رنگ و بوي ترديد در بورس تهران

بورس تهران همچنان زير سايه ترديد و تنش معاملات خود را پيش مي‌برد و زماني که اين سايه به‌طور كامل از روي بازار برداشته شود و از سوي ديگر حمايت‌هاي مدنظر سرمايه‌گذاران از بورس توسط دولت آغاز شود، شاهد روزهاي طلايي‌تري در تالار شيشه‌اي خواهيم بود.

بورس تهران حدود 10 روزي مثبت شد؛ اما در آخرين روز كاري هفته اصلاحي شد تا مثبت‌هاي روزهاي اخير را تا حدودي تعديل كند و به مرور شرايط بهتري را براي بازار رقم بزند. بازار سهام هنوز به حالت روال و عادي خود بازنگشته و نمي‌توان انتظار داشت كه با 10 روز سبزپوشي همه‌ چيز تغيير كند. اين بازار حدود 4 سال روند اصلاحي داشته، هيچ دولت و مسوولي نتوانسته به تغيير روند بازار كمك كند درنتيجه براي بهتر شدن شرايط در مرحله نخست ورود نقدينگي سنگين بازار رخ بدهد و در ادامه اين مسير دستكاري و دخالت بايد به صفر برسد تا آرام آرام بورس تهران مسير معاملاتي خود را پيدا كند و بتواند مثبت شود.

سايه سنگين ريسك‌هاي و تنش‌هاي منطقه، قطعي برق و گاز در بازار وجود دارد و اين مولفه‌ها مي‌تواند تمام روندهاي صعودي بازار را تبديل به روند نزولي سازد. درحال حاضر قطعي برق در زمستان تنها مختص صنايع نيست و بلكه مصارف خانگي نيز اين روزها با قطعي برق روبه رو شدند؛ اين قطعي برق در فصل زمستان درحالي است كه همواره در فصل تابستان به علت افزايش مصرف با كمبود برق در كشور مواجه مي‌شويم و اكنون قطعي برق در زمستان به بهانه آلودگي هوا و كاهش مازوت سوزي است.

در حال حاضر ۱۴۶ نيروگاه حرارتي در كشور داريم كه از اين تعداد، ۱۴ نيروگاه به مازوت به عنوان سوخت دوم وابسته‌اند و الباقي از گازوئيل كمك مي‌گيرند.

بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه علت اصلي خاموشي‌هاي امسال، كمبود قابل توجه گازوئيل براي نيروگاه‌هاست. البته جز كسري گازوئيل، عامل مهم ديگري هم وجود دارد كه كمبود گازوئيل را تشديد كرده و به همان اندازه در اين نارسايي دخيل است. نارسايي گازي در فصل تابستان به علت ايجاد خرابي‌هاي نيروگاه‌ها باعث شد تا سوخت گازوئيل كمتري براي فصل زمستان بماند. به همين دليل است كه امسال به ناچار بايد سه نيروگاه از مجموع ۱۴ نيروگاه مازوت سوز كشور متوقف شوند.

همچنين آمارها نشان مي‌دهد كه در سال جاري، ۶ درصد گاز طبيعي كمتري به نيروگاه‌ها اختصاص داده شده كه معادل ۳ ميليارد و ۳۰۰ ميليون متر مكعب گاز است. روند كاهشي تا مهر ماه ادامه داشت و در مقايسه با بازه زماني مشابه سال ۱۴۰۲، ديديم كه ۱.۹ ميليارد متر مكعب گاز كمتري به نيروگاه‌ها تحويل داده شد. اين عدد در نيمه اول آبان به یک ميليارد متر مكعب رسيده و احتمالا به علت ادامه تعميرات، همچنان ادامه يابد. اكنون اين معضلات براي بورس تبديل به يك بار سنگين شده است، صنايع در تابستان با قطعي برق و در فصل زمستان با قطعي گاز روبه رو هستند و امسال اين موضوع دو جانبه شده كه به نظر مي رسد كه نتايج اين قطعي را مي‌توان به راحتي در صورت مالي فصلي صنايع ديد.

