کرمان دومین استان کشور با بیشترین نرخ بیکاری زنان است
گزارش مرکز آمار از تحولات بازار کار در تابستان سال جاری نشان میدهد که نرخ بیکاری در کرمان کاهشی است، اما بالاتر از متوسط کشوری قرار دارد. کرمان در میان ۳۱ استان کشور، یازدهمین استان با کمترین نرخ بیکاری مردان و در مقابل، دومین استان با بیشترین نرخ بیکاری زنان است.
بر اساس گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری در کرمان در تابستان 1403 کاهشی اما همچنان بالاتر از متوسط کشوری بوده است. این مرکز، نرخ بیکاری کشور را در تابستان 7.5 درصد اعلام کرد که گویای 0.2 واحد درصد کاهش نسبت به بهار امسال و 0.4 واحد درصد کاهش، در مقایسه با تابستان سال گذشته است.
نرخ بیکاری کرمان اما، در تابستان سال جاری با 2.7 واحد درصد کاهش نسبت به بهار به 8.2 درصد رسید. البته این رقم، 0.8 واحد درصد افزایش را در مقایسه با تابستان سال گذشته نشان میدهد.
به این ترتیب، کرمان در میان 31 استان کشور، سیزدهمین استان با بیشترین نرخ بیکاری محسوب میشود.
نرخ دو رقمی بیکاری زنان در کرمان
در عین حال، نرخ بیکاری مردان در این استان کمتر از متوسط کشوری است و نرخ بیکاری زنان، عامل تاثیرگذار اصلی در شرایط بیکاری در کرمان محسوب میشود.
گزارش مرکز آمار نشان میدهد که نرخ بیکاری مردان این استان در تابستان امسال، به 5.3 درصد رسیده که گویای 0.4 واحد درصد کاهش نسبت به بهار 1403 است. البته، نرخ بیکاری مردان کرمان در مقایسه با تابستان سال گذشته روند صعودی داشته و 0.9 واحد درصد افزایش یافته است.
این گزارش نشان میدهد که نرخ بیکاری مردان این استان 0.8 واحد درصد کمتر از نرخ بیکاری همین گروه در کشور است.
در مقابل، نرخ بیکاری زنان کرمان در تابستان امسال 24.4 درصد ثبت شده که 10.2 واحد درصد بیشتر از متوسط بیکاری همین گروه در کل کشور است.
این رقم، 11.4 واحد درصد کاهش را نسبت به به بهار سال جاری و 0.5 واحد درصد کاهش را در مقایسه با تابستان سال گذشته، نشان میدهد.
جدول اول، نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در کرمان در سال 1402 نشان میدهد.
دومین جدول نیز نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در کرمان در تابستان 1403 نشان میدهد.
تصویر متفاوت بازار کار کرمان بر حسب جنس
بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار از تحولات بازار کار، نرخ بیکاری مردان «15 ساله و بیشتر» و «18 تا 35 ساله» کرمان در تابستان امسال، به ترتیب 19.1 و 27.5 واحد درصد کمتر از نرخ بیکاری زنان در همین گروه سنی بوده. در عین حال، نرخ بیکاری مردان 15 تا 24 ساله این استان، 13.5 واحد درصد بیشتر از نرخ بیکاری زنان این گروه سنی است.
گزارشهای مرکز آمار نشان میدهند که در تابستان 1403 و در کل کشور، نرخ بیکاری مردان در سه گروه یاد شده، به ترتیب 8.1، 10.7 و 13 واحد درصد کمتر از نرخ بیکاری زنان بوده است؛ این ارقام نشان میدهد که تصویر بازار کار بر حسب جنس، در کرمان با کشور تفاوت زیادی دارد (جدول شماره 2).
کرمان در میان 31 استان کشور، یازدهمین استان با کمترین نرخ بیکاری مردان و در مقابل، دومین استان با بیشترین نرخ بیکاری زنان است.
سهم زنان کرمانی در جمعیت شاغل باسواد؛ کمتر از متوسط کشوری
ادامه این گزارش نگاهی دارد به شرایط اشتغال و بیکاری، در جمعیت باسواد استان کرمان در سال 1402.
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر شاغل باسواد در کرمان در سال گذشته، 843 هزار و 267 نفر بوده است که از این تعداد، 746 هزار و 54 نفر را مردان و 97 هزار و 214 نفر را زنان تشکیل میدهند.
بر اساس گزارش مرکز آمار، دارندگان مدرک تحصیلی «دیپلم/ پیشدانشگاهی» در صدر این گروه هستند و کمترین تعداد متعلق به گروه «متوسطه/ متوسطه 2» است. 164 نفر نیز سطح تحصیلی خود را مشخص نکردهاند.
سهم زنان از جمعیت شاغلان باسواد استان کرمان به حدود 12 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور حدود 16 درصد اعلام کردهاند؛ به عبارت دیگر در کرمان، حدود 88 درصد و در کل کشور حدود 84 درصد شاغلان باسواد، در گروه مردان قرار میگیرند.
همچنین حدود 21 درصد از جمعیت شاغلان باسواد استان کرمان را فارغالتحصیلان دانشگاهی تشکیل میدهند. این رقم در کل کشور حدود 30 درصد است.
سهم 83 درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت بیکاران باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر بیکار باسواد در کرمان در سال گذشته، 86 هزار و 468 نفر بوده است که از این تعداد، 45 هزار و 277 نفر را مردان و 41 هزار و 191 نفر را زنان تشکیل میدهند.
