مشكل بورس چيست؟
بورس يكي از محل‌هاي سرمايه‌گذاري مردم به خصوص قشر متوسط است اما در سال‌هاي اخير شاهد هستيم كه بروز مشكلات در اين بازار سرمايه‌گذاري سبب شد تا بسياري از مردم عطاي آن را به لقايش ببخشند و حالا يكي از مسائل دولت چهاردهم اين است كه چطور مردم را دوباره به سمت بورس بازگرداند.
بورس يكي از محل‌هاي سرمايه‌گذاري مردم به خصوص قشر متوسط است اما در سال‌هاي اخير شاهد هستيم كه بروز مشكلات در اين بازار سرمايه‌گذاري سبب شد تا بسياري از مردم عطاي آن را به لقايش ببخشند و حالا يكي از مسائل دولت چهاردهم اين است كه چطور مردم را دوباره به سمت بورس بازگرداند.
يكي از مسائلي كه كارشناسان بر آن عقيده دارند اين است كه اگر دولت بتواند اعتماد رفته مردم به بورس را بازگردانده و با جلوگيري از ورود سياست و بخش نامه‌هاي غيرتخصصي و كارشناسي، جان تازه‌اي به بورس و بازار سرمايه بدهد تا به اين طريق هم مردم را راضي نگه دارد و هم به توليد كمك كند و در وهله سوم بتواند نقدينگي مردم را هم جمع‌آوري كند. در اين گزارش به سراغ كارشناسان و صاحب نظران و فعالان بورس رفته‌ايم تا نظر آنها درباره اقداماتي كه دولت چهاردهم بايد در بورس صورت بدهد بپرسيم. محمد علي عابديني يكي از كارشناسان بورس است كه عقيده دارد دولت قدردان فرصت طلايي بورس نبود و نتوانست از اين فرصت طلايي در اواخر دولت روحاني و اوايل دولت شهيد رييسي به خوبي استفاده كند در نتيجه به راحتي يكي از راهكارهاي جمع‌آوري نقدينگي مردم از دست رفت و حالا دولت بايد با دو برابر كار مضاعف شرايط را تازه به قبل از تلاطم‌هاي بورسي بازگرداند.
عابدیني مي‌افزايد: بورس هميشه يكي از محل‌هاي سرمايه‌گذاري براي اقشار متوسط جامعه محسوب مي‌شود كه توانايي سرمايه‌گذاري روي مسكن يا خودرو را ندارند و با سرمايه‌هاي زير ۲۰۰ ميليون تومان كه البته با دشواري هم آن را گردآوري كرده‌اند تلاش مي‌كنند تا براي خود درآمدي داشته باشند.
وي ادامه مي‌دهد: يكي از دلايل اقبال مردم به بورس همين عدم توانمندي شان در افزودن سرمايه شخصي در شغل‌هايشان است كه با تلاطم‌هاي اقتصادي درگير مشكلات شده و در نتيجه قشري كه به آن متوسط مي‌گوييم را مجبور به سرمايه‌گذاري در بخش‌هاي ديگر مي‌كند اما اين سرمايه‌ها آنقدر‌ها هم نيستند كه بشود در خودرو و خانه آن را به كار گرفت و آنقدر هم كم نيستند كه نشود آن را در سهام و بورس افزايش داد.
بورس و علاقه مردم
اين كارشناس بورس بيان مي‌كند: در نتيجه بورس يكي از آن دسته‌بندي‌هاي سرمايه‌گذاري نسبتا پرطرفدار به خصوص در سال‌هاي اخير در كشورمان است موضوعي كه البته به زعم برخي كارشناسان، دخالت‌هاي دولتي در آن سبب شد تا با مشكلاتي روبرو شود ما همچنان مي‌تواند نقطه طلايي جمع كردن نقدينگي موجود در جامعه باشد نقدينگي كه بخشي از آن در دست قشر متوسط جامعه قرار دارد. عابديني با بيان اينكه بورس اما در سال‌هاي اخير يكي از پرتلاطم‌ترين موضوعات مرتبط با سرمايه‌گذاري در كشورمان نيز به شمار مي‌آيد، مي‌گويد: بورس محل سرمايه‌گذاري خوبي است كه با تشويق مسوولان مورد استقبال عمومي جامعه نيز قرار گرفت و توانست كاركرد درستي هم داشته باشد. وي با بيان اينكه بورس در دوران طلايي خود در سال‌هاي اخير توانسته بود هم نقدينگي موجود در جامعه را جمع‌آوري كند و هم سود خوبي به مردم بدهد تاكيد كرد: بورس يك معامله برد- برد محسوب مي‌شد اما مسوولان دولتي با دخالت‌هاي بيش از حد خود بخشنامه‌هاي خلق الساعه قدر اين موقعيت را ندانسته و به راحتي آن را از دست داده و حتي به يك تهديد بدل كردند. البته منظور از دولت مفهوم عام آن به معناي مسوولان است وگرنه دولت خاصي مد نظر نيست مشكل بورس در تمام دولت‌ها از اصولگرا تا اصلاح‌طلب بوده است.
