ظهور ارز 65 هزار توماني با چراغ خاموش
از امروز رسما پايان عصر ارز ترجيحي در كشورمان اعلام شد. نرخي كه طي سالهاي گذشته همواره در فضاي اقتصادي ايران حضور جدي داشته و زمينه ساز بسياري از تحولات و آثار مثبت و منفي اقتصادي شده بود زين پس به تاريخ ميپيوندد تا شايد در زماني ديگر و هنگامهاي ديگر دوباره سر از خاك تصميمسازيهاي اقتصادي كشور سر بر آورد يا نياورد! بر اساس اعلام مسوولان ارز توافقي ايران با نرخ ۶۵ هزار تومان قيمت خورد .
از امروز رسما پايان عصر ارز ترجيحي در كشورمان اعلام شد. نرخي كه طي سالهاي گذشته همواره در فضاي اقتصادي ايران حضور جدي داشته و زمينه ساز بسياري از تحولات و آثار مثبت و منفي اقتصادي شده بود زين پس به تاريخ ميپيوندد تا شايد در زماني ديگر و هنگامهاي ديگر دوباره سر از خاك تصميمسازيهاي اقتصادي كشور سر بر آورد يا نياورد! بر اساس اعلام مسوولان ارز توافقي ايران با نرخ ۶۵ هزار تومان قيمت خورد . نرخي كه اگرچه باعث خوشحالي فعالان و سرمايهگذاران بورسي است و قدم بزرگي در راستاي حذف رانت از اقتصاد است اما به نظر من لازم است زيربناي لازم براي اجراي درست آن هم تدارك ديده شود. ضرورتي كه به نظر ميرسد تاكنون انديشيده نشده و زيرساختهاي حمايتي لازم براي مديريت بازار براي اين اقدام ديده نشده است! اتفاقي كه در صورت فقدان زيرساختهاي لازم ممكن است ظهور و بروز يابد آن است كه شوك قيمتي حاصل از اين آزادسازي باعث خروج كامل اقتصاد از ركود تورمي و ورود آن به يك سيكل سوپرتورمي همراه با رونق خواهد شد. پرسشي كه ممكن است با اين توضيحات در برخي اذهان شكل بگيرد آن است كه اثرات اين تصميم در بازار سرمايه چگونه خواهد بود؟ بورس همچنان خواهد تاخت و بازدهي خيرهكنندهاي تا بهار ۱۴۰۴ ثبت خواهد كرد، اما در عين حال بايد توجه داشت، ظرف بورس براي پذيرش اين سيل نقدينگي كافي نخواهد بود، مگر اينكه عمق بازار به حد نياز افزايش يابد. بنابراين نهايتا تا بهار ۱۴۰۴ بايد آماده بيدار شدن بازارهاي موازي بورس نظير مسكن و ارز و طلا باشيم و در ادامه هم شاهد تورم قابل توجه در اقلام مصرفي در كليه صنايع و خدمات كشور خواهيم بود. به دليل روشن نبودن اقدامات حمايتي از قشر ضعيف و كارگران وكارمندان ، بيشترين فشار معيشتي به اقشار متوسط و ضعيف خواهد آمد و ممكن است در اثر آن تورم قابل توجهي ايجاد شده و براي اقشار محروم مشكلساز شود. توصيهاي كه به فعالان اقتصادي و عموم مردم ميتوان كرد آن است كه كساني كه به دنبال وام براي خريد خودرو و مسكن و ... هستند بهتر است حتما اين كار را تسريع كرده و پول ارزان قيمت را مغتنم بشمارند.سرمايهگذاران در بورس بايد بدانند كه سرمايهگذاري بورسيشان براي بازار بورس كافي است و به هيچ عنوان نبايد سراغ فروش دارايي سرمايهاي و خريد سهام بروند زيرا احتمالا در سال آينده توان خريد همان دارايي را نيز نخواهيد داشت.
برخي تحليلگران با نگراني تحولات اخير را دنبال ميكنند و اين پرسش را طرح ميكنند چرا در شرايطي كه ايران با ناترازيهاي فزاينده در حوزههاي انرژي، بودجه و... روبهروست در اين بازه زماني دست به يك چنين جراحي بزرگي زده است.
برخي ديگر از تحليلگران هم بدبينانهتر مسائل را حلاجي كرده و ميپرسند، چرا در حالي كه در تامين برق اتوبانهاي شهر در زمستان هم ظرفيت كافي وجود ندارد، يك شوك بزرگ قيمتي به اقتصاد وارد شده كه در نهايت تورم بزرگي را به مصرفكننده نهايي وارد خواهد كرد؟در يك چنين شرايطي و در بطن يك چنين نظام تصميمسازيهاي اقتصادي، حدود ۸۷۲ هزار نفر در عرضه اوليه شنبه شركت كردند و خبري از مشاركت چند ميليوني عموم مردم در عرضه اوليه نيست. معناي اين رخدادها اين است كه پولهاي بزرگ بازار را به گردش درآورده و هنوز عموم مردم اعتمادشان به بازار ترميم نشده است. پول بزرگ اگرچه مزيتهاي خودش را دارد اما اگر ضريب نفوذ بازار بين عموم سرمايهگذاران افزايش نيابد، نوسان در پولهاي بزرگ ميتواند بازار را با چالش روبهرو كند، در اين صورت شاخههاي رشدي و اصلاحي بازار هر دو با شيب تند اتفاق ميافتد.خبر جالب ديگر رسانهاي اين كه بعد از سقوط اسد، قيمت دلار در سوريه ۲۰ تا ۲۵ درصد ريزش داشته! جداي از نقش دولتها در گران كردن ارز، فرض كنيد براي حفظ ارزش پولتان در مقابل جنگ، منابعتان را به دلار تبديل كردهايد و حالا بعد از جنگ، دلار ۲۵ درصد ارزش خودش را در مقابل پول ملي شما از دست داده است! اينجاست كه بايد گفت كه همهچيز خاورميانه پيشبينيناپذير است!