وابستگی بورس به سیاست‌ها

سهامداران میان سبزها و قرمزها ایستاده‌اند و هر روز بازار یک رنگ جدید به خود می‌گيرد و در پایان معاملات روز گذشته نیز شاهد سرخ‌پوشی بازار سرمایه بودیم. برخی از کارشناسان علت این سرخ پوشی بازار سرمایه را انصراف بایدن می دانند و برخی دیگر نیز اعلام می‌کنند که سرخ پوشی بازار سرمایه ربطی به انصراف بایدن ندارد و تا مشخص شدن وضعیت دولت چهاردهم بازار به همین شکلی باقی خواهد ماند.

جو بایدن رييس‌جمهور ۸۱ ساله امریکا سرانجام پس از بحث های بسیار بر سر نامزدی او در انتخابات روز یکشنبه به وقت محلی (۲۱ جولای ۲۰۲۴ برابر با ۳۱ تیرماه ۱۴۰۳) از رقابت های انتخابات ریاست جمهوری این کشور کنار کشید و همین موضوع باعث شد که بازار رمز ارزها منفی شود.

نکته قابل توجه اینجاست که بازارهای بورس جهانی نیز سرخ پوش شد و به عقیده برخی این موضوع سیگنال منفی به بازار سرمایه داده است. بازار آسیا پس از کاهش نرخ بهره چین و خروج بایدن از رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا سقوط کرد. براساس این گزارش، پس از اینکه بانک خلق چین (PBoC) تصمیم گرفت نرخ اولیه وام یک ساله و پنج ساله خود (LPR) را ۱۰ واحد پایه کاهش دهد، شاخص‌های عمده سهام در منطقه آسیا و اقیانوسیه کاهش یافتند.

سرمایه‌گذاران همچنین تاثیر قطعی جهانی فناوری به دلیل آخرین به‌روزرسانی CrowdStrike که فرودگاه‌ها، بانک‌ها و سیستم‌های پرداخت را فلج کرد نیز ارزیابی کردند. همچنین جو بایدن، رييس‌جمهور ایالات‌متحده به تلاش برای انتخاب مجدد خود پایان داد و کامالا هریس، معاون خود را به عنوان نامزد دموکرات‌ها تایید کرد. شاخص سهام استرالیا ۰.۸۱درصد کاهش یافت. کوسپی کامپوزیت کره‌جنوبی یک دقیقه بعد ۱.۲۸ درصد نزول کرد.

هانگ سنگ هنگ کنگ ۰.۴۸ درصد کاهش یافت، در حالی که کامپوزیت شانگ‌های و شنژن کامپوزیت به ترتیب ۰.۳۶ و ۰.۰۹ درصد کاهش یافتند و نیکی ۲۲۵ ژاپن ۰.۹۸ درصد در ساعت سه و۵۷ دقیقه به وقت اروپا افت کرد. مارکت گزارش کرد، دلار در برابر ین ۰.۰۷ درصد افزایش یافت و به ۱۵۷.۵۴۶۰ ین رسید.

تاثیر انتخابات روی بورس

کارشناسان عقیده دارند که انصراف بایدن باعث می شود که بازارها منفی شود و این موضوع فقط مختص بازارهای جهانی نیست و بورس تهران نیز درگیر این موضوع می شود. به عقیده بسیاری انصراف بایدن مساوی با پیروزی ترامپ است و این موضوع می‌تواند تاثیر منفی بر اقتصاد ایران و بازار سرمایه داشته باشد. از سوی دیگر برخی از کارشناسان عقیده دارند که انتخابات امریکا نمی‌تواند روی بازار سرمایه و اقتصاد ایران تاثیرگذار باشد و سرخ‌پوشی بازار به دلایل دیگر است.

طی یکی الی دو هفته اخیر گمانه‌زنی‌ها درباره‌ی نامزدهای انتخابات امریکا شدت گرفته و در حال حاضر این‌طور به نظر می‌رسد که ترامپ نماینده حزب جمهوری‌خواه است و بر اساس مناظره اخیر بایدن و ترامپ و سوء قصدی که چند روز پیش به ترامپ شد، پیش‌بینی می‌شود که احتمال ریاست جمهوری وی بالا باشد. بنابراین با توجه به سیاست‌های افراطی گرایانه ترامپ نسبت به ایران، این احتمال، تهدیدی جدی برای بازار سرمایه محسوب می‌شود. درست است اکنون بایدن انصراف داده اما اتفاقات و مناظرات برای بازارها مهم است.

