ريسك جديد به بورس تحميل مي‌شود؟
بورس تهران همچنان به روند سبزخود ادامه مي‌دهد و هر روز شاخص مثبت‌هاي بيشتري را ثبت مي‌كند و به نظر مي‌رسد كه تمامي شاخص‌هاي بازار سرمايه در اين ماه ركوردشكني كنند.
بورس تهران همچنان به روند سبزخود ادامه مي‌دهد و هر روز شاخص مثبت‌هاي بيشتري را ثبت مي‌كند و به نظر مي‌رسد كه تمامي شاخص‌هاي بازار سرمايه در اين ماه ركوردشكني كنند. بازار سهام اين روزها به سيگنال‌هاي منفي واكنش نشان نمي‌دهد و روند مثبت روبه بالايي دارد؛ اين موضوع درحالي است كه ريسك‌هاي جديدي پيشروي بازار سرمايه وجود دارد و احتمال اين موضوع وجود دارد كه بازار سرمايه در هفته‌هاي آينده با واكنش منفي روبه‌رو شود.
همچنان ريسك تنش در خاورميانه و بازگشت ترامپ به عنوان رييس دولت امريكا وجود دارد. به عقيده برخي از كارشناسان احتمالا در ماه‌هاي آتي تنش‌هاي جديدي در خاورميانه به وجودآيد و اين موضوع مي‌تواند بازار سرمايه و به نوعي تمامي بازارهاي مالي را تحت تاثير قرار دهد. البته بايد به اين نكته توجه داشت كه تنش در خاورميانه همواره وجود داشته و اين موضوع قابل پيش بيني نيست؛ اما تجربه گذشته نشان مي‌دهد كه بازهم شاهد تنش‌هاي هرچند خرد در منطقه خواهيم بود. تنش‌هاي اخير منطقه باعث شدند كه تمامي بازارهاي مالي روند نوساني به خود بگيرند تا چند هفته يك روند نامشخص داشته باشند و در نهايت به روند اصلي خود بازگردد.
به جز مساله تنش‌ها بازار سرمايه با بازگشت دوباره ترامپ روبه رو بوده؛ درست است بورس تهران اين مساله را پيش خور كرده و اكنون به واسطه همين موضوع سبزپوش است ولي اين نكته را بايد در نظر داشت كه سياست‌هاي ترامپ در دوره‌هاي پيشين باعث تحريم و زيان‌سازي بيش از پيش شركت‌ها شد و اكنون اگر وي سياست‌هاي گذشته خود را داشته باشد شاهد تحريم‌هاي بيشتر و در نتيجه زيان‌سازي بيش از پيش شركت‌ها خواهيم بود.
به عقيده كارشناسان ترامپ نشان داده كه در تحريم‌ها از چه هوشي برخوردار است و اين‌بار حمايت اروپا را خواهد داشت كه تبعات اين اتحاد در شرايط فعلي بسيار مخرب خواهد بود.
در اين صورت به دليل عدم تحقق درآمد نفتي كه در بودجه ديده شده، كسري بودجه تشديد مي‌شود؛ اين به معناي تشديد وضعيت فعلي و وخيم شدن اوضاع است.
تشديد تحريم‌ها سودآوري شركت‌هاي حاضر در بورس را تحت تاثير قرار خواهد داد، چراكه بورس ايران كاموديتي‌محور است، يعني هم از سمت صادرات و هم از سمت واردات مواد اوليه تاثيرپذير است. پس تحريم ضربات سنگيني وارد خواهد كرد. براي كسري به وجود‌آمده دولت بايد اين كسري را جبران كند، يعني فروش اوراق بيشتر، استقراض و تامين از روش‌هاي ديگر؛ درنتيجه نرخ بهره، دلار و تورم افزايش خواهد يافت.
تاثير اين اتفاق، جذابيت بازار سرمايه را كاهش خواهد داد زيرا با افزايش انتظارات تورمي و بازده‌هاي بدون ريسك، P/Eبايد كاهش پيدا كند. بازار سرمايه به واسطه افزايش نرخ دلار مي‌تواند رشد اندكي را تجربه كند اما اين رشد جذابيت ايجاد نخواهد كرد.
با وجود اين موضوع اين احتمال وجود دارد كه بورس در هفته‌هاي آينده مجددا روند نزولي به خود بگيرد و تغيير شرايط دهد؛ اما نكته قابل توجه اينجاست كه اگر مسوولان در شرايط وخيم به موقع به فكر بورس باشند و تنها اقدامات خود را محدود كردن دامنه نوسان ندانند آن زمان تالار شيشه‌اي معاملات نيز سقوط نخواهد كرد و بازار تنها يك منفي مي‌خورد و دوباره روند صعودي خود را آغاز خواهد كرد.
