موقعيت «اتابك»
سكاندار جديد ساختمان سميه چه كسي خواهد بود؟ نمايندگان مجلس با وجود اينكه راي آوردن «محمد اتابك» وزير پيشنهادي صمت را در روز چهارشنبه ۳۱ مرداد ماه غيرمحتمل نمي‌دانند، اما سبد راي او را متزلزل پيش‌بيني مي‌كنند. وضعيت اتابك به گفته برخي از نمايندگان مجلس، لب مرزي است كه براي اقناع نمايندگان بايد بيشتر تلاش كند. در مجلس پاشنه آشيل او را «بي‌برنا‌مگي» مي‌دانند.
تعادل | فرشته فريادرس |
سكاندار جديد ساختمان سميه چه كسي خواهد بود؟ نمايندگان مجلس با وجود اينكه راي آوردن «محمد اتابك» وزير پيشنهادي صمت را در روز چهارشنبه ۳۱ مرداد ماه غيرمحتمل نمي‌دانند، اما سبد راي او را متزلزل پيش‌بيني مي‌كنند. وضعيت اتابك به گفته برخي از نمايندگان مجلس، لب مرزي است كه براي اقناع نمايندگان بايد بيشتر تلاش كند. در مجلس پاشنه آشيل او را «بي‌برنا‌مگي» مي‌دانند. در مقابل اما برخي نمايندگان ديگر نيز توانايي مديريتي وي را نقطه قوتش مي‌دانند. برخي شنيده‌ها هم حاكي از اين است كه اتابك برخلاف ساير وزرا تقلايي براي لابيگري يا گعده‌گيري با نمايندگان مجلس و جلب نظرشان به نفع خود نداشته است. با اين حال، آنچه كه از اعلام برنامه‌هاي گزينه پيشنهادي وزارت صمت در مجلس، مشخص شد اين بود كه تاكنون او چالش‌هاي پيش‌روي اين وزارتخانه را مورد واكاوي قرار داده و قصد دارد براي رفع آنها برنامه‌هايي را پيش‌بيني و اجرا كند. حال بايد منتظر بمانيم تا ببينيم كه نمايندگان مجلس امروز به گزينه دقيقه نودي پزشكيان براي ابر وزارتخانه صمت راي اعتماد مي‌دهند يا خير.
اتابك كيست؟
وزير پيشنهادي صمت كيست و در چه فضايي سكان هدايت بخش توليد و تجارت را در دست مي‌گيرد؟ «سيد محمد اتابك» كسي است كه دولت چهاردهم او را براي ابر وزارتخانه صمت نشان كرده است. او،با مدرك كارشناس ارشد مهندسي عمران از دانشگاه ميشيگان امريكا، سابقه فعاليت معدني دارد و جزو فعالان بخش خصوصي است. اتابك در كارنامه كاري خود، رياست هيات مديره انجمن سيمان، مدير عاملي و نايب رييسي شركت سيمان تهران، عضويت و رياست هيات مديره شركت‌هاي مختلف از جمله سرمايه‌گذاري بانك مسكن، شركت صدرا و چندين شركت توليدي را دارد. او همچنين در مقطعي، نايب رييس اتاق بازرگاني تهران و معاون اقتصادي بنياد مستضعفان نيز بوده است.
عمده فعاليت سيد محمد اتابك در حوزه معدن و صنايع معدني است. درباره او مي‌گويند، برخلاف بسياري از اعضاي اتاق بازرگاني چندان تمايلي به اظهارنظر، سخنراني يا انتقاد از روندهاي اقتصادي كشور نداشته است.
البته ناگفته نماند، اتابك در زماني به عنوان وزير پيشنهادي صمت معرفي شده، كه هيچ يك از وعده‌هاي خودرويي در سال‌هاي اخير محقق نشده و چالش‌هاي زيادي پيش روي سه بال بزرگ اقتصاد كشور يعني صنعت، تجارت و معدن وجود دارد و اين مسائل نارضايتي‌هاي زيادي را فراهم كرده‌اند.
نقطه قوت اتابك چيست؟
با اينكه كميسيون صنايع و معادن مجلس، صلاحيت اتابك را براي تصدي وزارت صمت با اكثريت آرا تأييد كرده، اما بايد ديد در ادامه آيا نمايندگان مجلس با راي شان او را راهي ساختمان سميه خواهند كرد يا خير.
د وشنبه ۲۹ مرداد ماه، در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي، بررسي برنامه‌هاي سيد محمد اتابك صورت گرفت و نمايندگان موافق و مخالف او به بيان ديدگاه‌هاي خود پرداختند.
