شلاق ناترازي بر گرده كسب و كار خرد
در كشاكش قطعي برق، گاز و اينترنت در روزهاي اخير كه به دليل سوءمديريت‌هاي گذشته شكل گرفته، رخدادهايي در زيرپوست اين حوادث به وقوع پيوسته كه رسانه‌ها كمتر ابعاد و زواياي گوناگون آن را مورد بررسي و ارزيابي قرار دادند.
زهرا سليماني| در كشاكش قطعي برق، گاز و اينترنت در روزهاي اخير كه به دليل سوءمديريت‌هاي گذشته شكل گرفته، رخدادهايي در زيرپوست اين حوادث به وقوع پيوسته كه رسانه‌ها كمتر ابعاد و زواياي گوناگون آن را مورد بررسي و ارزيابي قرار دادند. مانند هر پديده ديگري، گروهي كه بيشترين فشارها، آسيب‌ها و چالش‌ها را در اثر اين ناترازي‌ها متحمل شدند، گروه‌هاي كم برخوردار و طبقات مياني جامعه هستند. طيف‌هايي كه قطعي برق و گاز و اينترنت باعث وارد آمدن خسارت بر كسب و كار آنها شد اما كسي صدايشان را نشنيد و درباره آنها صحبت نكرد. دامنه وسيع از صاحبان كسب و كار خرد و متوسط به دليل قطع شدن برق، قطع شدن گاز و اينترنت آسيب ديدند، ضرر و زياني را متحمل شدند و حتي با كابوس بيكاري نيز مواجه شدند. در جريان گزارش«تعادل» تلاش كرده صداي اين دهك‌ها و اقشار را منعكس كرده و روايتي از نگراني‌هاي آنها فراهم سازد. اگر اين گزارش منجر به اين شود كه فرد و گروه خانواده‌اي به پويش 2درجه كمتر بپيوندد تا ناترازي‌ها كاهش يافته و فرصت براي فعاليت اقشار بيشتري فراهم شود بايد از آن استقبال كرد.
روايت اول: زنان همواره در تيررس خطرات بيشتري هستند
روايت نخست در اين گزارش مرتبط با بانويي است كه در حوزه پوشاك آنلاين شاپي را اداره مي‌كند. مينا سليمي در گفت‌وگو با «تعادل» درباره تبعات قطع شدن برق بر كسب و كار خود مي‌گويد: «از سال 1400 آنلاين شاپي را راه‌اندازي كردم تا معيشت خودم و دو پسر 7 و 10ساله‌ام را تامين كنم. پس‌اندازم را صرف تبليغات براي جلب مشتري و تامين پوشاك مورد نياز مردم كردم. اما متاسفانه به دليل مشكلات سال 1401 و در شرايطي كه 8هزار مشتري و فالوور جمع كرده بودم، ماجراي فيلترينگ سالهاي 1401 به وقوع پيوست و بسياري از مشتريانم را در اثر آن از دست دادم.» او ادامه مي‌دهد: «خانوم خدايي‌اش كار ما سخته، اگر نيم ساعت دير جواب مشتري را بدهيم و كامنت‌هايشان را نبينيم، مشتري، صفحه و پيج ديگري را براي خريد انتخاب مي‌كند و فينيش. وقتي فيلترينگ سال 1401 اجرايي شد، بسياري از ايرانيان نمي‌توانستند وارد اينستاگرام شوند، بنابراين مشتري‌هاي ما هم كم و كمتر شدند. اين روند در حال بهبود بود كه اخيرا موضوع قطعي برق و اخلال در اينترنت هم نگرانمان كرده. البته هنوز آسيب جديد نديده‌ايم اما اگر ادامه‌دار باشد، خدا به ما رحم كند. خانوم، من ماهي 12 ميليون تومان اجاره خانه مي‌دهم.» پس از مينا نوبت به اختر، دختر 24سالهاي كه در حوزه گرافيك و صفحه‌آرايي مي‌رسد كه در گفت‌وگو با «تعادل» درباره مشكلاتش صحبت كند. او با اشاره به اينكه به صورت دوركاري، كار چند روزنامه را انجام مي‌دهد، مي‌گويد: «قرارداد ما به صورتي است كه هر روز در يك ساعت مشخص بايد، صفحات طراحي شده را به سردبير و مديران روزنامه ارسال كنيم. اما هر روز در ساعت پيك كاري ما برق مي‌رود و من 2ساعت نمي‌توانم كار كنم.» او ادامه مي‌دهد: «چند بار كه نتوانستم در ساعت مقرر كارم را به انجام برسانم، سردبير اعلام كرد كه يا بايد در دفتر روزنامه حضور پدا كنم يا اينكه صفحه‌آراي ديگري را استخدام مي‌كند! به همين راحتي قطعي برق ممكن است مرا بيكار كند.»
