نقش صادرات بي‌موقع گازوئيل در كاهش سوخت نيروگاهي
عرضه‌هاي پرتكرار و پرحجم ۱.۳ ميليارد ليتري گازوئيل توليدي پالايشگاه آبادان در بورس انرژي و صادرات ۱۲۹ ميليون ليتري آن در ماه‌هاي تير و مرداد، در كاهش ذخيره‌سازي سوخت نيروگاهي در تابستان سهم داشته است.
عرضه‌هاي پرتكرار و پرحجم ۱.۳ ميليارد ليتري گازوئيل توليدي پالايشگاه آبادان در بورس انرژي و صادرات ۱۲۹ ميليون ليتري آن در ماه‌هاي تير و مرداد، در كاهش ذخيره‌سازي سوخت نيروگاهي در تابستان سهم داشته است.
قطعي‌هاي برنامه‌ريزي شده برق خانگي و صنعت همچنلان ادامه دارد چرا كه هنوز ميزان سوخت تحويلي به نيروگاه‌ها و ذخاير سوخت مايع آنها كفاف تأمين برق پايدار را نمي‌دهد.
يكي از دلايل اصلي بروز قطعي‌هاي پاييزه و زمستانه برق امسال، به عدم ذخيره‌سازي مناسب سوخت مايع نيروگاهي در تابستان باز مي‌گردد. مركز پژوهش‌هاي مجلس شوراي اسلامي در بخشي از سلسله گزارش‌هاي خود در زمينه بررسي لايحه بودجه ۱۴۰۴، به اين موضوع اشاره كرد و نوشته است: «ذخاير گازوئيل و نفت‌كوره نيروگاه‌ها در ۶ ماه نخست ۱۴۰۳، نسبت به مدت مشابه سال قبل كاهش پيدا كرده و افزايش ناترازي گاز و عدم امكان تامين سوخت مايع جايگزين، چالش‌هايي را براي تأمين برق در زمستان به وجود آورده است.»
هر ساله براي تضمين توليد برق پايدار در زمستان، ذخيره‌سازي سوخت مايع در مخازن ذخيره نيروگاه‌ها در طول تابستان افزايش پيدا مي‌كرد تا در شروع فصل سرد سال، با توجه به ناترازي گاز و محدود شدن گازرساني به نيروگاه‌ها به‌دليل افزايش مصرف گاز بخش خانگي، نيروگاه‌ها در تأمين سوخت مورد نياز توليد برق، با چالشي مواجه نشوند.
اشاره گزارش مركز پژوهش‌هاي مجلس به همين مساله است كه در تابستان امسال، برخلاف سال‌هاي قبل، ذخيره‌سازي مناسب سوخت مايع در نيروگاه‌ها انجام نشده و همين مساله موجب ناپايدار شدن توليد برق در پاييز و زمستان امسال شده است.
از اين رو، موجودي ذخاير مفيد گازوئيل در ۳۱ مرداد ۱۴۰۳ برابر با يك ميليارد و ۸۱۰ ميليون ليتر بوده كه در مقايسه با ۳ ميليارد و ۱۷۵ ميليون ليتر زمان مشابه سال قبل (۱۴۰۲)، بيش از يك ميليارد و ۳۶۵ ميليون ليتر معادل ۴۳ درصد پايين‌تر بوده است.
همچنين سطح ذخاير مازوت نيروگاه‌ها نسبت به زمان مشابه سال قبل نيز ۲۳ درصد كمتر بود و در مجموع سطح ذخيره سوخت مايع در نيروگاه‌ها در ابتداي شهريور سال ۱۴۰۳ نسبت به ابتداي شهريور سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۶درصد كمتر بود.
اما از مجموع ۱۴۶ نيروگاه كشور، ۱۶ نيروگاه از مازوت (نفت كوره) به عنوان سوخت جايگزين مي‌توانند استفاده كنند و ۱۳۰ نيروگاه ديگر كه نيروگاه‌هاي گازي و سيكل تركيبي هستند، از سوخت گازوئيل (نفت گاز) بايد به عنوان سوخت جايگزين در شرايط كمبود تخصيص گاز استفاده كنند؛ از اين رو ذخاير سوخت گازوئيل براي توليد پايدار برق در زمستان، از ذخاير مازوت بسيار حياتي‌تر است.
در چنين شرايطي، اتفاق عجيبي كه در طي ماه‌هاي تير و مرداد افتاده، مربوط به تخصيص بخشي از گازوئيل توليدي پالايشگاه آبادان به صادرات، به‌جاي تحويل به نيروگاه‌ها است.
شركت پالايش نفت آبادان به عنوان تنها پالايشگاه تمام دولتي كشور، در طي ماه‌هاي تير و مرداد، عرضه‌هاي مستمر و پرحجم گازوئيل در رينگ بين‌الملل بورس انرژي داشته به‌طوري كه اين شركت در دوماهه تير و مرداد، ۱۲ عرضه بزرگ گازوئيل در رينگ صادراتي به ميزان مجموع بيش از ۱.۳ ميليارد ليتر داشته است. از مجموع عرضه‌هاي پرتكرار گازوئيل توليدي پالايشگاه آبادان، حدود ۱۲۹ ميليون ليتر نفت‌گاز پالايشگاه آبادان در فرآيند عرضه در رينگ صادراتي بورس انرژي در ماه‌هاي تير و مرداد امسال (۱۴۰۳) صادر شده كه اين موضوع نيز يكي ديگر از عوامل موثر كاهش سطح ذخاير نفت‌گاز در انبارهاي شركت ملي پخش فرآورده‌هاي نفتي ايران بوده است.