عرضه اوليه‌هاي جديد در راه بازار سرمايه
حجت‌اله صيدي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار حدود دو ماه است سكان نهاد ناظر بر بازار سرمايه را بر عهده گرفته است. در اين مدت بازار با اخبار و رويدادهاي زيادي از جمله ريسك‌ها و تنش‌هاي سياسي تا موضوعات مرتبط با بودجه، تصميمات كلان و سياست‌گذاري‌هاي نهادهاي پولي و مالي مواجه بوده است. حجت‌الله صيدي، رييس سازمان بورس در گفت‌وگوي اخير خود درخصوص روند بازار سرمايه توضيح داده است.
حجت‌اله صيدي، رييس سازمان بورس و اوراق بهادار حدود دو ماه است سكان نهاد ناظر بر بازار سرمايه را بر عهده گرفته است. در اين مدت بازار با اخبار و رويدادهاي زيادي از جمله ريسك‌ها و تنش‌هاي سياسي تا موضوعات مرتبط با بودجه، تصميمات كلان و سياست‌گذاري‌هاي نهادهاي پولي و مالي مواجه بوده است. حجت‌الله صيدي، رييس سازمان بورس در گفت‌وگوي اخير خود درخصوص روند بازار سرمايه توضيح داده است.
از دو هفته قبل بازار سرمايه به تدريج روند آرام‌تري را در پيش گرفت و حتي هفته‌اي كه گذشت شاهد رونق قابل توجه معاملات در بازار سرمايه، رشد شاخص سهام و ورود نقدينگي بيشتر به بازار بوديم. در خصوص تغيير روند بازار، تحليل‌هاي متفاوتي ارايه مي‌شود. رييس سازمان بورس و اوراق بهادار در اين خصوص چه تحليلي دارد؟
طبعاً بنده هم خوشحالم كه بازار سرمايه هفته خوبي را تجربه كرد. افزايش قيمت سهام شركت‌هاي مختلف و افزايش حجم معاملات نشانه خوبي از خوش‌بيني فعالان بازار به رويدادهاي هفته‌ها و ماه‌هاي آينده است.
روشن است كه علت رشد شاخص، افزايش قيمت‌ها و حجم معاملات نمي‌تواند مربوط به يك عامل يا متغير باشد و عوامل مهم متنوعي اينگونه رشدها يا در برخي موارد افت‌ها را رقم مي‌زنند.
به نظرم عامل اول اين است كه بازار حس كرد ريسك سيستماتيك كاهش قابل ملاحظه‌اي پيدا كرده است. پيش‌بيني تحليل‌گران، آرام‌ترشدن منطقه و فروكش كردن تنش‌ها است. تصميم‌هاي اقتصادي و اجتماعي دولت و تحركات سياسي آن نيز نشان از تدبير و تعقل دارد كه به معناي كاهش ريسك‌هاي محيطي است.
عامل دوم، اقدام‌هاي مهمي است كه در بازار پول در حال رخ‌دادن است. مي‌دانيد كه فصل جديدي از هماهنگي و همكاري بين بازار پول و سرمايه دارد رقم مي‌خورد. قدم اولي كه ما براي كاهش نصاب سپرده‌هاي بانكي در صندوق‌ها برداشتيم، با واكنش‌هاي مدبرانه برادر عزيزم دكتر فرزين مواجه شد و در بانك مركزي برنامه‌هاي خوبي براي مديريت نرخ سود بانكي و كاهش شكاف بين ارز نيما و بازار آزاد شروع شد.
