بورس در انتظار تغييرات
پس از حواشي بسيار زياد بورس با مجيد عشقي، رييس اسبق بورس و اوراق بهادار بالاخره با آراي شوراي عالي بورس حجت‌الله صيدي به عنوان رييس سازمان بورس انتخاب شد.
پس از حواشي بسيار زياد بورس با مجيد عشقي، رييس اسبق بورس و اوراق بهادار بالاخره با آراي شوراي عالي بورس حجت‌الله صيدي به عنوان رييس سازمان بورس انتخاب شد. بازار نيز تا حدودي از اين انتخاب استقبال كرد و به عقيده كارشناسان احتمالا شاهد تغييرات بسيار مثبتي در بازار باشيم.
فعالان بورسي انتظار دارند كه با تغيير رييس سازمان بورس شرايط تغيير کند تا بازار به ثبات برسد. درخواست‌هاي بسيار زيادي از رييس سازمان بورس وجود دارد كه مهم‌ترين اين درخواست‌ها را مي‌توان ثبات و نظارت دانست. در اصل نظارت به اين معنا كه از منابع سازمان بورس وام شخصي تامين نشود و منابع سازمان بورس تنها براي بورس و سرمايه‌گذاران صرف شود.
به گفته كارشناسان اينكه از يك رييس جديد به عنوان ناجي بازار و حل‌كننده مشكلات اساسي بازار سرمايه ياد شود دور از واقعيت است. زيرا مشكلات بازار داراي طيف‌هاي مختلفي است كه تنها بخش كمي از آنها در حيطه وظايف و اثرگذاري مديريتي رييس سازمان است. اما اين بدان معني نيست كه حضور فردي شايسته در رأس سازمان بي‌اثر است. چون نه تنها از جنبه‌هاي رگولاتوري و توسعه بازار، دست رييس سازمان بورس خيلي باز است و مي‌تواند با اقدامات بسيار متنوعي موجب ارتقاء و پيشرفت بازار شود بلكه از نظر مباحث نظارتي و شفافيت و افزودن ابزار‌هاي مالي جديد و با كيفيت نيز، مي‌تواند موثر واقع شود.
درخواست بورسي‌ها از صيدي
محدوديت دامنه نوسان سهام شركت ها در بورس و فرابورس، در حالي براي هفتمين هفته پياپي در بازار سرمايه ادامه دارد كه با توجه به از ميان رفتن ريسك‌هاي سياسي و بازگشت بازار سرمايه به تعادل، سرمايه‌گذاران خواستار حذف آن از سوي رييس جديد سازمان بورس هستند.
سازمان بورس و اوراق بهادار از روز يكشنبه 14 مرداد در پي بروز هيجانات ناشي از برخي تحولات سياسي و منطقه‌اي، براي كنترل اين هيجانات و حفظ منافع سهامداران، دامنه نوسان قيمت سهام را به مثبت و منفي يك درصد كاهش داد.
اين در حالي است كه با فروكش كردن اين هيجانات، از روز 27 مرداد، دامنه نوسان نمادهاي بورسي و فرابورسي به 2 درصد و از روز 17 شهريور به مثبت و منفي 3درصد تغيير كرده و با وجود متعادل شدن شرايط بازار سرمايه، براي هفتمين هفته پياپي اين دامنه كماكان محدود است.
به باور كارشناسان بازار سرمايه حالا كه وضعيت كلي بورس به تعادل بازگشته است، تداوم اعمال محدوديت دامنه نوسان سهام شركت ها در بورس و فرابورس نقدشوندگي اين بازار را تحت تاثير قرار داده و خود به عاملي منفي براي بازار سرمايه تبديل شده است.
حضور فعال رييس سازمان بورس در جلسات مختلف امري مهم است رييس سازمان بورس بايد حضور فعال در هيات دولت، شوراي پول و اعتبار، كميسيون‌هاي وزارت صمت، كميسيون‌هاي مجلس شوراي اسلامي داشته و از بورس حمايت كند.
رياست سازمان بايد از سودآوري شركت‌ها حمايت كند به‌طوري كه سود شركت‌ها، خط قرمز مديران عامل بورس‌ها و رييس سازمان بورس باشد و با دستور عمل يا قانوني، حاشيه سود شركت‌ها را كاهش ندهد. اين نكته قابل توجه است كه با پيش بيني پذير كردن نرخ‌هاي حامل‌هاي انرژي مثل برق، گاز و خوراك اين اتفاق رخ مي‌دهد. يك اقدام مهم، توسعه ابزار‌هاي بورس است به نوعي كه بازار كاملا دو طرفه شود. مدل سرمايه‌گذاري بسياري از سرمايه‌گذاران به اين صورت است كه سهامي را خريداري كرده آن را نگه داشته و سپس مي‌فروشند كه اين امر موجب خروج فعالان بورس مي‌شود. شروع بازار دو طرفه پايان خروج فعالان بازار از بورس است .در حال حاضر فعالان بازار سه الي چهار سال در بازار حضور دارند و بعد از آن از بازار خارج شده و بازار را دچار ركود مي‌كنند.
