واكنش بورس به ريسك‌هاي وعده صادق ۲

بعد از اينكه ايران حمله موشكي (وعده صادق ۲) در پاسخ به رژيم اسراييل انجام داد قيمت دلار برخلاف سري قبل رشد چنداني نداشت. همين موضوع سيگنالي به تمام بازارهاي مالي بود كه پاسخ كوبنده ايران بازدارندگي كافي را داشته است. به همين دليل معاملات بازار سهام در روز چهارشنبه نسبت به روزهاي قبل تغيير چنداني نداشت و برخي از نمادها صف خريد نيز بودند. اين موضوع حكايت از اين دارد كه ريسك‌هاي وعده صادق ۲ نسبت به وعده صادق1 كمتر ارزيابي شده است يا حداقل با شرايط ريسك سياسي خاورميانه سازگار شده است. به همين دليل ديگر واكنش‌هاي هيجاني بسيار بالا از خود نشان نمي‌دهد. وضعيت معاملات صندوق‌هاي طلا نيز حكايت از اين دارد كه هيجان شاخص كل حمايت كوتاه‌مدت خود را از دست داده است. در صورتي كه اين شكست تثبيت شود، روند كوتاه‌مدت آن نزولي خواهد بود. درحالي كه شاخص هم‌وزن در نزديكي حمايت كوتاه‌مدت خود قرار دارد. در صورت عدم شكست حمايت فوق، روند كوتاه‌مدت آن صعودي خواهد بود. امروز نمادهاي شاخص‌ساز عرضه بيشتري به نسبت نمادهاي كوچك و متوسط داشته‌اند.

هرچند در يك هفته گذشته برآيند معاملات در بازار سهام، خروج نقدينگي حقيقي به ارزش حدود ۳ هزار ميليارد تومان را نشان مي‌دهد. اما اين خروج پول بيشتر به دليل فضاي رواني و اصلاح زماني بازار رخ داده است. به عبارت ديگر نوسان گيرها به بهانه كسب بازدهي از بازارهاي ديگر و صندوق‌هاي درامد ثابت به صورت موقت از معاملات بازار سهام خارج شده اند.

با توجه به اينكه ارزش معاملات خرد به زير ۲ هزار ميليارد تومان رسيده نسبت به ميانگين هفتگي، ۴۱ درصد و نسبت به ميانگين ماهانه ۴۸ درصد كاهش داشته است. پيش بيني مي‌شود كه فعلا معاملات بازار به صورت اصلاح زماني دنبال شود و بعد از آن نمادهاي ارزنده و كوچك بازار بار ديگر ليدري بازار را به عهده بگيرند. در شرايط كنوني تك سهم‌هاي ارزنده مورد توجه سرمايه‌گذاران هستند. از آنجايي كه بازارهاي موازي مانند طلا ريسك بسيار بالايي دارد و بازارهاي مانند مسكن نيز به دليل ركود چندان مورد توجه سرمايه‌گذاران نيست بازار سهام همچنان بيشترين جذب نقدينگي را داشته باشد.

هرچند در يك هفته گذشته برآيند معاملات در بازار سهام، خروج نقدينگي حقيقي به ارزش حدود ۳ هزار ميليارد تومان را نشان مي‌دهد. اما اين خروج پول بيشتر به دليل فضاي رواني و اصلاح زماني بازار رخ داده است. به عبارت ديگر نوسان گيرها به بهانه كسب بازدهي از بازارهاي ديگر و صندوق‌هاي درامد ثابت به صورت موقت از معاملات بازار سهام خارج شده‌اند. به تدريج روند شاخص كل بورس معكوس مي‌شود و جريان پول دوباره روانه بازار مي‌شود. در يك هفته گذشته شيب ورود به اين صندوق‌ها هم نسبت به ميانگين ماهانه، افزايش است. برآيند معاملات صندوق‌هاي درآمد ثابت نيز در يك هفته گذشته حاكي از ۲۳۰۰ ميليارد تومان ورود نقدينگي حقيقي به اين صندوق‌ها است. دريافت سود ثابت همچنان مورد استقبال حقيقي‌ها قرار دارد.

