تغيير ناخداي بورس
از آخرين روز معاملاتي هفته گذشته تا به امروز بورس تهران تحت تاثير اخبار مختلفي بوده كه مهم‌ترين آن را مي‌توان موضوع وام مجيد عشقي که در تاريخ ۲۱ مهر ۱۴۰۰ با راي اكثريت اعضاي شوراي عالي بورس به عنوان رييس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شده بود،دانست.
از آخرين روز معاملاتي هفته گذشته تا به امروز بورس تهران تحت تاثير اخبار مختلفي بوده كه مهم‌ترين آن را مي‌توان موضوع وام مجيد عشقي که در تاريخ ۲۱ مهر ۱۴۰۰ با راي اكثريت اعضاي شوراي عالي بورس به عنوان رييس سازمان بورس و اوراق بهادار انتخاب شده بود،دانست. عشقي ۳۰ ماه بعد يعني در ۲۰ فروردين ۱۴۰۳ يك‌بار ديگر با كسب راي اعتماد و حمايت مجدد اعضاي شوراي عالي بورس براي دو سال و نيم ديگر در سمت خود ابقا شده بود. اكنون با وجود گذشت حدود پنج ماه از اين دوره، با توجه به تغيير دولت و انتخاب وزير جديد اقتصاد، رييس سازمان بورس براي باز گذاشتن دست وزير اقتصاد براي اعمال تغيير در ساختار مديريت بازار سرمايه از سمت خود استعفا داد.
نامه‌اي كه انتهاي هفته گذشته منتشر شد و در اين نامه آمده بود كه وام بيش از ۱۰ ميلياردي با سود چهار درصدي و بازپرداخت ۱۰ ساله به اعضاي شوراي عالي بورس و اوراق بهادار ازمحل منابع داخلي اين سازمان پرداخت مي‌شود! نامه منتشر شده نشان مي‌دهد كه مجيد عشقي بيشترين وام را دريافت كرده و ملبغ آن ۲,۷ ميليارد تومان است! اين درحالي است كه يك فرد عادي براي حل مشكلات خود نمي‌تواند ۳۰ ميليون تومان نيز وام دريافت كند. از سوي ديگر در اين زيان‌سازي بورس، عشقي چطور از منابع داخلي وام ۱۰ ميلياردي تامين كرده است؟ در ادامه نامه آمده است كه عليرضا ناصرپور ۱.۹ ميليارد تومان، رضا عيوضلو ۱.۹ ميليارد تومان، مهرداد مسعودي‌فر ۱.۹ ميليارد تومان و حسن فرج‌زاده دهكردي نيز ۱.۹ ميليارد تومان وام با سود ۴ درصد دريافت كرده‌اند.
اين موضوع واكنش‌هاي بسيار زيادي به دنبال داشت و با توجه به روندهاي ايجاد شده كارشناسان معتقدند كه تبعات عملكرد عشقي به همين زودي‌ها از بين نخواهد رفت و بازار به مدير با تجربه و قوي نياز دارد كه اين قدرت در مسير كاري وي مشخص مي‌شود.
همانطور كه گفته شد روز سه شنبه جلسه شوراي عالي بورس برگزار شد و اعضاي شوراي عالي بورس به حجت‌اله صيدي، به عنوان عضو هيات‌مديره و رييس جديد سازمان بورس و اوراق بهادار راي اعتماد دادند.
صيدي، دانش‌آموخته رشته حسابداري در دانشگاه علامه طباطبايي است. رييس جديد سازمان بورس و اوراق بهادار، داراي مدرك دكتراي حسابداري از دانشگاه علامه طباطبايي، كارشناسي ارشد حسابداري از دانشگاه علامه طباطبايي و كارشناس حسابداري از دانشگاه علامه طباطبايي است. از سوابق اجرايي دكتر صيدي مي‌توان به؛ عضويت موظف در هيات‌مديره بانك صادرات ايران و معاون بين‌الملل، مديرعامل شركت سرمايه‌گذاري خوارزمي، قائم‌مقام مديرعامل شركت سرمايه‌گذاري غدير، نايب‌رييس هيات‌مديره شركت ايران خودرو، سرپرست حسابرسي در موسسه حسابرسي بنياد مستضعفان و مديرعامل بانك صادرات ايران اشاره كرد.
