افزايش سرمايه دولت با تكميل زنجيره ارزش پتروشيمي

يك كارشناس حوزه انرژي گفت: صنعت پتروشيمي يكي از سودآورترين صنايع كشور به حساب مي‌آيد، به‌طوري‌كه ارزش درآمدي آن به بالاي ۲۵ ميليارد دلار در سال مي‌رسد و با تكميل زنجيره ارزش مي‌توان اين درآمد را تا چندين برابر افزايش داد. امين كاوه در گفت‌وگو با ايسنا، با تاكيد بر اينكه توجه به صادرات غير نفتي و همچنين تكميل زنجيره‌هاي ارزش در اسناد بالادستي كشور مورد تاكيد قرار گرفته است، اظهار كرد: در بند ۱۳ سياست‌هاي كلي اقتصاد مقاومتي به مقابله با ضربه پذيري درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز از طريق افزايش صادرات پتروشيمي و در بند ۱۵ آن نيز به افزايش ارزش افزوده از طريق تكميل زنجيره ارزش صنعت نفت و گاز و توسعه توليد محصولات پتروشيمي و فرآورده‌هاي نفتي اشاره شده است.

وي با بيان اينكه در جزء ۸ بند الف سياست‌هاي كلي انرژي در دوره چشم‌انداز نيز بر جايگزيني صادرات فرآورده‌هاي نفت، گاز و پتروشيمي به جاي صدور نفت خام، گاز و همچنين تكميل زنجيره توليد از مواد خام تا محصولات نهايي با رعايت اصل رقابت پذيري و فاصله گرفتن از خام فروشي در بازه زماني معين تاكيد شده است، اظهار كرد: برنامه هفتم توسعه نيز به اين مهم اشاره داشته و بر اساس آن ظرفيت توليد محصولات پتروشيمي از سالانه ۹۲ ميليون تن كنوني به ۱۳۱.۵ ميليون تن در پايان اين برنامه مي‌رسد.

او افزود: آنطور كه اعلام شده با بهره‌برداري از مجتمع‌هاي جديد پتروشيمي، ظرفيت توليد صنعت پتروشيمي از ۹۴ ميليون تن در پايان سال ۱۴۰۱ به ۱۴۰ ميليون تن در سال ۱۴۰۴ افزايش مي‌يابد كه اين مقدار توليد منجر به حدود ۱۸ تا ۲۰ ميليارد دلار ارزآوري مي‌شود، از اين ۱۸ ميليارد دلار، يك‌سوم، براي تامين نيازهاي داخلي مصرف مي‌شود و حدود ۱۲ ميليارد دلار ارزآوري خالص در سامانه نيما عرضه مي‌شود و به مصرف بخش‌هاي ديگر كشور مي‌رسد.
كاوه با بيان اينكه هرچه اين زنجيره ارزش تكميل شود، ثروت ملي افزايش پيدا مي‌كند، گفت: تكميل زنجيره ارزش بدين معنا است كه مي‌توان از يك محصول درآمد بيشتري را حاصل كرد، به‌عبارت بهتر اگر گاز را به متانول تبديل كنيم، هر تن بين ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار ارزآوري دارد و اگر متانول در زنجيره ارزش به پروپيلن يا پلي‌پروپلين تبديل شود، اين ارزآوري به ۹۰۰ دلار مي‌رسد كه ارزش‌افزوده ۳۰۰ درصدي خواهد داشت و اما اگر اين زنجيره ارزش كامل و به اقلام ديگري تبديل شود اين ارزآوري به بالاي هزار دلار مي‌رسد.
وي با بيان اينكه عدم تكميل زنجيره ارزش محصولات حكايت از عدم توجه به سرمايه‌گذاري‌ها در جهت تكميل زنجيره ارزش اين صنعت دارد، اظهار كرد: تنوع بخشي به محصولات توليدي صنعت پتروشيمي امكان استفاده از بازارهاي متفاوت را فراهم مي‌كند كه اين خود ضربه پذيري صنايع پتروشيمي ايران را در شرايط تحريم و فراز و نشيب‌هاي بازاري را كاهش مي‌دهد.
اين كارشناس حوزه انرژي با بيان اينكه رونق توليدات صنعتي جزو يكي از مولفه‌هاي رشد اقتصادي كشور به حساب مي‌آيد كه در اين بين صنعت پتروشيمي نيز نقش ويژه‌اي در بهبود شرايط اقتصادي و بين‌المللي دارد، گفت: حدود ۷۰ درصد ارزش افزوده صنعت پتروشيمي در صنايع تكميلي محقق مي‌شود اما بايد توجه داشت كه ايجاد ارزش افزوده بالاتر در صنعت پتروشيمي كشور از طريق توسعه صنايع ميان دست و پايين دست پتروشيمي تحقق مي‌يابد.

كاوه با تاكيد بر اينكه صنايع ميان دست و  پايين دست پتروشيمي به عنوان موتور محركه اقتصاد، افزايش توليد ناخالص كشور را به دنبال دارند، اظهار كرد: در شرايط فعلي لازم است در مورد چالش‌هاي صنعت پتروشيمي بررسي و كار كارشناسي صورت بگيرد و با ايجاد راهكارهايي براي برون رفت از شرايط فعلي تدابيري براي تكميل زنجيره ارزش با توسعه سرمايه‌گذاري و استفاده از تكنولوژي و علم روز صورت بگيرد.
وي با اشاره به لزوم يك نهاد تنظيم‌گر در صنعت پتروشيمي، گفت: در سال‌هاي گذشته نبود خوراك مشكلات زيادي را براي صنعت پتروشيمي ايجاد كرد كه باتوجه به اهميت اين صنعت لازم است تا يك نهاد تنظيم‌گر براي مديرت چالش‌ها در صنعت پتروشيمي با تمركز بر تكميل زنجيره ارزش وجود داشته باشد.

اين كارشناس حوزه انرژي با تاكيد بر لزوم تكميل زنجيره ارزش و رهايي از خام‌فروشي در كشور گفت: تنها راه توسعه كشور و افزايش ارزآوري دوري از خام‌فروشي است كه با توجه به پتانسيل‌هاي بالاي ايران در صنعت پتروشيمي لازم است تا گام‌هاي بزرگ‌تري در اين حوزه برداشته شود.