10 الگوي پولشويي در عرصههاي آنلاين
بانك مركزي دولت چهاردهم اخيرا نظارتهاي دامنهداري را براي مقابله با پولشويي و مفاسد مالي در دستور كار قرار داده است كه بازخوردهاي قابلتوجهي در فضاي عمومي پيدا كرد.
بانك مركزي دولت چهاردهم اخيرا نظارتهاي دامنهداري را براي مقابله با پولشويي و مفاسد مالي در دستور كار قرار داده است كه بازخوردهاي قابلتوجهي در فضاي عمومي پيدا كرد. اما يكي از اضلاع اصلي بحث پولشويي، مفاسدي است كه در عرصه آنلاين شكل گرفته و باعث وارد شدن خسارت به اقتصاد كشور ميشود. اما بايد ديد، وقتي از پولشويي آنلاين صحبت ميكنيم دقيقا درباره چه مسالهاي صحبت ميكنيم؟ مصاديق شكلگيري اين نوع پولشوييها كدامند و در چه قلمرويي بروز و ظهور دارند؟ باتوجه به مهم بودن اين عرصه در اينجا چند نمونه معمولي از پولشويي كه ميتواند به صورت آنلاين رخ دهد، مورد ارزيابي تحليلي قرار ميگيرد:
1) حراج آنلاين: حتما شما هم با اين شيوه حراجيها برخورد داشتهايد. يك پولشويي ممكن است چندين حساب در يك پلتفرم حراج آنلاين ايجاد كند، سپس اقلامي را براي فروش فهرست ميكنند، اما به جاي تكميل تراكنشهاي واقعي، از اين فهرستها براي انتقال وجوه غيرقانوني بين حسابها استفاده ميكنند. ظاهر فعاليت فروش قانوني به پنهان كردن منشا غيرقانوني وجوه كمك ميكند.
2) تركيب ارزهاي ديجيتال: مورد بعدي پولشوييهايي است كه در عرصه فعاليتهاي ارزهاي ديجيتالي و رمزارزها شكل ميگيرد. پولشوييها از خدمات آنلاين تخصصي استفاده میكنند تا منبع وجوه ارزهاي ديجيتال خود را پنهان كنند. اين خدمات تراكنشهاي مختلف را با هم تركيب ميكنند و رديابي منبع اصلي وجوه را دشوار ميكنند و به طور موثر پول را «تميز ميكنند.»
3) كازينوهاي آنلاين و سايتهاي قمار: همانطور كه قبلا ذكر شد، از كازينوهاي آنلاين و سايتهاي قمار ميتوان براي لايهبندي وجوه غيرقانوني استفاده كرد. پولشويان ممكن است عمدا شرطبندي را ببازند و برنده شوند تا تاريخچه تراكنش پيچيدهاي ايجاد كنند كه دنباله وجوه را گيج كند. اين موضوع باتوجه به سرمايهگذاري سايتهاي شرطبندي و قمارخانههاي آنلاين در ايران واجد اهميت ويژه است.
4) پلتفرمهاي تجارت الكترونيك: مجرمان ممكن است از ويترينهاي اينترنتي تقلبي براي جابهجايي وجوه غيرقانوني استفاده كنند. آنها فروشگاههاي آنلاين جعلي ايجاد ميكنند، سپس از اطلاعات كارت اعتباري سرقت شده براي خريد از خود استفاده ميكنند. اين ظاهر فروش قانوني و انتقال وجوه را به شيوهاي مداري نشان ميدهد.
5) تجارت كالاهاي مجازي: در محيطهاي بازي آنلاين، كالاهاي مجازي مانند پوستهها، اسلحهها يا ارز درون بازي قابل خريد و فروش هستند. پولشوييها ممكن است با خريد كالاهاي مجازي با وجوه غيرقانوني و سپس فروش آنها به صندوقهاي پاك از اين امر سوءاستفاده كنند و به طور موثر پول را در اين فرآيند مشروعيت بخشند.
6) بسترهاي پرداخت همتا به همتا: برخي مجرمان از پلتفرمهاي پرداخت همتا به همتا براي انتقال وجه بين حسابها استفاده ميكنند. آنها ممكن است در معاملات ساختگي با چندين حساب شركت كنند تا دنباله وجوه را پنهان كنند و تراكنشها را قانوني جلوه دهند.
7) كلاهبرداريهاي سرمايهگذاري آنلاين: طرحهاي سرمايهگذاري آنلاين تقلبي بازده بالايي را وعده ميدهند و قربانيان را تشويق ميكنند تا پول خود را سرمايهگذاري كنند. در واقعيت، وجوه از طريق يكسري تراكنشها هدايت ميشوند تا رديابي آنها دشوار شود و بازدههاي وعده داده شده هرگز محقق نميشوند.
8) خيريه آنلاين و تامين مالي جمعي: مجرمان ممكن است سازمانهاي خيريه جعلي يا كمپينهاي سرمايهگذاري جمعي را براي جمعآوري وجوه از كمككنندگان غيرقانوني راهاندازي كنند. اين وجوه را ميتوان از طريق يكسري معاملات شستوشو داد و تعيين منشا مجرمانه آنها را چالشبرانگيز ميكند.
9) بانكداري آنلاين برونمرزي: برخي افراد از خدمات بانكداري آنلاين در حوزههاي قضايي خارج از كشور با مقررات سست براي انتقال و ذخيره وجوه غيرقانوني استفاده ميكنند. اين خدمات ناشناس ماندن را فراهم ميكند و رديابي منشا وجوه را براي مقامات دشوار ميكند.
10) عرضه اوليه سكه ارزهاي ديجيتال (ICO): از ICOهاي تقلبي ميتوان براي پولشويي استفاده كرد. مجرمان ممكن است يك ارز ديجيتال جعلي ايجاد كنند و توكنهايي را به سرمايهگذاران ناخواسته بفروشند و به طور موثر وجوه غيرقانوني را به داراييهاي ديجيتالي به ظاهر قانوني تبديل كنند. اين مثالها روشهاي خلاقانهاي را كه مجرمان ميتوانند از محيط آنلاين براي پولشويي استفاده كنند، نشان ميدهد. با اين حال، سازمانهاي مجري قانون و موسسات مالي به طور مداوم روشهاي خود را براي شناسايي و جلوگيري از اين فعاليتها از طريق مقررات سختگيرانه، فناوريهاي نظارتي پيشرفته و همكاريهاي بينالمللي بهبود ميبخشند.