به بهانه حادثه معدن طبس؛ مستمري بازماندگان چگونه محاسبه مي‌شود؟
با فروكش كردن التهاب ناشي از وقوع انفجار در معدن زغال سنگ طبس و اتمام عمليات امداد و نجات، اكنون وقت آن رسيده تا مطالبات قانوني خانواده‌هاي قربانيان اين حادثه در اسرع وقت پيگيري و پرداخت شود.
با فروكش كردن التهاب ناشي از وقوع انفجار در معدن زغال سنگ طبس و اتمام عمليات امداد و نجات، اكنون وقت آن رسيده تا مطالبات قانوني خانواده‌هاي قربانيان اين حادثه در اسرع وقت پيگيري و پرداخت شود.
آن‌طور كه «جواد قناعت»استاندار خراسان جنوبي در ديدار جمعي از خانواده‌هاي جانباختگان اين حادثه بيان كرده، ديه متوفيان با طي كردن روند عادي خود در حال پرداخت به خانواده‌هاست و شركت معدني مبلغي هم به عنوان مساعده و به صورت بلاعوض به جهت تامين هزينه‌هاي مراسم تدفين و ترحيم به حساب خانواده‌ها واريز كرده است.
مطابق مفاهيم علوم اجتماعي سازمان‌هاي بيمه‌اي و به عبارتي دقيق‌تر، جامعه در موارد فوت نان آور خانواده، جايگزين او شده و مسووليت تامين معيشت بازماندگان بيمه شده يا مستمري بگير متوفي را به عهده خواهد گرفت. اما چه افرادي از بازماندگان استحقاق دريافت مستمري را دارند؟
همه بيمه‌شدگاني كه تحت پوشش سازمان تامين اجتماعي هستند كه در زمان حاضر بيشتر از نصف جمعيت ايران را شامل مي‌شود، بعد از پرداخت حق بيمه و احراز شرايط سن و سابقه بيمه‌پردازي مي‌توانند تقاضاي بازنشستگي كرده و از مزاياي آن در كنار خدمات درماني استفاده كنند. اما اگر فرد بيمه‌شده يا بازنشسته يا ازكارافتاده كلي فوت كند، اين سازمان به بازماندگان وي در صورت احراز شرايط قانوني، مستمري بازماندگان پرداخت مي‌كند.
برقراري مستمري بازماندگان
رييس اداره امور بازماندگان اداره‌كل مستمري‌هاي سازمان تامين‌اجتماعي در اين مورد به ايرنا گفت: بر اساس قانون تأمين‌اجتماعي، پرداخت حقوق و مستمري به بازماندگان واجد شرايط بيمه‌شده يا مستمري‌بگير بازنشسته يا ازكارافتاده كلي فوت‌شده، يكي از تعهدات بلندمدت اين سازمان است كه به عنوان «برقراري مستمري بازماندگان» شناخته مي‌شود.
رضا دهقان‌زاده اظهار داشت: در صورت فوت بيمه‌شده قبل از بازنشستگي در اثر حادثه ناشي از كار يا بيماري‌هاي حرفه‌اي (بيماري‌هايي كه به سبب شرايط محيط كار براي بيمه‌شده پيش مي‌آيد)، بازماندگان واجد شرايط وي مشمول دريافت مستمري بازماندگان خواهند بود.
اوافزود: وفق بند ۱۶ ماده ۲ قانون تامين اجتماعي، مستمري عبارت از وجهي است كه طبق شرايط مقرر در اين قانون (قانون تأمين اجتماعي) به منظور جبران قطع همه يا قسمتي از درآمد به بيمه شده و در صورت فوت او براي تامين معيشت بازماندگان وي به آنان پرداخت مي‌شود.
ضوابط و نحوه تخصيص مستمري بازماندگان در سازمان تامين اجتماعي
دهقان‌زاده در پاسخ به اينكه ضوابط و نحوه تخصيص مستمري بازماندگان در سازمان تامين اجتماعي چگونه است، تصريح كرد: در صورت فوت بيمه شده بازنشسته، در صورت فوت بيمه شده ازكارافتاده كلي مستمري بگير، در صورت فوت بيمه شده‌اي كه ۱۰ سال آخر حيات خود حداقل حق بيمه يك سال كار، مشروط بر اينكه ظرف آخرين سال حيات حق بيمه ۹۰ روز كار را پرداخت كرده باشد، بازماندگان بر اساس شرايط مطرح شده در قانون مي‌توانند مشمول دريافت مستمري بازماندگان شوند.