عامل سوم را مي‌توانم به تلقي مثبت معامله‌گران از تلاش‌هاي اركان بازار در خصوص عوامل بنيادي ربط بدهم. تلاش‌هايي كه براي اصلاح تبصره‌ها و بندهاي اثرگذار بر بازار سرمايه در لايحه بودجه در هفته‌هاي قبل شروع كرده بوديم، طي دو جلسه‌اي كه همين هفته در كميسيون اقتصادي مجلس داشتيم، خبرهاي مثبتي را براي بازار به همراه آورد. همين‌جا بايد از برادرمان دكتر شمس‌الدين حسيني، رييس كميسيون اقتصادي مجلس تشكر كنم كه هم اشراف خوب و دقيقي روي مسائل بورس دارند و هم با جديت موارد را پيگيري مي‌كنند. با رييس محترم كميسيون برنامه و بودجه هم صحبت و مكاتبه‌اي داشتم كه ان‌شاءالله در كميسيون تلفيق مورد توجه قرار خواهد گرفت.
تلاش‌هايي كه ناشران با توصيه بورس، براي بهبود عملكرد و سودآوري خود در نيمه دوم سال به كار مي‌بندند، نيز عامل اثرگذار بعدي بوده است. مكاتبه‌ها و گفت‌وگوهايي كه با وزراي ذي‌ربط براي جلوگيري يا حداقل كاهش قطعي برق و گاز صنايع انجام شد، سيگنال‌هاي مناسبي را به بازار مي‌دهد. همچنين به نظر مي‌رسد بازار، آمادگي بورس كالا براي معامله خودرو در آن و نظاير اين موارد را مشاهده كرد و واكنش مناسبي به آن نشان داد.
اخبار خوبي هم از جلسات ستاد اقتصادي دولت و حمايت تمام اركان دولت از بازار سرمايه در اين دو هفته منتشر شده است. خبر جديدي از برنامه‌هاي دولت داريد؟
يكي از مهم‌ترين مواردي كه در هفته گذشته اتفاق افتاد، مذاكرات و تصميمات ستاد اقتصادي دولت در رابطه با بازار بدهي و نرخ تأمين مالي بود كه هم وزير محترم اقتصاد در مصاحبه‌ها و توئيت‌هايشان به آن اشاره كردند و هم سركار خانم مهاجراني، سخنگوي محترم دولت اطلاع‌رساني خوبي كردند. جديت رييس‌جمهور محترم و معاون اول ايشان را در حمايت از بازار سرمايه در آن جلسه به چشم خود ديدم و اين براي فعالان بازار اميدواركننده است. آقاي دكتر همتي هم همانطور كه مي‌دانيد با توجه به اشرافي كه دارند، محكم و قدرتمند پاي بازار سرمايه ايستاده‌اند.
براي آينده بازار به‌ويژه تا پايان سال جاري، چه برنامه‌هايي داريد؟
برنامه‌هايمان براي آينده را اعلام كرده‌ام. عرض كرده‌ام كه روي هفده مورد مهم كار مي‌كنيم تا بتوانيم در پايان سال جاري وضعيت به‌مراتب بهتري را در بازار سرمايه شاهد باشيم. يكي از فوري‌ترين خبرها اين است كه بورس و فرابورس، ليست خوبي از شركت‌هاي آماده براي عرضه اوليه دارند. از مديران بورس‌ها خواستم كه عرضه‌ها را اولويت‌بندي كنند و طي يك زمان‌بندي، عرضه مستمري صورت بگيرد. خوشبختانه شركت‌هاي آماده براي عرضه، هم از نظر صنعت و نوع كسب‌وكار متنوع هستند و هم از نظر اندازه و تركيب سهام‌داري. سودآوري مطلوبي نيز دارند. دوستان بايد بتوانند به‌طور متوسط هفته‌اي يك يا دو عرضه داشته باشند تا بازار بزرگ‌تر و ارزش واقعي شركت‌ها روشن شود و ريسك كاهش يابد.
اما برخي از فعالان بازار در خصوص تأمين نقدينگي لازم براي خريد عرضه‌هاي اوليه دغدغه‌هايي دارند و معتقدند بازار به ثبات جريان نقدينگي نرسيده است.