اقبال مردم و فرصت بي‌بديل
ديگر كارشناس اقتصادي نيز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، با بيان اينكه در هيچ كجاي دنيا نمي‌توان كشور ۸۰ ميليوني را يافت كه ۴۵ ميليون كد بورسي در آن باشد، گفت: اين فرصت بي‌بديل و بي‌نظير اگر در هر كشوري رخ داده بود امروز نقدينگي در آن ديده نمي‌شد. سيد رضا طباطبايي با بيان اينكه در كشورمان متاسفانه قدر اين فرصت توسط مسوولان دولتي دانسته نشد و در نتيجه بورس از چشم مردم افتاد، ابراز كرد: دولت پزشكيان بايد در فرصت پيش رو به ترميم اين وضعيت بپردازد تا مردم بار ديگر به سمت بورس جلب شوند اما بايد اين تضمين را به مردم بدهد كه سياست را دخيل در بورس نمي‌كند. وي با بيان اينكه مسائلي مانند بخشنامه‌هاي خلق الساعه، دخالت‌هاي سياسي گردش مالي كاركنان بورس و وام‌هاي ميلياردي و ... مداوم و پشت سر هم به اعتماد مردم به بورس ضربه مي‌زند، تاكيد كرد: دولت ابتدا بايد با اتخاذ سياست‌هاي شفاف جلوي بروز اين نوع مسائل را بگيرد، آنها را ريشه كن كند و سپس از مردم بخواهد كه به بورس اعتماد كنند.
دولت چهاردهم درد را شناخته است
اين كارشناس اقتصادي با بيان اينكه همتي وزير اقتصاد اعلام كرده كه بايد اعتماد از دست رفته به بورس برگشت داده شود و اين يعني دولت چهاردهم به خوبي موضوع را دانسته و اهميت آن را هم پي برده است، گفت: همين صحبت‌هاي وزير اقتصاد نشان مي‌دهد كه دولت چهاردهم هم درد را مي‌داند و هم به دنبال درمان است. طباطبايي كه به ماه‌هاي آينده خوشبين است و عقيده دارد كه حالا زمان خريد سهام است، مي‌گويد: به نظر نمي‌رسد كه اشتباهات دوره آخر روحاني و اول شهيد رييسي در دولت چهاردهم تكرار شود و حتي يك نوع عقب‌نشيني به معناي مثبت آن يا همان عدم دخالت دولت در بورس را حد اقل در مقطعي از سوي دولت چهاردهم شاهد خواهيم بود. وي با بيان اينكه همتي وزير با تجربه و آگاهي است و خيلي خوب مي‌داند كه در آن دو سال چه بلايي بر سر بورس آمد و در نتيجه به نظر نمي‌رسد كه شرايط دوباره تكرار شود، افزود: دولت اگر تاكيد خود بر بورس را حفظ كند مي‌تواند در جمع‌آوري نقدينگي در دست مردم هم موفقيت خوبي كسب كند.
شرايط تعاملي بين مردم و دولت
اين كارشناس اقتصادي با بيان اينكه شرايط تعاملي بين مردم و دولت بعد از سال ۱۴۰۱ با قبل از آن قابل قياس نيست و اين موضوعي است كه نمي‌توان آن را ناديده گرفت، گفت: با سياست‌هاي نادرست اقتصادي كه دست كم در اين دو دهه اخير از سوي دولت‌ها چه اين سمت و چه آن سمت اتخاذ شده، مردم روز به روز از اعتماد به دولت‌ها فاصله گرفته‌اند و البته در بسياري مواقع هم حق دارند و همين بورس و دخالت‌هاي بيجاي دولتي يكي از مصداق‌هاي بارز آن است.
صفايي كار دولت در بازگشت مردم به بورس را دشوار توصيف كرد و گفت: اين كار سخت است اما شدني است به شرط اينكه دولت از شرايط حاكم بر بورس در دولت روحاني و شهيد رييسي درس بگيرد و در وهله اول همه تيم حاكم كه ماجراهاي وام‌هاي ميلياردي و ... بحران دامن‌زده را عوض كند، تاكيد كرد: مردم بايد اقدام عملي از سوي دولت ببينند وگرنه جذب بورس نمي‌شوند .
در خاتمه اين جمله وزير اقتصاد كابينه چهاردهم قابل توجه است كه اعلام كرده حقيقت آن است كه اعتماد مردم به بازار سرمايه، تا حدودي از دست رفته است و اولين و فوري‌ترين كار ما بازگرداندن اعتماد آنها به اين بازار خواهد بود. بازار سرمايه بايد مركز اعتماد مردم باشد و در شرايط فعلي و در غياب بازار سرمايه، بار تأمين مالي روي دوش بازار پول افتاده است كه اميدوارم با سياست‌هاي دولت بتوانيم جريان تأمين مالي را به سمت بازار سرمايه گسيل بدهيم. بايد ديد كه دولت چهاردهم در خصوص بورس چه تصميم مي‌گيرد.