روايت دوم: براي يك لقمه نان بايد دويد و دويد
روایت دوم اين گزارش، مردي است كه به قول خودش 4فرزند قد و نيم قد و يك كدبانو در خانه دارد و بايد براي روزي آنها ساعت‌ها جلوي گاز يك آشپزخانه نزديك يكي از شعبه‌هاي دانشگاه آزاد در كرج كار كند. او مي‌گويد: «با قرض و قوله يك مغازه اجاره كردم و در كنار دانشگاه آزاد گوهر دشت كرج، غذاهاي خانگي براي دانشجويان مي‌پزم. طي روزهاي اخير متاسفانه مشكل قطعي برق وجود داشت و مشكلاتي ايجاد مي‌كرد اما وقتي گاز قطع شد، ضرر و زيان ما هم شروع شد.» عباس آقا درباره مشكلش مي‌گويد: «ما يك گاز فر بزرگ داريم كه همه غذاها را به وسيله آن آماده مي‌كنيم. اما چند روزي است كه گاز ما قطع مي‌شود. پيگيري كردم گفتند در هفته چند روز اين اتفاق رخ مي‌دهد. وقتي گاز نباشد، نمي‌توانم به مشتري‌هايم سرويس بدهم. دانشجويان مي‌آيند و وقتي مي‌بينند، گاز قطع است و از غذاي گرم خبري نيست، چند دقيقه صبر مي‌كنند و بعد راهي رستوران ديگري مي‌شوند. به خاطر هر كدام از اين مشتري‌ها خون دل خورده‌ام اما به راحتي آنها را از دست مي‌دهم.» نمونه ديگري از همين مشكل را صاحب يك زير پله در كنار پرديس ملت دارد كه در آن اسنك و سيب زميني سرخ كرده، سوخاري و... دست مردم مي‌دهد. نيما كه 36 سال سن دارد و ليسانس حسابداري را هم دارد، مي‌گويد: «دستگاه‌هاي من اغلب برقي هستند. ماكروفر و ساندويچ‌ساز و...همه با برق كار مي‌كنند، وقتي برق در اوج ساعت فعاليت‌هاي ما قطع مي‌شود. بين 25 تا 30درصد فروش ما كاهش پيدا مي‌كند. نگرانم كه اين ضرر در روزهاي آينده بيشتر شود.»
روايت سوم: همه راه‌ها به انرژي ختم مي‌شود
روايت سوم اين گزارش اما به محيط‌هاي آموزشي باز مي‌گردد؛ مدير يكي از موسسات آموزشي كنكور در گفت‌وگو با «تعادل» درباره مشكلاتي كه در اثر قطعي برق برايش ايجاد شده مي‌گويد: «قبلا زماني كه قرار بود برق قطع شود به ما خبر مي‌دادند و پيامك ارسال مي‌كردند. مي‌دانستيم كه مثلا قرار است امروز ساعت 3تا 5با قطعي برق مواجه باشيم، اما الان دو هفته است كه به ما خبر نمي‌دهند. ما كلاس‌هاي درسي را براي بچه‌هاي كنكوري برنامه‌ريزي مي‌كنيم، اما در ميانه كلاس برق مي‌رود، چاره‌اي نداريم جز اينكه كلاس را تعطيل كنيم. طي هفته گذشته، چند روز كل كلاس‌ها را تعطيل كرديم. چرا كه نمي‌دانستيم چه ساعتي با قطعي برق مواجه مي‌شويم.» او ادامه مي‌دهد: «بچه‌هاي كنكوري در فاصله 4تا5ماه مانده به امتحان براي هر ساعت و دقيقه خود برنامه دارند. اينطور كلاس‌ها را تعطيل كردن، باعث مي‌شود برنامه‌ريزي‌هاي آنها به هم بريزد و در هنگام شهريه دادن، تمام وجه قرارداد را نپردازند. نگراني ما اين است كه اين روند بي‌خبري در روزهاي آينده ادامه داشته باشد و ما ندانيم چه كلاس‌هايي را بايد تعطيل كنيم يا ساعت آنها را تغيير دهيم!» مهرداد، رضايي، صاحب يك كافي‌نت هم درباره مشكلاتش به «تعادل» مي‌گويد: «كار ما كه اين روزها كلا ضرر شده است. مردم مي‌آيند تا براي خودرو، يا كنكور يا سند خانه و...ثبت‌نام كنند، اما وقتي برق نباشد، جاي ديگري مي‌روند و كافي‌نت ديگري را انتخاب مي‌كنند. فروش من در ماه اخير نصف شده است.»
روايت آخر: لطفا دما را دو درجه كم كنيد
اينها بخشي از روايت‌هايي است كه صاحبان كسب و كار خرد به دليل ناترازي انرژي با آن دست به گريبان هستند. كاهش يك تا دو درجه‌اي دما و پيوستن به پويش دو درجه كمتر كمك مي‌كند تا گاز فري روشن بماند، چراغ خانه‌اي، كامپيوتر دانشجويي و دستگاه صاحب كسب و كار به كار خود ادامه دهد و نهايتا، روزي اقشار مختلف بهتر تامين شود.