کاهش تنش در بورس تهران

هابیل خاوری

ماه جدید را با دولت جدید و وزیر اقتصاد جدید که در فضای تويیتر شدیدا منتقد وضعیت فعلی بورس هستند، آغاز می‌کنیم!
 در ابتدای صحبت‌هایم خطاب به آقای همتی وزیر اقتصاد می‌گویم که جناب همتی، این گوی و این میدان! توصیه می‌کنم گزینه‌های تصدی ریاست سازمان را اعلام کنید و در یک کارگروه تخصصی برنامه‌های آنها را مورد بررسی قرار دهید و گزارش آن را منتشر کنید تا همگان بدانند با چه متر و معیاری می‌خواهید به عنوان وزیر اقتصاد که رییس شورای عالی بورس هم می‌شوید، ريیس سازمان را انتخاب کنید!  با وعده پول‌های جدید فقط می‌توان موقت و گذرا نوساناتی ایجاد کرد! بی‌شک جریان پول تزریق شده در آخرین روز معاملاتی مرداد ماه بی‌تاثیر نبود و قطعا کابینه و جریان کابینه هم می‌تواند فضای متفاوتی را در بازار هفته بعد که البته هفته نصف و نیمه‌ای خواهد بود به واسطه تعطیلات را ترسیم کند. این روزها بازار از عدم خریدار و عدم ریسک‌پذیری سرمایه‌گذاران در این بازار رنج می‌برد، به نظر ارکان بازار سرمایه باید در جهت معقول‌سازی ریسک سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه گام بردارند. از طرفی فضای تنش‌های سیاسی کمی رو به افول و خبرهای منفی نیز فروکش کرده است و از همه مهم‌تر خبر تزریق جریان پول بانک‌ها به بازار نیز مخابره شد و اثرات آن را هرچند کم ولی می‌توانیم در بازار مشاهده کنیم. در مورد این جریان پول ۱۰ تا ۱۵ همتی نکات خاص و ویژه‌ای وجود دارد؛ اول اینکه بانک مرکزی بالاخره کوتاه آمد و این تصمیم مهم را ابلاغ کرد، اما نکات مهم، نکته اول این است که به نظر اردر گذاری و نحوه حمایت از بازار این پول حاصل شده باید متفاوت‌تر از دفعات قبل و به نوعی گسترده‌تر و هوشمندانه‌تر شکل بگیرد و دوباره با اردر چینی‌های قدیمی و روش‌های قبلی نخواهیم مسیری که بارها تکرار شده را تجربه کنیم، شاید نیاز باشد این بار پولی که دراختیارمان قرار گرفته را به شکلی متفاوت‌تر و خاص‌تر هزینه کنیم و امیدواریم به این موضوع با جدیت و به ‌شدت دقت شود تا اتفاقات گذشته تکرار نشود. با این جریان پول بازار هیچ‌گاه نجات پیدا نخواهد کرد، این جریان پول بخشی از یک پروسه نجات است که جریان پول یکی از ابعاد آن بوده و رسیدن خبرهای مثبت و جریان خبری کمک‌کننده به بازار، بخش مهم‌تر آن است، اعتماد باید به بازار برگردد، برگشت این اعتماد یعنی برگشت جریان پول. حتی بدون این تزریق پول‌ها هم فقط با یک سلسله اتفاقات و اخبار می‌توان به بازار روحیه داد. این موضوع یعنی چقدر اخبار و اتفاقات مهم است. حال این اخبار می‌تواند داخلی باشد یا خارجی که در هفته پیش رو بیشتر اخبار تصدی ریاست سازمان بورس بولد خواهد بود!  