ترامپ برگشت
روز گذشته و با شمارش آرا بخش مهمي از ايالتها در انتخابات ايالات متحده امريكا، دونالد ترامپ به عنوان پيروز انتخابات معرفي شد تا رسما به عنوان چهل و هفتمين رييسجمهور اين كشور از ژانويه سال آينده كار خود را در كاخ سفيد آغاز كند. ترامپ در حالي در انتخابات پيروز شد كه پيش از اين و حدفاصل سالهاي 2016 تا 2020 رييسجمهور امريكا بود و با وقفهاي چهار ساله، بار ديگر به كاخ سفيد بازگشت تا دوره فعاليت خود در اين سمت را تكميل كند.
روز گذشته و با شمارش آرا بخش مهمي از ايالتها در انتخابات ايالات متحده امريكا، دونالد ترامپ به عنوان پيروز انتخابات معرفي شد تا رسما به عنوان چهل و هفتمين رييسجمهور اين كشور از ژانويه سال آينده كار خود را در كاخ سفيد آغاز كند. ترامپ در حالي در انتخابات پيروز شد كه پيش از اين و حدفاصل سالهاي 2016 تا 2020 رييسجمهور امريكا بود و با وقفهاي چهار ساله، بار ديگر به كاخ سفيد بازگشت تا دوره فعاليت خود در اين سمت را تكميل كند.
اگر ترامپ در دوره نخست نامزدي براي انتخابات به عنوان يك فرد خاص و بيرون از سياست شناخته ميشد، اينبار به عنوان فردي كه سابقه رياستجمهوري دارد كمپين انتخاباتي خود را آغاز كرد و در ماههاي گذشته تجربيات خاصي داشت. او پس از معرفي به عنوان نامزد رسمي جمهوريخواهان در انتخابات، ابتدا به مصاف جو بايدن، رييسجمهور فعلي امريكا رفت و پس از چند هفته مبارزه و البته برگزاري يك مناظره انتخاباتي، ناگهان اعلام شد كه جو بايدن از حضور در اين عرصه كنارهگيري كرده و به جاي او، معاونش كامالا هريس به عنوان نامزد نهايي دموكراتها در اين عرصه حضور خواهد داشت. در حالي كه كمپين ترامپ بخش مهمي از تمركز خود را روي پير و ناتوان بودن بايدن قرار داده بود، با آغاز رسمي كار هريس، اينبار ترامپ بود كه فرد مسن در رقابتها به حساب ميامد و همين باعث شد تا فشار زيادي به عملكردش وارد شود تا جايي كه پس از تغيير نامزد دموكراتها، ناگهان بسياري از نظرسنجيها شانس ترامپ را پايينتر از رقيبش اعلام كردند.
از سوي ديگر در اين مدت چند سوء قصد رسمي به جان ترامپ نيز گزارش شد كه در يكي از اصليترين آنها ضارب موفق به شليك مستقيم به سمت ترامپ شد، اما با فاصلهاي اندك تير او به خطا رفت تا ترامپ زنده مانده و به كار خود ادامه دهد و سرانجام روز گذشته با پيروزي بر كامالا هريس، بار ديگر به كاخ سفيد بازگردد.
پيروزي در آراي الكترال
در تازهترين بهروز رساني صورت گرفته توسط رسانههاي امريكايي كه نتايج انتخابات را منتشر ميكنند، دونالد ترامپ توانسته با ۱۰ راي الكترال ايالت ويسكانسين از حد نصاب كسب ۲۷۰ راي الكترال براي پيروزي در انتخابات بگذرد و رسما رييسجمهوري آتي امريكا در سال جديد ميلادي نام بگيرد.
مردم امريكا روز سهشنبه براي انتخاب رييسجمهور بعدي كشورشان و همچنين انتخاب ۴۳۵ عضو مجلس نمايندگان و ۳۴ عضو مجلس سناي امريكا كه روي هم كنگره ايالات متحده را تشكيل ميدهند، به پاي صندوقهاي راي رفتند. در سيستم ايالات متحده، شهروندان مستقيما رييسجمهور خودشان را انتخاب نميكنند، در عوض، آراي آنها ۵۳۸ عضو گروهي به نام «الكترال كالج» يا «كالج انتخاباتي» را انتخاب ميكند كه سپس رييس و معاون رييسجمهور را برميگزيند.
پس از بستهشدن صندوقهاي رايگيري در چند ايالت امريكا و آغاز شمارش آرا، نتايج آراي كامالا هريس، نامزد دموكراتها و دونالد ترامپ، نامزد جمهوريخواهان در انتخابات ۲۰۲۴ امريكا به تدريج منتشر و تكميل شده است.