در عمل اما از آنجایی‌که ایران تقریبا هیچ مراوده مالی با امریکا و حتی اروپا ندارد، نباید این موضوع به‌طور مستقیم بر شاخصه‌های مالی و بازار بورس، تاثیر چندانی بگذارد. با این حال سیاست امریکا مطمئنا روی شرکای تجاری آسیایی ایران، تاثیرگذار است و باید دید که آیا چالش‌های جدید اقتصادی برایمان رخ خواهد داد یا خیر. با همه این تفاسیر، سایه ریاست جمهوری ترامپ مطمئنا از نظر روانی هم که شده، کمی مهم خواهد بود، اما بورس طی چند وقت اخیر نشان داده که واکنش شدید به اخبار مختلف نشان نمی‌دهد. از طرفی این احساس وجود دارد که دولت جدید ایران و مسعود پزشکیان، به دنبال چالش با امریکا و ريیس جمهور آن هر کس که باشد، نخواهد بود.

درست است تمامی این مولفه روی بازار سرمایه تاثیر دارد؛ اما به‌طور کلی اقتصاد کشور و بورس تهران در انتظار تشکیل کابینه دولت جدید تا بتواند مسیر پیش روی خود را ترسیم کند. به نظر می رسد باتوجه به صحبت‌های دولت چهاردهم بازار سرمایه بتواند حداقل طی شش ماه الی یک سال آینده روند به بالایی در پیش بگیرد و زیان‌های گذشته خود را تا حدودی جبران کند. اکنون بازار سرمایه باید زیان‌های خود از سال 1399 تا به امروز جبران کند و پس از آن روند رشد و توسعه‌ای به خود بگیرد.

بازار از دریچه معاملات

طی معاملات سومین روز کاری هفته یعنی دوشنبه شاخص کل بورس تهران 3 هزار و 169 واحد نسبت به روز کاری گذشته پایین‌تر ایستاد و به سطح 2 میلیون و 169 هزار و 22 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با ریزش 383 واحدی در رقم 693 هزار و 602 واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس 101 واحد افت کرد به رقم 22 هزار و 192 واحد رسید. همچنین شاخص هم وزن فرابورس با افزایش 370 واحد به سطح 121 هزار و 701 واحد رسید.

روز گذشته نمادهای فولاد، بفجر و خودرو نمادهای قرمزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در افت شاخص کل بورس داشتند. در سوی دیگر نمادهای نوری، بوعلی و حکشتی از نمادهای سبز بودند که اثر مثبت بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای کگهر، خاور و بپاس بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند و نمادهای حسینا، انتخاب و دماوند نمادهایی هستند که اثر افزایشی بر شاخص کل فرابورس داشتند. در بین نمادهای پرتراکنش بورس نیز نماد شپنا بیشترین تراکنش را داشت و وبملت و فولاد در رتبه‌های بعدی بیشترین تراکنش قرار گرفتند. در فرابورس نیز خاور، معین و زماهان بیشترین تراکنش را داشتند.

روز دوشنبه ارزش معاملات کل بازار سهام به 53 هزار و 872 میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 46 هزار و 195 میلیارد تومان بود که 86 درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل می‌دهد. ارزش معاملات خرد نیز با کاهش 0.8 درصدی به نسبت روز معاملاتی قبل به رقم 2 هزار و 918 میلیارد تومان رسید.

در معاملات این روز نماد ثفارس بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 141 میلیارد تومان بود. پس از ثفارس، فسبزوار بیشترین ارزش معاملات را داشت و خاور رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد فولاد و شپنا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. در جدول حجم معاملات نیز سهام خاور با تعداد 536 میلیون و 696 هزار و 831 سهم در صدر قرار گرفته است. شستا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به وبملت تعلق داشت. دو نماد حفارس و فولاد نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.

در معاملات دوشنبه، 38 نماد صف خرید داشتند و 64 نماد با صف‌ فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با افت 55 درصدی نسبت به روز کاری قبل به 97 میلیارد تومان کاهش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با ریزش 26 درصدی به رقم 796 میلیارد تومان رسید.