مناقشه رفع فيلتر يوتيوب
پويشي با درخواست «مطالبه رفع فيلترينگ فوري اينترنت از دولت دكتر پزشكيان» به راه انداخته شده و امضاكنندگان كارزار رفع فيلتر يوتيوب، در مطالبات خود از دولت چهاردهم عنوان كردند: «از جنابعالي ميخواهيم تا مطابق وعدههاي انتخاباتي خود سياست منفعلانه، مخرب و بيحاصل فيلترينگ اينترنت را با قيد فوريت تغيير داده و دستور رفع فيلتر پلتفرمهاي پركاربرد بينالمللي از جمله گوگلپلي، اينستاگرام، تلگرام، يوتيوب، توييتر، فيسبوك، واتسآپ، توويچ و... را صادر فرماييد.»
پويشي با درخواست «مطالبه رفع فيلترينگ فوري اينترنت از دولت دكتر پزشكيان» به راه انداخته شده و امضاكنندگان كارزار رفع فيلتر يوتيوب، در مطالبات خود از دولت چهاردهم عنوان كردند: «از جنابعالي ميخواهيم تا مطابق وعدههاي انتخاباتي خود سياست منفعلانه، مخرب و بيحاصل فيلترينگ اينترنت را با قيد فوريت تغيير داده و دستور رفع فيلتر پلتفرمهاي پركاربرد بينالمللي از جمله گوگلپلي، اينستاگرام، تلگرام، يوتيوب، توييتر، فيسبوك، واتسآپ، توويچ و... را صادر فرماييد.» يكي از مهمترين وعدههاي مسعود پزشكيان، نهمين رييسجمهور منتخب مردم در چهاردهمين انتخابات رياستجمهوري مساله رفع فيلترينگ بود. در همين راستا حواشي متعددي به وجود آمد و بسياري با تاكيد بر اينكه رفع فيلترينگ در حوزه اختيارات رييسجمهور نيست تحقق اين وعده را غيرممكن دانستند. اين روزها چهرههاي متعددي براي اقدام فوري در خصوص فيلترينگ در دولت چهاردهم درخواست پر كردهاند؛ محمد جواد آذري جهرمي، وزير پيشين ارتباطات و فناوري اطلاعات يكي از اين چهرهها است؛ او در همايش اكوسيستم نوآوري واقعيتهاي اقتصاد ايران در اتاق بازرگاني ايران گفت: « فيلترينگ سه سال تجربه شد اما راهحل نبود و كارزار انتخاباتي سال ۱۴۰۳ ثابت كرد كه همه گروهها فيلترينگ را ناكارآمد ميدانند و همه نامزدهاي انتخاباتي بر ناكارآمد بودن فيلترينگ تاكيد داشتند و حتي آقاي جليلي كه ادامه دولت سيزدهم بودند نيز فيلترينگ را ناكارآمد ميدانستند اين همگرايي بين نامزدها در كمتر موضوعي ديده ميشد، فيلترينگ در دولت سيزدهم تجربه سختي بود و به نظر ميرسد كه اجماعي براي حل اين مشكل وجود دارد و دولت بايد به زودي براي آن چارهانديشي كند.»
فيلترينگ، بخشي از برنامه كلي حاكميت در سالهاي گذشته است
در همين زمينه حامد بيدي، كنشگر حق اينترنت، به تابناك گفته بود: مساله فيلترينگ يك مساله مستقل از ساير موضوعات نيست و بخشي از برنامه كلي حاكميت طي سالهاي گذشته به حساب ميآيد كه نقشه راه آن در شوراي عالي فضاي مجازي ترسيم شده بود. توليد سيستم عاملهاي بومي، پلتفرمها و شبكههاي اطلاعرساني بومي نيز از جمله ايدههاي قابل بررسي در شوراي عالي فضاي مجازي بود. اما مساله فيلترينگ با توجه به سهلالاجرا بودنش در اولويت قرار گرفت. بنابراين اگر دولت چهاردهم قصد رفع فيلترينگ را داشته باشد، بايد در نخستين گام رويكرد كلي حاكم بر اين بستر را تغيير دهد. در مجلس، نهادها و كارگروه مصاديق محتواي مجرمانه رويكرد مسدودسازي غلبه كرده است. اين كنشگر حق اينترنت تصريح كرد: در حالي كه مسدودسازي و ايدههايي نظير اينكه با جهان تعامل نداشته باشيم و دور مرزهاي ديجيتال كشور ديوار كشيده شود بايد كنار گذاشته شود، چراكه شواهد حاكي از آن است كه اين رويكرد بزرگترين ضربه را به امنيت ديجيتال كشور وارد نموده است.
