همكاري دوجانبه ايران و افغانستان براي توسعه انرژي
با توجه به روند جهاني حركت به سمت انرژي‌هاي تجديدپذير و كاهش وابستگي به سوخت‌هاي فسيلي، انرژي بادي يكي از بهترين گزينه‌ها براي توليد انرژي پاك و پايدار محسوب مي‌شود.
با توجه به روند جهاني حركت به سمت انرژي‌هاي تجديدپذير و كاهش وابستگي به سوخت‌هاي فسيلي، انرژي بادي يكي از بهترين گزينه‌ها براي توليد انرژي پاك و پايدار محسوب مي‌شود. ايران و افغانستان به دليل موقعيت جغرافيايي، به‌ويژه در مناطق مرزي، از پتانسيل‌هاي بادي بسيار بالايي برخوردارند و همكاري بين اين دو كشور در زمينه توسعه انرژي بادي مي‌تواند به بهبود زيرساخت‌هاي انرژي هر دو كشور و افزايش امنيت انرژي منطقه كمك كند.
به‌گزارش ايسنا، ايران از نظر انرژي بادي داراي پتانسيل‌هاي قابل توجهي است. برخي مناطق در ايران شرايط مناسبي براي احداث نيروگاه‌هاي بادي دارند؛ استان‌هاي سيستان و بلوچستان و خراسان جنوبي به دليل وزش بادهاي مداوم و پايدار، يكي از مناطق كليدي براي توسعه انرژي بادي هستند. در اين مناطق، بادهاي ۱۲۰ روزه سيستان، يكي از معروف‌ترين تونل‌هاي بادي در جهان، پتانسيل بالايي براي بهره‌برداري دارد. شدت و تداوم اين بادها در اين نواحي، شرايط ايده‌آلي را براي نصب توربين‌هاي بادي فراهم كرده است.
استان‌هاي آذربايجان شرقي و غربي به دليل وجود تونل‌هاي بادي و جريان‌هاي جوي مداوم، ديگر نقاط مستعد ايران براي توسعه انرژي بادي هستند. وزش بادهاي قوي در اين مناطق، امكان توليد پايدار انرژي برق بادي را در مقياس بزرگ فراهم مي‌كند. مناطق ساحلي جنوب ايران نيز به دليل جريان‌هاي بادي حاصل از اختلاف فشار ميان خشكي و دريا نيز پتانسيل بالايي براي احداث نيروگاه‌هاي بادي دارند. افغانستان نيز به‌ويژه در مناطق مرزي با ايران و تركمنستان، داراي تونل‌هاي بادي بسيار مناسبي است. ولايات غربي افغانستان (هرات و فراه) به دليل وزش بادهاي مداوم و نزديكي به مرز ايران، گزينه‌هاي خوبي براي احداث نيروگاه‌هاي بادي محسوب مي‌شوند. بادهاي قوي و پايدار در اين نواحي، نه تنها مي‌تواند نيازهاي داخلي افغانستان را برآورده كند، بلكه امكان صادرات برق به كشورهاي همسايه را نيز فراهم مي‌آورد. برخي مناطق مركزي افغانستان مانند باميان و مناطقي در شمال اين كشور، به دليل ارتفاعات بلند و وزش بادهاي پايدار، داراي پتانسيل بادي مناسبي براي توليد برق هستند. اين مناطق كمتر توسعه‌يافته بوده و نيازمند سرمايه‌گذاري‌هاي زيرساختي هستند. با توجه به اينكه هر دو كشور ايران و افغانستان از پتانسيل‌هاي بادي قابل توجهي برخوردار هستند، همكاري‌هاي دوجانبه در اين زمينه مي‌تواند بسيار سودمند باشد. بر اساس اظهارات مصطفي رجبي مشهدي - مديرعامل شركت توانير، ايران آمادگي خود را براي توسعه همكاري‌هاي بادي با افغانستان اعلام كرده و با توجه به وجود تونل‌هاي بادي منحصر به فرد براي احداث نيروگاه‌هاي بادي در مرز