او اظهار داشت: چنانچه بيمه شده فاقد شرايط مقرر (در صورت فوت بيمه شده‌اي كه ۱۰ سال آخر حيات خود حداقل حق بيمه يكسال كار، مشروط بر اينكه ظرف آخرين سال حيات حق بيمه ۹۰ روز كار را پرداخت كرده باشد) باشد، ولي حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بيمه را قبل از فوت پرداخت كرده يا داراي سابقه پرداخت حق بيمه بين ۱۰ تا ۲۰ سال باشد يا داراي سابقه پرداخت حق بيمه بين يك تا ۱۰ سال باشد و همچنين در مواردي كه بيمه شده در اثر حادثه ناشي از كار يا بيماري‌هاي حرفه‌اي فوت كند، مشمول تخصيص مستمري بازماندگان خواهد بود.
پرداخت مستمري در صورت فوت
به غير از حادثه ناشي از كار
دهقان‌زاده در توضيح بيشتر مشمولان برخورداري از مستمري بازماندگان با اشاره به اينكه پرداخت مستمري به بازماندگان بيمه‌شده‌اي كه به علل ديگر و غير از حادثه ناشي از كار يا بيماري‌هاي حرفه‌اي فوت كند، منوط به احراز چند شرط است، گفت: در صورت فوت بيمه‌شده‌اي كه در ۱۰ سال آخر حيات خود حداقل حق بيمه يك سال كار را پرداخته باشد مشروط به اينكه ظرف آخرين سال حيات، حق بيمه ۹۰ روز كار را پرداخت كرده باشد، بازماندگان وي مشمول دريافت مستمري بازماندگان خواهند بود.
چه افرادي از بازماندگان
استحقاق دريافت مستمري هستند؟
دهقان‌زاده در پاسخ به اين سوال كه بازماندگان واجد شرايط بيمه‌شده يا مستمري‌بگير متوفي كه استحقاق دريافت مستمري را دارند، كدامند؟ گفت: همسر دايم بيمه‌شده يا مستمري بگير متوفي مي‌تواند از مستمري استفاده كند. شوهر بيمه شده يا مستمري بگير زن متوفي مشروط بر اينكه اولا تحت تكفل زن بوده و ثانيا سن او از ۶۰ سال متجاوز باشد يا طبق نظر كميسيون پزشكي موضوع ماده ۹۱ قانون تأمين اجتماعي از كارافتاده بوده و در هر حال مستمري دريافت نكند.
رييس اداره امور بازماندگان اداره‌كل مستمري‌هاي سازمان تأمين‌اجتماعي در پاسخ به اين سوال كه در مورد فرزندان بيمه شده متوفي مستمري بازماندگان به چه صورت است، تصريح كرد: اين افراد فرزندان (فرزند خوانده) پسر هستند در صورتي كه سن آنان كمتر از ۲۰ سال (حداكثر ۱۹ سال تمام) بوده يا منحصرا به تحصيل دانشگاهي اشتغال داشته يا به علت بيماري يا نقض عضو، طبق نظر كميسيون‌هاي پزشكي از كارافتاده نيازمند باشند مشمول دريافت مستمري خواهند شد.
دهقان‌زاده با اشاره به اينكه گروه بعدي دريافت مستمري بازماندگان شامل فرزندان (فرزند خوانده) دختر مجرد و فاقد شغل است، گفت: اين افراد پدر و مادر متوفي هم مشمول دريافت مستمري هستند و به شرط اينكه اولا تحت تكفل او بوده، ثانيا سن پدر از ۶۰ سال و سن مادر از ۵۵ سال تجاوز كرده باشد يا آنكه به تشخيص كميسيون پزشكي موضوع ماده ۹۱ قانون تأمين اجتماعي ازكارافتاده باشند و در هر حال مستمري دريافت نكنند.