با دستور و امر و نهي نمي‌توان جامعه را هدايت كرد
رييس‌جمهور با بيان اينكه با دستور و امر و نهي نمي‌توان جامعه را هدايت كرد و اين رويه فقط باعث مي‌شود مردم در مقابل ما بايستند، گفت: اينكه بگوييم اگر حرفي كه ما مي‌زنيم گوش نكرديد، با جريمه و زندان مواجه مي‌شويد، اين سه پيامدهاي فساد‌آميز دارد؛ اول اينكه قلب را سياه مي‌كند، دوم اينكه دين را تضعيف، سست و بي‌پايه مي‌كند و سوم هم اينكه انقلاب و تغيير و دگرگوني‌ها را نزديك مي‌كند.
رييس‌جمهور با بيان اينكه با دستور و امر و نهي نمي‌توان جامعه را هدايت كرد و اين رويه فقط باعث مي‌شود مردم در مقابل ما بايستند، گفت: اينكه بگوييم اگر حرفي كه ما مي‌زنيم گوش نكرديد، با جريمه و زندان مواجه مي‌شويد، اين سه پيامدهاي فساد‌آميز دارد؛ اول اينكه قلب را سياه مي‌كند، دوم اينكه دين را تضعيف، سست و بي‌پايه مي‌كند و سوم هم اينكه انقلاب و تغيير و دگرگوني‌ها را نزديك مي‌كند.
مسعود پزشكيان در آيين بزرگداشت چهلمين سالگرد تشكيل شوراي عالي انقلاب فرهنگي «حكمراني فرهنگ و علم» با بيان اينكه رسالت اصلي پيامبران اجراي حق و عدالت و رفع اختلافات و ايجاد انسجام در جامعه بوده است، اظهار داشت: زماني مي‌شود حق را گفت و عدالت را اجرا كرد كه وابستگي‌هاي قومي و گروهي را زمين بگذاريم و آنجا كه بر اساس تابعيت از نفس حق را ضايع كنيم، گرفتار ضلالت خواهيم شد.
رييس‌جمهور با اشاره به آيات و احاديث متعدد درباره اهميت رعايت حق و عدالت و عبور از هواي نفس افزود: عمل به حق و عدالت زماني مقدور و ممكن است كه انسان‌ها اين باور و اعتقاد را در وجود خودشان ايجاد كرده باشند. اگر ما حق و عدالت را رعايت نكنيم، وحدت و انسجام نيز جاي خود را به نفسانيت و حاكميت نفس شيطاني مي‌دهد. حق و عدالت جنسيت، قوميت، چپ و راست و مذهبي و غيرمذهبي نمي‌شناسد و حق هر انساني بايد فارغ از اين ملاك‌ها و صرفا بر اساس انسانيت او ادا شود.
دكتر پزشكيان با تأكيد بر اينكه انقلاب فرهنگي واقعي بايد از درون خود ما شروع شود، تصريح كرد: در آيات و روايات متعددي تأكيد شده كه معلم بايد خود متعلم باشد؛ اگر مي‌خواهيم جلوداري كنيم، ابتدا بايد خودمان را اصلاح كرده باشيم؛ هدايت ديگران بايد بر مبناي عمل و كردار باشد، نه زباني، چرا كه رفتار در هر زبان و گويشي قابل درك و فهم است. بايد به آنچه مي‌خواهيم ديگران را به آن دعوت كنيم، عامل باشيم، نه اينكه در بيان چيزهايي بگوييم اما در عمل جور ديگري عمل كنيم.
رييس‌جمهور با بيان اينكه اصلاح را بايد ابتدا از خودمان آغاز كنيم، گفت: امروز مشكل اصلي در جامعه ما اين است كه رفتار خودمان را اصلاح نكرده‌ايم، اگر نه امكان ندارد كه ما در جامعه بر اساس حق و عدالت عمل كنيم و بعد در جامعه نارضايتي عمومي و اجتماعي هم ايجاد شود. شايد عده‌اي زياده‌خواه باشند كه با اجراي حق و عدالت ناراضي شوند، اما اگر حق همه را فارغ از دسته و گروه و باور و دين داديم و با همه منصفانه برخورد كرديم، آن وقت مي‌توانيم الهام‌بخش باشيم.
دكتر پزشكيان تأكيد كرد: با دستور و امر و نهي نمي‌توان جامعه را هدايت كرد و اين رويه فقط باعث مي‌شود مردم در مقابل ما بايستند. اينكه بگوييم اگر حرفي كه ما مي‌زنيم گوش نكرديد، با جريمه و زندان مواجه مي‌شويد، اين سه پيامدهاي فساد‌آميز دارد؛ اول اينكه قلب را سياه مي‌كند، دوم اينكه دين را تضعيف، سست و بي‌پايه مي‌كند و سوم هم اينكه انقلاب و تغيير و دگرگوني‌ها را نزديك مي‌كند. وقتي مي‌توان جامعه را هدايت كرد كه ابتدا با رفتارمان مردم را جذب كنيم و سپس آنها با الگوگيري از رفتار ما هدايت شوند.
