بودجه 1404، تجربه‌اي متفاوت در وفاق
مجلس و دولت در هفته‌هايي كه از آغاز به كارشان گذشته، تلاشي جدي كرده‌اند تا همراهي خود را با يكديگر نشان بدهند، تلاشي كه در حوزه تغيير و تحولات سياسي آغاز شده و احتمالا در بودجه جديد مي‌تواند خود را در عمل نيز نشان بدهد.
مجلس و دولت در هفته‌هايي كه از آغاز به كارشان گذشته، تلاشي جدي كرده‌اند تا همراهي خود را با يكديگر نشان بدهند، تلاشي كه در حوزه تغيير و تحولات سياسي آغاز شده و احتمالا در بودجه جديد مي‌تواند خود را در عمل نيز نشان بدهد.
مجلس در نخستين گام از همراهي با دولت به تمامي وزراي پيشنهادي راي اعتماد داد و دولت نيز در نخستين گام از همكاري دو جانبه، لايحه بودجه را بسيار زودتر از سال‌هاي گذشته و همزمان با تاريخ قانوني مجلس ارايه كرد تا نمايندگان زمان داشته باشند تا در ماه‌هاي باقي مانده تا پايان سال تمام ابعاد لايحه را بررسي كنند.
در روزهاي اخير، مجلس كار بر روي لايحه را آغاز كرده و البته دولت نيز ضمن تاكيد بر اين موضوع كه در ماه‌هاي كوتاه تصدي امكان اصلاحات كلان در بودجه نداشته تلاش كرده از ابتكارات خود در اصلاح برخي مواد بودجه دفاع كند. احتمالا يكي از مهم‌ترين حوزه‌هايي كه در بودجه سال آينده محل بحث خواهد بود، بحث درآمدهاي مالياتي است. درآمدهايي كه از يك سو كاهش وابستگي به نفت را تضمين مي‌كند و از سوي ديگر بايد شرايط را براي آسايش مردم و پرداخت عادلانه ماليات نيز فراهم كند. موضوعي كه سازمان امور مالياتي تلاش كرده تا براي آن برنامه‌ريزي دقيقي انجام دهد و كارشناسان اقتصادي نيز به اهميت اين موضوع اشاره مي‌كنند. ارسلان محمدي كارشناس اقتصادي در رابطه با تغييرات مالياتي در لايحه بودجه ۱۴۰۴ گفت: لايحه بودجه ۱۴۰۴ چندين اصلاحات مالياتي كليدي را تعيين كرده است كه هدف آنها حمايت از معيشت خانوارها، تشويق رشد توليد و تضمين جمع‌آوري عادلانه ماليات است. يكي از اهداف اصلي اصلاحات مالياتي در لايحه بودجه ۱۴۰۴ افزايش معافيت مالياتي حقوق‌بگيران و مشاغل كوچك است. اين افزايش معافيت‌هاي مالياتي ۱۰۰ درصد تعيين شده است كه سه برابر ميزان و نرخ تورم است. با افزايش معافيت‌هاي مالياتي، دولت قصد دارد حمايت هدفمند از خانوارها و مشاغل خرد را فراهم كند و از اين طريق بار مالياتي را بر اين گروه‌ها كاهش دهد.
وي در ادامه با اشاره به معافيت مالياتي حقوق كارمندان تا ميزان ۲۴ ميليون تومان در ماه گفت: به‌طور مشخص در لايحه بودجه ۱۴۰۴ شاهد افزايش ۱۰۰ درصدي معافيت مالياتي حقوق تا سقف ۲۴ ميليون تومان در ماه هستيم كه اين افزايش معافيت مالياتي براي كمك به كارمندان و كارگران حقوق بگير از طريق افزايش خالص دريافتي آنها و ايجاد درآمد قابل تصرف بيشتر طراحي شده است. دولت اميدوار است با افزايش معافيت مالياتي از معيشت خانوارها حمايت كند و به خانواده‌هاي با درآمد پايين كمك كند. همچنين لايحه بودجه ۱۴۰۴ علاوه بر افزايش معافيت‌هاي مالياتي براي كارمندان حقوق بگير، بر حمايت از رشد توليد از طريق معافيت‌هاي حمايتي هدفمند در بخش‌هاي مرتبط با مشاغل خرد نيز تمركز دارد. هدف دولت با ارايه معافيت‌هاي حمايتي هدفمند، تحريك توليد و ايجاد فضاي مساعد براي رونق كسب و كار و حمايت از معيشت خانوار است.
