چگونه نفت و گاز؛ برق را به خاموشي كشاندند؟
واقعيت اينكه در حال حاضر تجديدپذيرها به عنوان محور اساسي توسعه صنعت برق تلقي مي‌شوند، البته از مدت‌ها قبل مطرح بود اما تصميم‌گيران كشور حساسيت موضوعي نسبت به آن نداشته و بيشتر روي انرژي‌هاي فسيلي متمركز بوده‌اند كه منجر به اين شد كه اكنون درواقع هيچكدام را نداريم به‌طوري ظرفيت استحصال برق از غيرتجديدپذير و انرژي فسيلي كم شده و هم اينكه تجديدپذير را توسعه نداديم زيرا همواره معتقد بوديم كه نفت و گاز داريم نيازي به انرژي‌هاي نو نداريم.
واقعيت اينكه در حال حاضر تجديدپذيرها به عنوان محور اساسي توسعه صنعت برق تلقي مي‌شوند، البته از مدت‌ها قبل مطرح بود اما تصميم‌گيران كشور حساسيت موضوعي نسبت به آن نداشته و بيشتر روي انرژي‌هاي فسيلي متمركز بوده‌اند كه منجر به اين شد كه اكنون درواقع هيچكدام را نداريم به‌طوري ظرفيت استحصال برق از غيرتجديدپذير و انرژي فسيلي كم شده و هم اينكه تجديدپذير را توسعه نداديم زيرا همواره معتقد بوديم كه نفت و گاز داريم نيازي به انرژي‌هاي نو نداريم.
محمدجواد موسوي در گفت‌وگو با ايلنا، درباره لزوم توسعه تجديدپذيرها براي عبور از ناترازي حوزه برق اظهار داشت: واقعيت اينكه در حال حاضر تجديدپذيرها به عنوان محور اساسي توسعه صنعت برق تلقي مي‌شوند، البته از مدت‌ها قبل مطرح بود اما تصميم‌گيران كشور حساسيت موضوعي نسبت به آن نداشته و بيشتر روي انرژي‌هاي فسيلي متمركز بوده‌اند كه منجر به اين شد كه اكنون درواقع هيچكدام را نداريم به‌طوري ظرفيت استحصال برق از غيرتجديدپذير و انرژي فسيلي كم شده و هم اينكه تجديدپذير را توسعه نداديم زيرا همواره معتقد بوديم كه نفت و گاز داريم نيازي به انرژي‌هاي نو نداريم.
وي افزود: بر اساس گذشت زمان اكنون احساس نياز؛ كشور را به اين سمت هدايت كرده كه روي انرژي‌هاي تجديدپذير سرمايه‌گذاري كند، از جمله دلايل اينكه تجديدپذيرها زودتر از نيروگاه‌هاي فسيلي، سيكل تركيبي و حرارتي به بهره‌برداري مي‌رسند، نياز به سوخت پايه ندارند و اين فرصت خوبي را به كشور مي‌دهد كه از پتانسيل اقليم، آب و هواي خورشيدي و تونل بادي استفاده كند، امتياز ديگر اينكه به هر حال هزينه تعميرات نگهداري پاييني دارند، همچنين در مقايسه با نيروگاه‌هاي غيرتجديدپذير آلايندگي پاييني دارند.
نايب‌رييس هيات‌مديره انجمن سازندگان و تامين‌كنندگان كالا و تجهيزات تجديدپذير اتاق بازرگاني با بيان اينكه اكنون كشور به عنوان يك اصل و نياز ضروري براي رفع ناترازي و كسري برق راهي جز تجديدپذير ندارد، گفت: بايد روي اين موضوع تمركز كنيم و براي اين منظور بايد ظرفيت لازم را از بعد فني، مهندسي و مالي ايجاد كنيم كه دچار چالش نشويم.
وي با اشاره به برنامه توسعه ۳۰ هزار مگاواتي نيروگاه تجديدپذير در كشور تصريح كرد: خوشبختانه مسوولان وارد فاز جدي توسعه تجديدپذيرها شدند اما براي اجراي آن حركت ملي نياز است و تمام مسوولان سياست‌گذار و تصميم‌گير در همه بخش‌ها بايد همكاري كنند، اگر مي‌خواهيم به هدف احداث ۳۰ هزار مگاوات برسيم با جزيره‌اي فكر كردن به نتيجه نمي‌رسيم. اينكه وزارت نيرو اين برنامه را در دستور كار قرار دهد اما وزارت صمت همكاري لازم را در ثبت سفارش و ورود تجهيزات نداشته باشد يا اينكه منابع طبيعي در بحث اختصاص زمين كم‌كاري كند؛ راه به جايي نمي‌بريم.
