش‌هايي است كه در سال‌هاي گذشته در اين حوزه به عنوان معايب اقتصاد دولتي مطرح شده و بسياري از دولت‌ها براي عبور از آن تلاش كرده‌اند اما هنوز به نتيجه مشخصي نرسيده‌اند. مسعود پزشكيان كه در دوران مبارزات انتخاباتي بارها بر لزوم كنترل مديريت دولتي اقتصاد و كاهش هزينه‌ها و نقش آفريني مردم در اقتصاد سخن گفته بود حالا به عنوان رييس‌جمهور منتخب بار ديگر وعده داده كه دولتش براي افزايش نقش آفريني بخش خصوصي تمام توان خود را به كار خواهد گرفت. مسعود پزشكيان روز تاسوعا همزمان با روز «بهزيستي و تامين اجتماعي» در ديدار جمعي از اعضاي كانون‌هاي كارگري، با تسليت فرارسيدن تاسوعا و عاشوراي حسيني، تصريح كرد: اميدوارم عشق و ارادتي كه در وجود بنده و همه ملت ايران به سرور و سالار شهيدان وجود دارد، باعث عاقبت بخيري ما شده و مانع از آن شود كه راه را گم كنيم. همچنين بار ديگر براي رييس‌جمهور شهيد و همراهانش كه از عاشقان و خادمان اباعبدالله (ع) بودند، در اين روزها آرزوي علو درجات مي‌كنم.  رييس‌جمهور منتخب با اشاره به اينكه در اين جلسه مسائل بسيار متنوعي مطرح شد، افزود: توليد محور اقتصاد كشور است و در اين جلسه عطف به طرح مسائل مربوط به توليد، تقريبا به عمده مشكلات كشور اشاره شد، اما يقين بدانيد بدون مشاركت، كمك و همراهي خود شما حل اين مشكلات ممكن نيست.  پزشكيان با بيان اينكه اگر ما نسبت به مشكلات فقرا، يتيمان، افراد گرفتار و كم برخوردار توجه نداشته باشيم و دستگير آنان نباشيم، نبايد و نمي‌توانيم ادعاي ايمان كنيم، اظهار داشت: وضعيت امروز ايران شايسته ملت ايران نيست و بايد همه تلاش خود را براي بهبود اين وضعيت به كار بگيريم.  رييس‌جمهور منتخب با اشاره به اظهارات مطرح شده در اين جلسه درباره حاشيه‌هاي ايجاد شده در كميته سه‌جانبه تعامل كارگران، كارفرمايان و دولت، گفت: مشكلات ايجاد شده در مسير تعامل مطلوب طرفين اين كميته ناشي از مشكلات زيرساختي در كشور است كه حل آنها مي‌تواند تعاملات اين كميته را نيز سامان بدهد. براي حل اين مشكلات نيز بايد از همه افراد توانمند و كساني كه مي‌توانند به حل مشكلات زيرساختي توليدي و اقتصادي كشور كمك كنند، ياري بگيريم. پزشكيان وظيفه حاكميت را ايجاد هماهنگي و بستر مناسب براي مشاركت خود مردم و بخش خصوصي در مسير حل مشكلات اقتصادي و توليدي دانست و خاطرنشان كرد: بنده به شما وعده نمي‌دهم كه همه مشكلات را حل مي‌كنم، چرا كه چنين كاري از همه توان و ظرفيت‌هاي بنده و حتي دولت نيز بزرگ‌تر است، اما به شما قول مي‌دهم كه بستر و هماهنگي مناسب براي مشاركت شما و بخش خصوصي و توليدكنندگان را ايجاد و حفظ كنم تا با هم براي رفع مشكلات زيرساختي توليد و اقتصاد كشور تلاش كنيم.  رييس‌جمهور منتخب با تاكيد بر اينكه بايد از دعواهاي جناحي و نزاع بر سر قدرت عبور كنيم، گفت: بنده اين آمادگي را دارم كه به هر كس كه توان و ظرفيت حل مشكلات را دارد، ميدان، امكان و اختيار دهم، اما با او شرط خواهم كرد كه اگر نتواند بايد پاسخگو باشد. پزشكيان افزود: وظيفه دولت اين نيست كه وارد عرصه توليد شود، بلكه بايد بستر مناسب براي فعاليت‌هاي صنعتي، توليدي و تجاري را فراهم كند، اما دولت وظيفه دارد كه در كنار تسهيل شرايط كسب و كار، به اقشار كمتر برخوردار و فقرا توجه داشته باشد و به وضعيت آنها رسيدگي كند؛ اين وظيفه دولت است و اين نگاه برآمده از اعتقادات ما در ضرورت تلاش براي ايجاد عدالت و توجه به وضعيت فقرا و افراد كمتر برخوردار است. رييس‌جمهور منتخب با تاكيد بر اينكه رسيدن به اين اهداف زمان‌بر و نيازمند كمك گرفتن از همه كارشناسان، دانشگاهيان، صاحب‌نظران