نگران پول در بازار نيستم. وقتي براي يك نام‌نويسي اوليه در خودرو چند همت پول يك‌روزه بلوكه مي‌شود يا مهم‌تر از آن وقتي هفته‌اي چند مورد تماس دارم كه مديران صندوق‌ها افزايش سقف مي‌خواهند، اين يعني پول هست. اينكه گاهي صف فروش بيشتر از صف خريد است، مساله نقدينگي نيست بلكه سرمايه‌گذار مي‌خواهد سهام يا اوراقش را نقد كند و به بازار ديگر برود . ما بايد بازار سهام را به‌قدري جذاب كنيم كه پول در درون بازار ميان سهام و اوراق بچرخد و من اين ظرفيت را مي‌بينم.
در سخنراني‌هاي خود طي دو ماه گذشته به لزوم افزايش سهم تأمين مالي بنگاه‌ها از بازار سرمايه اشاره كرديد. در اين خصوص علاوه بر عرضه‌هاي اوليه، چه برنامه‌هاي جديدي را در دست اجرا داريد؟
اخيرا، شيوه‌نامه شركت‌پروژه‌ها در شوراي ملي تأمين مالي كه به رياست وزير اقتصاد برگزار شد و چند وزير، نمايندگان مجلس، روساي بانك مركزي و بورس در آن عضويت دارند، تصويب شد. اين اتفاق ابزار مهمي براي توسعه بازار خواهد بود، مخصوصاً در طرح‌هاي پيشران كه هم بقيه صنايع را به حركت در مي‌آورد و هم بازدهي مناسب و مستمري دارد.
ما هم در اين زمينه دستورالعمل انتشار اوراق بدهي براي شركت‌هاي كوچك و متوسط را عملياتي كرديم كه خودش براي رونق شركت‌هاي متوسط بورس، فرصت خوبي است.
تحليلي از وضعيت بازار در كوتاه‌مدت داشتيد. افت و خيزهاي ماه‌هاي گذشته تحليل‌هاي متفاوتي را در بازار ايجاد كرده است. ارزيابي بلندمدت شما از روند بازار چيست؟
به آينده بازار خيلي اميدوارم. اين را هم با بيش از سه‌دهه تجربه در ميدان عمل، خوب مي‌دانم كه افت و خيز و افزايش و كاهش قيمت‌ها جزئي از طبيعت بازار است. پس بايد نوسان عادي در بازار را بپذيريم. تصور كنيد بازار چند هفته يا چند ماه متوالي تماماً قرمز باشد. خوب در اين صورت خريداري نخواهيم داشت. همين‌طور اگر چند هفته يا چند ماه، بازار تماماً سبز باشد، بايد دنبال فروشنده بگرديد. اين خوب نيست. بازار وقتي بازار است كه تعداد زيادي خريدار و تعداد زيادي فروشنده وجود داشته باشد. طبيعي است كه در اين حالت بخشي از بازار سبز و بخشي هم قرمز خواهد بود. سرمايه‌گذاري كه اين اصل را در بازار نپذيرد، اذيت مي‌شود.
اميدوارم اين سير رونق و خوش‌بيني كه در بازار شروع شده، در هفته‌هاي آينده هم با به ثمر رسيدن تلاش‌هاي اركان بازار، همكاري نهادهاي مالي و ناشران و سرمايه‌گذاران حقيقي و حقوقي تداوم داشته باشد و آخر هفته‌هاي فعالان بازار سرمايه، توأم با شادي، آرامش، رضايت از فعاليت هفتگي و بازده مورد انتظار باشد.
برنامه‌اي براي تغيير در ريزساخت‌هاي بازار نداريد؟
من فكر مي‌كنم حجم معاملات و نقدشوندگي در بازار تدريجا افزايش خواهد يافت و در آن صورت است كه مي‌توان در مورد ريزساختارها و عواملي مانند دامنه نوسان، حجم مبنا، قيمت پاياني و غيره تصميم اساسي‌تري گرفت.