ایران، عربستان و مصر رزمایش مشترک برگزار می کنند

شهرام ایرانی روز دوشنبه در یک مصاحبه تلویزیونی گفت که عربستان سعودی و مصر «علاقه‌مندی» به همکاری با تهران برای انجام این رزمایش‌ها به منظور تقویت امنیت دریایی به ویژه در کریدور استراتژیک حیاتی دریای سرخ نشان داده‌اند.

به گزارش اکوایران، به گفته ایرانی، دعوت‌نامه‌ها قبلاً برای هر دو کشور ارسال شده است و زمان‌بندی و تدارکات برای رزمایش‌ها قرار است «به سرعت» انجام شود.

رزمایش‌های پیشنهادی در حالی برگزار می‌شود که جمهوری اسلامی ایران به دنبال تقویت جایگاه خود در منطقه و افزایش نفوذ خود از طریق ایجاد اتحادهای نظامی جدید است. نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی هفته گذشته میزبان رزمایش دریایی IMEX 2024 در شمال اقیانوس هند بود. در میان شرکت کنندگان کلیدی روسیه، هند و عمان بودند، در حالی که عربستان سعودی و مصر به عنوان ناظر شرکت کردند.

مانور IMEX 2024 عمدتاً بر امنیت مشترک دریایی، عملیات نجات و کمک‌های بشردوستانه متمرکز بود. فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران گفت میزبانی این رویداد نشان می‌دهد که ایران «نمی‌تواند منزوی شود» و نقشی ضروری در امنیت دریایی و اقتصاد جهانی ایفا می‌کند. او ایران را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای پیشرو در مورد جنگ دریایی به تصویر کشید.

هدف گسترده‌تر تهران در سال‌های اخیر این بوده که حضور قدرت‌های خارجی مانند ایالات متحده را تضعیف کند و  آنها را به عنوان «بیگانگانی» معرفی کند که باید کنار گذاشته شوند. ایرانی با بیان اینکه چنین حضوری غیرموجه است، گفت: «تامین امنیت آب‌های منطقه بدون نیاز به قدرت‌های خارجی امکان پذیر است.»

جمهوری اسلامی ایران همچنین، همانطور که در پنج رزمایش دریایی که تنها از سال 2019 در خلیج عمان برگزار شد، مشاهده شد، به طور فعال درگیر همکاری نظامی با چین و روسیه بوده است. با این رزمایش‌ها تهران به دنبال این است که خود را به عنوان یک بازیگر اصلی در مسیرهای دریایی منطقه‌ای مانند تنگه هرمز و دریای سرخ که برای حمل و نقل جهانی و ترافیک نفت حیاتی هستند، نشان دهد.

به نظر می‌رسد تعامل با رقبایی همچون عربستان سعودی و مصر برای رزمایش دریایی مشترک، مرحله جدیدی در استراتژی ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی باشد. روابط تهران و ریاض به دلیل تضاد عمیق منافع و نقش آنها در مناقشات منطقه‌ای از نظر تاریخی تیره است. با این حال، برقراری روابط دیپلماتیک در سال 2023، با میانجیگری چین، راه‌های جدیدی را برای همکاری باز کرده است. روابط با مصر نیز پس از دهه‌ها خصومت پس از انقلاب 1979 در ایران، طی سال گذشته به آرامی گرم شده است.

آخرین مانورهای انجام شده، همراه با اعلام مانورهای برنامه‌ریزی شده با دو کشور پیشرو عربی، در پس زمینه تغییر چشم‌انداز منطقه در میان تنش‌های بی‌سابقه بین جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل انجام می‌شود. جدای از چشم انداز رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل پس از حمله موشکی تهران در اوایل ماه جاری، دریای سرخ به سکویی برای هدف قرار دادن منافع اسرائیل از طریق حوثی‌ها در یمن مبدل شده است.

برای جمهوری اسلامی ایران، مانورهای جدید به عنوان فرصتی نادر برای تقویت روابط با کشورهای کلیدی عربی و عملی برای نشان دادن توانایی‌ها و آمادگی نظامی در پرتو تشدید تنش در جریان است.

تهران همچنین امیدوار است که ایجاد ائتلاف‌های نظامی جدید از طریق مصر و عربستان سعودی بتواند لایه جدیدی از فشار را بر اسرائیل بیفزاید و محاسبات استراتژیک اسرائیل را در برنامه‌هایش برای ایجاد «نظم جدید» در خاورمیانه پیچیده کند.