كشورها چگونه مصرف برق مشتركان را مديريت مي‌كنند؟
مصرف بيش از حد و فراتر از استاندارد در بخش‌هاي مختلف يكي از چالش‌هاي بزرگ صنعت برق كشور است كه جدا از مساله فرهنگ صرفه‌جويي و لزوم اشاعه آن، ارتباط مستقيم با بهره‌وري پايين تجهيزات و وسايل برقي و شدت بالاي مصرف انرژي در ايران دارد.
مصرف بيش از حد و فراتر از استاندارد در بخش‌هاي مختلف يكي از چالش‌هاي بزرگ صنعت برق كشور است كه جدا از مساله فرهنگ صرفه‌جويي و لزوم اشاعه آن، ارتباط مستقيم با بهره‌وري پايين تجهيزات و وسايل برقي و شدت بالاي مصرف انرژي در ايران دارد. به گزارش ايسنا، كارشناسان بر اين عقيده‌اند كه ناترازي برق در كشور، به دليل وجود اشكال در عرضه و تقاضا است؛ زيرا در سمت عرضه توسعه و سرمايه‌گذاري ناكافي بوده و در سمت تقاضا نيز بهينه‌سازي مصرف معطل مانده است. به گفته - ميثم نصر، مديرعامل يك شركت نيروگاه سيكل تركيبي، قيمت دستوري و عدم اصلاح تعرفه چالش‌هايي را در هر دو بخش عرضه و تقاضا ايجاد كرده است؛ اصلاح تعرفه علاوه بر اينكه انگيزه سرمايه‌گذاري خواهد بود، اصلاح الگوي مصرف را نيز در پي خواهد داشت. اصلاح تعرفه براي مشتركان پرمصرف و برخي صنايع آغاز شده و پيش‌بيني مي‌شود كه ادامه داشته باشد. بررسي وضعيت برخي كشورها در سطح جهان نشان مي‌دهد كه ميزان كل برق مصرفي در كشوري مانند مصر با بيش از ۱۱۰ ميليون نقر جمعيت، تنها با ميزان تقاضاي مصرف برق سامانه‌ها سرمايشي كشور در دوره گرم سال برابري مي‌كند و با اينكه در ايران چيزي معادل ميزان مصرف برق در كشور صنعتي آلمان برق توليد مي‌شود، اما شدت مصرف انرژي در ايران نزديك به ۴ برابر كشور آلمان است. اين يعني در صورت ارتقاي بهره‌وري انرژي و مديريت صحيح مصرف برق در ايران به‌طوري كه شدت مصرف انرژي در ايران به ميزان شدت مصرف انرژي در آلمان برسد، با ظرفيت كنوني توليد برق كشور مي‌توان نياز برقي ۴ برابر جمعيت فعلي كشور را پاسخ داد. رويكردي كه در دولت چهاردهم مورد توجه ويژه قرار گرفته است. از جمله راهكارهايي كه در كشورهايي مانند ژاپن، استراليا، امريكا و بسياري از كشورهاي توسعه يافته ديگر براي مديريت مصرف برق و الزام مشتركان براي ارتقاي بهره وري وسايل برقي استفاده مي‌شود، راهكاري موسوم به « Critical Peak Pricing» (قيمت‌گذاري اوج مصرف) است كه بر اساس اين راهكار در ساعات اوج بار قيمت مصرف برق مشتركان به‌شدت افزايش مي‌يابد و همين موضوع سبب مي‌شود تا مشتركان ميزان مصرف برق خود را به ويژه در ساعات اوج بار كه شبكه تحت فشار شديدي قرار دارد، كاهش بدهند يا در پي ارتقاي بازدهي وسايل برقي و عايق‌سازي محيط زندگي خود بروند. به گفته كارشناسان در ايران اما به دليل قيمت بسيار پايين برق (با وجود افزايش ۳۸ درصدي تعرفه‌هاي برق در پاييز سال جاري كه بر اساس قانون مانع زدايي از توسعه صنعت برق اعمال شد) بيش از ۷۵ درصد مشتركان قبوضي كمتر از ۵۰ هزار تومان براي دوره‌هاي دو ماهه دريافت مي‌كنند كه نشان مي‌دهد، عملا تعرفه‌ها براي ترغيب مشتركان به كاهش مصرف و ارتقاي بهره‌وري الزام‌آور نيست.