همچنين بر اساس اعلام رسانهها جمهوريخواهان در مجلس سنا نيز اكثريت كرسيها را از آن خود كرده و در مجلس نمايندگان هم پيش هستند.
به اين ترتيب دموكراتها در تمام عرصهها شكست بزرگي خوردند و پيشبيني ميشود لااقل در دو سال آينده، جمهوريخواهان دست بازي در انتخاب سياستهاي ايالامت متحده امريكا داشته باشند. اما آراي الكترال چطور كار ميكنند؟
واژه «كالج» (مجمع) به افرادي اشاره دارد كه وظيفه راي دادن از سوي ايالتها را برعهده دارند و به آنها «الكتر» (گزيننده) گفته ميشود. لازم به ذكر است كه اين سيستم تنها براي انتخاب رييسجمهور به كار ميرود، اما نتيجه ديگر انتخاباتهاي امريكا با رايگيري مستقيم مردم تعيين ميشوند. امريكا داراي ۵۰ ايالت است و هر كدام كه بهطور جداگانه سرنوشت رييسجمهور منتخب را تعيين ميكند داراي تعداد مشخصي آراي الكترال است و عوامل مختلفي از جمله جمعيت، اين ميزان آراي الكترال را براي ايالتها مشخص كردهاند. بهطور كلي ۵۳۸ راي الكترال در ايالات متحده وجود دارد و در اين ميان، ايالت كاليفرنيا كه دموكرات (آبي رنگ) است، داراي بيشترين آراي الكترال يعني ۵۴ عدد است و ايالتهاي داكوتاي شمالي، داكوتاي جنوبي، آلاسكا، دِلاور، ورمونت و وايومينگ داراي كمترين آراي الكترال يعني هر كدام سه عدد هستند. اين تعداد كل نمايندگان مجلس نمايندگان امريكا به اضافه سناتورهاي مجلس سناست اما سه راي باقيمانده هم متعلق به پايتخت يعني واشنگتن ديسي است كه داخل هيچ ايالتي نيست. در نهايت نامزد برنده اين انتخابات بايد دستكم ۲۷۰ راي الكترال به دست بياورد، اما چگونه؟
هر نامزدي كه آراي بيشتري در هر ايالت كسب كند، كل آراي الكترال آن ايالت مورد نظر به نامزد مربوطه اختصاص خواهد يافت. براي مثال، «دونالد ترامپ» رييسجمهور سابق امريكا در انتخابات رياستجمهوري ۲۰۱۶ تعداد آراي مردمي كمي نسبت به «هيلاري كلينتون» وزير خارجه اسبق امريكا دريافت كرد، اما او در ايالتهايي به پيروزي رسيد كه تعداد آراي الكترال بالايي داشت و به همين دليل به عنوان رييسجمهور منتخب در آن سال معرفي شد. همچنين در سال ۲۰۰۰ «جورج دابليو بوش» تقريبا نيم ميليون آراي مردمي كمتري نسبت به رقيب دموكرات خود «ال گور» كسب كرد، اما اين رييسجمهور اسبق امريكا از حزب جمهوريخواه در آن سال موفق به كسب ۲۷۱ راي الكترال (آراي گزينندگان) و درنتيجه رييسجمهور ايالات متحده شد. تنها سه رييسجمهور ديگر بدون كسب اكثريت آرا مردمي در اين سيستم پيروز انتخاب شدهاند كه همه آنها در قرن نوزدهم بودهاند؛ سيستم انتخاباتي كه مردم صرفا راي ميدهند تا نامزدها در ايالتها پيروز شوند و بعد از راي مردم، اين تعداد آراي الكترال هر ايالت است كه برنده نهايي را مشخص ميكند. ايالات متحده ۲ حزب اصلي دارد: حزب متمايل به چپ دموكرات با رنگ آبي (نماد خر) و محافظهكاران جمهوريخواه با رنگ قرمز (نماد فيل) . بسياري از ايالتها به خاطر تعداد زياد طرفداران يك حزب، كاملا آبي و كاملا قرمز محسوب ميشوند. راي ايالتهاي كاليفرنيا، نيويورك و كنتيكت معمولا براي دموكراتهاست، اما ويرجنياي غربي، آلاباما و آيداهو اغلب به جمهوريخواهان راي ميدهند. نامزدهاي ۲ طرف از راي غالب ايالتهاي هوادار خود خبر دارند و معمولا در آنها تجمع انتخاباتي برگزار نميكنند. در عوض روي ايالتهايي متمركز هستند كه به «ايالتهاي كليدي» مشهورند و راي اين ايالتها ممكن است هر بار به نفع يك حزب تغيير كند.
