افزايش‌ها، كفاف هزينه‌هاي نگهداري آزادراه‌ها را نمي‌دهد

روزهاي پاياني آبان‌ ماه بود كه رييس سازمان برنامه و بودجه از ابلاغ بخشنامه افزايش عوارض 5 آزادراه دولتي خبر داد و اعلام كرد كه اين بخشنامه براي اجرا به وزارت راه و شهرسازي، ارسال شده است اما پس از رسانه‌اي شدن خبر افزايش عوارض آزادراهي از اول آذرماه؛ سرپرست سازمان راهداري از احتمال تعويق ۲ ماهه اعمال نرخ جديد اين آزادراه‌ها خبر داد. احتمال به تعويق افتادن افزايش نرخ عوارض آزادراه دولتي در شرايطي مطرح مي‌شود كه طي سال‌هاي اخير كارشناسان بارها نسبت به بحراني شدن وضعيت آزادراه‌ها هشدار داده‌اند و خواستار رفع مسائل مالي براي نگهداري آنها شدند. به گزارش تسنيم، طبق مصوبه شوراي اقتصاد، افزايش نرخ عوارض آزادراه‌ها بايد از اول آذر ماه براي برخي آزادراه‌ها به شرح زير: آزادراه كرج-قزوين 10 هزار تومان، آزادراه تهران-قم 15 هزار تومان، آزادراه بندر عباس-شهيد رجايي 8500 تومان، آزادراه قزوين-زنجان هزار تومان و آزادراه تهران-ساوه 20 هزار تومان اجرايي مي‌شد. همچنين ضرايب معادل عوارض براي انواع وسايل نقليه نيز براي وانت يك، كاميونت و ميني‌بوس 2 و كاميون دو محور و اتوبوس، كاميون سه محور و بيشتر و تريلي 4 تعيين شده است. ناگفته نماند كه طبق قانون مصوب سال 1380، حق دريافت عوارض آزادراه‌هاي تهران-كرج و كرج-قزوين به بانك ملي ايران واگذار شده است. بر اساس اين قانون، 85 درصد از درآمد آزادراه كرج-قزوين پس از كسر هزينه‌هاي وصول عوارض توسط شركت مربوطه (سپندار)، به حساب بانك ملي ايران واريز مي‌شود و 15 درصد باقي‌مانده به حساب سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌اي منتقل مي‌شود. همچنين خودروهاي امداد جاده‌اي، اورژانس، هلال احمر، آتش‌نشاني، پليس راه و راهداري از پرداخت عوارض معاف هستند و سازوكار اجرايي اين معافيت‌ها توسط سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌اي پيش‌بيني خواهد شد.

پس به نظر مي‌رسد كه سهم كمي از افزايش عوارض آزادراهي به سازمان راهداري و حمل و نقل جاده‌اي براي نگهداري و تعمير آزادراه‌ها اختصاص مي‌يابد. در همين راستا محمود صفارزاده، استاد دانشگاه عمران و محيط زيست دانشگاه تربيت مدرس در اين باره گفت: شرايط آزادراه‌ها در كشور به هيچ عنوان در حد استانداردهاي جهاني نيست و با مشكلات زيادي مواجه است. او افزود: آزادراه بايد جاده‌اي باشد كه راننده بتواند در شرايط ايمن و مطمئن، با سرعت‌هاي بالاتر از 100 كيلومتر در ساعت حركت كند، اما متأسفانه آزادراه‌هاي موجود در كشور از اين استانداردها فاصله زيادي دارند. استاد دانشگاه عمران و محيط زيست دانشگاه تربيت مدرس تاكيد كرد: آزادراه‌ها بايد شرايطي فراهم كنند كه سفرها از لحاظ ايمني و راحتي بدون نگراني انجام شود، اما در حال حاضر به دليل عدم نگهداري مناسب و استفاده نادرست، اين مسيرها به سرعت كيفيت خود را از دست مي‌دهند.