چراغ قرمز بورس به سهامداران
بورس تهران روز گذشته يكپارچه سرخ پوش شد؛ به نوعي سقوط كرد و با مثبت‌هاي ناچيز روزهاي اخير را تعديل كرد. اين درحالي است كه همچنان دامنه نوسان محدود است و فعالان بورسي عقيده دارند كه تنها راه نجات بازار، تزريق نقدينگي است.
بورس تهران روز گذشته يكپارچه سرخ پوش شد؛ به نوعي سقوط كرد و با مثبت‌هاي ناچيز روزهاي اخير را تعديل كرد. اين درحالي است كه همچنان دامنه نوسان محدود است و فعالان بورسي عقيده دارند كه تنها راه نجات بازار، تزريق نقدينگي است. بسياري از فعالان بازار سرمايه عقيده دارند كه بورسي‌ها به اين روند بارها در دوره‌هاي مختلف تجربه كرده‌اند و نبايد انتظار مثبت شدن در كوتاه‌مدت داشت.
درحال حاضر ارزش و حجم معاملات بازار سرمايه بسيار پايين است و در اين شرايط نمي‌توان انتظار داشت كه بازار روند مثبت داشته باشد. در زمان نبود پول بايد انتظار منفي بودن بازار را داشت و زماني كه نقدينگي با قدرت وارد بورس شود آن زمان مي‌توان با سيگنال‌هاي مربوطه و حمايت‌هاي صورت گرفته شرايط بورس را تحليل كرد. از زمان محدوديت دامنه نوسان تا به امروز فعالان بازار سرمايه بارها مساله تزريق نقدينگي به بازار را مطرح كرده‌اند و اكنون انتظار مي‌رود كه اين نقدينگي وارد بورس شود. از سوي ديگر سياست‌ها نيز مساله مهمي است و مي‌تواند در اين روزها شرايط بازار سهام را تغيير بدهد. وضعيت بازار سهام هر روز وخيم‌تر از گذشته مي‌شود و هر روز شاهد زيان‌سازي بيشتري در بورس هستيم؛ اين شرايط درحالي رخ مي‌دهد كه رييس دولت جديد و رييس سازمان بورس قول حمايت از بورس را داده بودند و اكنون در شرايط خاص تنها دامنه نوسان محدود شد. بارها گفته شده كه محدوديت دامنه نوسان چاره كار نيست و مشكل بازار سرمايه بايد اساسي حل شود. يكي از اصلي‌ترين راهكارهاي جبران وضعيت بورس تهران، تزريق نقدينگي پرقدرت است كه اين نقدينگي در ميان مدت مي‌تواند شرايط رشد بورس ر ا فراهم سازد.
احتمال پرداخت نقدينگي به بورس
صندوق توسعه ملي از ۵۱۰ ميليون دلار تعهد ارزي كه به سازمان بورس داشته تاكنون حدود ۱۵ هزار ميليارد تومان پرداخت كرده و حدود ۷۰۰ ميليارد تومان ديگر باقي مانده كه بنا به گفته رييس صندوق در صورت درخواست سازمان بورس، آمادگي پرداخت آن وجود دارد. البته رويكرد جديد صندوق توسعه آن است كه سرمايه‌گذاري در بازار سرمايه را جايگزين سياست پرداخت منابع ارزي به منظور دريافت سود كند. در صورت پرداخت ۷۰۰ ميليارد تومان تعهد صندوق به بورس تمام مي‌شود اما با توجه به مصوبه‌اي كه اخذ شده هيات عامل صندوق توسعه ملي مجاز است روند سرمايه‌گذاري در بورس را ادامه دهد. ظاهرا صندوق توسعه ملي قصد دارد حدود ۲۰۰۰ ميليارد تومان در بازار سرمايه، سهام خريدار كند كه اين ۷۰۰ ميليارد تومان هم در قالب سرمايه‌گذاري است. مهدي غضنفري، رييس هيات عامل صندوق توسعه ملي در اين خصوص گفته است: تا پايان سال براي پرداخت مابقي تعهد خود به بازار سرمايه زمان داريم اما اگر سازمان بورس درخواست كند كه زودتر پرداخت شود امكان فوري پرداخت وجود دارد و مي‌تواند همين فردا يا در ماه‌هاي آينده باشد. ما تاريخي را مشخص نمي‌كنيم و منتظر درخواست سازمان بورس هستيم. وي خاطرنشان كرد: قبل از انتخابات رياست‌جمهوري، سازمان بورس درخواست منابع داشت كه كمك انجام داديم و مرحله آخر را براي وقتي كه از ما درخواست كنند نگه داشته‌ايم.