دو كشور، دو طرف به توسعه همكاري‌ها در بخش انرژي بادي علاقه‌مند هستند، برنامه‌ريزي براي توسعه احداث خطوط انتقال ارتباطي با سرمايه‌گذاري شركت‌هاي توانمند و فعال داخلي و خارجي نيز صورت گرفته است. به گفته وي در حال حاضر تمامي مطالبات كشورمان با افغانستان تسويه و صورتحساب‌هاي برق صادراتي به موقع پرداخت مي‌شود. مناطق مرزي ايران و افغانستان، به دليل وزش بادهاي مداوم، مكان‌هاي مناسبي براي احداث نيروگاه‌هاي بادي مشترك هستند. اين نيروگاه‌ها مي‌توانند به صورت مشترك مديريت شوند و برق توليدي به صورت متوازن بين دو كشور توزيع شود. ايران نيز با داشتن شركت‌هاي توانمند در زمينه انرژي، مي‌تواند با همكاري شركت‌هاي داخلي و خارجي، به سرمايه‌گذاري در پروژه‌هاي انرژي بادي در افغانستان كمك كند. اين همكاري‌ها مي‌تواند به توسعه زيرساخت‌هاي انرژي در افغانستان و همچنين گسترش بازارهاي انرژي ايران منجر شود. يكي از مهم‌ترين موارد در همكاري‌هاي دو كشور، توسعه خطوط انتقال برق بين ايران و افغانستان است.
با احداث نيروگاه‌هاي بادي در مرز دو كشور، نياز به زيرساخت‌هاي انتقال برق بيش از پيش احساس مي‌شود. خطوط انتقال ارتباطي مي‌تواند برق توليدي از اين نيروگاه‌ها را به نقاط مختلف دو كشور منتقل كند. از مزاياي اين همكاري مي‌توان به تامين انرژي پايدار، كاهش وابستگي به سوخت‌هاي فسيلي و افزايش امنيت انرژي در منطقه اشاره كرد، احداث نيروگاه‌هاي بادي مشترك مي‌تواند به تامين انرژي پايدار براي هر دو كشور كمك كند و نياز به سوخت‌هاي فسيلي را كاهش دهد، همچنين با توجه به اينكه انرژي بادي يكي از منابع تجديدپذير است، همكاري در اين زمينه به كاهش وابستگي به منابع محدود و آلاينده سوخت‌هاي فسيلي كمك خواهد كرد. همچنين با توسعه نيروگاه‌هاي بادي و ايجاد زيرساخت‌هاي انتقال برق، امنيت انرژي در منطقه افزايش يافته و وابستگي به منابع انرژي خارجي كاهش مي‌يابد. البته بايد به اين موضوع نيز توجه كرد كه احداث نيروگاه‌هاي بادي و توسعه زيرساخت‌هاي لازم نيازمند سرمايه‌گذاري‌هاي قابل توجه است كه ممكن است براي هر دو كشور چالش‌برانگيز باشد. علاوه‌بر اين براي بهره‌برداري از پتانسيل‌هاي بادي، زيرساخت‌هاي مناسب براي انتقال برق از نيروگاه‌ها به نقاط مصرف نياز بوده كه اين موضوع نيازمند هماهنگي‌هاي بيشتر بين دو كشور است. پتانسيل‌هاي انرژي بادي در ايران و افغانستان، فرصتي طلايي براي توسعه پايدار انرژي در منطقه است. با توجه به وجود تونل‌هاي بادي مشترك و سابقه همكاري‌هاي دو كشور در حوزه تبادل برق، احداث نيروگاه‌هاي بادي در مرز دو كشور نه تنها به بهبود وضعيت انرژي كمك خواهد كرد، بلكه مي‌تواند گامي موثر در جهت تقويت روابط اقتصادي و سياسي دو كشور نيز باشد. علاوه بر اين، همكاري‌هاي دوجانبه در اين زمينه مي‌تواند به توسعه روابط اقتصادي و سياسي بين ايران و افغانستان منجر شود و امنيت انرژي در منطقه را افزايش دهد.