به‌طور خاص می‌توان گفت که یک جریان ۴ بعدی از رویدادها و اتفاقات باید رخ دهد تا این جریان پول اثر قطعی واقعی و تغییر‌دهنده قوی روند را داشته باشد وگرنه صرفا یک نوسان مقطعی و روند کوتاه‌مدت خواهد بود، مهم‌ترین آن آرامش سیاسی و رفع شدن سایه جنگ است پس از آن تحولات کلان اقتصادی و خبرهای مثبت و ایجاد آرامش اعتماد و چشم‌انداز مثبت برای بازار است، وضعیت بنیادی و قیمت و بستر فعلی بازار از همه مهم‌تر است که تا حدودی فراهم است و درنهایت نقدینگی و جریان پول تعیین‌کننده خواهد بود، در موضوع جنگ ما کاره‌ای نیستیم و فقط نظاره‌گر و شنونده اخباریم اما به نظر از شنبه همتی با توجه به شعارها و حرف‌هایی که زده، می‌تواند دست به کار شده و تغییر‌دهنده روند فعلی باشد. بازار برای رسیدن به اعتماد باید این چرخش را در سیاستگذاری‌های کشور ببیند تا به امروز روی حرف و وعده وعید بوده و عملی نشده. به نظرم گفتار درمانی دیگر بس است، آقایان تیم اقتصادی کمی عملگرا باشید و شخصیت واقعی بازار سرمایه را به آن برگردانید. اما موضوع خاص و بحث‌برانگیز دامنه نوسان همچنان گریبانگیر بازار است!! و هنوز هیچ تصمیمی برای آن گرفته نشده و به نظر همین‌گونه به رییس بعدی سازمان در صورت تغییرات تحویل داده خواهد شد. باید بدانیم که با هفته‌ای نیمه تعطیل که البته فرق آن با هفته‌های دیگر این است که دولت سر و شکل جدی به خود گرفته، مواجه هستیم! عده‌ای بر این باورند که بازار فعلی کشش افزایش دامنه بیش از ۲درصد را ندارد! و در نقطه مقابل بسیاری بر این عقیده‌اند وقتی جریان پول آماده و خبرهای سیاسی نیز در  مسیر کاهش ریسک گام برمی‌دارد بهتر است دامنه نوسان هم افزایش یابد و برخی دامنه ۳درصد را برای هفته بعد پیشنهاد می‌کنند!
 نکته بسیار مهم این است که دو موضوع فعلا مورد قبول همگان قرار گرفته؛ نکته اول، دامنه نوسان صندوق‌ها در همین حال و در همین شکل دامنه نوسان سهام باقی بماند و نکته دوم اینکه فعلا دامنه نوسان ۵ و ۶ برای بازار کمی زود است و شاید بهتر است همچنان اندکی صبور باشیم و توصیه می‌کنم مدتی کاری به کار بازار نداشته باشید و رهایش كنيد!
هفته آینده تزریق نقدینگی ۱۰ همتی به بازار تکمیل می‌شود، اگر وزیر اقتصاد برنامه ویژه‌ای برای بازار سرمایه و تغییر شرایط آن فراهم کرده بسم‌الله، به جرات می‌گویم اگر برنامه دارند هیچ فرقی نمی‌کند دامنه نوسان چند درصدی باشد! قطعا انتخاب ریاست سازمان و سایر نهادها و معاونت‌ها حق وزیر اقتصاد است اما پیشنهاد اکثر فعالان اقتصادی در حوزه بازار سرمایه به آقای همتی، این است که ایشان طیفی از افراد پس از کسب استعلامات نهایی به تایید و تصویب برساند و در یک فرآیند غیررسمی دراختیار یک کمیته علمی و تخصصی قرار دهد و ترکیب این کمیته شامل کارگزاری‌ها و تمامی نهادهای مالی تحت نظارت، شرکت‌های سرمایه‌گذاری غیردولتی و بخش خصوصی و از همه مهم‌تر نمایندگانی از سهامداران خرد از بین تحصیلکرده‌ها و نه صرفا سلبریتی‌های بی‌سواد این حوزه تشکیل شود!!