درآمد پاسخگوي هزينهها نبود
بيست و هشتم آبان ماه، شوراي اقتصاد افزايش نرخ عوارض پنج آزادراه كشور را تصويب كرد و براساس مصوبه شوراي اقتصاد نرخ عوارض آزاد راه كرج- قزوين به طول ۱۰۰كيلومتر ۱۵ هزار تومان، نرخ عوارض آزادراه تهران - قم ۱۵ هزار تومان، آزادراه بندرعباس - شهيد رجايي ۸۹۰۰ تومان، آزاد راه قزوين-زنجان ۳۵ هزار تومان و عوارض آزادراه تهران - ساوه ۲۰ هزار تومان تعيين شد.
بيست و هشتم آبان ماه، شوراي اقتصاد افزايش نرخ عوارض پنج آزادراه كشور را تصويب كرد و براساس مصوبه شوراي اقتصاد نرخ عوارض آزاد راه كرج- قزوين به طول ۱۰۰كيلومتر ۱۵ هزار تومان، نرخ عوارض آزادراه تهران - قم ۱۵ هزار تومان، آزادراه بندرعباس - شهيد رجايي ۸۹۰۰ تومان، آزاد راه قزوين-زنجان ۳۵ هزار تومان و عوارض آزادراه تهران - ساوه ۲۰ هزار تومان تعيين شد. براساس اين مصوبه نرخهاي جديد بايد از اول آذرماه در اين پنج آزادراه كشور اعمال شود، اما پس از رسانهاي شدن اين مصوبه اين سوال مطرح شد كه چرا بهطور مثال يكباره نرخ عوارض از ۱۲۰۰ تومان به ۱۵ هزار تومان رسيد و چرا اين افزايش قيمت پلكاني و در طول چندسال گذشته اعمال نشد؟ سرپرست سازمان راهداري و حمل و نقل جادهاي در اين باره گفت: نرخ عوارض پنج آزادراه دولتي چهار - پنج سال تغيير نكرده بود ولي در اين مدت هزينه پروژههاي عمراني و هزينه نگهداري بهشدت افزايش يافته بود؛ بنابراين شوراي اقتصاد تصميم گرفت نرخ عوارض اين آزادراهها را افزايش دهد تا درآمد حاصل از آن خرج نگهداري و تعمير همان آزادراهها شود. به گزارش ايسنا، رضا اكبري گفت: شوراي اقتصاد دو روز پيش مصوبه افزايش نرخ عوارض پنج آزاد راه دولتي را ابلاغ و وزارت راه و شهرسازي را مكلف به اجراي آن كرد. افزايش نرخ عوارض اين آزادراهها از دوسال پيش مطرح شد و جلسات كارشناسي زيادي در خصوص آن برگزار و در نهايت مبالغ جديد مصوب شد. او افزود: نرخ عوارض اين پنج آزادراه دولتي چهار - پنج سال تغيير نكرده بود ولي در اين مدت هزينه پروژههاي عمراني و هزينه نگهداري بهشدت افزايش يافته بود. در حقيقت همواره فرض بر اين است كه آزادراهها هزينههاي خود را خودشان درآورند و هرچه از عوارض گرفته ميشود خرج خود آزادراه شود. سرپرست سازمان راهداري و حمل و نقل جادهاي تصريح كرد: اين پنج آزادراه براي نگهداري به حدود ۵۰۰۰ ميليارد تومان بودجه نياز دارند. برخي روكش آسفالت سراسري و برخي نيز روكش آسفالت مقطعي نياز دارند. همچنين ايمنسازي، تجهيزات، علائم ايمني، روشنايي، خط كشي، حفاظ و... در اين آزادراهها هزينههاي سرسامآوري دارد. در حقيقت اين ۵۰۰۰ ميليارد تومان مبناي اين بود كه بايد نرخ عوارض اين آزادراهها افزايش يابد. او با با بيان اينكه نرخهايي كه اخيرا مصوب شده با نرخهاي محاسبه شده فاصله بسياري دارد، گفت: عدد و رقمي كه بتواند هزينه نگهداري را پوشش دهد حداقل دوبرابر نرخهايي است كه مصوب شده و اين نرخ تنها ميتواند ۵۰ تا ۶۰ درصد هزينهها را پوشش دهد. بنابراين ميتوان محاسبه كرد كه چقدر نرخ عوارض در طول اين سالها پايين بوده است. اكبري عنوان كرد: وصولي سالانه عوارض آزادراه قم به تهران به نرخ ۱۲۰۰ توماني، ۷۰ميليارد تومان بوده در حالي كه هزينههاي نگهداري بيش از ۷۰۰ ميليارد تومان است.ضمن اينكه اين اتوبانها كارهاي زيربنايي زيادي نياز دارند كه آنها هم نيازمند منابع مالي هستند. بنابراين نرخها به گونهاي است كه خيلي بالا نباشد و نگراني ايجاد نكند.
عوارض بايد براساس طول پيمايش محاسبه شود
سرپرست سازمان راهداري گفت: در قيمتهاي قبلي با توجه به اينكه مبالغ خيلي قابل توجه نبود و چندين سال هم ثابت نگه داشته شد عدالت محوري؛ به معناي اينكه كساني كه بيشتر استفاده ميكنند مبلغ متناسب با آن را بپردازند، رعايت نميشد. مثلا اگر كسي۲۰ كيلومتر اتوبان را تردد داشت با كسي كه كل ۱۲۰ كيلومتر را تردد داشت عدد مشابهي پرداخت ميكرد. اما با نرخهاي جديد اختلاف قيمت مبلغ بر اساس طول پيمايش معنا پيدا ميكند و قابل توجه ميشود. اكبري با اشاره به اينكه نياز است يك بسته اجرايي متناسب با طول پيمايش براي اين پنج آزاد راه تهيه شود و پرداختها عدالت محور شود، اضافه كرد: اجراي عدالت محوري متناسب با طول پيمايش نيازمند اين است كه تعدادي دوربين جديد در آزادراه نصب شود و خروجيها و وروديها دقيق ثبت شود تا هر كس از هر ورودي و خروجي كه وارد يا خارج آزادراه ميشود متناسب با طول پيماش محاسبه عوارضي آن انجام شود.