رييس‌جمهور با بيان اينكه اگر بر اساس علم در تمام قسمت‌ها عمل كنيم، اصلا دعوايي به وجود نمي‌آيد، خاطرنشان كرد: اختلاف زماني شروع مي‌شود كه هر كس مدعي باشد كه صرفا او بر حق است و صرفا نگاه و استنباط او صحيح است. اگر همه بياموزيم كه بر اساس شواهد و مستندات سخن بگوييم و عمل كنيم، ديگر اختلاف پيدا نمي‌شود. اختلاف زماني ايجاد مي‌شود كه هر كدام از ما بدون توجه به مستندات مدعي باشيم كه راهي كه ما مي‌رويم، صحيح است. اگر انسان عاقلي باشيم حرف مستند به شواهد را مي‌پذيريم و دعوا نمي‌كنيم.
دكتر پزشكيان با اشاره به اينكه هيچ ظلمي بالاتر از اين نيست كه در مقابل علم و حرف و راه صحيح بايستيم، اظهار داشت: اگر ما امور را در اقتصاد و دانشگاه و ادارات درست اداره مي‌كرديم، امروز در جايگاه متفاوتي قرار مي‌گرفتيم؛ انسان مسلمان و مومن بايد راه درست را برود و حرف محكم را بزند، چرا كه اساسا مبنا و جهت‌گيري فرهنگ بر حق و عدالت است و بايد بين خودمان و همه جامعه، چه كسي كه دوست مي‌شماريم و چه كسي كه دشمن، بر اساس حق، عدالت و انصاف رفتار كنيم. اگر اين انصاف را رعايت كرديم و مواظب نفس خود بوديم، آن وقت مي‌توانيم فرهنگ را اشاعه دهيم و نيازي به دعوا، بگير و ببند و زدن و اخراج كردن نيست.
رييس‌جمهور افزود: مشكل خود ما هستيم، نه آنها؛ اين جوانان را ما تربيت كرديم نه امريكايي‌ها، اگر مشكل پيدا كردند، بايد نگاه كنيم ببينيم ما چه كرده‌ايم كه اين اتفاق افتاده است و به جاي اينكه راه درست را برود، راه ديگري را انتخاب كرده است؛ امروز اما به جاي اينكه برگرديم ببينيم چرا اين آدم راه درست را انتخاب نكرده، داريم همان فردي را كه خودمان تربيت كرده‌ايم، جريمه مي‌كنيم. اين مساله‌اي است كه بايد جور ديگري به آن نگاه و نسبت به آن عمل كرد، با امر و نهي و دستور نمي‌شود باور و اعتقاد و فرهنگ را در جامعه اشاعه داد، بلكه با رفتار و الگو قرار گرفتن و الهام‌بخش بودن مي‌شود.
دكتر پزشكيان با بيان اينكه امكان ندارد من انسان عالم، با اخلاق، منصف و خوبي باشم و آن وقت جوانان از چپ و غير چپ يا مذهبي و غيرمذهبي از من فراري باشند، تصريح كرد: انسان‌ها به دنبال خدا هستند. خداوند مظهر تمام خوبي‌هاست و هر انساني فطرتا به دنبال كسي مي‌گردد كه توانمندتر، عاقل‌تر و زيباتر باشد. اساسا انسان به دنبال تعالي و علم است. اين چيزي است كه بايد در جامعه اشاعه دهيم و بايد ابتدا آن را از خودمان شروع و بعد بر مبناي علم با هم گفت‌وگو كنيم. علم جاي دعوا ندارد، چرا كه مستند و بر اساس شواهد است.
رييس‌جمهور با اشاره به اينكه اگر بتوانيم اين 2 كار را انجام دهيم و در جامعه و ميان مردم آن را گسترش دهيم، مي‌توانيم جامعه‌اي محكم و چنگ‌زده به ريسمان الهي بسازيم، گفت: اين وظيفه شوراي عالي انقلاب فرهنگي است و شورا در دوره جديد بر همين مبنا آمده سامان دادن مدرسه و نظام آموزشي را در اولويت قرار داده تا كار از مدرسه آغاز شود.
دكتر پزشكيان با بيان اينكه اگر حق و عدالت را در جامعه پياده كنيم، ديگر دعوا نخواهيم داشت و پان‌تركيسم و پان‌كرديسم و پان‌عربيسم شكل نمي‌گيرد، خاطرنشان كرد: امكان ندارد كه ما بر اساس حق و عدالت عمل كنيم و در جامعه دعوا داشته باشيم. هر فردي زماني دنبال هويتش مي‌گردد كه آن را انكار كرده باشند و با او غيرمنصفانه برخورده شده باشد، زماني كه نتواند در جايگاهي كه شايستگي و توانمندي آن را دارد، قرار گيرد و در عوض كساني در آن جايگاه باشند كه شايستگي لازم را نداشته باشند، چرا كه اين فرد مثل آنها نيست يا همزبان و داراي فرهنگ و مذهب شبيه آنها نيست و اين عين بي‌عدالتي و بي‌انصافي است.
رييس‌جمهور اظهار داشت: اگر بتوانيم حق و عدالت را در كشور اجرا كنيم، وحدت و انسجام نيز شكل خواهد گرفت و جامعه‌اي مستحكم و پايدار ايجاد خواهد شد؛ اميدوارم شما بزرگان علم و فرهنگ كمك كنيد بر اساس اين اصول در جامعه حركت كنيم و حق را ناديده نگيريم. نارضايتي زماني آغاز مي‌شود كه كساني احساس كنند، حق‌شان ناديده گرفته شده است و آن وقت ديگر نمي‌شود آنها را هدايت كرد.