موسوي ادامه داد: ما پيشنهاد كرديم معاونت انرژي در سطح رياست‌جمهوري شكل بگيرد تا همه روي موضوع تجديدپذيرها متمركز شوند زيرا اكنون به دليل اينكه يك معاونت متمركز نداريم، هر بخش راه خود را مي‌رود و نمي‌توانيم به برنامه‌هايي كه در دستور كار قرار مي‌گيرد؛ را به اجرا برسانيم، اگر همه مجموعه‌ها همكاري لازم را داشته باشند تحقق احداث ۳۰ هزار مگاوات نيروگاه تجديدپذير ميسر خواهد بود، كشور آلمان با وجودي كه مانند ايران از انرژي خورشيد بهره ندارد، در سال ۲۰۲۴ ماهانه ۱۰۰۰ مگاوات انرژي تجديدپذير را در دستور كار قرار داده و دليل آن مديريت يكپارچه در اين حوزه است.
وي خاطرنشان كرد: تحقق ۳۰ هزار مگاوات انرژي تجديدپذير امكانپذير است اما وزارت اقتصاد و بانك مركزي نيز بايد در زمينه تخصيص منابع همكاري كنند، ضمن اينكه بايد از ظرفيت‌هاي بين‌المللي در توسعه تجديدپذيرها استفاده كنيم، اگر به‌درستي برنامه‌ريزي كنيم و مجموعه سازمان‌هاي زيربط به همكاري كنند؛ اين پتانسيل در كشور وجود دارد كه ظرف ۴ تا ۵ سال احداث اين ميزان نيروگاه تحقق پيدا كند. رييس كميسيون انرژي اتاق تعاون تهران در ادامه گفت: احداث ۳۰ هزار مگاوات نيروگاه تجديدپذير يك پروژه بين ۱۲ تا ۱۵ ميليارد دلار و يورويي است كه با توجه به شرايطي كه كشور به لحاظ منابع مالي دارد؛ قطعا به سرمايه خارجي نياز است، در غير اين صورت تحقق آن سخت است زيرا يكي از چالش‌هاي جدي كشور در بحث قراردادهاي نيروگاه‌هاي تجديدپذير؛ تامين مالي است كه متاسفانه در اين سال‌ها محقق نشده است.
وي درباره استفاده از تجهيزات ساخت داخل براي اجراي پروژه نيروگاه‌هاي تجديدپذير در كشور اظهار داشت: در حال حاضر برخي ظرفيت‌هاي توليد داخل تحقق پيدا كرده كه مي‌توان از آن استفاده كرد، اما براي تارگت مدنظر در زمينه توليد تجديدپذيرها نياز به واردات داريم، ضمن اينكه تكنولوژي هم نياز به تغيير دارد ما بايد متناسب با تغييرات جهاني در اين زمينه حركت كنيم بنابراين اگر بنا داريم از ظرفيت داخل استفاده كنيم بايد به تكنولوژي روز دنيا هم توجه شود كه اين مستلزم فراهم شدن بستر لازم براي واردات به منظور افزايش رقابت است.
موسوي گفت: اكنون چين در حوزه اينورتر و پنل‌هاي خورشيدي حرف اول را در دنيا مي‌زند و به عنوان يكي از كشورهاي پيشرو مطرح است ضمن اينكه هم روي كيفيت و هم كاهش قيمت كار كرده و فرصت خوبي براي سرمايه‌گذاري در حوزه تجديدپذير در دنيا و كشور ما ايجاد كرده است. در حال حاضر شرايط قيمتي مناسب است و با CHPها نيروگاه‌هاي حرارتي و سيكل تركيبي قابل رقابت است، بنابراين فرصت مناسبي است كه سرمايه‌گذاران علاقه‌مند از آن استفاده كنند. وي يادآور شد: فعالين و توليدكنندگان داخل بايد به اين سمت بروند كه توليد را به گونه‌اي انجام دهند كه جذابيت لازم را براي سرمايه‌گذار ايجاد كند، اكنون چين با مكانيزم‌هايي كنترل و راهبري هزينه تجديدپذيرها را در كل دنيا به‌عهده گرفته به‌طوري كه خوراك تمام توليدكنندگان اروپا و امريكا را تامين مي‌كند و مستمرا روي كاهش قيمت و افزايش كيفيت كار مي‌كند؛ بنابراين خيلي مواقع استفاده از ظرفيت بين‌المللي براي ما بهتر است تا اينكه فقط روي توليد داخل متمركز شويم و از اصل ماجرا يعني رفع ناترازي فاصله بگيريم.