مسير بورس تغيير مي‌كند؟
پويان مظفري، كارشناس بازار سرمايه درخصوص شرايط بازار سرمايه نوشت: «چند پارامتر در حال هدايت بازار به جهت‌هاي مختلف هستند؛ يكي از اين پارمتر‌ها رشد نرخ دلار نيما است كه انتظار سودآوري در بازار را افزايش مي‌دهد. عامل دوم فضاي ريسك سيستماتيك موجود در منطقه و كشور است كه اين موضوع سبب ايجاد ريزش در بازار مي‌گردد. عامل سوم سياست‌هاي انقباضي دولت و بانك مركزي است. شب گذشته خبر رسيد كه در حراج اوراق مرابحه اسلامي اين هفته قرار است ۶۰ هزار ميليارد تومان عرضه گردد، هرچند در اين حراج اين رقم لزوما فروخته نخواهد شد. در بودجه يك سقف ۲۵۰ هزار ميلياردي براي اراد وجود داشت كه اين سقف با ۶۰ هزار ميلياردي كه در اين هفته ارائه مي‌شود پر خواهد شد؛ بنابراين دولت پس از اين نبايد قادر به فروش اوراق باشد، اما بايد درنظر داشت كه مهرماه همچنان به پايان نرسيده و همه اوراق دولت كه بايد در بودجه فروخته مي‌شدند، براي فروش بر كانتر قرار گرفتند. اين نگراني بيانگر اين است كه احتمال دارد مجددا فضاي فروش اوراق در كشور جدي شود. بورسي‌ها خاطره خوبي از فضاي فروش اوراق ندارد و اين تفكر وجود داشته كه فروش اوراق بازار سرمايه را با مشكل مواجه مي‌كند. با توجه به نبود تحولات سيستماتيك، به نظر مي‌رسد اصلي‌ترين درايور منفي سياست‌هاي انقباضي بوده است. اين سياست‌هاي انقباضي را در دو وجه مي‌توان ارزيابي كرد؛ يك وجه ارادي هستند كه قرار است به فروش برسد كه اين اتفاق در مهرماه افتاده است و در ادامه سال احتمالا مجددا چاپ اوراق داشته باشيم و وجه ديگر نيز عمليات بازار بازي است كه بانك مركزي انجام مي‌دهد. بانك مركزي در انتهاي بهار، سياست عمليات بازار باز خود را به عمليات ميان‌مدت تبديل كرد. اين تغيير به معناي افزايش سررسيد پولي كه به بانك‌ها ارائه مي‌شد، از يك هفته به ۹۰ روز بود. در انتهاي تابستان، اين سررسيد به يك ماه كاهش يافت و در حال حاضر به هفت روز بازگشته است. به‌طور خلاصه، عمليات بازار باز كه سررسيد آن ميان‌مدت شده بود، مجددا به كوتاه‌مدت بازگشته است. هرچه مدت‌زمان پولي كه بانك مركزي به بانك‌ها قرض مي‌دهد طولاني‌تر باشد، سياست انبساطي‌تر و هر چه كوتاه‌مدت‌تر باشد، انقباضي‌تر خواهد بود.»
بورس از نظر تكنيكال
شاخص كل بورس اوراق بهادار تهران با رشد بيش از 1100 واحد و همچنان عملكرد اين چند وقت اخير خود نشان داده است كه تمايلي بيشتري (از نظر تكنيكال) به رشد دارد و مي‌توان روي رسيدن شاخص به اعداد و ارقام بالاتر حساب باز كرد اما با توجه به موضوح تحويل بودجه، انتخابات امريكا و گزارش شش‌ماهه شركت‌ها در پيش روي بازار است از سوي فعلاً سايه جنگ از سر بازار كم شده است. از نظر تكنيكال شاخص كل بورس اوراق بهادار تهران به صورت ساده به ميانگين 55 روزه خود واكنش مثبت نشان داده است و اين موضوع مي‌تواند براي عبور شاخص از ميانگين 200 روزه كه يكي از ميانگين‌هايي است كه در بين اهالي بازار بسيار از آن استفاده مي‌شود، عبور كند و لازمه عبور و ماندگاري بالاي اين ميانگين ارزش معاملات بالا است.
بازار از دريچه معاملات
در سومين روز كاري هفته يعني دوشنبه 23 مهر 1403، شاخص كل بورس تهران 24 هزار و 764 واحد معادل 1.17 درصد نسبت به روز گذشته پايين‌تر ايستاد به عدد 2 ميليون و 89 هزار واحدي ايستاد.همچنين شاخص كل هم وزن نيز 6 هزار و 222 واحد معادل 0.89 درصد كاهش يافت و به عدد 690 هزار و 259 واحدي رسيد.
در سوي ديگر بازار نيز شاخص كل فرابورس كاهش 142 واحدي معادل 0.65 درصدي را تجربه كرد و به عدد 21 هزار و 801 واحدي رسيد. شاخص كل هم وزن فرابورس نيز 0.89 درصد يعني يك هزار و 92 واحد نسبت به معاملات روز اخير كاهش يافت و به عدد 121 هزار و 153 واحدي رسيد. ارزش معاملات كل بازار سرمايه به عدد 270 هزار ميليارد تومان رسيد و در مقابل ارزش معاملات نيز كاهشي 39 درصدي داشت به 2500 ميليارد تومان رسيد. بيش از 97 درصد از كل ارزش معاملات امروز متعلق به اوراق مشاركت بود. دود 90 درصد نمادهاي بازار در محدوده منفي بودند هر كد حقيقي 25 ميليون تومان خريد و 38.5 ميليون تومان فروخت و ارزش صف‌هاي فروش به مرز 1000 ميليارد تومان رسيد. همچنين حدود 550 ميليارد تومان پول حقيقي از بازار خارج شد تا روند خروج سرمايه خرد از بازار همچنان ادامه داشته باشد. اين در حالي بود كه امروز از صندوق‌هاي درآمد ثابت هم نقدينگي خارج شد.