پيك دوم شروع شده يا در راه است؟

گلي ماندگار|

هر ساله قبل از شروع پاييز و دقيقا از نيمه‌هاي شهريور واكسيناسيون آنفلوآنزا آغاز مي‌شود و بسياري از متخصصان بر اين باورند كه بهترين زمان براي تزريق اين واكسن از اواسط شهريور تا اواسط مهر است. افرادي كه در اين زمان مورد بحث واكسن آنفلوآنزا را تزريق كنند قطعا در مقابل ابتلا به اين بيماري مصون مي‌شوند. اما مساله اينجاست كه به گفته بسياري از متخصصان بيماري آنفلوآنزا هر سال به شكل جديدي بازتوليد مي‌شود و همين مساله در تاثيرگذاري واكسن‌ها بسيار مهم است. در واقع براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري بايد واكسن‌هاي توليد همان سال را تزريق كرد اما اگر زمان طلايي تزريق واكسن بگذرد باز هم اين واكسن مي‌تواند اثرگذاري مناسبي داشته باشد. باز هم به نظر متخصصان تزريق واكسن بعد از زمان اعلام شده به احتمال زياد منجر به پيشگيري از بيماري نمي‌شود اما باعث كاهش درصد زيادي از عوارض اين بيماري براي فرد مبتلا مي‌شود. به اين ترتيب حتي اگر امروز هم براي تزريق واكسن آنفلوآنزا اقدام كنيد دير نيست.

بر اساس آمارهاي اعلام شده اوج ابتلا به آنفلوآنزا در سال گذشته از اوايل آذر ماه آغاز شد و امسال به اواخر آذرماه رسيده است. اما دليل افزايش تعداد مبتلايان به آنفلوآنزا غير از سردي هوا چه چيز ديگري مي‌تواند باشد.

دكتر پيمان اعتضادي، پزشك عمومي، در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: قطعا آلودگي هوا مي‌تواند تاثير موثري در ابتلا به بيماري‌هاي تنفسي داشته باشد و آنفلوآنزا هم يك بيماري تنفسي به شمار مي‌رود. ضمن اينكه از وقتي پاندمي كرونا فروكش كرد مردم استفاده از ماسك و رعايت پروتكل‌هاي بهداشتي را ناديده گرفتند و همين مساله به افزايش ميزان ابتلا دامن زد.

او مي‌افزايد: بيماري‌هاي ويروسي قدرت انتقال بالايي دارند و در يك محيط بسته اگر يك نفر ناقل باشد مي‌تواند در مدت زمان كوتاهي بيماري خود را به بيش از 10 نفر انتقال دهد به همين خاطر است كه همچنان پزشكان به استفاده افراد از ماسك و رعايت فاصله اجتماعي و استفاده از الكل براي ضد عفوني كردن تاكيد دارند.

آغاز پيك دوم از يك هفته قبل

دكتر اعتضادي در پاسخ به اين سوال كه آيا پيك دوم آنفلوآنزا شروع شده يا به گفته وزارت بهداشت و درمان در راه است اظهار مي‌دارد: اگر بخواهيم به شواهد موجود و تعداد بيماراني كه به اورژانس بيمارستان‌ها و درمانگاه‌ها مراجعه مي‌كنند نگاه كنيم بايد بگوييم كه پيك دوم حداقل يك هفته‌اي هست كه آغاز شده است. او در پاسخ به اين سوال كه با توجه به گفته‌هاي قبلي بهترين زمان تزريق واكسن آنفلوآنزا تا نيمه‌هاي مهرماه است، آيا تزريق اين واكسن اكنون مي‌تواند از بروز بيماري در افراد جلوگيري كند توضيح مي‌دهد: تزريق واكسن به همه توصيه مي‌شود، به‌خصوص افراد مسن و كساني كه به بيماري‌هاي خاص مبتلا هستند. تزريق واكسن شايد مانع از بروز بيماري نشود اما قطعا در كاهش علائم و همچنين كاهش شدت بيماري تاثيرگذار است. دكتر اعتضادي درباره روش‌هاي جلوگيري از ابتلا به بيماري نيز مي‌افزايد: قطعا رعايت فاصله اجتماعي، زدن ماسك و استفاده از الكل براي ضدعفوني كردن دست‌ها از مهم‌ترين اقدام‌ها در كنترل ابتلا به بيماري خواهد بود. در واقع راه‌هاي جلوگيري از ابتلا به آنفلوآنزا هم مانند كروناست و در فصول سرد سال افراد بايد بيشتر از قبل اصول گفته‌شده از سوي متخصصان را رعايت كنند.

