انتظار پاييز گرم‌تر و زمستان كم‌بارش‌تر از نرمال در سال جاري
اواسط مهر ماه بود كه پژوهشگاه هواشناسي و علوم جو كشور گزارشي را منتشر كرد كه براساس آن انتظار مي‌رفت كه دماي هواي كشور طي پاييز و زمستان ۱ تا ۲ درجه بيش از نرمال خواهد بود. براساس اين گزارش، بارش‌ها در فصل پاييز كمتر از نرمال و بارش زمستان هم در محدوده نرمال خواهد بود و ميانگين دماي هواي كشور هم در نيمه دوم سال ۱ تا ۲ درجه بيشتر از شرايط نرمال پيش بيني مي‌شد.
اواسط مهر ماه بود كه پژوهشگاه هواشناسي و علوم جو كشور گزارشي را منتشر كرد كه براساس آن انتظار مي‌رفت كه دماي هواي كشور طي پاييز و زمستان ۱ تا ۲ درجه بيش از نرمال خواهد بود. براساس اين گزارش، بارش‌ها در فصل پاييز كمتر از نرمال و بارش زمستان هم در محدوده نرمال خواهد بود و ميانگين دماي هواي كشور هم در نيمه دوم سال ۱ تا ۲ درجه بيشتر از شرايط نرمال پيش بيني مي‌شد.
حالا رييس مركز ملي اقليم و مديريت بحران خشكسالي سازمان هواشناسي هم در اظهاراتي اعلام كرد كه خروجي اكثر مدل‌ها نشان مي‌دهد كه فصل پاييزي به‌نسبت گرم‌تر از نرمال خواهيم داشت، همچنين بارش‌ها هم كمتر از نرمال خواهد بود و پاييز خوبي براي كشور پيشبيني نشده است، ضمن اينكه باتوجه به مدل‌هاي عددي هواشناسي پيشبيني مي‌كنيم بارش‌هاي زمستان ۱۴۰۳هم كمتر از نرمال خواهد بود. احد وظيفه در گفت‌وگو با تسنيم با يادآوري آغاز ديرهنگام بارش‌هاي پاييزي در كشور، اظهار كرد: در اكثر مناطق كشور با تاخير در بارش‌هاي پاييزي مواجه شده‌ايم، مساله‌اي كه شروع كشت پاييزه را به تاخير انداخته است. او ادامه داد: از سوي ديگر در استان‌هايي مانند تهران، قزوين، سمنان، خراسان رضوي و ... بارندگي‌ها طي سال‌هاي قبل پايين‌تر از نرمال بوده است و امسال هم خيلي وضعيت خوشبينانه‌اي به واسطه بارش‌ها در اين مناطق نخواهيم داشت. وظيفه درباره بارش‌هاي زمستاني در كشور، گفت: بر اساس پيشبيني مدل‌هاي عددي هواشناسي، زمستان 1403 بارندگي‌ها كمتر از نرمال است.
تاثيرات «لانينا» بر ايران
رييس مركز ملي اقليم و مديريت بحران خشكسالي سازمان هواشناسي ادامه داد: دوره لانينا را در اقيانوس آرام داريم كه بر ايران اثرگذار خواهد بود و در عين حال ممكن است دماي هوا خيلي افت نكند، شبيه‌سازي‌هايي كه انجام شده نشان مي‌دهد افت دما در اقيانوس آرام خيلي نيست، از اين رو اثرات لانينا خيلي قوي نخواهد بود. او يادآور شد: بايد به پيشبيني مدل عددي كه نسبتا بدبينانه است، با ترديد نگاه كرد البته نبايد هرچه مدل‌ها پيشبيني كرده‌اند را يقيني بدانيم و ممكن است شرايط آب و هوايي در زمستان تغيير كند. وظيفه پيش‌تر در خصوص پيشبيني فصلي آب‌وهواي كشور (پاييز 1403) گفته بود كه سال گذشته براي كشور پيشبيني كرديم كه تحت‌تأثير ال‌نينو قرار مي‌گيرد. ال‌نينو و لانينا پديده‌هاي تكرارشونده و نوساني هستند.آب‌هاي اقيانوس آرام به‌خصوص در بخش حارّه‌اي حوالي خط استوا از غرب سواحل قاره امريكا تا استراليا و جنوب شرق آسيا (عرض اقيانوس آرام) را در نظر بگيريم منطقه حارّه‌اي است. رييس مركز ملي اقليم و مديريت بحران خشكسالي سازمان هواشناسي ادامه داد: در اين منطقه طي يك فرآيندهايي دماي آب تغيير مي‌كند يا گرم‌تر، سردتر مي‌شود يا خنثي است، درواقع يا دما گرم‌تر از نرمال، سردتر از نرمال يا شرايط نرمالي دارد. اگر سه ماه متوسط دماي آب بالاتر از نرمال باشد به‌اصطلاح مي‌گويند؛ «شرايط ال‌نينو يا فاز گرم است.» چنانچه متوسط دماي آب سه‌ماهه اين منطقه كمتر از نرمال باشد مي‌گويند؛ «لانينا» و اگر تغيير نكند شرايط خنثي است.