اين كارشناس اقتصادي در ادامه افزود: يكي ديگر از اهداف كليدي اقدامات اصلاحي مالياتي در لايحه بودجه ۱۴۰۴ تمركز بر اخذ ماليات از مشاغل و شركت‌هاي بزرگ و همچنين توجه ويژه به جلوگيري از فراريان ماليات است. دولت قصد دارد اطمينان حاصل كند كه همه افراد و مشاغل سهم عادلانه خود را از ماليات پرداخت مي‌كنند. هدف دولت با هدف قرار دادن فراريان مالياتي و دانه‌درشت‌ها در كنار معافيت‌هاي هدفمند مالياتي، كاهش فشار مالياتي از مشاغل خرد و همچنين حقوق‌بگيران است. همچنين در لايحه بودجه ۱۴۰۴ اقداماتي براي كاهش ۵ درصدي ماليات بر توليد به منظور حمايت از بخش توليدي اقتصاد در نظر گرفته شده است. دولت قصد دارد با كاهش ماليات توليد، بنگاه‌ها را براي سرمايه‌گذاري در توليد تشويق كند و فعاليت‌هاي خود را گسترش دهد. اين كاهش ماليات توليد براي تحريك رشد اقتصادي و ايجاد فرصت‌هاي جديد براي رونق كسب و كار طراحي شده است. دولت اميدوار است با حمايت از بخش توليدي اقتصاد، فضاي اقتصادي با رونق و پايداري ايجاد كند. محمدي در پايان گفت: بنابراين يكي از موضوعات بسيار مهم در راستاي لايحه بودجه ۱۴۰۴ و مزيت حمايتي از معيشت مردم در اولين لايحه بودجه دولت چهاردهم، مساله مربوط به افزايش سقف و حجم معافيت‌هاي مالياتي خرد مردم است كه زمينه را براي حمايت از معيشت خانوار در لايحه بودجه از محل افزايش خالص دريافتي حقوق و همچنين افزايش ماليات بخش مشاغل فراهم كرده است و در كنار آن نيز در بخش تعامل‌افزايي با مردم با رويكرد ايجاد شده در شفافيت مالياتي در زمينه تداوم طرح نشان‌دار كردن ماليات و مشاركت مستقيم مردم در زمينه تخصيص منابع مالياتي است. اين سه مزيت اصلي يعني حمايت از معيشت خانوار و رشد توليد با معافيت‌هاي هدفمند و كاهش ماليات توليد در كنار تمركز بر اخذ ماليات از دانه‌درشت‌ها و همچنين تداوم مسير مشاركت مردم در مسير جديد تعيين مصرف ماليات از مزيت‌هاي كليدي و اصلي لايحه بودجه ۱۴۰۴ در بخش مالياتي است. همزمان با تلاش دولت براي همراهي با مجلس، نمايندگان نيز در صحبت‌هاي خود از اهميت همراهي با دولت و درك شرايط دقيق اقتصادي كشور مي‌گويند. روح‌الله متفكر آزاد در جلسه علني مجلس در تذكري گفت: پيروزي جبهه مقاومت را تبريك عرض مي‌كنم و روز نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي را به رشيد مردان اين عرصه تبريك عرض مي‌كنم. پيروزي حزب‌الله را نويدبخش پيروزي جبهه اسلام در غزه و فلسطين مي‌دانيم. نماينده مردم آذر شهر، اسكو و تبريز در مجلس ادامه داد: وزير محترم نيرو و رييس محترم سازمان انرژي اتمي، تكاليف برنامه هفتم درباره تجديد ۳۰۰۰ مگاوات انرژي هسته‌اي و ۱۲ هزار مگاوات تجديد پذير را جزو تكاليف شدني و ضروري براي حل كمبود برق مي‌دانيم و همه تلاش‌هايي كه در اين زمينه خواهد شد را پيشاپيش حمايت خواهيم كرد و اميدواريم ان‌شاءالله پروژه‌هايي مثل ال جي را هم بتوانيم در حوزه گاز و پروژه‌هايي كه نيمه تمام مانده را احيا كنيم. متفكرآزاد گفت: توقع نداريم در ۱۰۰ روز اول دولت به سمت حل همه مشكلات برويم ولي طبيعتا وضعيت گراني براي مردم سخت است. ما پيشنهادمان اين است كه از سرمايه اجتماعي دولت براي ارايه يك افق روشن براي حل مسائل استفاده كنيم. دولت همه تلاشش را انجام دهد تا اميد را در مردم بيفزايد و ما بتوانيم از اقدامات آن دفاع بكنيم. همچنين مجتبي يوسفي در جلسه علني چهارشنبه صحن مجلس در تذكري عنوان كرد: مجلس شوراي اسلامي نشان داد به جهت موفقيت دولت آقاي پزشكيان كه موفقيت ايشان موفقيت نظام است، هم در راي اعتماد و هم در تصويب كليات لايحه