برخي از نمايندگان مجلس در موافقت با برنامه‌هاي سيدمحمد اتابك وزير پيشنهادي صنعت، معدن و تجارت دولت چهاردهم به تشريح ديدگاه‌هاي خود پرداختند. نمايندگان كه در موافقت با وزير پيشنهادي صمت صحبت كردند، معتقدند كه اتابك از بزرگ‌ترين شخصيت‌هاي فعال در زمينه صنعت، معدن و تجارت است كه برخلاف نظر عده‌اي همين كه تاكنون در بدنه دولت نبوده و فعاليت اجرايي دولتي نداشته، نقطه قوت اوست؛ چراكه در راستاي عمل به منويات رهبر معظم انقلاب كه شعار امسال را جهش توليد با مشاركت مردم خوانده، مردم همين بخش خصوصي، كشاورزان، تجار و صنعتگران هستند كه مي‌توانند كارشناسانه امور را پيش برند.
آنها معتقدند كه اتابك از جمله مديران موفق است كه توانسته مگاپروژه‌هاي كشور را اجرا كرده، صنعت سيمان را به خودكفايي برساند و فناوري صنعت فولاد در كشور را بومي‌سازي كند. مبارزه با بحران‌هاي وزارت صمت از عهده هر كسي برنمي‌آيد و براي وزارت صمت به وزيري با كارنامه و برنامه مناسب و داراي اراده و توان لازم براي تحقق برنامه‌ها نياز داريم؛ مديري كه اهل صنعت و آشنا به حوزه‌هاي معدن و تجارت باشد و بتواند ارتباط موثري بين بخش خصوصي و دولتي در حوزه صنعت برقرار كند كه اين ويژگي‌ها در سيد محمد اتابك ديده مي‌شود.
برخي ديگر از نمايندگان موافق وزارت او، مي‌گويند: عمده مشكلات بخش صنعت، معدن و تجارت، فقدان استراتژي توسعه صنعتي، معدني ،تجاري و فناوري الزام‌آور، كم بودن جذابيت براي جذب سرمايه سطحي و كاهش مزيت توليد، ناترازي زنجيره‌هاي توليد در كشور است و تنها كسي مي‌تواند مشكلات و چالش‌هاي مديريتي آن را حل كند كه مستقل و در تصميم‌گيري‌هاي سازنده و تحول‌گرا، متخصص باشد و اعتقاد به تعهد و تغيير داشته باشد؛ كسي كه قدرت برخورد و مبارزه با مفاسد و رانت‌ها را داشته باشد، مرد ميدان عمل و آشنا با صنعت توليد و تجارت باشد. به گفته آنها، محمد اتابك زماني پروژه اكباتان را تكميل كرده و توسعه داده‌كه پس از انقلاب، هيچكس باور نداشت كه ما مي‌توانيم با تكنولوژي و مهندسي خود از عهده آن برآييم.
البته طي روزهاي گذشته، تشكل‌ها و انجمن‌هاي تخصصي صنعتي و معدني بزرگ و راهبردي كشور در حوزه‌هاي فولاد، معدن، پتروشيمي، سنگ آهن، سيمان و كاشي و سراميك نيز در نامه‌اي به رييس مجلس ضمن اعلام حمايت از وزير پيشنهادي صنعت، معدن و تجارت، از نمايندگان مجلس خواستند با راي اعتماد قاطع به وي زمينه تحقق جهش توليد با مشاركت مردم را فراهم كنند.
مخالفان اتابك چه مي‌گويند؟
در مقابل اما مخالفان محمد اتابك براي ابر وزارتخانه صمت معتقدند، وزارت صمت نياز به فردي دارد كه با تمامي بخش‌هاي حوزه صنعت، معدن و تجارت آشنايي داشته باشد و بتواند براي چالش‌هاي پيش‌رو برنامه مدون و دقيقي داشته باشد. وزارت صمت نهادي سياست‌گذار است كه وزير آن هم بايستي فردي آشنا و مستقل باشد نه اينكه براي اجراي امور نياز باشد از ديگران مشورت و كمك بگيرد.
روح‌الله ايزدخواه نماينده تهران، اسلامشهر، پرديس، ري و شميرانات درمخالفت با وزير پيشنهادي صمت مي‌گويد: علي‌رغم اينكه رييس‌جمهور منتخب در صحبت‌هاي خود از استفاده از كارشناسان صحبت كردند اما بنده محمد اتابك را به هيچ عنوان كارشناس حوزه سياست‌هاي صنعتي نمي‌دانم. وي يك روز هم در وزارت صمت يا اداره‌هاي صمت استاني نبوده و در حوزه تجارت كه يكي از چالش‌هاي جدي صنعت و معدن ماست، نيز هيچگونه سابقه‌اي ندارد. وي در بخش سيمان سابقه بنگاه‌داري داشته و اگر در اين بخش كارآمد است، از او در سازمان ايميدرو استفاده كنند.
