باکتری که نابودکننده معده است

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه باکتری هلیکوباکتر پیلوری یکی از علل عفونت و التهاب معده است، افزود: عوارض این باکتری در صورت عدم درمان و مزمن شدن، می تواند منجر به سرطان معده شود.

به گزارش فارس:، هلیکوباکتری پیلوری که عموماً به نام اچ پیلوری شناخته می‌شود، به طور معمول در معده یافت می‌شود و تقریبا در نیمی از جمعیت جهان وجود دارد.

اکثر افراد آلوده به هلیکوباکتر پیلوری هیچ علائمی ندارند و هرگز با مشکلی مواجه نمی‌شوند. با این حال این باکتری می‌تواند مواردی از مشکلات گوارشی از جمله زخم گوارشی و در موارد بسیار نادر سرطان معده را به همراه داشته باشد. هنوز دقیقاً مشخص نیست که چرا برخی افراد به این عفونت مبتلا می‌شوند و برخی دیگر خیر.

عده زیادی از افراد مبتلا به اچ پیلوری هیچ علامت خاصی ندارند و هیچ گاه مشکلی برایشان ایجاد نمی‌شود.

عوامل خطر ابتلا به هلیکوباکتر پیلوری

اچ پیلوری احتمالا با مصرف آب یا غذای آلوده به مدفوع اتفاق می‌افتد. اچ پیلوری باعث تغییراتی در معده و بخش ابتدایی روده کوچک می‌شود. این باکتری با آلوده کردن بافت محافظی که معده را پوشانده است؛ باعث آزاد سازی توکسینها و آنزیمهایی می شود که سیستم ایمنی فرد را به پاسخگویی وا می دارد.

تمامی این فاکتورها می‌تواند به طور مستقیم یا غیر مستقیم باعث آسیب رسیدن به سلولهای معده و ابتدای روده باریک شده و باعث بروز التهاب مزمن در دیوار معده شوند و در نتیجه این تغییرات فرد نسبت به ترشحات معده مثل اسید معده آسیب پذیر می‌شود.

در کشورهای توسعه یافته این عفونت در کودکان خیلی شایع نیست و بیشتر در سنین بزرگسالی اتفاق می‌افتد اما در کشورهای در حال توسعه اکثر کودکان زیر 10 سال به این عفونت مبتلا می‌شوند.

هادی فارسیانی،عضو هیات علمی میکروب شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد اظهار کرد: اکثر افرادی که مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری هستند، تا سنین 10 تا 15 سالگی، این باکتری را از خانواده خود از طریق تماس فیزیکی نزدیک و استفاده از ظروف مشترک دریافت می‌کنند، در نتیجه به صورت مزمن مبتلا به عفونت با این باکتری می‌شوند.

وی ادامه داد: تعدادی از این افراد در بزرگسالی دچار التهاب معده و در صورت عدم درمان، برخی نیز مبتلا به زخم های گوارشی و سرطان می‌شوند. البته در بخش عمده‌ای از افراد آلوده به هلیکوباکتر پیلوری، ممکن است حتی التهاب معده بروز نکند و بدون اینکه باکتری برای آنها مشکلی ایجاد کند، به زندگی عادی خود ادامه دهند.

فارسیانی خاطرنشان کرد: عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری، منجر به التهاب معده و در صورت مزمن شدن و عدم درمان در برخی موارد می‌تواند باعث بروز زخم‌های گوارشی و سرطان معده شود.

وی درخصوص اهمیت رعایت نکات بهداشتی پیرامون این اختلال نیز عنوان کرد: خانواده‌هایی که اصول بهداشتی فردی را رعایت و در تهیه مواد غذایی سالم دقت می‌کنند، کمتر به عفونت این باکتری مبتلا می‌شوند.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی یادآور شد:‌طبق مطالعات انجام شده، درکشور استرالیا و برخی از کشورهای اروپایی میزان ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری حدود 25 درصد است. با این حال در کشور فیلیپین و برخی دیگر از کشورهای جنوب شرق آسیا میزان عفونت با این باکتری به 90 درصد هم می رسد. لذا عدم رعایت بهداشت فردی در این کشورها می تواند علت بالای درصد عفونت با این باکتری باشد.

فارسیانی بیان کرد: باکتری مذکور برای ناقلین بدون علامت، مشکلی ایجاد نمی‌کند و این افراد نیاز به درمان خاصی ندارند، اما در افرادی که عفونت با هلیکوباکتر پیلوری منجر به التهاب مزمن می‌شود، باید حتما به متخصص گوارش مراجعه کنند و بعد از انجام آندوسکوپی و مراحل تشخیص، درمان آنتی بیوتیکی انجام گیرد. عدم تشخیص و درمان به موقع در این افراد می‌تواند در برخی موارد منجر به بروز زخم معده، زخم اثنی عشر و سرطان معده شود.

عضو هیات علمی گروه میکروب شناسی و ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی مشهد همچنین با اشاره به اینکه، درمان چند دارویی از طریق تجویز و نیز مصرف همزمان چندین آنتی بیوتیک به مدت 2 الی 3 هفته صورت می گیرد، اضافه کرد: دسته ای از داروها از جمله پنتاپرازول یا امپرازول به همراه آنتی بیوتیک هایی مثل کلاریترومایسین، مترونیدازول و آموکسی سیلین که باعث از بین رفتن باکتری شده، با توجه به شرایط بیمار توسط پزشک معالج تجویز می‌شود.

کلم بروکلی در درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری موثر است

وی به روش‌های درمانی جایگزین که برای درمان این عفونت در افرادی که به درمان با آنتی بیوتیک پاسخی نمی‌دهند، اشاره کرد و افزود: یکی از این روش ها، مصرف لبنیات سنتی ترش یا پروبیوتیک است که حاوی باکتری‌های مفید بوده و در برخی موارد منجر به از بین رفتن عفونت با هلیکوباکتر پیلوری می‌شوند. همچنین، طبق مطالعات، استفاده طولانی مدت از کلم بروکلی، می‌تواند به حذف عفونت با این باکتری کمک کند. کلم بروکلی خاصیت آنتی باکتریال داشته و باعث کاهش عفونت در افراد مبتلا می‌شود.