توسعه نيروگاهي نيازمند سرمايه‌گذاري‌هاي كلان!
صنعت برق يكي از صنايع زيربنايي و مادر محسوب شده و نقش بي‌بديلي در توسعه ساير صنايع و رشد اقتصادي كشور ايفا مي‌كند. در ايران، عمده برق كشور از طريق منابع فسيلي به دليل ساختار و سبد انرژي كشور تامين مي‌شود و نرخ توليد برق در نيروگاه‌هاي حرارتي همواره نقش تاثيرگذاري در تامين برق مطمئن كشور ايفا مي‌كند.
گلناز پرتوي مهر |
صنعت برق يكي از صنايع زيربنايي و مادر محسوب شده و نقش بي‌بديلي در توسعه ساير صنايع و رشد اقتصادي كشور ايفا مي‌كند. در ايران، عمده برق كشور از طريق منابع فسيلي به دليل ساختار و سبد انرژي كشور تامين مي‌شود و نرخ توليد برق در نيروگاه‌هاي حرارتي همواره نقش تاثيرگذاري در تامين برق مطمئن كشور ايفا مي‌كند. طبق آمار اتاق ايران، نيروگاه‌هاي سيكل تركيبي با ۳۵۷۹۵ مگاوات بيشترين سهم را در تامين برق در سال ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده است.
به گزارش خبرنگار «تعادل» پس از نيروگاه‌هاي سيكل تركيبي، به ترتيب نيروگاه‌هاي گازي با ۲۴۰۱۹ مگاوات، نيروگاه‌هاي بخاري با ۱۵۸۲۹ مگاوات، نيروگاه‌هاي تجديدپذير با ۱۴۳۰۵ مگاوات، نيروگاه‌هاي برقآبي با ۱۲۲۴۹ مگاوات بيشترين سهم را در نيروگاه‌هاي موجود تا پايان سال ۱۴۰۲ داشته‌اند.
نيروگاه‌هاي اتمي با ۲۰۵۶ مگاوات و نيروگاه‌هاي توليد پراكنده و ديزلي با ۲۸۹۳ مگاوات سهم كمتري از توليد برق را عهده‌دار بوده‌اند.
نيروگاه‌هاي برق به عنوان موسساتي كليدي در تأمين انرژي براي جوامع مدرن، نقش بسيار مهمي دارند. با استفاده از تكنولوژي‌هاي پيشرفته و استفاده از منابع انرژي پاك، اين نيروگاه‌ها مي‌توانند به توسعه پايدار و حفظ محيط زيست كمك كنند. از اين رو، بهره‌گيري از روش‌ها و فناوري‌هاي به‌روز در عملكرد نيروگاه‌هاي برق امري بسيار حياتي و ضروري است كه مستلزم توجه و تلاش مداوم مسوولان و صاحبان صنعت برق است. يكي از سياست‌هاي راهبردي صنعت برق، توسعه ظرفيت نيروگاهي كشور از طريق بخش خصوصي بوده است. در اين راستا از برنامه چهارم توسعه به بعد، سرمايه‌گذاري در اين صنعت از طريق قراردادهاي ساخت، بهره‌برداري، مالكيت (BOO) و ساخت، بهره‌برداري و انتقال (BOT) تسهيل شد.
از يك‌طرف عدم توازن منابع و مصارف و مشكلات اقتصاد صنعت برق، باعث انباشته شدن مطالبات سرمايه‌گذاران و ناتواني آنها در پرداخت هزينه‌ها و به‌خصوص بازپرداخت اقساط تسهيلات بانكي شده و شوك ارزي اخير نيز بر ابعاد اين مشكل افزوده است. از طرف ديگر، به علت محدوديت شديد منابع، تامين مالي پروژه‌هاي جديد به سختي صورت مي‌گيرد يا متوقف شده است و در عين حال، معضل اول باعث تشديد دشواري تامين مالي پروژه‌هاي جديد نيز مي‌شود. همچنين توزيع برق در نيروگاه‌هاي برق يك فرآيند پيچيده است كه نياز به هماهنگي بين مختلف زيرساخت‌ها، فناوري‌ها، و منابع انرژي دارد. با استفاده از فناوري‌هاي پيشرفته، بهينه‌سازي عملكرد و استفاده از منابع انرژي پاك، مي‌توان كارايي و پايداري در توزيع برق را بهبود بخشيد و تأمين انرژي براي جوامع را تضمين كرد. از اين رو، توسعه و بهبود شبكه‌هاي توزيع برق امري حياتي و اساسي براي تأمين نيازهاي انرژي جوامع مدرن است.