رفع فيلترينگ و آزادسازي فضاي مجازي تماما سود است
در يكي از يادداشتهاي منتشرشده در فضاي رسانهاي كشور، آورده شده است كه بايد دنبال خشنودي همگاني بود و از خشم خواص نترسيد. هيچ هزينهاي هم ندارد. رفع فيلترينگ و آزادسازي فضاي مجازي همهاش سود است. اول از همه خواست عمومي مردم است. مردمي كه اكثريت قاطع آنان از اين شبكهها استفاده ميكنند و نميدانند چرا حكومت مانع دسترسي آزاد آنها به اين شبكهها است؟ مهمتر از همه يوتيوب است كه عدم دسترسي به آن نوعي بلاهت محض است. در توئيتر هم كه خود آقايان حضور دارند و براي آگاهي مردم توئيت ميزنند و مردم با خريد فيلترشكن بايد وارد آن شوند. آقاي پزشكيان هم در اين برنامه هستند. اخيرا نيز پويشي با درخواست «مطالبه رفع فيلترينگ فوري اينترنت از دولت دكتر پزشكيان» به راه انداخته شده كه تا به لحظه نگارش اين گزارش بيش از ۲۷ هزار امضا گرفته است؛ در متن اين گزارش آمده است: «امروز بيش از ۸۳درصد كاربران ايراني از فيلترشكن استفاده ميكنند و فيلترينگ هيچ نتيجهاي جز تحميل هزينه مالي و رواني به شهروندان، ناامني موبايلها و شبكه، كاهش كيفيت و سرعت اينترنت، ضربه به اقتصاد ديجيتال، كمرنگ كردن حضور بينالمللي ايرانيان، تضعيف جايگاه زبان فارسي در اينترنت، عقبماندگي تكنولوژيك مردم، افزايش شكاف ديجيتال و پر كردن جيب مافياي فروش فيلترشكنها نداشته است. امروز مسوولان بالاخره پس از بيش از ۲۰ سال تلاش براي محدودسازي اينترنت، بايد به اين ادعاي متخصصان رسيده باشند كه فيلترينگ مطلق از نظر فني ناممكن است. پس از شما مطالبه ميكنيم در مقابل خسارت فاجعهبار اين سياستهاي اشتباه بايستيد و اين حق بديهي شهروندان را به آنها بازگردانيد.»
بزرگترين پلتفرم ويديومحور در جهان كه در ايران فيلتر است
يوتيوب نخستين و بزرگترين پلتفرم ويديومحور و پخش آنلاين محتواي آنلاين در جهان محسوب ميشود كه در سالهاي اخير توانسته است نظر و توجه خيل عظيمي از كاربران را به سوي خود جلب كند. اگرچه اين پلتفرم از محبوبيت بسياري به دليل محتوا و كسب درآمد نزد كاربران جهان از جمله كاربران ايراني قرار گرفته و چند سالي است كه با محدوديت دسترسي در ايران رو به رو شده اما اخيرا و همزمان با برگزاري مناظرات كانديداهاي انتخابات رياستجمهوري، درخواست كاربران مبني بر رفع فيلتر پلتفرمهاي محدود شده هم مطرح شد و اكنون زمزمههايي مبني بر احتمال رفع فيلتر برخي پلتفرمها از جمله يوتيوب به گوش ميرسد. اما در اين ميان برخي معتقدند كه رفع فيلتر يوتيوب ميتواند بر كسب درآمد از آن براي كاربران ايراني تاثير بگذارد.
رفع فيلتر يوتيوب؛ فرصت يا تهديد؟
همچنين كيوان نقرهكار- كارشناس حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات- در گفتوگو با ايسنا با اشاره به اينكه رفع فيلترها از چند منظر مورد توجه قرار ميگيرد، اظهار كرد: يك بخش اين است كه دولت جديد اهتمامي مبني بر اينكه فضاي مجازي بازتري را در اختيار كاربران قرار دهد، داشته باشد و اين موضوع نكته مثبتي است. وي افزود: نكته ديگر اين است هر پلتفرمي به نوعي با رويكردهاي مختلف تاثيرهاي گوناگون اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و حتي سياسي هم داشته باشد. نكته بعدي به پلتفرمهايي كه قرار است باز شوند و در اختيار كاربران قرار بگيرد، بازميگردد. چراكه ممكن است پلتفرمهايي كه سابقا در ايران استفاده ميشده و رويكردهاي اقتصادي داشتند، مانند اينستاگرام، واتسآپ و تلگرام به مراتب نسبت به يوتيوب بهتر باشد زيرا يوتيوب سالهاي بسياري است كه در دسترس نيست و كاربران به نوعي عادت كردند كه بيشتر خدماتش در سايتهاي مشابه ايراني وجود دارد.
نقره كار تاكيد كرد: اما اگر قرار است شرايطي براي برداشته شدن محدوديتها فراهم شود، پيشنهاد ميشود سه پلتفرم ذكر شده هم مورد توجه قرار بگيرند و اگر رويكردهاي سياسي و امنيتي هم وجود دارد، اين اتفاق ممكن است براي يوتيوب هم رخ دهد. اين كارشناس حوزه ارتباطات و فناوري اطلاعات با اشاره به مزيتهاي پلتفرمي مانند يوتيوب ادامه داد: باتوجه به اينكه از همه جاي دنيا ويديو داخل اين پلتفرم قرار ميگيرد، ميتواند فرصت بسيار خوبي براي تمام علاقهمنداني كه به دنبال سرگرمي و يادگيري هستند، باشد. همچنين حوزههاي اقتصاديهاي هم مورد توجه است، چراكه يوتيوب هم به صورت مستقيم فرصتهاي اقتصادي را دراختيار فعالان اين حوزه قرار ميدهد و هم به صورت غيرمستقيم ميتواند محلي براي معرفي و فضايي براي كسب و كار باشد. وي تاكيد كرد: اتفاقا زماني كه افراد بتوانند دسترسي آزادتري به يوتيوب داشته باشند، ويديوهاي بيشتري هم ديده ميشوند مگر اينكه ايپي ايران براي يوتيوبرهاي خارجي مزيتي ايجاد نكند اما در كل برداشته شدن محدوديتها، اتفاق خوبي است و هر چقدر فضا بازتر باشد، ويديوهاي بيشتري هم ديده ميشود. درست است كه در ايران مشابه داخلي هر پلتفرمي را داريم اما هرقدر فضا را از انحصار خارج كنيم، براي مصرفكننده و صاحب آن پلتفرم شرايط بهتر خواهد بود و به نظر ميرسد اين موضوع هم ميتواند فرصت خوبي براي فعالان و كاربران اين عرصه باشد.