تاثير دامنه نوسان

بر كاهش ريسك‌هاي هيجاني

با تداوم دامنه نوسان يك درصدي و قفل شدن اكثريت نمادها در صف فروش مجدد شاهد كاهش تعداد كد فعال هستيم. در حالي كه در شهريور ماه تعداد كدهاي فعال از ۷۰ هزار كد به ۱۰۰ هزار هم رسيده بود. اما در مقطغ كنوني با افزايش صف‌هاي فروش تعداد كد فعال به كمتر از ۳۰ هزار نفر رسيده است. يكي از دلايل كاهش تعداد و حجم معاملات بازار سهام تغييرات در دامنه نوسان بورس و صف‌هاي فروش سنگين است. به همين دليل صندوق‌هاي طلا كماكان مقصد پولي بوده كه از ترس تنش‌هاي سياسي به اين دارايي امن پناه مي‌برند. توجه به تنش‌هاي سياسي و مساله انتخابات امريكا كماكان تمايل به خريد طلا در بين دارايي‌هاي تورمي را بالا نگه داشته است. البته در بازارهاي جهاني اونس فعلا تثبيت شده است.

به واسطه برخي ملاحظات و البته فشارهاي رواني گذشته تصميم‌گيري در مورد دامنه نوسان و برگشت دوباره به سه درصد سخت شده است. چرا كه اولويت با ضرر نكردن و خنثي كردن فشارهاي سياسي بر بازار است. هرچند بسياري بر اين عقيده‌اند كه ايجاد دامنه نامتقارن در فضاي فعلي و تا انتخابات امريكا بهترين كاري است كه سياستگذار مي‌تواند انجام بدهد و هم ريسك بازار را كنترل كرده و هم فضا را منطقي‌تر کند

بسياري از نمادها و سهامداران در سودهاي خوبي قرار داشتند. يك اصلاح قيمت نسبي مي‌توانست فضاي دست به دست شدن و حجم خوردن و اصلاح موقت را رقم بزند اما دو عامل شوك‌هاي سياسي و محدوديت دامنه نوسان اين چرخه را به هم ريخت. اگراين ريسك‌هاي سياسي اتفاق رخ نمي‌داد بازار دو الي سه روز قاعدتا منفي مي‌شد. چراكه بايد سهام دست به دست شود و حجم مي‌گرفت تا دوباره از نقاطي جديد و با خبرهاي جديد كار را آغاز مي‌كرد. اتفاق اخير موجب شد كه آن اصلاحي كه مي‌توانست در فضاي عادي صورت گيرد و دوباره برخي نمادها را براي خريد جذاب كرده با چالش مواجه شود.

در حال حاضر ريسك سياسي همچنان وجود دارد. از آن سو سرمايه‌گذاران فعلا انگيزه لازم براي ورود نقدينگي جديد ندارند. دامنه نوسان يك درصد كه كارمزد خريد و فروش براي نوسان گيرها را توجيه نمي‌كند به همين دليل موجب كم شدن حجم و قفل شدن بازار شده است. هرچند در صبح روز چهارشنبه مسوولان سازمان بورس جلسه‌اي را برگذار كردند تا تصميمات لازم درباره حفظ نقدينگي و حفاظت از منافع سهامداران داشتند. اما در نهايت مقرر شد كه طبق روال روزهاي گذشته عمل شود. اين موضوع نشان مي‌دهد كه برآوردها حكايت از اين دارد كه ريسك‌ها چندان افزايش پيدا نكرده است. هرچند به نظر تخصيص منابع در روزهاي پنيك كه ناشي از تحولات سياسي است اتفاق عجيبي نيست. واقعا اين نحوه قفل شدن بازار بدون حجم خوردن مشخص و معيني كمي هم دور از انتظار است.

عدم جريان ورود پول به واسطه نرخ سود بالا يكي از چالش‌هاي مهم فعلي بازار شده كه بسياري به آن اذعان دارند. در سوي ديگر انگيزه‌هاي بازار براي رشد و گزارش‌هاي نسبتا خوب و چشم‌انداز روشن بازار قرار دارد در اين وزن كشي بايد شرايط تغيير كند تا بازار هم شكل بهتري بگيرد. در حال حاضر بازار فضايي را دارد كه كسي سمت خريد نمي‌رود و فروشنده دست بالا را دارد اين موضوع را همه مي‌دانند. اما به واسطه برخي ملاحظات و البته فشارهاي رواني گذشته تصميم‌گيري در مورد دامنه نوسان و برگشت دوباره به سه درصد سخت شده است. چرا كه اولويت با ضرر نكردن و خنثي كردن فشارهاي سياسي بر بازار است. در اين راه قطعا نقدشوندگي قرباني مي‌شود ولي كسي ضرر نخواهد كرد يا حداقل خيلي ضرر نخواهد كرد. هرچند بسياري بر اين عقيده‌اند كه ايجاد دامنه نامتقارن در فضاي فعلي و تا انتخابات امريكا بهترين كاري است كه سياستگذار مي‌تواند انجام بدهد و هم ريسك بازار را كنترل كرده و هم فضا را منطقي‌تر نمايد. هرچند اين موضوع مخالفان زيادي داشته و كارنامه خوبي ندارد.