در همين زمينه مهدي اسلامي، كارشناس حوزه انرژي، در گفت‌وگو با خبرنگار « تعادل» اظهار كرد: نيروگاه‌ها نقش حياتي در تأمين برق ايفا مي‌كنند. سهم نيروگاه‌ها در توليد برق به عوامل مختلفي بستگي دارد كه از جمله مهم‌ترين آنها نوع نيروگاه‌ها است.
وي تصريح كرد: نيروگاه‌ها به انواع مختلفي مانند نيروگاه‌هاي حرارتي (سوخت‌هاي فسيلي مانند گاز، زغال سنگ و نفت) نيروگاه‌هاي آبي، نيروگاه‌هاي هسته‌اي و نيروگاه‌هاي تجديدپذير (مانند بادي و خورشيدي) تقسيم مي‌شوند.
وي عنوان كرد: برخي كشورها منابع طبيعي بيشتري دارند كه باعث مي‌شود يك نوع نيروگاه بيشتر استفاده شود. براي مثال، كشورهايي كه منابع آب فراوان دارند، بيشتر از نيروگاه‌هاي آبي استفاده مي‌كنند.
وي بيان كرد: سياست‌هاي دولتي و مقررات مي‌توانند بر سهم انواع مختلف نيروگاه‌ها در توليد برق تأثير بگذارند. برخي كشورها به دليل مسائل زيست‌محيطي و كاهش آلايندگي به سمت استفاده بيشتر از منابع تجديدپذير حركت مي‌كنند.
اسلامي گفت: در سطح جهاني، نيروگاه‌هاي حرارتي (سوخت‌هاي فسيلي) همچنان بيشترين سهم را در توليد برق دارند، اگرچه سهم نيروگاه‌هاي تجديدپذير در حال افزايش است. براي مثال، در سال‌هاي اخير بسياري از كشورها سرمايه‌گذاري‌هاي زيادي در انرژي‌هاي بادي و خورشيدي انجام داده‌اند.
وي تاكيد كرد: نيروگاه‌هاي حرارتي سهم عمده‌اي در توليد برق دارند، ولي تلاش‌هايي براي افزايش سهم انرژي‌هاي تجديدپذير نيز در حال انجام است. نيروگاه‌هاي آبي و انرژي‌هاي تجديدپذير ديگر نيز به‌طور فزاينده‌اي به شبكه برق كشور اضافه مي‌شوند.
وي با اشاره به اينكه زيرساخت‌هاي نيروگاهي در بسياري از كشورها مي‌توانند با مشكلات مختلفي مواجه شوند، گفت: اين مشكلات مي‌توانند به دلايل فني، مالي، مديريتي و محيطي باشند. بسياري از نيروگاه‌ها قديمي هستند و به دليل عدم نوسازي و نگهداري مناسب، كارايي و بهره‌وري آنها كاهش يافته است. اين امر مي‌تواند منجر به افزايش هزينه‌هاي تعمير و نگهداري و كاهش قابليت اطمينان توليد برق شود. وي خاطرنشان كرد: توسعه و نگهداري زيرساخت‌هاي نيروگاهي نيازمند سرمايه‌گذاري‌هاي كلان است. در برخي كشورها، كمبود بودجه و سرمايه‌گذاري كافي مي‌تواند به مشكلات جدي در بخش توليد برق منجر شود.
وي ادامه داد: نيروگاه‌هاي حرارتي كه از سوخت‌هاي فسيلي استفاده مي‌كنند، مي‌توانند تأثيرات منفي زيادي بر محيط‌زيست داشته باشند. قوانين سختگيرانه زيست‌محيطي ممكن است نيازمند تغييراتي در زيرساخت‌ها باشند كه هزينه‌بر است.
به گفته اسلامي، تغييرات در تقاضاي برق مي‌تواند فشار زيادي بر زيرساخت‌هاي موجود وارد كند. به‌ويژه در كشورهايي كه رشد جمعيت و توسعه صنعتي سريعي دارند، نياز به افزايش ظرفيت توليد برق وجود دارد.
وي عنوان كرد: فناوري‌هاي قديمي ممكن است كارايي كمتري داشته باشند و نيازمند به‌روزرساني باشند. علاوه بر اين، پذيرش فناوري‌هاي جديد مانند انرژي‌هاي تجديدپذير نيازمند تغييرات ساختاري در شبكه برق است.
وي در پايان اظهار داشت: برنامه‌ريزي و سرمايه‌گذاري براي نوسازي و بهبود زيرساخت‌ها و همچنين افزايش بهره‌وري و استفاده از منابع تجديدپذير مي‌تواند به حل مشكلات نيروگاهي كمك كند.