و متخصصان داخل و خارج از كشور است، اظهار داشت: با تمام وجود تلاش خواهيم كرد جامعه را به سمت و سويي ببريم كه شايسته و برازنده مردم و تامين كننده و حافظ كرامت و حرمت آنان باشد. پزشكيان تصريح كرد: بنده در تمام طول زندگي خود همواره تلاش كردم خودم را وقف مردم كنم و هيچگاه چيزي را صرفا براي خودم نخواستم؛ به عنوان يك پزشك متخصص هيچگاه مطب شخصي نداشتم و هيچ‌وقت هم به دنبال اخذ مجوز مطب شخصي نرفتم و تخصص پزشكي خود را در اختيار همه مردم قرار دادم. حتي هيچ‌وقت در مراكز درماني خصوصي فعاليت نكردم و پس از اين نيز همه توان و عمر خود را نه در حرف، كه در عمل صرف مردم مي‌كنم. رييس‌جمهور منتخب همچنين در واكنش به درخواست مطرح شده در اين جلسه درباره شهيد محسوب شدن كساني كه حين ماموريت و خدمت فوت مي‌شوند، گفت كه اين مساله را پيگيري خواهد كرد تا يك قاعده و چارچوب يكسان و هماهنگ در اين باره وجود داشته باشد. همچنين مسعود پزشكيان در مراسم شب عاشورا در سخنراني خود در حرم امام راحل با بيان اينكه فلسفه كتاب خدا و پيامبران براي برپايي حق است، اظهار كرد: ميدان حق بسيار وسيع است. حق و حقوق انسان‌ها بايد داده شود و اگر حق و عدالت در جامعه پياده نشود، دعوا و مرافعه و اختلافات در جامعه به وجود مي‌آيد. امام حسين (ع) براي برپايي حق قيام كرد و امر به معروف كه براي اجراي همان حق است. وي افزود: اگر ما حق را بين مردم، جوامع و قوميت‌ها پياده نكنيم، گريه كردن ما براي امام حسين (ع) فقط يك گريه كردن صرف است‌. اگر ما مديران و مسوولان و كساني كه مدعي هستند به حق عمل كنند و به عدالت رفتار كنند مگر مي‌شود مردم از ما ناراضي باشند؟ پزشكيان يادآور شد: اگر ما حق مردم را ناديده بگيريم و به هواي نفس گوش دهيم و حق را به جريان خودمان، گروهمان، قوميت‌مان و نزديكان‌مان بدهيم، اين همان لحظه‌اي است كه عمل به حق را كنار گذاشته‌ايم. اين هواي نفس است كه نمي‌گذارد ما انصاف را رعايت كنيم و حق مردم را بدهيم. رييس‌جمهوري منتخب تصريح كرد: مردم همه انسان‌هاي جامعه هستند نه فقط كساني كه با ما هستند. هركسي كه با ما نيست هم از مردم است و بايد حقوق همه مردم را رعايت كرد. با اين مردم بايد با عطوفت و مهرباني برخورد كرد. اگر ما به عنوان خادمان اين مردم دستورات امامان و پيامبر را در اين زمينه رعايت كنيم همه دعواها و اختلافات حل مي‌شود. هر اختلاف و دعوايي كه ايجاد مي‌شود به خاطر هواي نفس است. پزشكيان تصريح كرد: اين قدرت و پست و مقام براي اين نيست كه من قيافه بگيرم و فخر بفروشم؛ براي اين است كه خدمتگزار مردم باشيم. معني مالك نفس بودن اين است كه بين دوست و دشمن انصاف را رعايت و بر اساس انصاف عمل كنيم. وي افزود: يادمان باشد راه امام حسين (ع) را درست طي كنيم نه اينكه به اسم ايشان تابع هواي نفس و غرور و تكبر شويم‌. اميدواريم خدا ما را نزد مردم شرمنده نكند و بتوانيم بدون توجه به جناح و دسته و گروه و چپ و راست و ترك و كرد و لر و فارس و ديگر قوميت‌ها به همه مردم خدمت كنيم و شرمنده مردم نباشيم.  به اين ترتيب در حالي كه تنها چند هفته تا آغاز به كار رسمي دولت چهاردهم باقي مانده، به نظر مي‌رسد كه ايده‌هاي دولت براي ايجاد تغيير در فضاي اقتصادي كشور در حال نهايي شدن است. در همين حال محمد جواد ظريف كه از سوي پزشكيان مسووليت كلان جابه‌جايي و آغاز به كار دولت جديد را عهده‌دار شده، روز گذشته در گزارشي به مردم آخرين وضعيت اقدامات در اين حوزه را تشريح كرد. محمدجواد ظريف رييس شوراي راهبري دوره انتقال دولت چهاردهم در حساب كاربري خود در شبكه اجتماعي اينستاگرام نوشت:

«ربِّ أدْخِلْنِي مُدْخل صِدْقٍ وأخْرِجْنِي مُخْرج صِدْقٍ واجْعل لي مِن لّدُنك سُلْطانًا نصِيرًا

با نام و ياد خدا سلام به هم ميهنان گرامي و تسليت عاشوراي سرور آزادگان و سالار شهيدان؛

بنا داشتيم روند بررسي و پيشنهاد اعضاي هيات دولت را هر روز به صورت شفاف به مردم دلاور و هوشمند ايران گزارش دهيم اما افسوس كه كوشش ما براي رفع ملاحظات سازمان صدا و سيما تا كنون ناكام مانده و لذا ناگزيريم كه اطلاع‌رساني را با تأخير از طريق فضاي مجازي انجام دهيم. از اين تأخير ناخواسته كه باعث گرم شدن بازار شايعات و خبرسازي‌ها شده است، پوزش مي‌خواهم. به دنبال انتخاب جناب آقاي دكتر پزشكيان، به دستور ايشان شوراي راهبري تشكيل شد و تا كنون ۹ جلسه برگزار كرده سنجه‌ها را مشخص نموده و براي اطمينان از شفافيت و سلامت روند بررسي نامزدهاي پيشنهادي با مراجعه به كارشناسان و شنيدن نظرات مختلف به دو مصوبه مادر رسيده.

فراخوان براي درخواست از شخصيت‌هاي ملي احزاب انجمن‌هاي علمي و صنفي و بخش خصوصي جهت معرفي نامزدهايي براي عضويت در دولت چهاردهم ارسال شده و پاسخ‌هايي دريافت شده و منتظر بقيه پيشنهادها هستيم.

مسوولان و دبيران كارگروه‌ها و مديران كميته‌ها تعيين شده‌اند و اعضاي بيشتر كميته‌ها به شوراي راهبري جهت تصويب نهايي پيشنهاد شده‌اند. كميته‌ها پس از تكميل بيش از ۴۵۰ نفر از بانوان، جوانان، اقليت‌هاي ديني و مذهبي، نخبگان دانشگاهي و تخصصي غير دانشگاهي، نمايندگان تشكل‌هاي تخصصي، نظام‌هاي صنفي و سازمان‌هاي مردم نهاد، نمايندگان بخش خصوصي، وزراي ادوار، نمايندگان جبهه اصلاحات و اعضاي ستاد مركزي و استان‌ها را در خود جاي خواهند داد كه نمودي از رنگين كمان زيبايي كه ايران عزيز ما را ساخته خواهد بود.

برخي كميته‌ها چندين جلسه براي بررسي سنجه‌هاي تخصصي حوزه خود و نيز شيوه كار اقدام كرده و روند رسيدگي به آن دسته از نامزدهاي پيشنهادي كه تاكنون دريافت شده‌اند را آغاز كرده‌اند. هيچ كميته‌اي هيچ نامزدي را براي هيچ پستي نهايي نكرده و تمامي گمانه زني‌ها صرفاً خبرسازي بي پايه است. تنها تاثير اين خبرسازي‌ها ايجاد نگراني در دوستداران دكتر پزشكيان است و اگر تاثيري در روند پيشنهاد اعضاي دولت چهاردهم داشته باشد، بي‌گمان تأثير معكوس خواهد بود چرا كه ضمن استقبال از دريافت پيشنهاد و نقد، هيچ گونه تخريب سهم خواهي و خبرسازي را برنمي‌تابيم و آن را برهم زننده عدالت شفافيت و انتخاب كارشناسانه مي‌دانيم. يادآوري اين نكته نيز بايسته است كه هدف اين روند تنها پيشنهاد نامزدهايي شايسته براي عضويت در هيات دولت به جناب دكتر پزشكيان است؛ اختيار انتخاب اعضاي هيات دولت بر مبناي قانون اساسي به عهده رييس‌جمهور است و ما تنها به عنوان بازوي مشورتي ايشان انجام وظيفه مي‌كنيم. اين نخستين تجربه چنين روند شفافي در كشور است كه در فرصتي بسيار كوتاه - كه از ويژگي‌هاي انتخابات اخير و تشكيل دولت چهاردهم است - مورد بهره‌برداري قرار مي‌گيرد. بي گمان اين روند خالي از ايراد و ابهام نخواهد بود؛ ولي آغازي است كه به ياري خدا و پافشاري مردم براي دوره‌هاي آينده اصلاح و نهادينه خواهد شد. دستيابي به اين هدف در گرو شكيبايي، هوشياري ژرف نگري بي توجهي به فضاسازي‌ها و نقد مشفقانه و سازنده است.

مي‌دانيم كه راه دشوار است و پر فراز و نشيب ولي براي تمرين مردم سالاري نبايد منتظر بهترين شرايط بود به فرموده شيخ اجل:

به راه باديه رفتن به از نشستن باطل

و‌گر مراد نيابم به قدر وسع بكوشم

به اين ترتيب مسوولان دولت جديد ضمن رد برخي گمانه‌زني‌ها درباره نهايي شدن فهرست كابينه پيشنهادي از پيگيري جدي كارشناسي براي رسيدن به بهترين گزينه‌ها خبر مي‌دهند و بايد ديد كه از هفته آينده و با نزديك شدن به مراسم تحليف، نام‌هاي نهايي به چه شكل اعلام خواهد شد.