اثر دماي اقيانوس بر آب و هوا
او با طرح اين پرسش كه اهميت تغيير دماي اقيانوس بر آب و هوا چيست، اضافه كرد: اقيانوس و جو با همديگر در تعامل هستند يعني با هم ارتباط دارند، اما مي‌دانيم دماي آب اقيانوس به‌كندي تغيير مي‌كند و مانند هوا نيست كه افت‌وخيز دما سريع باشد، دماي هوا در عرض 24 ساعت 10 تا 15 درجه در يك نقطه تغيير مي‌كند. وظيفه تأكيد كرد: تغييرات دماي آب خيلي كند است، به‌خصوص اينكه در مناطق استوايي تغييرات سالانه زيادي ندارد، بنابراين وقتي دماي آب تغيير مي‌كند روي الگوهاي گردشي روي آب تأثير مي‌گذارد. رييس مركز ملي اقليم و مديريت بحران خشكسالي سازمان هواشناسي افزود: به‌اين‌صورت كه اگر گرم شود يك الگويي خواهد داشت و اگر سرد شود الگو تغيير مي‌كند. جهت جريان‌ها، مقدار فشار هوا تغيير مي‌كند، بر اين اساس ال‌نينو و لانينا يا همان گرم شدن و سرد شدن دماي آب اقيانوس نسبت به نرمال، تغييراتي را در آب‌وهوا در اقصي نقاط كره زمين ايجاد مي‌كند و به همين دليل اهميت دارد. او تصريح كرد: ازآنجا كه تغييرات به‌آرامي صورت مي‌گيرد يك پيش‌نشانگر براي پيشبيني اقليمي و فصلي است، حالا شايد بخواهيم هواي يك‌روزه را پيشبيني كنيم كاري به ال‌نينو يا لانينا نداريم، اما اگر بخواهيم پيشبيني فصلي ارايه كنيم ال‌نينو و لانينا مهم مي‌شود و در مدل‌هاي پيشبيني هواشناسي براي فصل و چند ماه آينده اين دو پديده وارد مي‌شود. وظيفه با يادآوري اينكه «سال قبل، سال ال‌نينو بود»، گفت: به‌طور آماري در سال‌هاي ال‌نينو وضعيت بارندگي ايران خوب است، يعني مشخصاً در سال‌هايي كه ال‌نينو روي مي‌دهد آمار نشان مي‌دهند غالباً بارندگي‌هاي كشور در حد نرمال و در برخي سال‌ها بالاتر از نرمال بوده است، دماي هوا در سال‌هاي ال‌نينو معمولاً سردتر است و شدت سرماي قابل‌توجهي داريم. رييس مركز ملي اقليم و مديريت بحران خشكسالي سازمان هواشناسي بيان كرد: البته هميشه اينگونه نيست؛ سال قبل ال‌نينو در كشور داشتيم، اما در عين حال زمستان خيلي گرمي را تجربه كرديم، منتها در برخي مناطق دنيا مانند استراليا، فيليپين، اندونزي، كشورهاي جنوب شرق آسيا و... رفتار اين پديده‌ها مشخص است، يا مثلاً در جنوب امريكاي جنوبي كشور مكزيك به‌خوبي با شرايط ال‌نينو و لانينا مچ (هماهنگ) هستند.
او تصريح كرد: به‌عبارتي در مكزيك اگر سال ال‌نينو باشد مي‌دانند سال خوبي از نظر بارندگي دارند و دماي زمستاني نيز سرد است، لانينا باشد انتظار خشكسالي را دارند.
وظيفه با اعلام اينكه «امسال سازمان ملل براي شرق آفريقا هشدار خشكسالي و قحطي صادر كرده است. » اظهار كرد: براي ايران اينگونه نيست؛ يعني از ال‌نينو و لانينا اثر مي‌گيريم و تنها اثر تعيين‌كننده نيست، بلكه عوامل ديگري در آب‌وهوا و اقليم كشورمان موثر هستند.