بحران درياچه اروميه يك «بحران ملي» است
معاون اول رييس‌جمهور در نخستين جلسه «كارگروه ملي نجات درياچه اروميه» در دولت چهاردهم گفت: درياچه اروميه تنها درياچه‌اي در جهان نيست كه با بحران روبه‌رو شده است، كشورهايي مختلفي با اين بحران روبه‌رو شده‌اند، بايد مطالعه كنيم كه آنها چطوراين مشكل را حل كرده‌اند، اينكه بگوييم نمي‌شود«هنر» نيست، بايد «راهكار» پيشنهاد داد و مشكل را حل كنيم.
معاون اول رييس‌جمهور در نخستين جلسه «كارگروه ملي نجات درياچه اروميه» در دولت چهاردهم گفت: درياچه اروميه تنها درياچه‌اي در جهان نيست كه با بحران روبه‌رو شده است، كشورهايي مختلفي با اين بحران روبه‌رو شده‌اند، بايد مطالعه كنيم كه آنها چطوراين مشكل را حل كرده‌اند، اينكه بگوييم نمي‌شود«هنر» نيست، بايد «راهكار» پيشنهاد داد و مشكل را حل كنيم.
محمدرضا عارف در اين جلسه كه صبح روز (چهارشنبه) با حضور وزيرجهاد كشاورزي و معاون علمي رييس‌جمهور، روساي سازمان‌هاي محيط زيست و سازمان برنامه و بودجه، استانداران استان‌هاي حوزه آبريز درياچه اروميه و مديران سازمان‌ها و دستگاه‌هاي عضو كارگروه ملي نجات درياچه اروميه برگزار شد گفت: مشكل درياچه اروميه، تنها يك بحران براي سه استان همجواردرياچه نيست، بلكه يك بحران ملي است كه حل آن هم «عزم ملي» و راهكار ملي نه محلي را مي‌طلبد.
عارف با بيان اينكه قبل از شروع كار«كارگروه ملي درياچه اروميه» وضعيت فاجعه‌باربود گفت: مشكل درياچه اروميه، ازمهم‌ترين مسائل ملي امروز ايران است و ما اكنون براي حل آن، نياز به يك عزم ملي داريم و اكنون زمان آن است كه تصميمات درستي كه در دولت‌هاي گذشته گرفته شده است را عملي كنيم.
وي افزود: اگر كم كاري‌ها را متوجه يكديگركنيم، بحران بزرگ‌تر خواهد شد اما بايد با جديت دنبال راهكارباشيم و ديگر نمي‌شود با رويكرد «منطقه‌اي» و «استاني» مشكل را حل كرد، با آنكه استان‌هاي آذربايجان شرقي وغربي و كردستان كه در همسايگي درياچه هستند نقش برجسته‌اي براي نجات درياچه دارند اما واقعيت اين است كه تنها يك عزم ملي مي‌تواند اروميه را نجات بدهد.
معاون اول رييس‌جمهورافزود: درياچه اروميه، تنها درياچه جهان نيست كه با بحران روبه‌رو شده وكشورهاي ديگر نيز با چنين بحراني روبه‌رو بوده‌اند كه آن را حل كرده‌اند اكنون ما نيز بايد با استفاده از دستاوردهاي اين كشورها، بحران درياچه اروميه را حل كنيم. عارف با اشاره به بحث چاه‌هاي آب‌غيرمجاز و گسترش بي ضابطه سطح زير كشت زمين‌هاي كشاورزي در حوزه آبريز درياچه اروميه كه در كنار تغييرات اقليمي به عنوان مهم‌ترين دلايل بحران درياچه اروميه مطرح مي‌شود گفت: اين مسائل باعث شده سطح آب در برخي از نقاط كشوراز ۲۵ متر به ۵۰۰ متر برسد و اين بلايي است كه بر سرمحيط زيست و آينده فرزندان ايران آورده شده است. درحق محيط زيست ظلم شده است و جواب ظلم هم مشخص است كه چيست. وي گفت: اكنون براي حل مشكل، بايد حقابه محيط زيست را پيش فرض بدانيم، تغيير درالگوي كشت را به دقت عملي كنيم و همزمان با اين اقدامات، جامعه و كشاورزان را هم توجيه كنيم كه چگونه بايد از آب به درستي استفاده كنند.