بیشترین افراد این گروه دارای مدرک «کارشناسی» هستند و در ستون مربوط به سطح تحصیلی «متوسطه/ متوسطه 2» عدد صفر قرار گرفته است.
در این میان، سهم فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت بیکاران باسواد در کرمان، حدود 83 درصد و در کل کشور حدود 45 درصد است. بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاهی بیکار در کرمان و کشور تا سطح تحصیلی کارشناسی پیش رفتهاند.
همچنین سهم زنان نیز در این جمعیت، در کرمان به حدود 48 درصد و در کل کشور به حدود 33 درصد میرسد.
سهم 74 درصدی زنان از جمعیت غیرفعال باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر غیرفعال باسواد در کرمان در سال گذشته، یک میلیون و 272 هزار و 983 نفر بوده است که از این تعداد، 327 هزار و 565 نفر را مردان و 945 و 418 نفر را زنان تشکیل میدهند.
دارندگان مدرک تحصیلی «دیپلم/ پیشدانشگاهی» در صدر این گروه قرار دارند و کمترین تعداد آنها نیز متعلق به دسته «فوقلیسانس و بالاتر» هستند.
در عین حال، سهم زنان از جمعیت غیرفعال باسواد در کرمان به حدود 74 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور حدود 72 درصد نشان میدهند. همچنین، حدود 17 درصد از این جمعیت نیز فارغالتحصیل دانشگاه هستند؛ گزارش مرکز آمار نشان میدهد که این نسبت در کل کشور در حدود 21 درصد است.
زنان کرمان؛ صدرنشین سهم اشتغال در بخش کشاورزی
گزارش مرکز آمار از تحولات بازار کار در تابستان سال جاری نشان میدهد که سهم اشتغال کل، مردان و زنان در بخشهای مختلف اقتصادی کشور، به ترتیب شامل خدمات، صنعت و کشاورزی میشود.
این در حالی است که سهم شاغلان کرمان از اشتغال در بخشهای مختلف اقتصادی، تفاوت قابل توجهی با میانگین کشوری دارد و به ترتیب شامل بخشهای خدمات، کشاورزی و صنعت میشود.
در گروه مردان نیز همین ترتیب برقرار است اما سهم زنان این استان از اشتغال در بخشهای مختلف به ترتیب عبارت است از: کشاورزی، خدمات و صنعت.
به عبارت دیگر، زنان کرمانی سهم اندکی از اشتغال در بخش صنعت دارند؛ به گونهای که کرمان پس از ایلام (6.6 درصد) و کهگیلویه و بویراحمد (8.5 درصد)، سومین استان کشور، با کمترین سهم زنان از اشتغال در این بخش محسوب میشود.
در مقابل، سهم آنان از اشتغال در بخش کشاورزی، تفاوت قابل توجهی با متوسط کشوری دارد و از این نظر، صدرنشین کشور هستند.
همچنین سهم اشتغال در بخش خصوصی، همچون کل کشور در کرمان نیز، بیشتر از بخش عمومی ذکر شده است. این موضوع در آمار کلی استان و در گروه مردان پررنگتر و در گروه زنان کمرنگتر از متوسط کشوری است.
در این میان، بیشتر شاغلان استان کرمان، همچون کل کشور، در بخش رسمی اقتصاد حضور دارند و سهم آنها از این بخش، پررنگتر از متوسط کشوری است.
بر اساس تعریف مرکز آمار، بخش غیررسمی (در مقابل بخش رسمی)، شامل واحدها و بنگاههایی میشود که اساساً به منظور ایجاد اشتغال و درآمد برای خود، در زمینه تولید کالا و خدمات فعالیت میکنند. این واحدها غالباً در چارچوب مقررات تشکیل نشدهاند یا با تشکیلات کوچک و بدون تفکیک بین کار و سرمایه به عنوان عوامل تولید، در سطح کوچک عمل میکنند. به عبارت دیگر، آنها معمولاً حساب و کتاب یا حسابداری ندارند و اندازه بنگاه از نظر تعداد شاغلان، کمتر از سطح تعیینشده در مقررات کشور است. این بنگاهها اغلب مطابق مقررات و قوانین ثبت نشده یا جواز کسبوکار دریافت نکردهاند.
اشتغال غیررسمی (در مقابل اشتغال رسمی) نیز عبارت است از اشتغال کارکنان مستقل، کارفرمایان، کارکنان شرکتهای تعاونی تولیدی بخش غیررسمی، تمامی کارکنان فامیلی بدون مزد و حقوقبگیرانی که از نظر قانونی یا در عمل، زیر پوشش قوانین کار و مزایای تامین اجتماعی و استخدامی (از قبیل مالیات بر درآمد، تامین اجتماعی، یا مزایای استخدامی، مرخصی استحقاقی و مرخصی استعلاجی با مزد) قرار ندارند.
کرمان؛ ششمین استان با بیشترین نرخ تورم
تورم نیز از جمله شاخصهای مهم در اقتصاد هر کشور است. گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت مصرفکننده در آبان سال جاری نشان میدهد که نرخ تورم ماهانه در کرمان کمتر از نرخ کشوری آن و تورم نقطه به نقطه و سالانه این استان بیشتر از متوسط کشوری است. کرمان ششمین استان کشور با بیشترین نرخ تورم سالانه محسوب میشود.