پشت‌پرده خاموشي‌هاي پاييزه
براي اولين‌بار با تأخيرات ايجادشده در تعميرات پالايشگاه‌هاي گازي در تابستان، اين تعميرات به مهر و حتي آبان رسيد و كاهش تخصيص گاز به‌خاطر پالايشگاه‌هايي كه در مدار بهره‌برداري نبودند، پشت‌پرده خاموشي‌هاي پاييزه است. به گزارش تسنيم، گاز طبيعي سوخت اصلي نيروگاه‌هاي حرارتي است و نيروگاه‌هاي حرارتي، منبع اصلي تأمين برق كشور است.
براي اولين‌بار با تأخيرات ايجادشده در تعميرات پالايشگاه‌هاي گازي در تابستان، اين تعميرات به مهر و حتي آبان رسيد و كاهش تخصيص گاز به‌خاطر پالايشگاه‌هايي كه در مدار بهره‌برداري نبودند، پشت‌پرده خاموشي‌هاي پاييزه است. به گزارش تسنيم، گاز طبيعي سوخت اصلي نيروگاه‌هاي حرارتي است و نيروگاه‌هاي حرارتي، منبع اصلي تأمين برق كشور است.
بيش از 90درصد برق مورد نياز كشور از نيروگاه‌هاي حرارتي تأمين مي‌شود و نيروگاه‌ها همواره راغب هستند كه از گاز طبيعي به عنوان سوخت اصلي استفاده كنند، چرا كه تجهيزات نيروگاه‌هاي حرارتي بر اساس گاز طبيعي طراحي شده است و با مصرف گاز بالاترين بهره‌وري و كمترين خرابي را دارند، همچنين سوخت گاز نسبت به سوخت‌هاي ديگر، پاك‌ترين و كم‌آلاينده‌ترين سوخت است و علاوه بر كم‌اثري در آلودگي هوا، خورندگي و استهلاك كمتري نيز در تأسيسات نيروگاهي ايجاد مي‌كند. اما در زمستان كه «ناترازي گاز» مهمان نامبارك روزهاي سرد ايران شده است، موجب مي‌شود براي پوشش حداكثري تقاضاي خانگي، نيروگاه‌ها و صنايع در تخصيص گاز محدود شوند و سوخت مايع مهمان ناخوانده و اجباري نيروگاه‌ها شود.
از بين 146 نيروگاه حرارتي، در شرايط كسري گاز، 14 نيروگاه بخاري به مازوت به عنوان سوخت جايگزين وابسته‌اند و بقيه نيروگاه‌ها كه بيش از 130 نيروگاه مي‌شود به گازوئيل به عنوان سوخت جايگزيني و دوم در شرايط عدم تخصيص گاز يا كسري گاز، براي توليد برق زمستانه وابسته‌اند. دليل اصلي خاموشي‌هاي پاييزه امسال هم كسري قابل‌توجه ذخاير گازوئيل نيروگاه‌ها است كه به‌مراتب با آمار و ارقام به آن پرداخته شده است، اما كنار كسري ذخاير گازوئيل نيروگاه‌ها، عامل اصلي ديگري وجود دارد كه شرايط كسري مخازن گازوئيل را تشديد كرده است و مي‌توان گفت اثر آن كمتر از اثر عدم تخصيص به‌اندازه گازوئيل به نيروگاه‌ها نبوده است. اين مساله كه از آن مي‌توان به عنوان «نارسايي گازي » نام برد، موجب شده است با تخصيص گاز كمتر از برنامه در 6ماهه نخست امسال و به‌تبع آن تأخيرات ايجادشده، در دوماهه مهر و آبان، نيروگاه‌ها مجبور به استفاده بيشتر از مخازني شوند كه پرشدگي مطلوبي براي ورود به فصل سرما نداشته‌اند. يكي از مشكلات عمده در بخش توليد برق كشور در نيمه نخست سال جاري، كاهش تخصيص گاز طبيعي به نيروگاه‌ها بود. در نيمه نخست سال 1402 بالغ بر 94درصد سوخت نيروگاه‌ها با گاز طبيعي تأمين شد اما در نيمه نخست سال جاري اين سهم به 86درصد رسيد، در واقع در نيمه نخست سال جاري 14درصد سوخت نيروگاه‌ها با سوخت معادل يعني سوخت مايع (گازوئيل و مازوت) تأمين شد. بررسي‌هاي تسنيم از علل كاهش تخصيص گاز طبيعي به نيروگاه‌ها به طولاني شدن دوره تعميرات پالايشگاه‌هاي گازي رسيد؛ محاسبات تجميع مصرف سوخت نيروگاهي (گاز طبيعي، گازوئيل و مازوت) در نيمه نخست سال جاري نشان مي‌دهد كه در مجموع 6 درصد گاز كمتري به نيروگاه‌ها نسبت به مدت مشابه سال قبل تخصيص داده شده كه اين ميزان بالغ بر 3 ميليارد و 300 ميليون مترمكعب است. اين روند در مهرماه هم ادامه داشت به‌طوري كه نسبت به زمان مشابه سال قبل، حدود 1.9 ميليارد مترمكعب گاز كمتري به نيروگاه‌ها تحويل شد و در نيمه نخست آبان‌ماه نيز حدود يك‌ميليارد مترمكعب گاز كمتري به نيروگاه‌ها نسبت به زمان مشابه سال قبل، تخصيص پيدا كرد كه به‌دليل ادامه تعميرات دوره‌اي و اساسي پالايشگاه‌ها و معوق شدن تعميراتي كه بايد در تابستان انجام مي‌شد به‌ماه‌هاي مهر و آبان بود.
بالاخره در آبان‌ماه تعميرات پالايشگاه‌ها به اتمام رسيد. غلامعباس حسيني، سرپرست مجتمع گاز پارس جنوبي از اتمام تعميرات پالايشگاه‌هاي گازي پارس جنوبي در آبان‌ماه خبر داد و گفت: «تعميرات اساسي همه پالايشگاه‌هاي مجتمع در سال 1403 با برنامه‌ريزي دقيق و با تلاش و همت متخصصان و كاركنان اين مجتمع از تاريخ چهارم ارديبهشت با پالايشگاه دوازدهم آغاز شد و هفتم آبان با تعميرات اساسي پالايشگاه پنجم با موفقيت پايان يافت.»