مشكل انتخاب رييس سازمان
بورس چيست؟
آرا شاورديان عضو ناظر مجلس انتخاب رييس سازمان بورس را پيش از معرفي افراد به شوراي عالي بورس غير ممكن مي‌داند. وي در رشته توييتي نوشت: «قانونا معرفي رييس سازمان بورس و اوراق بهادار در هفته جاري ممكن نيست. نحوه تعيين رييس سازمان بورس و اوراق بهادار داراي تشريفات شكلي و ماهوي‌اي است كه عدم رعايت آن سازمان را تضعيف و با چالش‌هاي حقوقي و مديريتي مواجه مي‌كند كه توجه به نكات زير مهم است: وزير گزينه‌هاي جايگزيني عضو مستعفي يا ساير اعضاي هيات‌مديره را يك هفته قبل به شوراي عالي معرفي كند. اگر شوراي عالي عضويت گزينه يا گزينه‌هاي پيشنهادي را تاييد كند تركيب پنج نفره هيات‌مديره رييس هيات‌مديره را به شوراي عالي پيشنهاد مي‌دهد كه اين مسير حداقل دو هفته زمان مي‌برد. ضمنا قانون در جهت استقلال سازمان پذيرش استعفاي رييس سازمان به عهده وزير و شوراي عالي قرار نداده است بلكه هيات‌مديره مي‌تواند مكانيزم تعيين رييس سازمان (رييس هيات‌مديره) را فعال نمايد.»برخي از فعالان بورسي عقيده دارند كه در اين شرايط ممكن است صيدي، مسووليت رياست سازمان بورس را برعهده نگيرد؛ اما گروه ديگری از كارشناسان نيز معتقدند كه صيدي با راي اعضاي شوراي عالي بورس به عنوان رييس سازمان بورس و ارواق بهادار انتخاب شده و از سوي ديگر وي گزينه رياست سازمان بورس بوده درنتيجه بايد علاقه و دانش كافي درخصوص بورس را داشته باشد. با جمع‌بندي تمامي موارد مي‌توان گفت كه دور از انتظار است كه صيدي از سمت خود استعفا دهد.
بازار از دريچه معاملات
در معاملات چهارمين روز كاري هفته يعني سه‌شنبه، شاخص كل بورس تهران 7 هزار و 749 واحد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 88 هزار و 301 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با رشد 2 هزار و 534 واحدي در رقم 668 هزار و 691 واحدي ايستا. شاخص كل فرابورس 56 واحد رشد كرد به رقم 21 هزار و 414 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش 425 واحد به سطح 115 هزار و 556 واحد رسيد.روز سه‌شنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار مثبت شد و 107 ميليارد تومان پول حقيقي به بازار سهام وارد شد. در اين روز نماد وبصادر بيشترين ورود پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 27 ميليارد تومان بود. پس از وبصادر، نمادهاي فولاد و شيران بيشترين ورود پول را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين خروج پول حقيقي به نمادهاي ثفارس، غالبر و غاذر تعلق داشت. روز گذشته نمادهاي فارس، فولاد، وغدير و فملي نمادهاي قرمزپوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در افت شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي اخابر، وبصادر و رمپنا نمادهاي قرمزپوشي بودند كه بيشترين اثر منفي را بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي زاگرس، خاور و تجلي بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل داشتند و نمادهاي حسينا، كگهر و سپيدار بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس نيز نماد فولاد بيشترين تراكنش را داشت و خگستر و ذوب در رتبه‌هاي بعدي بيشترين تراكنش قرار گرفتند. در فرابورس نيز خاور، خنور و شصدف بيشترين تراكنش را داشتند. روز سه شنبه ارزش معاملات كل بازار سهام به 26 هزار و 144 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 18 هزار و 534 ميليارد تومان بود كه 71 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز تشكيل مي‌دهد. ارزش معاملات خرد سهام با افت 15 درصدي نسبت به روز سه‌شنبه به رقم 3 هزار ميليارد تومان رسيد. در معاملات اين روز نماد خگستر بيشترين ارزش معاملات بازار سهام را به خود اختصاص داد كه ارزش معاملات آن 90 ميليارد تومان بود. پس از خگستر، فولاد بيشترين ارزش معاملات را داشت و ثفارس رتبه سوم بيشترين ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن، دو نماد وبصادر و واتي در رتبه‌هاي بعدي بيشترين ارزش معاملات قرار گرفتند.در معاملات سه‌شنبه، 170 نماد صف خريد داشتند و 105 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با رشد 10 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 931 ميليارد تومان افزايش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با افزايش 32 درصدي به رقم 395 ميليارد تومان رسيد.