رياست سازمان مي‌تواند معاملات آتي سكه و طلا كه از سال 97 ممنوع شده است به بازار برگرداند. همچنين مي‌توان با ابزار‌هاي CFT شروع به كار كرد و توسعه بازار مشتقات مثل آپشن‌ها به بورس كمك شاياني مي‌كند. مشابه كردن بورس از لحاظ ساختاري با بورس‌هاي دنيا بسيار مهم است. به عنوان مثال حذف حجم مبنا، دايناميك كردن دامنه نوسان، حراج‌هاي واقعي ابتداي بازار يا پايان بازار اگر به شكل صحيحي انجام شود مي‌تواند بورس ايران را مشابه به بورس‌هاي دنيا كند. قابل توجه است كه اين مدل معاملاتي با دامنه نوسان كم و حجم مبناي زياد مورد مشابه خارجي ندارد.
ورود سازمان بورس به بازار‌هاي خارج از بورس مي‌تواند از اقدامات ديگر رياست جديد سازمان باشد. بازار رمز ارز‌ها، فاركس و بازار‌هايي از اين قبيل، داراي هيچ دستور عمل حمايتي نيستند، در حالي كه بسياري از مردم درگير اين مسائل هستند. با توجه به سوابق صيدي در حوزه پول و بازار سرمايه، تجربه بسيار در اين دو بازار پيش بيني مي‌شود كه واكنش‌ها به اين تصميم مثبت باشد و بورس روند صعودي به خود گيرد.
بازار از دريچه معاملات
در معاملات اولين روز كاري هفته يعني شنبه، شاخص كل بورس تهران 9 هزار و 42 واحد نسبت به روز كاري گذشته پايين‌تر ايستاد و به سطح 2 ميليون و 75 هزار و 549 واحد رسيد. شاخص كل هم‌وزن بورس نيز با رشد 3 هزار و 51 واحدي در رقم 676 هزار و 610 واحدي ايستاد. شاخص كل فرابورس 81 واحد رشد كرد به رقم 21 هزار و 590 واحد رسيد. همچنين شاخص هم وزن فرابورس با افزايش 909 واحد به سطح 117 هزار و 383 واحد رسيد.
روز شنبه خالص تغيير مالكيت حقوقي به حقيقي بازار منفي شد و 50 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار سهام خارج شد. در اين روز نماد وبملت بيشترين خروج پول حقيقي را داشت كه ارزش آن 23 ميليارد تومان بود. پس از بانك ملت، نمادهاي خساپا و خزاميا بيشترين خروج پول را داشتند. در سوي ديگر، بيشترين ورود پول حقيقي به نمادهاي رمپنا، فملي و حسينا تعلق داشت.
روز گذشته نمادهاي فولاد، فملي، شپنا و شبندر نمادهاي قرمزپوش بورس بودند كه بيشترين اثر را در افت شاخص كل بورس داشتند. در سوي ديگر نمادهاي رمپنا، اخابر و همراه نمادهاي قرمزپوشي بودند كه بيشترين اثر منفي را بر شاخص داشتند. در فرابورس نيز نمادهاي وسپهر، خاور و انتخاب بيشترين اثر افزايشي را بر شاخص كل داشتند و نمادهاي آريا، شاوان و كوثر بيشترين اثر كاهنده را بر شاخص داشتند. در بين نمادهاي پرتراكنش بورس نيز نماد فولاد بيشترين تراكنش را داشت و فملي و شپنا در رتبه‌هاي بعدي بيشترين تراكنش قرار گرفتند. در فرابورس نيز خاور، خنور و كرمان بيشترين تراكنش را داشتند.
روز شنبه ارزش معاملات كل بازار سهام به 20 هزار و 150 ميليارد تومان رسيد. ارزش معاملات اوراق بدهي در بازار ثانويه 9 هزار و 683 ميليارد تومان بود كه 48 درصد از ارزش كل معاملات بازار را در اين روز تشكيل مي‌دهد. ارزش معاملات خرد سهام با رشد 6 درصدي نسبت به روز سه‌شنبه به رقم 3 هزار و 771 ميليارد تومان رسيد.
در معاملات شنبه، 169 نماد صف خريد داشتند و 100 نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌هاي خريد با افت 18 درصدي نسبت به روز كاري قبل به 860 ميليارد تومان كاهش يافت و مجموع ارزش صف‌هاي فروش نيز با افزايش 14 درصدي به رقم 344 ميليارد تومان رسيد.