درس‌هاي تجاري چين براي ايران
حجم تجارت خارجي چين در نيمه اول سال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6.1 درصد رشد كرده است. در سال جاري سطح تجارت خارجي چين به بالاترين سطح در تاريخ اين كشور رسيده است. رقم تجارت خارجي چين اكنون 2.97 هزار ميليارد دلار است.
تعادل |
حجم تجارت خارجي چين در نيمه اول سال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 6.1 درصد رشد كرده است. در سال جاري سطح تجارت خارجي چين به بالاترين سطح در تاريخ اين كشور رسيده است. رقم تجارت خارجي چين اكنون 2.97 هزار ميليارد دلار است. مسيري كه مي‌تواند براي ايران تكرار شود. كارشناسـان معتقدنـد كـه آمـار منتشر شـده كـه ركـورد جديـدي در تجـارت خارجـي چيـن بـه شـمار مـي‌رود، گواهـي بر انعطاف‌پذيري و سازگاري اقتصاد اين كشور است. دستاوردي كه نشان‌دهنده برخورد موثر كشور با چالش‌هـاي زنجيـره تأميـن جهانـي اسـت و همچنيـن نقـش حياتـي چيـن در تجـارت جهانـي و توانايـي ايـن كشـور در تقويت مشاركت اقتصادي بين‌المللي را برجسته مي‌كند.
ركورد تجاري چين
جديدترين پايش تحولات منطقه و جهان از سوي بازوي پژوهشي اتاق بازرگاني ايران نشان مي‌دهد، حجـم تجـارت خارجـي چيـن در نيمـه نخسـت سـال جـاري، بـه بالاترين سـطح خـود رسـيد؛ ايـن در حالـي اسـت كه اين كشور از محيط خارجي چالش برانگيزي برخوردار بوده و از خود انعطاف‌پذيري و پويايي قابل توجهي را نشان داده است. در واقع چين به دليل برخورداري از توانايي توليد بالا، همراه با بازار مصرف رو به رشد، پيشرفت‌هاي تكنولوژيكي و سياست‌هاي مطلوب تجاري، فرصت‌هاي گسترده‌اي را براي شركاي تجاري خود فراهم كرده و بـه بهبـود اقتصـاد جهانـي نيـز كمـك كـرده اسـت. از سـوي ديگـر بـا توجـه بـه تغييـر جهـت سياسـت‌هاي چيـن بـه سـمت صـادرات محصولات فنـاوري محـور و سـبز وهمچنيـن افزايـش همـكاري تجـاري بـا بازارهـاي نوظهـور، كارشناسـان خارجـي را نسـبت بـه چشم‌انداز پيشـروي توسـعه تجـارت خارجـي چيـن مطمئـن كرد. حجـم تجـارت خارجـي چيـن در دوره زمانـي ژانويـه تـا ژوئـن امسـال، نسـبت بـه سـال گذشـته، 6.1 درصـد افزايـش يافتـه و بـه حـدود 2.97 كرد رسـيده اسـت. از ايـن ميـان، حجـم صـادرات آن بـه ميـزان 6.9 درصـد و واردات بـه ميـزان 5.2 درصـد رشـد داشـته اسـت. نكتـه قابل توجه آن اسـت كـه ايـن اولين بـار در تاريـخ اسـت كـه حجـم تجـارت خارجـي چيـن از 2.97 هزار ميليارد دلار فراتـر رفتـه اسـت. در واقـع ايـن رقـم نشان‌دهنده شـتاب در رشـد تجـارت خارجـي ايـن كشـور هـر سـه ماهـه يـك بـار است. زيـرا در سـه ماهـه دوم نيـز نسـبت بـه سـال قبـل، 7.4 درصـد رشـد داشـته كـه 2.5 درصـد بيشـتر از سـه ماهـه اول و 5.7 درصـد بيشـتر از سـه ماهـه چهـارم سـال گذشـته بـوده اسـت. از سـوي ديگـر، شـبكه تجـارت جهانـي چيـن نيـز در حـال گسـترش اسـت. در حـال حاضـر ايـن كشـور، بزرگ‌تريـن تاجـر كالاهاي جهـان و شـريك تجـاري اصلـي بيـش از 140 كشـور و منطقـه بـه شـمار مي‌رود و به‌طور متوسـط سالانه تقريبا 30 درصد به رشد اقتصادي در جهان كمك مي‌كند. تاكنون چين با 29 كشور و منطقه، توافقنامـه تجـارت آزاد امضـا كـرده اسـت.
