ابرچالشهاي محيط زيستي عزم ملي ميطلبد
معاون اول رييسجمهور با تأكيد بر اينكه محيط زيست يك فرآيند همگرا است كه دو قطب نابودي و سبز را در دو سر طيف خود دارد، تصريح كرد: مساله محيط زيست تنها حق ما نبوده بلكه يك حق همگاني، مشاعي و يك فرآيند همگاني با مولفههاي فراوان است.
معاون اول رييسجمهور با تأكيد بر اينكه محيط زيست يك فرآيند همگرا است كه دو قطب نابودي و سبز را در دو سر طيف خود دارد، تصريح كرد: مساله محيط زيست تنها حق ما نبوده بلكه يك حق همگاني، مشاعي و يك فرآيند همگاني با مولفههاي فراوان است. محمدرضا عارف صبح روز (چهارشنبه) در آيين افتتاحيه بيست و دومين نمايشگاه بينالمللي محيط زيست با تاكيد براينكه سازمان محيط زيست وظيفه امانتداري از اين حق مردم را دارد و نبايد اجازه اغماض، كوتاهي يا منافع بخشي، منطقهاي و گروهي داده شود، افزود: اغلب نگاه بخشي نسبت به محيط زيست در كشورهاي در حال توسعه وجود دارد تا جايي كه در كشور تجاوز به محيط زيست به عنوان قدرداني از نهادي كه آن اجازه را داده است، مطرح ميشود. معاون اول رييسجمهور با بيان اينكه هيچ كشوري به تنهايي حق ندارد در خصوص مولفههاي همگرا تصميمگيري كند، گفت: اگر برآيند مولفهها نابودي محيط زيست باشد، پرونده مشخص ميشود كه چه سرنوشتي خواهد داشت و نبايد حتي يك آلودگي جزيي نيز ناديده گرفته شود.
عارف با اشاره به تقسيمبندي كشورهاي جهان به شمال و جنوب به عنوان يك خطر جدي تصريح كرد: كشورهايي كه مدعي توسعه سبز هستند اما در عمل نابودي محيط زيست را دنبال ميكنند و كشورهايي زندگي بدون كربن را مطرح ميكنند كه بيشترين بهره را از سوخت كربن بردند و امروز كه به سمت انرژيهاي تجديدپذير حركت ميكنيم بار ديگر كشورهاي جنوب بايد نابود شوند. وي افزود: كشورهاي توسعه يافته فرآيند محيط زيست را يكپارچه نميبينند و امروز اينگونه است كه محيط زيست در خدمت قدرت است و مشخص ميكند كه محيط زيست و حفاظت از آن چگونه است. عارف در ادامه تصريح كرد: بايد همه كشورهاي دنيا از ديرباز محيط زيست را يك فرآيند جامع مشترك تلقي ميكردند و اگر اين نگاه كشورهاي پيشرفته اصلاح نشود بسياري از كشورهاي در حال توسعه نيز موفق به انجام وظايف محيط زيستي خود نيستند و نميتوان كشورهاي در حال توسعه را از ميدان داري دور كنيم و انتظار حل مسائل محيط زيستي را داشته باشيم.
معاون اول رييسجمهور برگزاري همايشهاي علمي و كارشناسي و فني را از مهمترين راههاي كشورهاي در حال توسعه براي حل مسائل محيط زيستي دانست و گفت: بايد بپذيريم كه همه ما نسبت به نسلهاي آينده بشريت مسووليت داريم و با عملكرد منطقهاي و بينالمللي دور از فضاي سياسي مسائل محيط زيستي را حل كنيم.
وي تأكيد كرد: كشورهاي پيشرفته هر زمان بخواهند مساله را به نفع خود حل كنند، چهره خود را يك چهره حقطلبانه معصوم در خدمت انسان نشان ميدهند و پس از گذشت زمان چهره واقعي سياسي در ذات منافع اقتصادي را جلوهگر ميكنند و اميدواريم مباحث محيط زيستي در سطح جهان نهادينه و جدي براي همه كشورها باشد.
عارف با قدرداني از برگزاركنندگان نمايشگاه محيط زيست گفت: اميدواريم اين نمايشگاه به صورت جدي و حضور بيشتر چهرههاي شاخص بينالمللي و كشورهاي همسايه استمرار يابد و اين نمايشگاهها محل اشتراك گذاشتن دستاوردهاي نوآورانه هستند.
معاون اول رييسجمهور همچنين به نگاه دين اسلام در حفظ محيط زيست به عنوان يك تكليف شرعي در زندگي روزانه و فرهنگ غني ايراني در حفاظت محيط زيست اشاره و تأكيد كرد: بايد از اين فرهنگ غني مراقبت ميكرديم و نتوانستيم به خوبي در جامعه و نسلهاي جوان پرورش دهيم.
عارف با اشاره به سياستهاي كلي و اسناد بالادستي محيط زيستي در كشور از جمله برنامه هفتم توسعه، سند چشمانداز و آمايش سرزميني گفت: مقام معظم رهبري بارها در بيانات خود به اهميت حفظ محيط زيست اشاره كردند و بايد ديد رسانهها و صداوسيما چه ميزان در اين زمينه فرهنگسازي كردهاند.
عارف همچنين به چالشهاي محيط زيستي پيش روي كشور از جمله آلودگي هوا، فرسايش خاك، آلودگي آب و تخريب سفرههاي زيرزميني، حفر بيش از يك ميليون چاه غيرقانوني، مديريت پسماند، تغييرات اقليمي و بهينهسازي مصرف سوخت اشاره كرد و افزود: در بسياري از اين بحرانها همانند گردوغبار و ريزگردها تسليم هستيم و در فرسايش خاك نيز شرايط بهشدت وحشتناكتر از آلودگي هوا است و اثرات آن در چند قرن آينده مشخص خواهد شد و علت عدم موفقيت در طول دهههاي گذشته اين است كه براي ديگران نسخه ميپيچيم.
معاون اول رييسجمهور در خصوص بهينهسازي مصرف سوخت گفت: شدت مصرف انرژي در ايران با هيچ كشوري در جهان قابل مقايسه نيست و هر زمان كه دنبال اتخاذ اقدامات مناسب براي حل مسائل محيط زيستي بوديم با عوام فريبي جلوي كار خوب گرفته شد.
عارف با اشاره به عدم جديت در فرهنگسازي عمومي در مساله محيط زيست تأكيد كرد: سازمانهاي مردم نهاد در مقاطعي بسيار خوش درخشيدند اما در برههاي از زمان به دليل برخي از مسائل نامربوط با آنان برخورد شد و امروز احساس ميشود كه سمنها آمادگي نقش آفريني ندارند و بايد از آنان عذرخواهي كرد و امروز نتوانستيم تشكلهاي مردمي محيط زيستي را فعالتر از گذشته كنيم.
معاون اول رييسجمهور عدم رعايت استانداردها و ضوابط را يكي ديگر از عوامل كوتاهي در حل مسائل محيط زيستي برشمرد و گفت: بسياري از مسوولان در اين زمينه به بهانه شرايط استثنايي كشور كوتاهي ميكنند و كشور ما هميشه استثنا ميشود و براي مثال در قانون عدم احداث شهركهاي صنعتي در شعاع بيست كيلومتري شهرها يك مسوول به دلايل مختلف به وظايف خود عمل نميكند و آيا يك مسوول را ميتوان يافت كه به مردم اعلام كند از تصميمات محيط زيستي وي تمرد شد و به اين دليل از كار كنار ميكشد.