چرا بورس صعودي شد؟
بهراد موسوي، كارشناس بازارسرمايه درخصوص مثبت شدن بازار سرمايه نوشت: يكي از مهم‌ترين متغيرهاي اثرگذار بر بازارسرمايه، كاهش ماليات شركت‌هاي بورسي از 25 درصد به 20 درصد بود؛ اين خبر بسيار خوبي براي شركت‌هاي بورسي است؛ كاهش ماليات، حاشيه سود شركت‌ها را افزايش مي‌دهد و افزايش حاشيه سود شركت‌هاي بورسي، به افزايش قيمت سهام و جذب نقدينگي منجر مي‌شود و در نهايت عامل مهمي براي تداوم روند صعودي بازارسرمايه است.
اين روزها شاهد تحولات مهمي در صنعت خودروسازي هم بوديم كه از آينده روشن اين صنعت حكايت مي‌كند. اول اينكه شاهد افزايش 30 درصدي قيمت خودروهاي ايران خودرو و سايپا بوديم و دوم اينكه وزير اقتصاد و سازمان بورس به دنبال عرضه خودرو در بورس كالا هستند؛ اين دو عامل قطعا سهام گروه خودرو را جذاب مي‌كند. البته بسيار مهم‌تر از اثر مثبت عرضه خودرو در بورس كالا براي بازارسهام، رضايت مصرف‌كننده نهايي است. اگر خودرو در بورس كالا عرضه شود مصرف‌كننده واقعي از اين موضوع استقبال مي‌كند؛ در گذشته همه از نتايج مثبت عرضه خودرو در بورس كالا آگاه شدند؛ خودرو ساز خودرو را به بورس كالا مي‌دهد و بورس كالا خودرو را به مصرف‌كننده واقعي تحويل مي‌دهد و خريدار ديگر درگير دلال و دلال بازي نمي‌شود.
گروه خودرو در بسياري از روزهاي معاملاتي ليدر بازارسرمايه بوده و در رشد بازار تاثيرگذار است و با افزايش سودآوري شركت‌هاي خودروسازي هرچند در درجه اول سهام خودروسازان رشد مي‌كند، اما فراموش نكنيم كه گروه خودرو يكي از صنايع پيشروي بازارسرمايه است و در صورت رشد قيمت سهام خودروسازان، بخش زيادي از بازارسهام هم به واسطه رشد نمادهاي خودرويي سبز پوش مي‌شود.
كاهش نرخ‌بهره تاثير مستقيم و پرقدرتي بر بازارسرمايه دارد. زماني كه نرخ‌بهره بانكي كاهش يابد نقدينگي از سرمايه‌گذاري كم‌ريسك و بازارهاي غيرمولد به بازارسهام منتقل مي‌شود. كاهش نرخ‌بهره در هر كشوري روي دهد، بازارسهام آن كشور جذاب و نقدينگي جذب اين بازار مي‌شود. در ميان اين متغيرها، كاهش نرخ‌بهره بدون ريسك بازيگر نقش اول است. اگر به تاريخ اقتصاد ايران هم نگاه كنيم مشاهده مي‌كنيم زمان‌هايي كه نرخ‌بهره كاهش مي‌يابد، بازارسهام جهش مي‌كند.
بازار از نگاه معاملات
در دومين روز كاري هفته يعني يكشنبه 4 آذر 1403، شاخص كل بورس تهران با افزايش 49 هزار و 142 واحدي معادل 2.15 درصدي روبه رو بود و به عدد 2 ميليون و 331 هزار واحدي رسيد. همچنين شاخص كل هم وزن نيز 14 هزار و 70 واحد رشد كرد و در سطح 741 هزار و 706 واحدي ايستاد. در سوي ديگر معاملات نيز شاخص كل فرابورس 380 واحد رشد داشت و به محدوده 22 هزار و 847 واحدي رسيد.
از 704 نماد بازار سرمايه در اين روز 640 نماد مثبت و 45 نماد منفي بودند .همچنين ارزش معاملات خرد در محدود 8.5 ميليارد توماني قرار گرفت و 644 ميليارد تومان نقدينگي وارد بازار سهام شد. از سوي ديگر ازش دلاري بازار سرمايه نيز به عدد 215 ميليارد دلار رسيد و حجم معاملات نيز برابر با 15.21 ميليارد سهم بود.
در ابتداي روز و قبل از آغاز معاملات بورس تهران، نقل قولي از سخنگوي اتحاديه اروپا منتشر شد. مقام ارشد اروپايي از احياي ديپلماسي هسته‌اي با ايران ابراز اميدواري كرد. وي عنوان كرد كه به زودي توافق هسته‌اي با ايران رقم مي‌خورد و اين موضوع براي ثبات منطقه سودمند خواهد بود. به دنبال اين خبر «ريسك ژئوپليتيك » بازار سرمايه به حداقل رسيد و اين امر موجب شد تا اعتماد سرمايه‌گذاران براي ورود به بازار سرمايه افزايش يابد.
در اين روز صنايع پيمانكاري صنعتي، حمل و نقل بار زميني، سخت افزار و تجهيزات، حفاري، كاشي و سراميك، ساير مواد معدني، خدمات رفاهي متنوع، ساير محصولات كاني غيرفلزي، محصولات فلزي، نوشيدني، حمل و نقل از طريق خطوط راه‌آهن، نساجي و خودرو در ليست صنايع مثبت بازار سرمايه قرار گرفتند.