پيام صلح به جهان
رييسجمهور در نخستين دقايق از بامداد روز چهارشنبه با حضور در صحن علني سازمان ملل، سخنراني سالانه خود را ايراد كرد. مسعود پزشكيان چند هفته پس از پيروزي در انتخابات به نيويورك رفت تا پيام تغيير در ايران را به گوش جهانيان برساند. او در ابتداي صحبت خود از شهيد ابراهيم رييسي ياد كرد و پس از اشاره به جنايتهاي رژيم اسراييل در غزه و لبنان، به اين موضوع پرداخت كه ايران آمادگي دارد تا با به رسميت شناخته شدن حقوقش به ميز مذاكرات برگردد.
رييسجمهور در نخستين دقايق از بامداد روز چهارشنبه با حضور در صحن علني سازمان ملل، سخنراني سالانه خود را ايراد كرد. مسعود پزشكيان چند هفته پس از پيروزي در انتخابات به نيويورك رفت تا پيام تغيير در ايران را به گوش جهانيان برساند. او در ابتداي صحبت خود از شهيد ابراهيم رييسي ياد كرد و پس از اشاره به جنايتهاي رژيم اسراييل در غزه و لبنان، به اين موضوع پرداخت كه ايران آمادگي دارد تا با به رسميت شناخته شدن حقوقش به ميز مذاكرات برگردد. رييسجمهور همچنين بر اين موضوع نيز تاكيد كرد در صورتي كه تمامي طرفها به تعهدات خود عمل كنند، ايران آمادگي دارد تا در ساير حوزهها نيز مذاكرات را ادامه دهد. در كنار سخنراني اصلي، رييسجمهور روز چهارشنبه با امانوئل مكرون رييسجمهوري فرانسه نيز ديدار و ديدگاههاي ايران درباره مسائل منطقهاي را به او منتقل كرد. بهطور همزمان مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي نيز گفت در صورتي كه طرفين قصد بازگشت به برجام را داشته باشند، بايد نخستين مقدمات آن در كوتاهترين زمان ممكن فراهم شود. رييسجمهوري در سخنان خود در مجمع عمومي سازمان ملل اظهار كرد: با برنامهاي مبتني بر «اصلاحات»، «وفاق ملي»، «تعامل سازنده با جهان» و «توسعه اقتصادي»، وارد كارزار انتخابات و موفق شدم اعتماد هموطنانم را در پاي صندوقهاي راي جلب كنم. وي ادامه داد: من قصد دارم بنيانهايي استوار براي ورود كشورم به عصر جديد و نقشآفريني سازنده و موثر در نظام در حال ظهور جهاني پايهگذاري كنم، موانع و چالشها را برطرف و مناسبات كشورم را بر اساس ملزومات و واقعيتهاي دنياي امروز سازماندهي كنم. پزشكيان يادآور شد: مردم جهان در يك سال گذشته، ماهيت رژيم اسراييل را ديدهاند؛ ديدهاند سردمداران اين رژيم چگونه جنايت ميكنند و در ۱۱ماه بيش از ۴۱ هزار مردم بيگناه را در غزه به خاك و خون كشيدهاند كه بيشتر زنان و كودكان بيگناه بودهاند، ولي به نسلكشي، كودككشي، جنايت جنگي و تروريسمِ دولتي ميگويند «دفاع مشروع»! به بيمارستان و مهدكودك و مدرسه ميگويند «هدفِ مشروعِ نظامي»! به مردم آزاديخواه و شجاعي كه در غرب و شرق جهان به نسلكشي آنها اعتراض ميكنند، ميگويند «يهودستيز!» رييسجمهوري افزود: به مردم مظلومي كه پس از هفت دهه اِشغال و تحقير، عليه آنها بهپا خاستهاند، ميگويند «تروريست!»