صحنه غبارآلود از بورس
شرايط روزهاي اخير بازار سرمايه جدا از سه سال گذشته نيست، نگاه دستوري به قيمتگذاري در برخي صنايع كليدي، سياستهاي شديد انقباضي، توسعه بازار بدهي در دل بازار سرمايه در شرايطي كه ركود عميقي بر معاملات سهام سايه افكنده و حتي مباحث بودجهاي و مديريت دولتي در بنگاههاي بزرگ توليدي و خدماتي، همه گوشهاي از علل افت جذابيتهاي بورس است .
شرايط روزهاي اخير بازار سرمايه جدا از سه سال گذشته نيست، نگاه دستوري به قيمتگذاري در برخي صنايع كليدي، سياستهاي شديد انقباضي، توسعه بازار بدهي در دل بازار سرمايه در شرايطي كه ركود عميقي بر معاملات سهام سايه افكنده و حتي مباحث بودجهاي و مديريت دولتي در بنگاههاي بزرگ توليدي و خدماتي، همه گوشهاي از علل افت جذابيتهاي بورس است .
نگاه و عملكرد مسوولان دولتي در سه سال اخير و بروكراسي اداري نيز يكي از نكات قابل تامل در تداوم شرايط فعلي بورس بود.
مقطعي كه در آن برخي مديران مياني سازمانهاي تاثيرگذار با اظهارات ضد بورسي خود در مصاحبهها و فضاي مجازي به جو بياعتمادي عمق بخشيدند، به ويژه تابلوي معاملات بورس كالا كه آماج حملات قرار گرفت از موضعگيريها عليه قيمت كشف شده براي صنايع مهمي همچون فولاد و سيمان گرفته تا برخي موضعگيريها كه حتي بورس كالا را عامل تورم معرفي ميكردند؛ به نظر ميرسد فرافكني و ارجاع عملكرد نامطلوب برخي مسوولان با سيبل قرار دادن تابلوي شيشهاي بورس كه واقعيتهاي اقتصادي را نشان ميدهد اين بستر سرمايهگذاري را براي بخش قابل توجهي از فعالان اقتصادي ناامن جلوه داد .
نگاه دستوري به اقتصاد صرفا با ديد تك بعدي به قيمت كالا بدون در نظر گرفتن عوامل ديگر اقتصادي به پاشنه آشيل صنايع تبديل شده كه امروز ملموسترين وجه آن را در قطع برق خانگي و صنايع مشاهده ميكنيم، ناترازي كه علت آن در عدم سرمايهگذاري كافي به دليل نبود توجيه اقتصادي ريشه دارد يا صنعت خودرويي كه با حدود ۲۵۰ همت زيان به يك وبال گردن جامعه و اقتصاد كشور تبديل شده، نه توانسته رضايت مصرفكننده و نه توليدكننده و نه حتي سهامدار را جلب كند صرفا به مذاق دلالاني خوشايند بوده كه وقتي سخن از خروج از انحصار زده ميشود با هياهوي زياد از بركنده شدن بساط قرعهكشي و تحريك بازار به گراني سخن ميگويند و جاي سوال اينجاست كه اين چه مكانيسمي است كه با دهها ساختار اداري از شوراي رقابت گرفته تا سازمان حمايت از توليدكننده و مصرفكننده بعد از سالها نتوانسته يك كالا را از انحصار خارج كند و با شرايط فعلي مشخص نيست نتيجه كار بعد از چند سال چه خواهد بود!
در بخش ديگر آنچه با صنعت پتروشيمي صورت گرفت و حاشيههاي آن در بحث قيمتگذاري و فرموله كردن نرخ خوراك به گرداب تاسفآوري از بيتدبيريها انجاميد از نرخگذاري دستوري ۷۰۰۰ تومان تا ۵۰۰۰ تومان تا فرمول قيمتي كه هابهاي فرامنطقهاي را لحاظ كرده و عملا بدون توجه به شرايط منطقه و مصرفكنندهها و توليدكنندههاي حوزه خليجفارس، در جهت كاهش حاشيه سود و خروج توليدكنندگان داخلي از گردونه رقابت ميانجامد .
آنچه بيان شد بخشي از واقعيتهاي هزينهساز براي اقتصاد كشور و عاملي براي ركود بازار سرمايه است كه تصوير پيشبينيناپذيري و تصميمهاي خلقالساعه مديران را روي تابلوي شيشهاي به تصوير ميكشد كه صحنهاي غبارآلود از آنچه بر توليد و صنعت كشور گذشته، خروجي آن است . به نظر ميرسد براي خروج از شرايط فعلي بايد نظامات جديدي با درس گرفتن از تجربههاي گذشته شكل گيرد كه يكي از دغدغههاي آن بازگشت اعتماد به فعالان اقتصادي براي سرمايهگذاري در توليد باشد آن هم در سالي كه به شعار رونق توليد مزين شده و بيش از ۴ ماه آن تمام شده.
در صورت وضع قوانين حمايتي از توليد و اصلاح قوانين معيوب گذشته ميتوان به بهبود شرايط بورس كه با وضعيت اقتصادي همبستگي مثبت دارد، اميدوار شد.
