سوءمدیریت در بازار سرمایه

علی فراقی

در برهه زمانی قرار داریم که با یکی از چالش‌های حال حاضر بازار سرمایه همراه هستیم که ریسک سیستماتیک سراسر بازار سرمایه و اقتصاد را فرا گرفته است (در چند سال اخیر اگر روند حرکتی رشد سیستماتیک را به صورت یک نمودار درنظر بگیریم یک روند شارپ صعودی داشته است و جزيی جدانشدنی از بازار بوده است). در حال حاضر هم شاهد بیشتر شدن یک‌باره سایه ریسک در بازار هستیم که حرکت نرمال بازار را با چالش رو به رو ساخته است. حال اگر دقت کنیم پس از حرکت معاملاتی دو روزه با سرخ رنگی و افت با شدتی بالا در بازار سهام شاهد محدود کردن دامنه نوسان در روز سوم بودیم که شاید از منظر برخی افراد اتفاقی خوشایند باشد ولی عملا یکی از تصمیماتی بود که می‌توانست آخرین گزینه باشد و پس از آن نحوه و زمان اجرای آن به بدترین حالت ممکن انجام گردید که می‌توان سوءمدیریت را در سقف چند ساله اخیر دانست که هر زمان که فکر نمی‌کنیم از این بدتر نخواهد شد مجددا باعث غافلگیری می‌شود.

موردی که باید به آن اشاره كرد محدودیت روی دامنه نوسان باعث رکود بر بازار و به چالش کشیدن نقدینگی در بازار خواهد شد که عملا پس از رفع این محدودیت باعث هجوم یک‌باره عرضه بر بازار پس از مدتی خواهد شد که هم در حال حاضر و هم در آینده نقدشوندگی بازار را با چالشی جدی مواجه می‌کند که اکثرا در گذشته طبق تجربه چنین اتفاقی افتاده است (آزموده را آزمودن خطاست). حال بازهم موردی که ضعف بزرگی به حساب بازهم در صورت تصمیم‌گیری اجرای ناصحیح، بدموقع و بدون برنامه آن برای بازار است، زیرا طی دو روز اول هیجانی‌تر در بازار شاهد هیچ‌گونه اعمال تصمیم مناسبی بر بازار نبودیم و عملا اکثریت سرمایه‌گذاران بازار با افت قابل‌توجهی از سرمایه خود روبه‌رو شدند که در روزهای اولیه که شتاب و قدرت بالاتری دارد آن را تجربه کرده‌اند و پس از آنها بعد از تحمل زیان آن با بازاری مواجه شده‌اند که همان سرمایه کاهش یافته را با مشکل عدم نقد شدن یا نقد شدن به سخت‌ترین حالت ممکن رو‌به‌رو ساخته است.

شاید عملا حتی سرمایه‌گذاران چنین اقداماتی در بازار سرمایه توسط مدیران و تصمیم‌گیران را عامدانه درنظر بگیرند که به ‌شدت بر اعتماد در بازار تاثیرگذار باشد که زخم چندساله بازار را عمیق‌تر نماید که پس از آن بازگشت چنین دیدگاه منفی و اعتماد سلب شده‌ای اتفاقی ناممکن و سخت باشد و هر زمان که فکر می‌کنیم این اعتماد نمی‌تواند وضعیتی بدتر از این داشته باشد بازهم وضعیتی وخیم‌تر را برای ما به نمایش می‌گذارد.

در مورد دیگر شاید بهترین تصمیم را بتوان تعطیلی یک الی دو روزه (در صورت نیاز و صلاح روزهای بیشتر) برای بازار درنظر گرفت که بهتر است در اکثر مواقع در اولین روزها انجام شود تا پس از فروکش کردن بسیاری از هیجانات شاهد فروکش کردن آن باشیم و پس از آن بازار بتواند با تجربه کردن سرخ‌پوشی و افت معقولانه‌تر بتواند سمت و سوی اصلی خود را که بیشتر از اقتصاد و تحولات آن نشأت می‌گیرد را تجربه نماید.

در پایان باید گفت که امید است در آینده شاهد بر سر کار آمدن افرادی مناسب‌تر برای تصمیم‌گیری و اعمال خط‌مشی‌ها و سیاست‌های بازار سرمایه باشیم تا بار دیگر اعتماد و جذابیت به بازار بازگردد، چون درنهایت هرقدر عامه جامعه در کشور نسبت به بازار سرمایه جبهه داشته باشند و به سمت دیگر بازارها توجه بیشتری داشته باشند درنهایت در بلندمدت باعث وارد آوردن ضربه‌های اساسی به اقتصاد کشور خواهد شد که هرقدر این شرایط ادامه‌دار باشد ستون‌های جامعه که می‌توان آن را بنیادی‌ترین بخش قلمداد کرد رفته‌رفته تحلیل و به سمت تخریب صددرصدی آن ببرد.