، ولي اين اسراييل است كه دانشمندان، ديپلماتها و مهمانان ما را در سرزمين ما ترور كرده و از داعش و گروههاي تروريستي پنهان و آشكار حمايت كرده است، در مقابل ايران از جنبشهاي آزاديبخش و مردمي حمايت كرده كه چهار نسل است قرباني جنايات و استعمارگري رژيم اسراييل بودهاند. وي با بيان اينكه جمهوري اسلامي ايران مصمم به تامين و تضمين امنيت خود است، نه ايجاد ناامني براي ديگران، تصريح كرد: ما خواهان صلح براي همه هستيم و با هيچ كس سر جنگ و دعوا نداريم. ما خواستار صلح و امنيت پايدار براي مردم اوكراين و روسيه هستيم. جمهوري اسلامي ايران ضمن مخالفت با جنگ و تاكيد بر لزوم توقف سريع درگيريهاي نظامي در اوكراين، از هرگونه راهحل صلحآميز حمايت ميكند و معتقد است تنها از طريق گفتوگو اين بحران خاتمه مييابد. پزشكيان با بيان اينكه در جهان به هم پيوسته كنوني امنيت و منافع يك كشور با نابودي امنيت و منافع ديگران هرگز تامين نخواهد شد، اظهار كرد: ما نيازمند نگاهي جديد براي حل مسائل جهاني هستيم. چنين نگاهي ميبايست به جاي تهديدها بر فرصتها تمركز كند. بر مبناي همين منطق تعاملي ميتوان فرصتهاي جديدي براي همكاري پديد آورد. رييسجمهوري ادامه داد: ايران و قدرتهاي جهاني با نگرشي فرصتمحور به برجام دست يافتند و ما در برابر شناسايي حقوق ايران و رفع تحريمها، بالاترين سطح از نظارتها در حوزه هستهاي را پذيرفتيم. خروج يكجانبه ترامپ از برجام نشانگر ديدگاه تهديد محور در عرصه سياسي و نگاه قدرت محور در عرصه اقتصادي بود. وي تاكيد كرد: تحريمهاي يكجانبه مردم را هدف قرار داده و در پي نابودي بنيانهاي اقتصادي ايران است. هدف، امنيتيسازي ايران است و نتيجه آن، ناامني همگان. سياست فشار حداكثري زماني عليه ملت ايران بهكار گرفته شد كه ايران به گواهي آژانس بينالمللي انرژي هستهاي، به تمامي تعهداتش در برجام پايبند بود. ما آماده تعامل با اعضاي برجام هستيم. اگر تعهدات برجامي بهطور كامل و با حسن نيت اجرا شود، ميتوان در مورد ديگر مسائل هم وارد گفتوگو شد. پزشكيان خطاب به مردم امريكا، گفت: اين ايران نيست كه در كنار مرزهاي شما پايگاه نظامي ساخته است. اين ايران نيست كه كشور شما را تحريم كرده و مانع از روابط تجاري شما با جهان شده است. اين ايران نيست كه مانع از دسترسي شما به دارو ميشود. اين ايران نيست كه مانع دسترسي شما به نظام بانكي و پولي جهان شده است. ما نيستيم كه سران ارتش شما را ترور كردهايم، بلكه امريكاست كه عزيزترين سردار نظامي ايران را در فرودگاه بغداد ترور كرده است. رييسجمهوري تاكيد كرد: پيام من به همه دولتهايي كه راهبردي غيرسازنده در قبال ايران در پيش گرفتهاند اين است كه از تاريخ درس بگيريم. ما ميتوانيم از اين محدوديتها فراتر برويم و دوران جديدي را آغاز كنيم. اين دوران جديد با به رسميت شناختن دغدغههاي امنيتي ايران و همچنين كار مشترك بر سر مسالههاي مشترك شروع ميشود. وي با بيان اينكه تحريمها، سلاحي مخرب و غيرانساني هستند كه با هدف فلج كردن اقتصاد كشور اعمال ميشوند، اظهار كرد: محروميت از دسترسي به داروهاي حياتي، يكي از دردناكترين پيامدهاي تحريمها است كه جان هزاران انسان بيگناه را به خطر مياندازد. اين اقدام، نهتنها نقض آشكار حقوق بشر، بلكه جنايتي عليه بشريت است. پزشكيان