چرا صادرات چين افزايش يافت؟
در واقـع رشـد سـريع تجـارت خارجـي چيـن نه تنهـا توسـعه اقتصـادي خـود را تسـريع كـرده، بلكـه سـهم مهمـي در ثبـات و بهبـود اقتصـاد جهانـي داشـته اسـت. رشـد سـريع تجـارت خارجـي چيـن، بـا افزايـش كارايـي زنجيـره تأميـن، افزايش دسترسي به كالاهاي متنوع و تحريك فعاليت‌هاي اقتصادي در سراسر جهان، منجر به تقويت قابل توجه اقتصاد جهاني شده است.
چيـن تاكنـون 22 منطقـه آزمايشـي تجـارت آزاد راه‌اندازي كرده و در حـال سـاخت بنـدر آزاد هاينـان است. چين همچنين تعدادي از پلتفرم‌هاي همكاري تجاري بين‌المللي مانند نمايشگاه بين‌المللي واردات چين و نمايشـگاه بين‌المللـي تجـارت خدمـات چيـن را ايجـاد كـرده اسـت. در ضمن دسـت بـه اتخـاذ سياسـت‌هايي ماننـد كوتـاه كـردن ليسـت منفـي سـرمايه‌گذاري خارجـي و رفـع محدوديت‌هـاي دسترسـي بـه بـازار در بخش‌هايـي ماننـد مخابـرات و مراقبت‌هاي پزشـكي براي تشـويق سـرمايه‌گذاري بيشـتر خارجـي‌زده اسـت.اين اقدامات، منجـر به تسـهيل دسترسـي بازار براي كسـب‌وكارهاي بين‌المللـي و تقويـت وابستگي اقتصـادي شـده اسـت؛ امـري كـه در نهايت بـه ثبـات و رشـد اقتصـاد جهانـي كمـك كـرده اسـت. درضمن فعاليت‌هـاي تجـاري قـوي و گسـترده چيـن، بـه تثبيـت زنجيره‌هاي تأميـن جهانـي كمـك مي‌كند كـه بـراي كشـورهايي ماننـد تانزانيـا كـه در ايـن شـبكه‌ها ادغـام شـده‌اند، حائـز اهميـت است. تجـارت چيـن بـا كشـورهاي شـركت‌كننده در ابتكار كمربند و جاده (BRI) رشد زيادي داشته است و حجم تجارت ميان آنها در شش ماهه نخسـت سـال جـاري، بـه ميـزان 7.2 درصـد افزايـش يافتـه و بـه حـدود 1.38 هزار ميليارد دلار رسـيده اسـت.نكتـه حائـز اهميـت آنكـه صـادرات چيـن در زنجيره‌هاي ارزش در حـال افزايـش اسـت و از صـادرات عمـده كالاهاي تند مصرف (FMCG) مانند پوشاك، به سمت محصولات پيشرفته مانند خودروهاي برقي (EV) تغيير جهت داده اسـت؛ در هميـن راسـتا ارزش صادراتـي «سـه‌گانه جديـد» خودروهـاي برقـي، باتري‌هـاي خورشـيدي و باتري‌هاي ليتيومي كه به عنوان فناوري محوري و سبز چين طبقه‌بندي مي‌شوند، در سال 2023 بالغ بر 150 ميليـارد دلار بـوده كـه نسـبت بـه سـال پيـش از آن، 29.9 درصـد افزايـش يافتـه اسـت.
در نيمـه اول سـال جـاري، محصولات مكانيكـي و الكتريكـي، همچنـان در صـدر ليسـت صـادرات چيـن قـرار داشـتند و حـدود 60 درصـد از كل صـادرات ايـن كشـور را تشـكيل مي‌دادنـد.
به گفته كارشناسان، همچنين ساختار تقاضاي خارجي چين از بازارهاي توسعه يافته به سمت بازارهاي نوظهور در حال تغيير است. زيرا درحالي‌كه تقاضاي كشورهاي توسعه يافته احتمالا روبه كاهش خواهد رفـت، اقتصادهـاي نوظهـور از جملـه كشـورهاي عضـو آسـه آن، امريكاي لاتين و بريكـس، قـادر خواهنـد بـود ايـن شـكاف را پـر كننـد. ازايـن رو رشـد صـادرات چيـن تـداوم خواهـد يافـت و فضـاي توسـعه تجـارت خارجـي چيـن بـا تداوم تنوع در بازارهاي نوظهور و نوآوري در شيوه‌هاي تجاري، احتمالا گسترش خواهد يافت.