بودجه سال ۱۴۰۴ با دولت همراهي كرده است. انتظار ما اين است كه به جاي دعواي سياسي، براي حل مشكلات مردم وقت بگذاريم. نماينده مردم اهواز و باوي در مجلس شوراي اسلامي با انتقاد از مصوبه لغو پرداخت حق ماموريت سفرهاي خارجي و هزينه‌هاي مربوط به صورت ريالي گفت: بخشنامه‌اي كه در دولت شهيد رييسي براي جلوگيري از تعارض منافع و سفرهاي غير ضرور برخي از مسوولان از نمايندگان مجلس گرفته تا برخي دولتمردان به تصويب رسيده بود كه هر كسي سفر خارجي مي‌رود حق ماموريتش به ريال باشد، اما آقاي عارف اين مصوبه را لغو كرد؛ من به ايشان مي‌گويم كه اين موضوع تعارض منافع است و براي گراني خودرو و گراني كالاهاي اساسي، براي اجراي قانون همسان‌سازي حقوق بازنشستگان و اجراي رتبه‌بندي بازنشستگان و معلماني كه بايد رتبه‌بندي براي آنها از سال ۱۴۰۰ اجرا مي‌شد و براي جلوگيري از قطعي برق بخشنامه صادر كنند. يوسفي تاكيد كرد: مجلس آماده است تا دولت لايحه دو فوريتي براي حل مشكلات مردم بدهد و آن را با اولويت بررسي كنيم. امروز دعواي ما سياسي نيست بلكه دعواي كارآمدي است و ان‌شاءالله با همدلي بتوانيم جلوي گراني‌ها به ويژه خودرو را بگيريم.
وحيد كنعاني در جلسه علني چهارشنبه مجلس در نطق خود گفت: امريكا و كشورهاي اروپايي نقشه‌هاي متعددي عليه ايران تدارك ديدند و متاسفانه حاكمان كنوني رژيم كودك‌كش صهيونيستي بقاي خود را در گسترش جنگ با دخيل كردن مستقيم امريكا در جنگ مي‌دانند. وي افزود: ما امروز شاهد سكوت مرگبار و معني‌دار سازمان‌ها و مجامع بين‌المللي در مقابل كشتار ظالمانه كودكان، زنان و مردان غزه، لبنان، يمن و فلسطين در دنيا هستيم. هرچند راهبرد جمهوري اسلامي ايران اجتناب از منازعه و گسترش صلح در منطقه است اما جمهوري اسلامي ايران با ايمان راسخ با تقويت قدرت داخلي و ركن اصلي آن يعني وحدت دولت و ملت و با اميد به استبداد الهي و بهره‌گيري از اهرم‌هاي امنيتي، سياسي، نظامي و با تكيه بر حكمت و عقلانيت، راهبرد موثر خود را براي پيشبرد سياست‌هاي جهاني و منطقه‌اي اتخاذ خواهد نمود. اين عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس ادامه داد: اما در اين برهه حساس از كشور لازم است قواي سه گانه و ملت عزيز در كنار هم قرار بگيرند و نگاه خود را به تمدن اسلامي و خواسته مقام معظم رهبري در بيانيه گام دوم انقلاب قرار دهند. امروز نگاه دولت خصوصا شخص دكتر پزشكيان نگاه متكي بر استفاده از ظرفيت تمام گروه‌ها با اتكا بر شعار اصلي دولت چهاردهم يعني وفاق ملي است كه در سايه اين انسجام و يكپارچگي، پيشرفت و توسعه و حل مشكلات كشور اتفاق خواهد افتاد. كنعاني خطاب به وزير آموزش و پرورش گفت: جناب آقاي دكتر كاظمي، چرا فرآيند غلط آزمون استخدامي را اصلاح نمي‌كنيد؟ نماينده مردم خلخال و كوثر خطاب به رييس‌جمهور گفت: جناب آقاي رييس‌جمهور شما با صداقت وارد انتخابات شديد و مردم خلخال و كوثر هم به دليل همين صداقت بيش از ۹۰ درصد آراي خود را در صندوق به نام شما زدند ولي زيبنده اين كشور نيست كه قيمت خودرو در عرض يك شب ۳۰ درصد افزايش پيدا كند، وام مسكن و وام ازدواج و طرح سامان‌دهي كاركنان دولت در هاله‌اي از ابهام باشد. نبايد گراني و تورم باشد و كارگران زحمتكش شركتي همچنان بلاتكليف باشند. جناب آقاي پزشكيان دستور ويژه دهيد و فكري به حال اين مردم كنيد. به اين ترتيب نمايندگان ضمن تذكر نسبت به لزوم حمايت از اقشار آسيب پذير تاكيد دارند كه دو قوه با همكاري يك ديگر مي‌توانند چالش‌ها را حل كنند و بايد ديد كه اين همراهي در نخستين گام و در بودجه 1404 چطور خود را نشان مي‌دهد.