يادآور شد: ملت ما، در طول سالهاي گذشته، با تحمل سختيهاي فراوان ناشي از تحريمها، نشان داده است كه در برابر ظلم و ستم ايستادگي ميكند. اگرچه زخمهاي ناشي از تحريمها بر پيكره جامعه ما عميق است، اما مواجهه با اين تجربه تلخ، ما را به ملتي قويتر، با ارادهاي پولادين و خودباور تبديل كرده است. رييسجمهور ابراز كرد: ايران آمادگي دارد براي ساختن دنيايي بهتر با قدرتهاي جهان و همسايگانش، مراودات اقتصادي، اجتماعي، سياسي و امنيتي موثر و از جايگاه برابر داشته باشد. رييس دولت چهاردهم در پايان گفت: پاسخ مناسب به چنين پيامي كه از ايران صادر ميشود، اعمال تحريمهاي بيشتر نيست، بلكه اجراي تعهدات قبلي در رفع تحريمها براي بهبود واقعي شرايط اقتصادي مردم ايران است و زمينهسازي براي توافقهاي بيشتر. من اميدوارم اين صدا از ايران امروز به خوبي شنيده شود. پزشكيان با بيان اينكه رسالت همه پيامبران استقرار و گسترش حق و عدالت در جامعه بين همه انسانها به دور از رنگ، نژاد، جنسيت و زبان بوده است، اظهار كرد: صلح و امنيت در جهان مستقر نخواهد شد، مگر اينكه حقوق همه انسانها، جوامع و ملتها در چارچوب عدالت و انصاف رعايت شود. اكنون سوال اينجاست كه آيا علت جنگ و خونريزي كه در دنياي امروز در جريان است؛ غير از اين است كه متجاوزي به حقوق ديگران تجاوز كرده و حقوق ملتي را ناديده گرفته است، تبعيض و نابرابري را اعمال كرده و گروهي را در ضعف و عقبماندگي نگه داشته و حق و حقوق ديگران را ناديده انگاشته است؟وي افزود: تا زماني كه بيعدالتي، ظلم، زيادهخواهي، فقر و جهل در منطقهاي حاكم باشد، جنگ و خونريزي ادامه خواهد داشت. ما تا به ريشههاي اين نابسامانيها نپردازيم، نميتوانيم آينده فرزندانمان را از تاريكي و نابودي نجات دهيم.
يكي از مهمترين ديدارهاي روز گذشته رييسجمهور در حاشيه اجلاس سازمان ملل با رييسجمهور فرانسه بود. اين كشور اروپايي كه يكي از اعضاي اصلي برجام به شمار ميرود، ميتواند مقدمات لازم براي مذاكرات دوباره براي توافق هستهاي را دنبال كند. مسعود پزشكيان در ادامه برنامههاي سفر به نيويورك، شامگاه سهشنبه به وقت محلي در ديدار «امانوئل مكرون» رييسجمهور فرانسه با اشاره به اينكه جمهوري اسلامي ايران براي جلوگيري از تشديد تنش و درگيري در منطقه، در پاسخ به رژيم صهيونيستي خويشتنداري پيشه كرد، اما رژيم صهيونيستي جنايات خود را در غزه تشديد و حالا هم به لبنان حمله كرده است، اظهار كرد: جنايات صهيونيستها با كدام قاعدهاي قابل توجيه است كه امريكا و برخي كشورهاي غربي ازجمله فرانسه آن را دفاع مشروع از خود توصيف ميكنند!
رييسجمهور افزود: اگر امروز در يكي از كشورهاي مستقل به يك فرد اجحافي صورت گيرد، مدعيان حقوق بشر همه افكار عمومي جهان را عليه آن بسيج ميكنند، اما در غزه و لبنان هزاران بيگناه به خاك و خون كشيده شدهاند و از اين مدعيان صدايي در نيامده است؛ كشورهاي غربي بايد به اعمال استانداردهاي دوگانه پايان ببخشند، چراكه اين وضعيت و صرف اعلام زباني محكوميت، باعث گستاخي بيش از پيش رژيم صهيونيستي شده است.