اين نماينده مخالف وزير پيشنهادي صمت معتقد است كه مساله خودرو يك مورد فراصنعتي است كه با ۱۰ دستگاه مقررات‌گذار طرف هستيم. فردي كه يك روز در اين وزارتخانه كار نكرده، چطور مي‌خواهد اين كار را پيش ببرد؟ اگر وي وزير پوششي باشد و وزير اصلي افراد ديگر باشند و تصميمات را آنها بگيرند و معاونان را آنها بچينند، نمي‌توان اميدي داشت.
از ديگر مخالفان وزير پيشنهادي صمت، برنامه‌هاي محمد اتابك را فاقد اولويت مي‌داند و معتقد است كه برنامه‌هاي وزير پيشنهادي صمت در بين ديگر وزرا، ضعيف‌ترين است. تحقق هدف‌گذاري‌هايي همچون رشد هشت درصد اقتصادي، ايجاد رشد ۱۳درصدي در بخش معدن و ۲۳ درصدي در صادرات غير نفتي كه همگي در برنامه هفتم توسعه قيد شده، نياز به فردي مقتدر و آشنا به صنعت و تجارت دارد.
اتابك چه وعده‌هايي داد؟
گزينه پيشنهادي وزارت صمت، در جريان جلسه علني مجلس در ارايه برنامه‌هاي خود براي اين وزارتخانه گفت: برنامه‌هاي خود را مطابق با اسناد بالادستي و سند هفتم توسعه تدوين كرده‌ام و فرصت‌ها، تهديدها و سياست‌گذاري در صنايع و امور تجاري را هم در نظر گرفته‌ام. اتابك تاكيد دارد كه هدف خود را براي تحقق اسناد و چشم‌انداز پيش‌روي، كسب جايگاه اول صنعتي گذاشته كه به راحتي هم قابل دسترس نيست و در سطح منطقه رسيدن به اين جايگاه تلاش بسياري را مي‌طلبد. وزير پيشنهادي صمت بر لزوم مشاركت راهبردي در زنجيره‌هاي ارزش منطقه‌اي و جهاني تاكيد دارد و ضمن اشاره به چالش‌هاي پيش‌رو ي اين حوزه، تاكيد كرد: از جمله مهم‌ترين اين چالش‌هاي مي‌توان به پايين بودن سهم بهره‌وري، چالش تامين منابع مالي، ناپايداري روند نزولي تشكيل سرمايه ثابت و ناخالص در كشور اشاره كرد. مدتي است كه ميزان استهلاك از سرمايه‌گذاري ناخالص داخلي بالاتر رفته است. اين درحالي است كه مشكلات تامين پايدار، مشكلات ساختار نظام سياست‌گذاري و بي‌ثباتي مقررات در محيط كسب و كار، غيرقابل پيش بيني بودن متغيرهاي اقتصادي و عدم اجراي صحيح قانون در بخش‌هاي مختلف سبب شده كه وزارت صنعت، معدن و تجارت چابكي لازم را نداشته باشد؛ بنابراين نياز به چالاك‌سازي بيشتر وجود دارد. اتابك معتقد است كه اين مشكلات با همدلي و هماهنگي‌هاي در نظر گرفته شده، قابل حل خواهد بود. همچنين لازم است مشاركت راهبردي در زنجيره‌هاي ارزش منطقه‌اي و جهاني دنبال شود. وزير پيشنهادي صمت دولت چهاردهم با توجه به سابقه و تجربه‌اي كه در حوزه معدن كشور دارد، بخش معدن را بخشي در مسير تحقق اهداف برنامه هفتم مي‌داند و معتقد است كه حوزه معدن به شرط آنكه دولت به تعهدات خود در رابطه با اكتشافات عمل كند و معدنكاران كشور هم بتوانند از اين اسناد و مدارك براي اكتشاف و استخراج استفاده كنند، مي‌تواند محروميت در مرزها را به صورت گسترده برطرف كند. او درباره وضعيت صنعت خودرو در كشور نيز معتقد است: در خودروسازي راهي جز رقابتي كردن نداريم و براي ارتقاي كيفيت، بهتر شدن وضعيت ايمني خودروها و وضعيت سوخت آنها حتما بايد فضا را رقابتي كنيم و اين موضوع نيز قانون است و ان‌شاءالله با واردات موضوع رقابتي شدن را پيگيري مي‌كنيم. با همه اينها، امروز وزراي كابينه دولت چهاردهم با راي نمايندگان مشخص مي‌شود. بنابراين بايد منتظر بمانيم و ببينم آيا نمايندگان در نهايت اتابك را شايسته وزارت صمت تشخيص مي‌دهند و او را راهي خيابان سميه مي‌كنند يا خير.
