هيجان پاشنه آشيل بورس ميشود؟
پس از سالها كم توجهي، بازار سرمايه ايران بار ديگر مركز توجه قرار گرفته است. افزايش توجه مديران اقتصادي و مسوولان دولتي به اين بخش، همراه با سياستهاي همراستا در حوزههاي ارزي و بودجه، موفقيتآميز به نظر ميرسد. مجلس، وزارت اقتصاد و بانك مركزي هر كدام به نوبه خود حمايتهاي رسمي و تلويحي از بازار سرمايه را افزايش دادهاند كه نويدبخش تقويت و بازگشت دوران طلايي اين بازار است.
پس از سالها كم توجهي، بازار سرمايه ايران بار ديگر مركز توجه قرار گرفته است. افزايش توجه مديران اقتصادي و مسوولان دولتي به اين بخش، همراه با سياستهاي همراستا در حوزههاي ارزي و بودجه، موفقيتآميز به نظر ميرسد. مجلس، وزارت اقتصاد و بانك مركزي هر كدام به نوبه خود حمايتهاي رسمي و تلويحي از بازار سرمايه را افزايش دادهاند كه نويدبخش تقويت و بازگشت دوران طلايي اين بازار است. اما آيا اين توجه جديد و تغييرات ميتوانند با موفقيت به رشد پايدار تبديل شوند؟
در ميان اين تحولات مثبت، نگرانيهايي پيرامون هيجانزدگي و شتابزدگي در بازار افزايش يافته است. چنين وضعيتي نه تنها در ميان سهامداران حقيقي، بلكه در سطح سازمان بورس و حتي مديريت كلان اقتصادي مشاهده ميشود. رفتارهايي كه در گذشته به ضعفهاي ساختاري منجر شدهاند، اگر كنترل نشوند، ميتوانند بار ديگر به يك تهديد جدي تبديل شوند.
سرمايهگذاران حرفهاي و باتجربه به خوبي ميدانند كه چنين هيجاناتي ميتواند به نوسانات شديد قيمتها و دورههاي ناپايدار رشد منجر شود كه اين امر نه تنها اميدواريها براي پيشرفت پايدار بازار را تهديد ميكند، بلكه اعتماد عمومي به بازار سرمايه را نيز زير سوال ميبرد.
يكي از راهكارهاي كليدي براي مديريت هيجانات، افزايش شفافيت و كارايي اطلاعات است. همچنين عرضه اوليه سهام جذاب ميتواند جذابيت سرمايهگذاري را افزايش داده و به تعادل بازار كمك كند. متاسفانه اين احتياطهاي لازم در حال حاضر به شدت مورد نياز است و بايد سريعا به اجرا درآيد.
بهرغم ارزندگي بازار و پتانسيلهاي چشمگير آن، اگر روند رفتارهاي هيجاني مديريت نشود، ميتواند تبديل به نقطه ضعفي بزرگ شده و آسيبهاي جدي به ساختار بازار وارد كند. در نتيجه، ضروري است تا سازمان بورس و سرمايهگذاران حقوقي و حقيقي بهطور جمعي براي كاهش هيجانات و بهبود رفتار بازار همكاري كنند.
يكي از كمبودهاي محسوس در ساختار بازار فعلي، نبود تقويم اقتصادي و عدم شفافيت در برنامه عرضههاي اوليه است. تدوين و اعلام يك برنامه منظم و دقيق براي عرضههاي اوليه و شفافسازي اطلاعات شركتي ميتواند به كاهش نفوذ اطلاعات نهاني و شايعات مضر در بازار كمك كند. اين امر نه تنها به افزايش كارايي بازار و كاهش رفتارهاي هيجاني منجر ميشود، بلكه اعتماد سرمايهگذاران را تقويت ميكند.
در اين مقطع زماني حساس، اقداماتي همچون افزايش دامنه نوسان، ارايه گزارشهاي مالي شفاف و جذب و تقويت حمايتهاي سياستي در بخشهاي مختلف اقتصادي ميتواند به حفظ روند مثبت بازار كمك كند. همچنين استفاده از الگوهاي مديريتي پيشرفته و بهروز رساتر ميتواند به بازگشت بازار سرمايه به جايگاه واقعي خود كمك كرده و بورسهراسي و بورسگريزي را در جامعه كاهش دهد. با اميد به افزايش همدلي و هماهنگي در ميان تمامي بازيگران اين صحنه اقتصادي، ميتوانيم آيندهاي روشنتر و پايدارتر براي بازار سرمايه كشور انتظار داشته باشيم.