عارف افزود: بايد در كنار اقدامات عملي، فرهنگسازي كنيم، از ديد دولت چهاردهم، طرح‌هاي نجات درياچه اروميه كه دردولت‌هاي قبل تصويب شده محترم است، اما تلاش مي‌كنيم اگر نواقصي در اين طرح‌ها وجود دارد آنها را رفع كنيم و اگر نقاط قوتي بوده آنها را تقويت كنيم. وي با تشكر از يكي از استادان دانشگاه اروميه كه در اين جلسه، پيشنهادهای علمي و براساس متدهاي جهاني فائو را ارايه كرد گفت: اگر چه كار دانشگاه اروميه قابل تقدير است اما تنها نبايد به تحقيقات اين دانشگاه محدود شد، همه دانشگاه‌ها و مراكز علمي كشور مي‌توانند در اين زمينه طرح‌هاي مطالعاتي را شروع كرده و ببينند در ساير نقاط جهان براي رفع اينچنين بحران‌هايي چه تدابيري انديشيده‌اند.
معاون اول رييس‌جمهوردر ادامه با تشكر از اقدامات صورت گرفته براي كاهش ۴۰ درصدي در مصرف آب گفت: سازمان محيط زيست و ساير دستگاه‌هاي ذي‌ربط بايد با جديت در اين حوزه وارد شده و بررسي كنند كه چگونه مي‌توان هم صنعتي شد و هم محيط زيست را حفظ كرد.
عارف در اين جلسه همچنين دستورداد با همكاري استانداران سه استان حاشيه حوضه آبريز درياچه اروميه، مسوولان وزارت نيرو، جهادكشاورزي، معاونت علمي رياست‌جمهوري، سازمان برنامه و بودجه، سازمان محيط زيست و ساير دستگاه‌ها و سازمان‌هاي ذي‌ربط بررسي‌هاي لازم درباره اقدامات گذشته و راهكارهاي علمي براي نجات درياچه اروميه صورت گرفته و ظرف مدت يك ماه، برنامه مدوني براي اين حوزه آماده شود.
معاون اول رييس‌جمهور در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به اهميت درياچه اروميه براي ايران افزود: خلبان پروازي كه از روي درياچه اروميه عبور مي‌كرد به من گفت: هر وقت از روي اين درياچه پرواز مي‌كنم، با ديدن آن چه به روز درياچه آمده است، واقعابهم مي‌ريزم و اين حسي است كه همه مردم ايران درباره اين نقطه از ايران دارند، درياچه اروميه متعلق به چند استان نيست، بلكه نقشي ملي دارد و همه مردم ايران نسبت به آن اين احساس را دارند.
در ابتداي اين جلسه استانداران سه استان آذربايجان شرقي، غربي، كردستان، مسوولان وزارتخانه‌هاي نيرو، وزير جهاد كشاورزي، رييس سازمان برنامه و بودجه كشور و يكي از استادان پژوهشكده مطالعات درياچه اروميه و مديران طرح ملي نجات درياچه اروميه و رييس سازمان محيط زيست كشور به بيان اقدامات صورت گرفته براي نجات درياچه پرداختند.
معتمديان، استاندار آذربايجان غربي در توضيح اقدامات صورت گرفته براي نجات درياچه اروميه گفت: در دو حوزه سخت افزاري و نرم افزاري اقدامات مهمي صورت گرفته است، به گونه‌اي كه طرح نجات درياچه اروميه، اكنون مهم‌ترين پروژه زيست محيطي غرب آسياست كه بر اساس طرح آن، آب در سه فاز به درياچه اروميه انتقال يافته است.
وزير جهاد كشاورزي نيز در اين جلسه با بيان آنكه تلاش براي نجات درياچه اروميه از ۱۶ سال قبل به يك گفتمان ملي تبديل شده است، گفت: يكي از مهم‌ترين راه‌هاي نجات، تجهيز زمين‌هاي كشاورزي به سيستم آبياري تحت فشار است كه خوشبختانه كشاورزان خودشان هم به اين نتيجه رسيدند كه بايد حتي با صرف هزينه و سرمايه‌گذاري، آب را به درستي مصرف كرد و اكنون با تدابيري كه صورت گرفته، زمينه براي اجراي پروژه‌هاي سيستم آبياري تحت فشار مساعد است و اگر در بودجه سنواتي، سهمي براي پرداخت هزينه‌ها به كشاورزان صورت گيرد، مشكل تا حد قابل توجهي حل خواهد شد.