در حال حاضر برآوردها از اين ميگويند كه راي در چند ايالت به شكل چرخشي داده ميشود و از اين رو نامزدها بخش مهمي از تمركز خود را روي آن قرار ميدهند. ترامپ روز گذشته توانست با پيروزي در ايالتهايي مانند ويسكانسين، پنسيلوانيا و جورجيا، پيروزي خود در انتخابات را تضمين كند.
نخستين سخنراني ترامپ
دونالد ترامپ، نامزد انتخاباتي حزب جمهوريخواه، در پالمبيچ، ايالت فلوريدا سخنراني كرد. وي در اين سخنراني خود را پيروز انتخابات رياستجمهوري امريكا اعلام كرده و مدعي شد: اين بهترين حركت دموكراتيك در تاريخ ماست. نامزد انتخاباتي حزب جمهوريخواه بيان كرد: ما بايد كشور خود را بهبود ببخشيم؛ ما همچنين بايد وضعيت مرزي را بهبود دهيم. وي با بيان اينكه «ما به بهترين پيروزي سياسي رسيديم از مردم امريكا براي انتخاب من به عنوان چهلوهفتمين رييسجمهور امريكا تشكر ميكنم»، يادآور شد: تا زماني كه به قدرتي كه نياز داريم نرسيم، از تلاش دست نخواهم كشيد.
ترامپ با اشاره به اينكه اين پيروزي بزرگي براي مردم امريكاست و ما امريكا را به عظمت بازميگردانيم، افزود: ما همچنين كنترل سنا را به دست گرفتيم؛ جنبش MAGA دوباره قدرت را به دست گرفته است؛ همچنين به نظر ميرسد كه ميتوانيم كنترل مجلس نمايندگان را نيز داشته باشيم. وي در ادامه به جيدي ونس، معاون خود تبريك گفت. ترامپ بار ديگر مهاجران را هدف انتقاد قرار داده و گفت: بايد مرزها را مسدود كنيم و جلوي ورود افراد (مهاجران) را بگيريم؛ آنها بايد بهصورت قانوني وارد كشور ما شوند نامزد انتخاباتي جمهوريخواه ضمن تبريك به ايلان ماسك بيان كرد: امروز روزي است كه مردم امريكا كشور خود را پس گرفتند. وي مدعي شد: ما از هر كشور ديگري، حتي عربستان و روسيه نفت بيشتري داريم؛ ما كارهايي را ميتوانيم انجام دهيم كه هيچ كس ديگري نميتواند انجام دهد همه با ما همراهي كردند، ازجمله سياهپوستان، امريكاييهاي لاتينتبار، آسياييتبار، عربتبارها، مسلمانان و افراد ديگر . ترامپ با بيان اين ادعا كه ما قرار است تمام جنگها را متوقف كنيم، يادآور شد: امريكا را بايد در اولويت قرار دهيم تا به عظمت بازگردد .
واكنشهاي جهاني به پيروزي ترامپ
هرچند ترامپ در دوران حضور خود در كاخ سفيد با بسياري از كشورها روابط حسنه چنداني نداشت و معمولا اختلافاتي حتي در ميان امريكا و متحدانش نيز ديده ميشد، اما رهبران بسياري از كشورهاي جهان روز گذشته به او تبريك گفتند. كارل نهامر، صدراعظم اتريش در پيامي در صفحه رسمي خود در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: تبريك به دونالد ترامپ براي پيروزي در انتخابات. امريكا يك شريك مهم استراتژيك براي اتريش است. ما به گسترش بيشتر و تقويت روابط فرااقيانوسي خود به منظور رسيدگي موفقيتآميز به چالشهاي جهاني در كنار هم، چشم اميد داريم. امانوئل ماكرون، رييسجمهور فرانسه نيز در پيامي در صفحه رسمي خود در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: تبريك به رييسجمهور ترامپ. همانطور كه در گذشته چهار سال همكاري داشتيم، اكنون با باورهاي شما و من، با احترام و همتي بلند براي صلح و شكوفايي آماده همكاري هستيم.
«كر استارمر»، نخستوزير انگليس نيز در پيامي در صفحه خود در ايكس نوشت: تبريك به دونالد ترامپ، رييسجمهور منتخب براي پيروزي تاريخي شما در انتخابات. چشم انتظار همكاري با شما در سالهاي پيش رو هستم.
