هزينههاي بالاي تحصيل و والدين سرگردان
در گذشتهاي نه چندان دور آن زماني كه هنوز نه خبري از مدارس غير انتفاعي و هيات امنايي و ... بود و نه اينكه تورم تا اين حد مردم را زمين گير كرده بود. تحصيل آنقدرها براي والدين هزينهاي در بر نداشت.
هيچ نظارتي بر توليد لباس فرمهاي مدرسه وجود ندارد
در گذشتهاي نه چندان دور آن زماني كه هنوز نه خبري از مدارس غير انتفاعي و هيات امنايي و ... بود و نه اينكه تورم تا اين حد مردم را زمين گير كرده بود. تحصيل آنقدرها براي والدين هزينهاي در بر نداشت. اينكه بچهها از يك كيف مدرسه چندين سال استفاده ميكردند. لباس و كفش مدرسه نه متحد الشكل بود و نه اينكه حتما بايد دانشآموزان هر سال با فرم تازهاي به مدرسه ميرفتند، تحصيل كردن خيلي راحت به نظر ميرسيد. عدالت تحصيلي به خوبي رعايت ميشد. همه بچهها از هر خانواده و موقعيت اجتماعي كه بودند در كنار هم درس ميخواندند و سالها را يكي پس از ديگري پشت سر ميگذاشتند. آن روزها حتي خريدن لوازم التحرير مدرسه هم ساده و ارزان بود. نه از دفتر و كتابهاي فانتزي با قيمتهاي نجومي خبري بود و نه اين همه تنوع در مداد و خودكار و پاك كن بود. تمام اينها باعث ميشد تا بچهها وقتي كنار هم قرار ميگيرند با امكاناتي تقريبا يكسان و مشابه درس بخوانند و پيشرفت كنند. اما حالا ديگر تمام اينها به يك خاطره دور تبديل شده كه ديگر هيچ اميدي هم به تكرار شدنش نيست.
سالهاست كه تابستان براي خيلي از والدين فصل دردسرهاي بزرگ است. افزايش هزينههاي تحصيلي تعداد قابل توجهي از دانشآموزان را وادار به ترك تحصيل كرده است. قيمت لوازم التحرير و ديگر ملزومات مدرسه به قدري سرسام آور شده كه بسياري از خانوادهها به دليل عدم توانايي در پرداخت اين هزينهها مجبور ميشوند فرزندانشان را از تحصيل منع كنند .
چالشهاي هزينه تحصيل تمامي ندارد
از زماني كه قرار شد دانشآموزان لباس فرم داشته باشند. چالش تامين هزينههاي آن نيز به ديگر هزينههاي خانوادهها اضافه شد.
نكته حايز اهميت اين است كه پوشاك مدارس در اكثر كشورها وجود دارد و هر كشوري سعي دارد تا با بهرهگيري از فرهنگ و نماد ملي خود، لباسهاي مناسبي براي دانشآموزان طراحي كند و شايد بتوان گفت كه به نوعي فرهنگسازي و استفاده از طرحهاي سنتي است تا آنها از همان دوران كودكي و نوجواني با اين نمادها آشنا شوند.
در اهميت لباس فرم دانشآموزان بايد به اين مطلب هم اشاره كنيم كه در راهكار ۵ - ۳ سند تحول بنيادين وزارت آموزش و پرورش طراحي و ارايه الگوي لباس و پوشش مناسب، متنوع، زيبا و آراسته مبتني بر فرهنگ اسلامي - ايراني براي مربيان و دانشآموزان پسر و دختر در راستاي تقويت هويت اسلامي - ايراني مورد تاكيد قرار گرفته است.
كيفيت پايين و قيمت بالا
جنس و كيفيت و نوع دوخت و وسايل جانبي از مواردي است كه در انتخاب پوشاك مدارس بايد مدنظر قرار گيرد، اما آنچه در اين سالها مورد چالش قرار گرفته، كيفيت پايين پارچه و دوخت است كه با قيمت بالا در بين دانشآموزان توزيع ميشود و اين امر موجب نارضايتي و گلايه خانوادهها شده است.
