آخرين وضعيت تنبيه شدگان بازار سهام
بهطور طبيعي بسته بودن نمادها باعث ميشود كه داراييهاي بسياري از افراد براي طولاني مدت قفل شوند و امكان معامله را از دست بدهند براساس آمار بالغ بر ۷۱۰ نماد معاملاتي در بورس معامله ميشوند كه بر اساس آخرين بررسي ۱۱۶ نماد از معاملات محرومند و ميتوان گفت حدود ۱۶ درصد بازار محبوس شده است.
بهطور طبيعي بسته بودن نمادها باعث ميشود كه داراييهاي بسياري از افراد براي طولاني مدت قفل شوند و امكان معامله را از دست بدهند براساس آمار بالغ بر ۷۱۰ نماد معاملاتي در بورس معامله ميشوند كه بر اساس آخرين بررسي ۱۱۶ نماد از معاملات محرومند و ميتوان گفت حدود ۱۶ درصد بازار محبوس شده است. همين موضوع باعث ميشود كه ريسكي به ريسكهاي موجود در بازار اضافه شود و آن هم ريسك توقف طولانيمدت دارايي آنهاست كه بهطور طبيعي عاملي خواهد شد كه جذابيت سرمايهگذاري در بورس را ميتواند براي سرمايهگذاران كم كند. علت هم اينكه سرمايهگذاران علاوه بر ريسكهايي كه در بازار موجود است، مجبور هستند ريسكي را به اين ريسكها اضافه كنند كه هر لحظه ممكن است نماد شركت يا سهامي را كه ميخرند، بسته شود و براي مدتي نامعلوم اين نماد بسته باشد. يعني قابليت اينكه بخواهند دارايي خود را فارغ از سود و زيان، نقد كنند از بين ميرود. بنابراين ميتواند عامل دافعه باشد براي بازار كه برخي از سرمايهگذاران را از سرمايهگذاري در بورس منع كند و آن جذابيت را براي آنها از بين ببرد.
اثر منفي ديگري هم كه اين موضوع دارد، اين است كه برخي از شركتها و مجموعههايي كه سهام شركتهاي سهام عدالت را خريداري كردند، به دليل اينكه دارايي آنها قفل شده و به واسطه نوسانات بازار، امكان اينكه از اين نوسانات بهرهمند شوند، از بين رفته است. نكتهاي كه وجود دارد اينكه شايد در برخي مواقع اين توقف نماد اجتنابناپذير باشد يعني به دليل اينكه يك اتفاق يا اطلاعات مهمي در شركت وجود دارد كه بايد افشا يا منتشر شود اما نشده، نمادي متوقف ميشود اما در اين ميان بهنظر ميرسد براي جلوگيري از اين اتفاق و براي اينكه سازمان بورس هياتمديره و مديران آن شركت را ملزم كند تا اطلاعات، ابهامات يا هر دليلي كه براي توقف نماد وجود دارد را زودتر افشا و منتشر كنند، ميتوان يك سري جرايم را براي هياتمديره و مديران ارشد آن شركتها لحاظ كرد كه ديگر هيچ شركتي اين كار را انجام ندهد و در اين راستا تا جاي ممكن توقف نمادي صورت نگيرد. در واقع اين توقف اصولا به عنوان جريمه براي شركت، مثلا براي ابهامي كه وجود دارد، نماد را ميبندند يعني شركت خوب گزارش نميدهد و نماد بسته ميشود و هرگونه جريمهاي بخواهند براي شركت در نظر ميگيرند يا نماد آن را ميبندند. در صورتي كه اين در اصل جريمه سهامدار است و به شركت ربطي ندارد و حتي شايد اصلا براي شركت مهم نباشد و دوست داشته باشد كه نمادش در بازار بسته باشد و دردسري از اين نظر نداشته باشد. همچنين اين موضوع جزو ريسكهايي است كه ميتواند حتي سرمايه را از بازار فراري دهد. يعني حتي در بازارهايي مانند بازار مسكن كه بازاري است كه كمتر نقدشونده است، چنين ريسكي ديده نميشود. اما در بازار سرمايه نمادهايي داريم كه بيش از دو سال است كه بسته شدهاند و تعداد زيادي سهامدار خرد دارند كه سرمايهشان محبوس شده است.
از اين ر و درادامه تعداد كل نمادهاي بسته نشان ميدهد بر اساس آخرين اطلاعات اعلامي بورس و فرابورس ۱۱۵ نماد فعال در بازار سهام مشمول توقف و تعليق شدند و هزاران سهامدار به واسطه اين توقفات دچار مشكل شدند و از حق دسترسي به دارايي شان محرومند. بنا براين گزارش بر اساس الزامات دستورالعملهاي اجرايي نحوه انجام معاملات در بورس تهران و فرابورس ايران نمادهاي معاملاتي سهام شركتها بر اساس ضوابط مشخصي متوقف و بازگشايي ميشوند.
البته نحوه توقف و بازگشايي نمادهاي معاملاتي در دستورالعملهاي مشخصي تشريح شده است. ضمن اينكه توقف نمادهاي معاملاتي به دو دسته متوقف شده و تعليق شده طبقهبندي ميشوند. نمادهاي متوقف تا حداكثر ۵ روز معاملاتي را نمادهاي «متوقف شده» نمادهاي متوقف بيش از ۵ روز معاملاتي را نمادهاي «تعليق شده» مينامند. چنانچه توقف نمادهاي معاملاتي به دليل برگزاري مجامع عمومي ناشر باشد، عموما نماد معاملاتي پس از افشاي تصميمات مجامع عمومي در سامانه كدال و حسب مورد محاسبه قيمت تعديل شده (در خصوص مجامع عمومي فوقالعاده با موضوع افزايش سرمايه و مجامع عمومي عادي با موضوع تقسيم سود نقدي) بازگشايي ميشود. همچنين ضوابط بازگشايي نماد معاملاتي در خصوص جلسه هياتمديره ناشر با موضوع افزايش سرمايه نيز مشابه همين رويه است. البته در اين خصوص برخي موارد استثنا نيز وجود دارد از جمله اينكه در مواردي كه در جلسه مجمع عمومي فوقالعاده يا جلسه هياتمديره ناشر، افزايش سرمايه به ميزان ۲۰۰ درصد يا بيشتر صرفا از محل صدور سهام جايزه تصويب ميشود، بازگشايي نماد معاملاتي منوط به ثبت افزايش سرمايه و قابل معامله شدن سهام جديد است. افشاي اطلاعات با اهميت موضوع ماده ۱۳ دستورالعمل اجرايي افشاي اطلاعات شركتهاي ثبت شده نزد سازمان در سامانه كدال از جمله ديگر مواردي است كه منجر به توقف نمادهاي معاملاتي شركتها ميشود.