علت حال ناخوش كارگزاري‌ها چيست؟
شركت‌هاي كارگزاري قديمي‌ترين نهاد مالي بازار سرمايه هستند. حتي تا پيش از تشكيل سازمان بورس در سال ۱۳۸۴، سازمان كارگزاران بورس و اوراق بهادار (كه طبق قانون تاسيس بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۵ تشكيل شده بود)، وظايف نظارتي و تدوين دستورالعمل‌ها و ضوابط را به عهده داشت.
صداي بورس| شركت‌هاي كارگزاري قديمي‌ترين نهاد مالي بازار سرمايه هستند. حتي تا پيش از تشكيل سازمان بورس در سال ۱۳۸۴، سازمان كارگزاران بورس و اوراق بهادار (كه طبق قانون تاسيس بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۵ تشكيل شده بود)، وظايف نظارتي و تدوين دستورالعمل‌ها و ضوابط را به عهده داشت. پس از تصويب قانون بازار اوراق بهادار جمهوري اسلامي ايران در سال ۱۳۸۴ وظايف نظارتي و قانونگذاري آن سازمان، به سازمان بورس و وظايف عملياتي آن به شركت بورس اوراق بهادار تهران منتقل شد. امروزه اهميت اين صنعت از اين جهت است كه جايگاهي گلوگاهي در بازار سرمايه دارد، هم از جنبه تاثير روي رونق و ركود در بازار سرمايه و هم از جنبه‌هاي نظارتي، اعم از پولشويي و دستكاري قيمت و ساير تخلفات و جرايم مثل استفاده از اطلاعات نهاني، اين نهادهاي مالي نقش گلوگاهي براي سياستگذار دارند. افزون بر اين، حدود ۱۰ هزار نفر به صورت مستقيم در اين صنعت كار مي‌كنند كه اگر بعد خانوار و اشتغال غيرمستقيم را در نظر بگيريم به اعداد قابل توجهي مي‌رسيم. در فرآيند تكامل بازار سرمايه، در سال‌هاي گذشته، نقش و جايگاه شركت‌هاي كارگزاري روز به روز كمرنگ‌تر شد تا جايي كه مجوز بسياري از فعاليت‌ها از آنها سلب شد. اين در حالي است كه در كشورهاي پيشرفته شركت‌هاي كارگزاري خدمات-كامل (Full-Service Brokers)، خدمات متنوعي اعم از مشاوره ارايه مي‌دهند.
تا كنون شركت‌هاي كارگزاري جزو خوش حساب‌ترين وام‌گيرندگان از بانك‌ها و داراي يكي از كمترين ريسك‌هاي نكول بوده‌اند. اما بايد به دو نكته توجه داشت؛ اول اينكه با وجود اينكه اين ريسك نكول پايين، درصد پاييني از اعتبارات اعطايي بانك‌ها به شركت‌هاي كارگزاري اعطا مي‌شود؛ اعتباراتي كه صرف خريد سهام مي‌شود و انتظار مي‌رود افزايش آن بتواند موجب رونق در بازار ثانويه سهام و در نتيجه توليد كشور بشود و دوم اينكه اين خوش‌حسابي به خاطر سياستگذاري نامناسب سياستگذار در معرض خطر قرار گرفته است و شروع دومينويي از تعطيلي شركت‌هاي كارگزاري ممكن است اثرات نامطلوبي بر بازار سرمايه كشور بگذارد.
بايد توجه داشت كه منبع درآمدي كارگزاري‌ها از محل كارمزد معاملات بوده و در شرايط ركودي بازار سرمايه، كارگزاري‌ها كه يك صنعت تك‌محصولي هستند و تنها منبع درآمدشان از محل كارمزد معاملات است، دچار زيان مي‌شوند. لازم به ذكر است كه در دنيا براي اين صنعت منابع مختلف درآمدي تعريف شده همچنين كارمزد كارگزاري‌ها در جهان از ايران كمتر است.اين گزارش با استفاده از صورت‌هاي مالي حسابرسي شده شركت‌هاي كارگزاري از سال‌هاي ۱۳۹۹ الي ۱۴۰۲ تهيه شده است. با توجه به عدم دسترسي و قابل اتكا نبودن داده‌هاي ۱۳ شركت كارگزاري، اطلاعات ۱۰۳ شركت باقيمانده مورد بررسي قرار گرفت. شركت‌هايي كه اطلاعات آنها در دسترس نبود و يا قابل اتكا نبودند به اين شرح هستند؛ نوانديشان بازار، نماد شاهدان، مهرآفرين، شاخص سهام، سهميار، راهبرد سرمايه، دنياي نوين، دليران پارس، خردمند، تدبيرگران‌سرمايه، پيشگامان بهين، برهان سهند و آبتين استاك.
سهم بازار شركت‌هاي فوق به اندازه كافي كوچك است تا در نتيجه بتوان از آنها چشم‌پوشي و فرض كرد كه وضعيت مالي آنها شبيه متوسط صنعت باشد.
در سال ۱۴۰۲ بين همه شركت‌هاي كارگزاري، شركت‌هاي مفيد با ۲.۶ همت و آگاه با ۹۴۰ ميليارد تومان بيشترين سهم از درآمدهاي كارمزدي را داشته‌اند كه به ترتيب معادل ۲۱ و ۸ درصد از كل كارمزدهاي ساخته شده در صنعت است.