هر سال صنايع به علت قطعي برق و گاز زيان بسياري را متحمل مي‌شوند. قطعي برق و گاز باعث مي‌شود كه ميزان توليدات صنايع تا حدود زيادي كاهش يابد و از سوي ديگر برخي از صنايع به علت داشتن تجهيزات خاص با خسارت سنگين روبه رو مي‌شوند و مجبور هستند تمام سودي كه در يك فصل به دست آورند براي خريد يا تعميرات تجهيزات هزينه كنند و از سوي ممكن محصولات اوليه توليد پس از اتصال برق و گاز كيفيت كافي را نداشته باشند در نتيجه اين موضوع نيز يك زيان به حساب مي‌آيد در نتيجه مي‌توان گفت كه صنايع در هر فصل به علت كمبود گاز و برق با خسارت‌هاي سنگين روبه رو مي‌شوند و به جاي سود‌سازي زيان‌سازي مي‌كنند. در اين شرايط از سرمايه‌گذاران نيز نبايد انتظار خريد سهام اين صنايع را داشت؛ چراكه سرمايه‌گذاران اشراف كافي به ريسك‌ها دارند و در نتيجه سراغ يك سهام با ريسك كمتر و سود بيشتر مي‌روند. بر همين اساس برخي از كارشناسان عقيده دارند كه بهترين فصل سودسازي صنايعي كه با قطعي مواجه شوند بهار است در اين فصل معامله سهام اين صنايع مي‌تواند سود چندبرابري داشته باشد. البته اين نكته نيز حائز اهميت است كه ممكن است برخي از صنايع با قطعي برق و گاز نيز سودسازي كافي داشته باشد و به نوعي مي‌توان گفت خريد سهام در اين شركت‌ها بسته به شرايط دارد.

بازار از دريچه معاملات

در آخرين روز كاري هفته يعني چهارشنبه 30 آبان 1403، تالار شيشه‌اي معاملات روند اصلاحي به خود گرفت و سرخ پوش شد. شاخص كل بورس تهران با كاهش 12 هزار و 57 واحدي معادل 0.53 درصد نسبت به معاملات روز گذشته در تراز 2 ميليون و 257 هزار واحدي ايستاد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز 3 هزار و 530 واحد معادل 0.49 درصد نسبت به معاملات روز سه شنبه كاهش داشت و در ايستگاه 719 هزار و 857 واحدي توقف كرد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 106 واحد نسبت به معاملات روز اخير كاهش داشت به تراز 22 هزار و 316 واحدي رسيد. در اين روز كليت 71 درصدي تابلوي معاملات در محدوده منفي معامله شد و 592 نماد قرمزرنگ به كار خود پايان دادند. 127 نماد قفل صف خريد و 123 نماد قفل صف فروش بودند و به اين ترتيب تعداد نمادهاي صف خريد مجددا پيشي گرفتند. 434 ميليارد تومان نقدينگي حقيقي از معاملات خرد (سهام+ حق تقدم و صندوق‌هاي سهامي) خارج شد. ارزش كل معاملات امروز بازار با افت نسبت به روز گذشته 34 هزار و 312 ميليارد تومان بوده كه از اين مبلغ 8هزار و 6 ميليارد تومان آن مربوط به معاملات خرد سهام و حق تقدم بوده است.

براساس آمار منتشر شده آبان ماه در حالي به آخرين روز خود رسيد كه شاخص كل موفق به ثبت بازدهي مثبت 12.47 درصدي شد و به اين ترتيب ركورد بازدهي ماهانه خود را از فروردين 1402 شكست. شاخص هموزن نيز با ثبت بازدهي مثبت 8.1 ردصدي ركورد خود را از آذر همان سال جابه‌جا كرد. ميانگين ارزش معاملات ماهانه هم 5 هزار و 48 ميليارد تومان ثبت شد كه بيشترين مقدار از اسفند سال گذشته بود و هزار و 981 ميليارد تومان نقدينگي حقيقي نيز وارد معاملات خرد (سهام، حق تقدم و صندوق‌هاي سهامي) شد كه اين ميزان ورود ماهانه از فروردين 1402 سابقه نداشته است.