علل تعدد كم شركت‌هاي رتبه‌بندي در جهان

صداي بورس| محمد عرفان رايگان، كارشناس ارزيابي ريسك اعتباري پايا در يادداشتي نوشت: اگرچه در دهه‌هاي گذشته صنعت رتبه‌بندي اعتباري به‌طور قابل توجهي رشد كرده است اما تعداد شركت‌هاي موجود در اين صنعت به علت وجود برخي موانع ورود به بازار، نسبتا كم است. به گونه‌اي كه در سال ۲۰۲۳ بيش از ۹۰ درصد از سهم بازار اين صنعت، متعلق به سه شركت اس‌اند پي، موديز و فيچ بوده است. تحليل فرآيندهاي موجود در خدمات رتبه‌بندي نشان مي‌دهد كه مانع اصلي ورود به بازار، مساله صرفه به مقياس در بازار است؛ به عبارتي ديگر، فرآيند رتبه‌بندي جديد براي يك مشتري موجود معمولا هزينه كمتري نسبت به ارزيابي يك مشتري جديد دارد.

در اين شرايط يك شركت جديد در زمينه خدمات رتبه بندي نمي‌تواند در رقابت قيمتي با شركت‌هاي رتبه‌بندي موجود شركت كند تا سهم بازار خود را افزايش بدهد چرا كه با فرض ثابت بودن ساير عوامل، حاشيه سود براي شركت‌هاي جديد نسبت به شركت‌هاي موجود كمتر خواهد بود. حال با فرض عدم تاثيرگذاري عامل صرفه به مقياس در اين مساله، موانع ديگري نيز وجود دارد كه عرصه ورود شركت‌هاي جديد در اين صنعت را تنگ‌تر مي‌كند. مهم‌ترين ابزار مورد استفاده براي افزايش سهم در بازار در صنعت رتبه‌بندي اعتباري، كيفيت محصول است؛ چراكه رتبه‌بندي يك خدمت غيرمادي است كه ارزش آن بستگي به اعتبار رتبه‌دهنده و مفيد بودن قضاوت رتبه بندي براي كاربران بالقوه دارد. يك شركت جديد معمولا شهرت لازم براي رقابت در بازار با رتبه‌دهندگان موجود را ندارد و نياز به زمان زيادي دارد كه به عنوان يك شركت مطرح در زمينه ارايه اطلاعات معتبر و قابل اعتماد توسط بازار شناخته شود. همچنين شركت‌ها معمولا براي افزايش سهم خود از بازار به تغيير قيمت يا كيفيت محصولات خود مي‌پردازند اما در صنعت رتبه‌بندي اعتباري هر كدام از اين موارد ريسك خاص خود را به همراه دارد. شركتي كه در زمينه كيفيت خدمات ارائه شده، فرآيند ارزيابي كمتر و سريع‌تري دارد با وجود آنكه ممكن است رضايت مشتري را در كوتاه‌مدت به همراه داشته باشد، در بلندمدت، ريسك شهرت موجود شركت را خطر مي‌اندازد و ممكن است كه منجر به خارج شدن شركت از بازار شود.