صرف نظر از اهداف تعيين شده براي استفاده از لباس فرم در مدارس، آنچه اين طرح را زير سوال برده است اينكه خانوادهها معتقدند نظارت دقيقي بر پوشاك مدارس وجود ندارد و اولياي مدارس در بستن قرارداد با واحدهاي توليدي به بسياري از مسائل توجه ندارند و در نهايت نتيجه اين ميشود كه لباسي با كيفيت پايين و البته قيمت بالا به دست مصرفكننده ميرسد. آنها همچنين ميگويند كه اين طرح از اهداف خود دور شده است چراكه تلاش بر اين بود تا دانشآموزان به دور از تجمل و تفاوت به لحاظ سطح طبقاتي و درآمد خانواده و با يك لباس متحدالشكل در مدارس حضور پيدا كنند اما اكنون گويي لباس فرم به كالايي لوكس و تجملي تبديل شده كه بسياري از والدين به سختي قادر به تهيه آن هستند و بار مالي زيادي را تحمل ميكنند. برخي خانوادهها قيمت يك دست لباس فرم براي دانشآموز خود را تا يك ميليون و ۵۰۰ هزار تومان هم اعلام كرده و معتقدند اين رقم در كنار ديگر وسايل اعم از لوازم التحرير و كوله پشتي كه بايد براي آغاز سال تحصيلي تهيه شود، مبلغ بالايي است.
اجبار خانوادهها به تهيه لباس فرم غيرقانوني است
به گزارش ايرنا، از ديگر موضوعات مورد گلايه خانوادهها اين است كه هر سال برخلاف دستورالعمل ابلاغي وزارت آموزش و پرورش مبني بر اينكه اجباري در تهيه لباس فرم جديد نيست و دانشآموزان ميتوانند از لباس سال قبل خود استفاده كنند، اولياي مدرسه اجبار به تهيه لباس جديد با طرح و رنگ متفاوت كرده و عملا هزينه آن را به خانوادهها تحميل ميكنند اين در شرايطي است كه به عنوان مثال يك خانواده با سطح درآمد پايين، ممكن است دو يا سه فرزند در سنين مدرسه داشته باشد كه اين كار علاوه بر ديگر هزينهها، براي آن خانواده مشكل ساز است.
طرح و رنگ لباس مدارس نبايد سالانه تغيير كند
در ارديبهشت ماه امسال نيز دستورالعمل ساماندهي و نظارت بر لباس فرم دانشآموزان از سوي وزارت آموزش و پرورش به همه استانهاي كشور ابلاغ و تاكيد شده است كه مدارس نبايد به صورت سالانه طرح و رنگ لباس را تغيير دهند و براي آنكه خانوادهها تحت فشار قرار نگيرند، اگر لباس سال قبل امكان استفاده دارد، مدارس نبايد خانوادهها را اجبار به تهيه روپوش جديد كنند.
مساله ديگري كه خانوادهها در تهيه لباس فرم مدارس به آن اشاره ميكنند تفاوت در قيمت لباس متناسب با سايز فرزندشان است به گونهاي كه سايزهاي بزرگتر كه چندان تفاوتي در استفاده از ميزان پارچه ندارد، قيمت بالاتري دارد و در مواقعي نيز لباسهاي دوخته شده توسط واحدهاي توليدي فاقد استاندارد لازم است به نحوي كه به عنوان مثال در شرايط عادي سايز لباس براي دانشآموز ۴ است اما براي لباس مدرسه بايد سايز ۵ خريداري شود و كيفيت پايين پارچه نيز باعث شده كه دانشآموزان به ويژه در مقاطع پايينتر، به دليل تحرك بيشتر و زمين خوردگي و پاره شدن لباس، نتوانند از آن براي ۲ سال تحصيلي استفاده كنند و مجبور به تهيه لباس در آغاز هر سال تحصيلي هستند.