ساختار ويروس هرساله تغيير مي‌كند

اين پزشك عمومي در جواب اين پرسش كه آيا ويروس آنفلوآنزا هم مانند كرونا ممكن است جهش پيدا كند يا نه مي‌گويد: ويروس آنفلوآنزا عموما هرساله دچار تغييراتي مي‌شود اما به اين معنا نيست كه مانند ويروس كرونا جهش پيدا كند. البته همين تغييرات باعث مي‌شود واكسن‌هاي توليد سال گذشته چندان تاثيري نداشته باشند و افراد براي پيشگيري از ابتلا بايد حتما واكسن توليد همان سال را استفاده كنند. او در بخش ديگري از سخنان خود اظهار مي‌دارد: مردم بايد تزريق واكسن را جدي بگيرند. شايد عده‌اي چون واكسن مانع از ابتلا به بيماري نمي‌شود تزريق آن را ضروري ندانند اما مساله اينجاست كه كاهش علائم بيماري با استفاده از واكسن مي‌تواند به روند بهبود وجلوگيري از عواقب خطرناك بيماري به‌خصوص در ميان افراد مسن، زنان باردار و... كمك شاياني كند.

تشديد بيماري‌هاي تنفسي با سرد شدن و آلودگي هوا

دكتر مينا حقيقي، متخصص بيماري‌هاي عفوني نيز در اين باره به «تعادل» مي‌گويد: متاسفانه ما الان با شرايطي مواجه هستيم كه هم ابتلا به كرونا را در كشور داريم و هم ابتلا به آنفلوآنزا. از طرف ديگر آلودگي هوا و شدت سرما نيز خود عامل ديگري در افزايش بروز بيماري‌هاي تنفسي است. او مي‌افزايد: خوشبختانه با انجام واكسيناسيون در كشور ما و هم چنين عموم كشورهاي دنيا كرونا ديگر آن اثر كشندگي سابق را ندارد و به يك بيماري تنفسي يا همان شبه سرماخوردگي تبديل شده است. اما بيماري آنفلوآنزا از آن جا كه هر سال با ساختار جديدي ظهور و بروز دارد مي‌تواند تا حدودي خطرناك باشد. حقيقي اظهار مي‌دارد: متاسفانه اكثر افراد با اقدام به خوددرماني باعث مي‌شوند كه هم بيماري به شكل شديدتري بروز كند و هم دوره درمان طولاني‌تر باشد. اكثر افراد وقتي با علائم بيماري‌هاي تنفسي مواجه مي‌شوند اقدام به استفاده از كورتون مي‌كنند كه اين مساله باعث تشديد آنفلوآنزا مي‌شود.

درگيري كودكان مي‌تواند خطر آفرين باشد

او در پاسخ به اين سوال كه اين بيماري تا چه اندازه براي كودكان مي‌تواند خطرناك باشد، مي‌گويد: متاسفانه اگر خانواده‌ها براي مراجعه به دكتر دير اقدام كنند و يا دست به خود درماني در منزل بزنند اين بيماري مي‌تواند براي كودكان بسيار خطرناك باشد. در واقع اگر به موقع مورد درمان قرار نگيرند ممكن است بافت‌هاي بدن درگير شده و روند درمان را بسيار طولاني سخت و دردناك كند.

تشخيص درست در درمان موثر است

اين متخصص بيماري‌هاي عفوني در ادامه مي‌گويد: مساله مهم ديگري كه بايد مورد توجه قرار بگيرد تشخيص درست بيماري است. در واقع تشخيص اينكه فرد مبتلا به كرونا شده يا آنفلوآنزا و يا سرماخوردگي در روند درمان بسيار مهم است. چرا كه درمان هر كدام از اين بيماري‌ها بر خلاف تصور عموم با يكديگر متفاوت است و به همين دليل تشخيص درست و به موقع مي‌تواند در روند بهبودي بسيار موثر باشد.