«جورجا ملوني»، نخستوزير ايتاليا نيز در پيامي در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: خالصانهترين تبريكات به دونالد ترامپ، رييسجمهور منتخب امريكا به نيابت از خود و دولت ايتاليا. پيوند ميان ايتاليا و امريكا اتحادي تزلزلناپذير، ارزشهاي متشرك و دوستي ديرينه است.
«اولاف شولتس»، صدراعظم آلمان نيز در پيامي با تبريك به ترامپ گفت: آلمان و امريكا پيشينه طولاني و موفقيتآميزي در همكاري در راستاي ارتقاي شكوفايي و آزادي در هر دو سوي اقيانوس اطلس دارند. ما به همكاري به نفع شهروندانمان ادامه خواهيم داد.
مارك روته، دبيركل ناتو نيز در پيامي در صفحه خود در ايكس نوشت: پيروزي ترامپ به عنوان رييسجمهور امريكا را همين الان تبريك گفتم. رهبري او باز هم راه قوي نگه داشتن ائتلافمان خواهد بود. به همكاري با او براي توسعه صلح به واسطه قدرت و به واسطه ناتو چشم اميد دارم.
او ابراز اميدواري كرده كه متحدان ناتو به افزايش هزينههاي دفاعي خود در دوره دوم رياستجمهوري ترامپ ادامه دهند. او گفته است: رييسجمهور منتخب ترامپ در طول اولين دوره رياستجمهوري خود رهبري قوي ايالات متحده را نشان داد - دورهاي كه هزينههاي دفاعي اروپا را تغيير داد، تقسيم بار بين اقيانوس اطلس را بهبود بخشيد و تواناييهاي ائتلاف را تقويت كرد... دو سوم متحدان اكنون حداقل ۲ درصد از هزينههاي خود را صرف ميكنند. توليد ناخالص داخلي در دفاع... ما بايد به اين تلاشها براي حفظ صلح و رفاه در سراسر امريكاي شمالي و اروپا ادامه دهيم.
روته تاكيد كرد كه متحدان ناتو به ايالات متحده كمك كردند تا منافع خود را ارتقا بخشد و امنيت ملي خود را تضمين كند و افزود كه اين ائتلاف با تعداد فزايندهاي از چالشهاي جهاني مواجه است.
«رجب طيب اردوغان»، رييسجمهور تركيه در پيامي در صفحه خود در شبكه اجتماعي ايكس نوشت: به دوستم دونالد ترامپ كه پس از تلاشهاي زيادي در انتخابات رياستجمهوري امريكا پيروز و دوباره رييسجمهور امريكا شد، تبريك ميگويم. اردوغان گفت: اميدوارم در اين دوره جديد كه با انتخابات ملت امريكا آغاز خواهد شد، روابط تركيه و امريكا تقويت شود و بحرانهاي منطقهاي و جهاني و جنگها، بهويژه مساله فلسطين و جنگ اوكراين - روسيه خاتمه بيابد. بر اين باورم كه تلاشهاي بيشتري براي جهاني عادلانهتر انجام خواهد شد.
امير قطر هم در پيامي پيروزي «دونالد ترامپ» رييسجمهور پيشين امريكا و نامزد حزب جمهوريخواه در انتخابات رياستجمهوري امريكا را تبريك گفت. در پيام «تميم بن حمد آل ثاني»، امير قطر آمده است: من به دونالد ترامپ، رييسجمهور منتخب به خاطر پيروزي او در انتخابات رياستجمهوري امريكا تبريك ميگويم. براي ترامپ در دوران رياستجمهورياش آرزوي موفقيت دارم و مشتاقانه منتظر همكاري مجدد با او براي تقويت روابط و شراكتمان هستم. من مشتاق تقويت تلاشهاي مشترك خود با ترامپ براي حفظ امنيت و ثبات در منطقه و جهان هستم. بر اساس قوانين سياسي در امريكا، فرآيند رسمي انتقال قدرت بيش از دو ماه طول خواهد كشيد و پيشبيني ميشود كه ترامپ در ژانويه سال آينده ميلادي رسما دوره دوم چهار ساله رياستجمهوري خود را آغاز كند. تا آن زمان جو بايدن به عنوان رييسجمهور و كامالا هريس به عنوان معاون او، كار خود را ادامه خواهند داد. اين آخرين دوره كاري ترامپ است و جمهوريخواهان بايد در انتخابات آينده، نامزدي جديد معرفي كنند.