البته مسوولان وزارت آموزش و پرورش طي سالهاي اخير همواره تاكيد كردهاند كه لباس فرم مدارس بايد متناسب با فرهنگ ايراني - اسلامي طراحي شود و بر اساس آنچه در سند تحول بنيادين اشاره شده است طراحي مدل لباس متناسب با سن، جنس و پايههاي مختلف تحصيلي و يك بخشي هم مربوط به تنوع لباسها باشد و هيچ گونه اجبار و تحميلي به خانوادهها براي تهيه لباس فرم مدارس نبايد صورت گيرد.
نرخ مصوب از تصميم تا اجرا
در راستاي تحقق اين هدف سرپرست اداره كل انجمن اوليا و مربيان وزارت آموزش و پرورش هفتم خردادماه امسال درباره تهيه لباس فرم دانشآموزان در سال تحصيلي جديد با تاكيد بر اينكه دانشآموزان ميتوانند از لباسهاي سالم و قابل استفاده سالهاي قبل استفاده كنند، گفت: ادارات كل آموزش و پرورش مكلفند نرخ مصوب لباس فرم را از طريق مراجع مربوطه دريافت و به اطلاع والدين برسانند.
عاطفهسادات مدبرنژاد به اين مطلب هم اشاره كرد كه طبق ماده ۸۵ آيين نامه اجرايي مدارس، انتخاب نوع و رنگ لباس دانشآموزان با مشاركت شوراي دانشآموزي به عهده شوراي مدرسه و همچنين برنامهريزي و اقدام براي تهيه آن باهماهنگي اين شورا، برعهده انجمن اوليا و مربيان است و شكايات اوليا توسط مدير مدرسه، رييس اداره انجمن اوليا و مربيان، ارزيابي عملكرد و پاسخگويي به شكايات وزارتخانه و ساير نهادهاي نظارتي، قابل پيگيري خواهد بود.
او ادامه داد: انتخاب نوع و رنگ لباس دانشآموزان با مشاركت شوراي دانشآموزي، به عهده «شوراي مدرسه» و برنامهريزي و اقدام براي تهيه آن با هماهنگي شوراي مدرسه، به عهده «انجمن اوليا و مربيان مدرسه» خواهد بود.
مديركل انجمن اوليا و مربيان وزارت آموزش و پرورش با بيان اينكه نرخ نامههاي ابلاغي از سوي مراجع مربوطه با ذكر نوع و مقدار پارچه و ساير مولفهها تهيه و به مدارس و اطلاع خانوادهها ميرسد، ادامه داد: رعايت اين نرخ نامه از سوي توليديها الزامي است و انجمن اوليا و مربيان به عنوان مسوول برنامهريزي براي تهيه لباس دانشآموزان بايد بر اجراي دقيق نرخ و كيفيت لباس نظارت كنند. مدبرنژاد با بيان اينكه هزينه لباس فرم از طرف صمت و اتحاديههاي مربوطه تعيين ميشود، گفت: آموزش و پرورش مرجع تصميمگيري براي نرخ لباس دانشآموزان نيست و ادارات كل صمت در استانها و اتحاديههاي مربوط نرخ را مشخص ميكنند.
او با بيان اينكه در حال حاضر نرخ مصوب براساس كيفيت در استانهاي مختلف و مقاطع مختلف متفاوت است، افزود: برنامهريزي براي روپوش مدارس از ارديبهشت ماه انجام شده است؛ اكنون نرخنامهها مصوب شده و والدين ميتوانند با مراجعه به توليديها روپوش فرزندشان را تهيه كنند. اما بايد در نظر داشت با وجود تاكيد مسوولان وزارت آموزش و پرورش و ابلاغ دستورالعملهاي لازم، هنوز مشكلات بسياري در رابطه با تهيه لباس فرم مدارس وجود دارد كه البته بايد پاي درد دل مديران مدارس هم نشست تا راهكار مناسبي پيدا شود تا هم خانوادهها و هم اولياي مدارس بتوانند در تعامل با هم اين دغدغه را كاهش دهند تا دانشآموزان سال تحصيلي جديد را در فضاي آرام آغاز كنند و خاطرات خوشي از دوران تحصيلي و اول مهرماه براي خود رقم بزنند.