پزشكيان همچنين با بيان اينكه فرانسه ميتواند در متوقف كردن جنايات رژيم صهيونيستي بسيار موثرتر عمل كند، گفت: امروز مردم ايران و منطقه بهشدت از جنايات رژيم صهيونيستي متاثر هستند و تداوم اين جنايات ميتواند وضعيت را از كنترل خارج كند. رييسجمهور در بخش بعدي سخنانش با بيان اينكه دولت بنده به دنبال اين است كه در داخل كشور و در منطقه وفاق و وحدت ايجاد كرده و يك تعامل سازنده با همسايگان ايجاد كند، تصريح كرد: ما ساختن دنيايي بر پايه صلح و حفظ كرامت همه انسانها را دنبال ميكنيم و بر همين اساس آماده همكاري و تعامل با كشورهاي اروپايي نيز هستيم. پزشكيان با اعلام آمادگي كشورمان براي گفتوگو درباره حل مسائل فيمابين ازجمله مساله هستهاي خاطرنشان كرد: ايران هرگز به دنبال سلاح هستهاي نبوده و نخواهد بود. البته ما براي تقويت بنيه دفاعي و توان بازدارندگي خود به شكل متعارف تلاش ميكنيم و در اين راستا وضعيت امروز غزه درس عبرتي براي ما و همه كشورهاي دنياست كه اگر قوي نباشيم، ممكن است رژيمي جنايتكار اينچنين به ما حمله كند، اما در راستاي رفع موانع توسعه ايران، آماده تعامل و گفتوگو هستيم. «امانوئل مكرون» نيز در اين ديدار با ابراز نگراني از وضعيت منطقه و به خصوص تجاوز رژيم صهيونيستي به لبنان گفت: فرانسه بهشدت تجاوز به لبنان را محكوم كرده و همه تلاش خود را براي اعمال فشار و توقف اين تجاوز به كار گرفتهايم. همزمان با اين ديدارها، مسائل فني نيز يكي از اولويتهاي اصلي طرفين در هفتههاي
پيش رو خواهد بود. «رافائل گروسي» مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي گفت كه پس از گفتوگوهايش با مقامات ايراني در حاشيه نشست سالانه مجمع عمومي سازمان ملل در نيويورك، تمايل بيشتري را در آنها براي تعامل با آژانس در راستاي مذاكراتي هدفمندتر احساس كرده است و ابراز اميدواري كرد كه در اكتبر به ايران سفر كند. آژانس انرژي اتمي پيشتر گفته است كه به ادامه همكاريها با ايران و تعامل بيشتر بر سر برخي مسائل باقيمانده از جمله لغو انتصاب برخي بازرسان آژانس و يافت شدن ذرات اورانيوم در چند محلي كه گفته شده اعلام نشده است، نياز دارد. گروسي با «عباس عراقچي» وزير امور خارجه ايران و يكي از مذاكرهكنندگان ارشد توافق هستهاي ۲۰۱۵ كه در هيات بلندپايه ايران براي شركت در نشست مجمع عمومي سازمان ملل به نيويورك سفر كرده، ديدار داشته است. خبرگزاري رويترز گزارش داد كه گروسي در گفتوگويي با اين رسانه گفت: آنچه شاهدش هستم، ابراز تمايل براي تعامل دوباره با ما به روشي هدفمندتر است.
رويترز با اشاره به ديدارهاي مقامات ايراني با همتايان اروپايي و همكاران خود در آژانس انرژي اتمي نوشت كه با وجود متوقف شدن ديپلماسي هستهاي در پي انتخابات رياستجمهوري ايران و در پيش بودن انتخابات رياستجمهوري امريكا در ۵ نوامبر، مقامات ايراني و اروپايي در نيويورك ديدار كردند تا آمادگي دوجانبه خود را براي كاهش تنشها بر سر پرونده هستهاي ايران و ديگر ادعاهايي كه عليه آن مطرح است، از جمله در زمينه جنگ اوكراين و تحولات منطقه بيازمايند. گروسي به رويترز گفت كه مايل است، به سرعت، پيشرفتي واقعي در احياي مذاكرات فني با ايران ايجاد كند و در نظر دارد در اكتبر براي ديدار با «مسعود پزشكيان» رييسجمهور ايران به تهران سفر كند. او بيان كرد: مسلما ما بايد الان خرسند باشيم چرا كه قرار نيست از صفر شروع كنيم. ما روندي نسبتا طولاني طي كردهايم كه در آن پاسخي به برخي سوالات مان داده نشده است. مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي با اشاره به تاثير مذاكرات ايران با شركاي برجام بر همكاريهاي آن با آژانس بينالمللي انرژي اتمي بيان كرد: ما همچنين بايد كار خود را با آنها كه منتظرند ببينند با شركاي ديگرشان، اول از همه امريكا، چه اتفاقي ميافتد هماهنگ كنيم. نگاهي به پوشش جدي سخنان رييسجمهور ايران نشان ميدهد كه جهان پيام واضح ايران را شنيده و حالا بايد ديد كه در روزها و هفتههاي آينده چه گامهاي عملي جديدي براي تغيير فضا و حركت به سمت رفع تحريمها برداشته ميشود.