از مصرف بي رويه آنتي بيوتيك پرهيز كنيد

از سوي ديگر دبير انجمن متخصصان عفوني كشور نيز با اشاره به اين مطلب كه در حال حاضر با سه گروه ويروس تنفسي مواجه هستيم گفت: اين سه گروه شامل ويروس‌هاي سرماخوردگي هستند. افرادي‌كه درگير آبريزش بيني بوده و سوزش گلو دارند دچار ويروس‌هاي سرماخوردگي هستند و نياز به درمان اختصاصي ندارند.

دكتر آميتس رمضاني افزود: گروه ديگر طيفي هستند كه با تب بالا، حال عمومي بد، بدن درد شديد و سردرد و گلودرد شديد به پزشك مراجعه مي‌كنند كه دچار آنفلوآنزا هستند. اين تعداد زياد شده‌اند و موارد آن تا آخر آذر بيشتر خواهد شد. اين طيف يك نوع آنفلوآنزا ساده گرفته‌اند و در كساني‌كه بيماري خاص نداشته باشند، طي يك هفته بهبود پيدا مي‌كنند. در افرادي‌كه بيماري ديگري دارند، آنفلوآنزا ممكن است بحران‌هاي جدي براي‌شان ايجاد كند. اگر كودك باشند ممكن است بافت‌هاي بدن‌شان درگير شود. افراد بالاي 65 سال كه بيماري قلبي و ريوي داشته باشند، در اثر اين بيماري دچار چالش‌هاي جدي از جمله درگيري ريه و ذات‌الريه خواهند شد.

او اظهار داشت: يك طيف از بيماران هم كرونا دارند كه شدت علائم‌شان كم است. مهم اين است كه تشخيص آنفلوآنزا و كرونا درست صورت بگيرد، چون درمان اين دو متفاوت است. مردم با علائم تنفسي از كورتون استفاده مي‌كنند كه اگر آنفلوآنزا باشد، شدت بيماري بيشتر مي‌شود. اصلا نبايد خودسرانه سرم و دگزامتازون مصرف شود. رمضاني درباره عدم نياز به مصرف آنتي بيوتيك بيان كرد: هيچكدام از اين عفونت‌ها نيازي به آنتي بيوتيك ندارد. اگر فرد دچار سينوزيت چركي شود و بعد از 6 روز خوب نشده است، آن موقع آنتي بيوتيك تجويز مي‌شود. آنفلوآنزا جز موارد محدود ويروسي است كه درمان اختصاصي دارد. اين درمان براي كساني‌كه به خصوص بيماري زمينه‌اي داشته باشند و يا زير 5 سال و بالاي 65 سال باشند، بلافاصله پس از شروع علائم بايد درمان‌شان آغاز شود. وقتي در طول 48 ساعت اول درمان رخ دهد، احتمال فوت و بستري شدن كمتر مي‌شود. براي گروه‌هاي پرخطر توصيه مي‌شود سريعا به پزشك مراجعه كنند.

افراد در صورت احساس بيماري حتما به پزشك مراجعه كنند

دبير انجمن متخصصين عفوني كشور در رابطه با دارو‌هاي مورد نياز براي درمان آنفلوآنزا اظهار داشت: من اسم دارو‌ها را نمي‌گويم، چون مردم با تصور بيماري آن را خريداري مي‌كنند و ممكن است بدون نظر پزشك مصرف كنند. اگر فردي حس كرد كه بيمار شده، حتما به پزشك مراجعه كند و طي يك هفته بهبود پيدا مي‌كنند. افرادي‌كه جوان هستند و بيماري زمينه‌اي ندارند، بدون درمان خاص هم بهبود پيدا مي‌كنند. مايعات گرم و مسكن باعث بهبود مي‌شود.

رمضاني درباره تزريق واكسن آنفلوآنزا گفت: براي تزريق واكسن آنفلوآنزا دير است. الان ديگر ويروس در تمام محيط‌ها منتشر شده است. واكسن براي خانم‌هاي باردار و بيماري‌هاي قلب و ريه از آخر شهريور تا نيمه آبان توصيه مي‌شود. شما اگر الان واكسن بزنيد، ممكن است هم واكسن بزنيد هم بيمار شويد. واكسن ۲ هفته طول مي‌كشد تا اثر كند. اگر بازهم كسي در گروه پرخطر است، با توجه به ريسك بالاي عوارض، الان هم با وجود اينكه دير است، اما واكسن بزنند.