دورنماي آتش‌بس در منطقه
احتمال دستيابي به آتش‌بس در منطقه ميان اسراييل با فلسطين و لبنان تا چه اندازه جدي است؟ دورنماي مذاكرات ايران با امريكا و كشورهاي اروپايي چه سمت و سويي دارد و آيا احتمال دستيابي به توافقي تازه بر سر مسائل هسته‌اي وجود دارد يا نه؟ نتيجه انتخابات امريكا تا چه اندازه در چشم‌انداز آينده منطقه تاثيرگذار است؟ اين ابهامات و ساير پرسش‌هايي از اين دست اين روزها در فضاي عمومي كشور تكرار مي‌شود.
احتمال دستيابي به آتش‌بس در منطقه ميان اسراييل با فلسطين و لبنان تا چه اندازه جدي است؟ دورنماي مذاكرات ايران با امريكا و كشورهاي اروپايي چه سمت و سويي دارد و آيا احتمال دستيابي به توافقي تازه بر سر مسائل هسته‌اي وجود دارد يا نه؟ نتيجه انتخابات امريكا تا چه اندازه در چشم‌انداز آينده منطقه تاثيرگذار است؟ اين ابهامات و ساير پرسش‌هايي از اين دست اين روزها در فضاي عمومي كشور تكرار مي‌شود. به نظرم تا زماني كه بحران موجود در منطقه وجود داشته باشد و تنش موجود در روابط ايران با اسراييل برطرف نشود، صحبت كردن در مورد مذاكرات آن‌هم مذاكرات هسته‌اي ايران و امريكا و غرب بسيار غير‌واقع‌بينانه خواهد بود. البته ممكن است مذاكراتي به صورت غيرمستقيم ميان ايران و امريكا براي مديريت بحران وجود داشته باشد اما اينكه اين مذاكرات منتج به نتايجي در حد و حدود رفع تحريم‌ها و افزايش ثبات منطقه‌اي شود بعيد است. مذاكرات ايران و امريكا ذيل گزاره‌اي است كه سيدعباس عراقچي از آن با عنوان مديريت تنش با ايالات‌متحده امريكا نام برد. شرايط فعلي براي انجام مذاكرات هسته‌اي بعيد است، چون فضاسازي رسانه‌اي در راستاي اين است كه ايران قصد دارد ضربه متقابل را به اسراييل بزند و عمليات وعد صادق۳ را عملياتي كند. مقامات عاليرتبه كشورمان هم بر اين ضرورت تاكيد كرده و انجام آن را محتمل دانسته‌اند.
در اينجا اگر مذاكراتي در جريان باشد اولا به صورت غيرمستقيم و در موضوع حل و فصل تنش در روابط منطقه‌اي است. در واقع دو طرف تلاش مي‌كنند آتش‌بس را محقق كنند. در موضوع مسائل هسته‌اي بايد منتظر روز سه‌شنبه و انتخابات امريكا ماند تا تعيين تكليف شود از روز اول بهمن ماه چه كسي قرار است روي صندلي رياست‌جمهوري در كاخ سفيد بنشيند. متناسب با اينكه كامالا هريس يا دونالد ترامپ مسووليت را به عهده بگيرند، قاعدتا در مورد مذاكرات مستقيم يا غيرمستقيم ايران با امريكا تصميم‌گيري مي‌شود، ضمن اينكه نتايج بحراني كه در خاورميانه شاهد آن هستيم و غزه و لبنان و... را درگير ساخته همچنين تنش در روابط ايران و امريكا براي دورنماي آينده و چشم‌اندازي كه در روابط احتمالي مي‌توان متصور شد اثرگذار خواهد بود. شخصا نفس برقراي آتش‌بس را در منطقه مثبت مي‌دانم و معتقدم كه يك ضرورت غيرقابل انكار است، اينكه غزه و حزب‌الله از دل اين آتش‌بس بتوانند فرصتي براي بازپروري و بازيابي پيدا كنند و شرايط جديدي را براي خود تعريف كنند، خوب است. اين آتش‌بس فضاي مطلوبي را براي حماس در غزه و حزب‌الله در لبنان و نهايتا مردمي ايجاد مي‌كند كه زير فشار شديدترين بمباران و تهاجم قرار دارند، اما از سوي ديگر بحث اين است كه آيا آتش‌بس به هر قيمتي كار مطلوبي است يا نه و آيا يك چنين آتش‌بسي در اين شرايط صلح پايدار ايجاد مي‌كند؟ روشن است كه نتانياهو فقط به فكر ادامه جنگ است. او به خوبي مي‌داند كه اتمام تنش به معناي پايان عمر سياسي او هم محسوب مي‌شود و بايد پاسخگوي اتهاماتي باشد كه عليه او مطرح شده است. او منتظر نتايج انتخابات امريكاست. اگر ترامپ انتخاب شود او با پشتوانه ترامپ راحت‌تر مي‌تواند ايده‌هاي خود را دنبال كرده و سياست تهاجمي مدنظر خود را اجرايي كند. فارغ از اينكه آيا آتش‌بس تاثيرات مثبتي دارد يا نه؟ بايد ديد دو طرف براي آتش‌بس چه شرايطي را تعيين كرده‌اند. براساس آخرين اخبار موجود، نتانياهو حتي طرح ايالات‌متحده امريكا را نيز رد كرده است. طرحي كه دستاوردهاي بسياري براي صهيونيست‌ها ايجاد مي‌كرد و حزب‌الله با آن موافق نبود. زماني مي‌توان تحليل‌هاي درستي داشت كه شرايط دو طرف براي آتش‌بس مشخص شده باشد. اگر قرار باشد به صورت كلي صحبت كنيم، قطعا آتش‌بس به نفع حزب‌الله خواهد بود. همين امروز هم اگر آتش‌بس جاري شود، وضعيت نتانياهو در داخل عرصه سياسي اسراييل به‌هم ريخته خواهد شد. اين موضوعي است كه نتانياهو از آن باخبر است و به همين دليل هم رويكردهاي تند و راديكالي را درخصوص تحولات منطقه‌اي در پيش گرفته است.