کاهش چشمگیر بیکاری زنان در پایتخت
نرخ بیکاری تهران در تابستان ۱۴۰۳ کاهشی و کمتر از متوسط کشوری بوده است. تهران، دهمین استان کشور با کمترین نرخ بیکاری مردان و دومین استان از نظر کمترین نرخ بیکاری زنان محسوب میشود. آمارها تفاوت وضعیت اشتغال را در تهران با برخی استانهای کم برخوردار نشان میدهند.
گزارشهای مرکز آمار نشان میدهد که نرخ بیکاری تهران در تابستان 1403، روند کاهشی داشته و پایینتر از متوسط کشوری ایستاده است. نرخ بیکاری این استان در تابستان سال جاری، 5.3 درصد ثبت شده؛ این رقم گویای کاهش 0.6 واحد درصدی نسبت به بهار امسال و همچنین کاهش 2.2 واحد درصدی در مقایسه با تابستان سال گذشته است.
درحالی که مرکز آمار ، نرخ بیکاری کشور را در تابستان 7.5 درصد اعلام کرد که 0.2 واحد درصد کاهش را نسبت به بهار امسال و 0.4 واحد درصد کاهش را در مقایسه با تابستان سال گذشته نشان میدهد.
به این ترتیب، تهران در میان 31 استان کشور، پنجمین استان با کمترین نرخ بیکاری محسوب میشود.
روند کاهشی نرخ بیکاری زنان و مردان در تهران
در عین حال، مرکز آمار، نرخ بیکاری مردان تهران را در تابستان در مقایسه با فصل گذشته، ثابت و کمتر از متوسط کشوری در همین گروه اعلام کرده. نرخ بیکاری زنان نیز کمتر از میانگین کشوری اما روند آن کاهشی بوده است.
گزارش یاد شده، نرخ بیکاری مردان تهران را در تابستان سال جاری، 4.6 درصد نشان میدهد؛ این رقم تفاوتی با بهار امسال نداشته اما گویای کاهش 1.7 واحد درصدی در مقایسه با تابستان سال گذشته است.
گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری مردان این استان را 1.5 واحد درصد، کمتر از نرخ بیکاری همین گروه در کشور نشان میداند.
همچنین مرکز آمار نرخ بیکاری زنان تهران را در تابستان سال جاری 8.1 درصد ثبت کرده است؛ این رقم از 4 واحد درصد کاهش نسبت به بهار امسال و 4.7 واحد درصد کاهش در مقایسه با تابستان سال گذشته، حکایت میکند.
نرخ بیکاری زنان تهران، 6.1 واحد درصد پایینتر از میانگین کشوری در همین گروه است.
به این ترتیب، تهران به همراه زنجان، در جایگاه دهمین استان کشور با کمترین نرخ بیکاری مردان قرار دارد. این استان همچنین دومین استان کشور، از نظر کمترین نرخ بیکاری زنان محسوب میشود.
بر همین اساس، سام دلیری، سرپرست اداره کل تعاون،کار و رفاه اجتماعی استان تهران امروز از فعالیت ۹۰۰ هزار زن شاغل در استان تهران خبر داد (ایسنا).
جدول اول، نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در تهران در سال 1402 نشان میدهد.
دومین جدول نیز نرخ بیکاری و برخی شاخصهای اقتصادی مرتبط را در کل کشور و در تهران در تابستان 1403 نشان میدهد.
اختلاف کمتر نرخ بیکاری زنان و مردان در تهران
در عین حال، گزارش مرکز آمار نشان میدهد که نرخ بیکاری زنان «15 ساله و بیشتر» تهران در تابستان امسال، 3.5 واحد درصد بیشتر از نرخ بیکاری مردان در همین گروه سنی بوده است. این اختلاف در مورد «زنان و مردان جوان 15 تا 24 ساله» و «زنان و مردان 18 تا 35 ساله»، به ترتیب به 5.9 و 5.8 واحد درصد میرسد.
در این میان، بر اساس گزارش مرکز آمار، در تابستان 1403 و در کل کشور، نرخ بیکاری زنان در سه گروه یاد شده، به ترتیب 8.1، 10.7 و 13 واحد درصد بیشتر از نرخ بیکاری مردان بوده است؛ این ارقام نشان میدهند که اختلاف میان نرخ بیکاری مردان و زنان در هر سه گروه سنی کمتر از میانگین کشور (جدول شماره 2).
آمارهایی که در بخش نخست این گزارش ارائه شد، تفاوت وضعیت بیکاری در تهران را با برخی استانهای کم برخوردار چون سیستان و بلوچستان، خوزستان و کرمانشاه، به صورت مشهود نشان میدهد.
سهم 39 درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت شاغلان باسواد
ادامه این گزارش نگاهی دارد به شرایط اشتغال و بیکاری، در جمعیت باسواد استان تهران در سال 1402.
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر شاغل باسواد در تهران در سال گذشته، چهار میلیون و 190 هزار و 907 نفر بوده است که از این تعداد، 3 میلیون و 476 هزار و 215 نفر را مردان و 714 هزار و 692 نفر را زنان تشکیل میدهند.
گزارش مرکز آمار نشان میدهد که بیشترین افراد حاضر در این گروه دارای مدرک تحصیلی «کارشناسی» هستند و کمترین تعداد نیز در سطح تحصیلی «متوسطه/ متوسطه 2» قرار دارند.
سهم زنان از جمعیت شاغلان باسواد استان تهران به حدود 17 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور حدود 16 درصد اعلام کردهاند؛ به عبارت دیگر در این استان حدود 83 و در کل کشور حدود 84 درصد شاغلان باسواد، در گروه مردان قرار میگیرند.
همچنین حدود 39 درصد از جمعیت شاغلان باسواد استان تهران را فارغالتحصیلان دانشگاهی تشکیل میدهند. این رقم در کل کشور حدود 30 درصد است.
سهم 32 درصدی زنان در جمعیت بیکاران باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر بیکار باسواد در تهران در سال گذشته، 306 هزار و 928 نفر بوده است که از این تعداد، 210 هزار و 139 نفر را مردان و 96 هزار و 789 نفر را زنان تشکیل میدهند.
دارندگان مدرک «دیپلم/ پیشدانشگاهی» در صدر این گروه قرار دارند و کمترین تعداد نیز در دسته «متوسطه/ متوسطه 2»، هستند.
در این میان، سهم فارغالتحصیلان دانشگاهی از جمعیت بیکاران باسواد در تهران، حدود 44 درصد و در کل کشور حدود 45 درصد است. بیشتر فارغالتحصیلان دانشگاهی بیکار در تهران و کشور، مدرک کارشناسی دارند. دارندگان این مدرک، در رتبه دوم بیکاران باسواد تهران قرار گرفتهاند.
همچنین سهم زنان نیز در این جمعیت، در تهران به حدود 32 درصد و در کل کشور به حدود 33 درصد میرسد.
سهم 27 درصدی فارغالتحصیلان دانشگاهی در جمعیت غیرفعال باسواد
کل جمعیت 15 ساله و بیشتر غیرفعال باسواد در تهران در سال گذشته، شش میلیون و 111 هزار و 697 نفر بوده است که از این تعداد، یک میلیون و 756 هزار و 498 نفر را مردان و چهار میلیون و 355 هزار و 200 نفر را زنان تشکیل میدهند.
بیشترین افراد حاضر در این گروه دارای مدرک تحصیلی «دیپلم/ پیشدانشگاهی» و کمترین تعداد آنها نیز در گروه «کاردانی/ فوقدیپلم» هستند.
در عین حال، سهم زنان از جمعیت غیرفعال باسواد در تهران به حدود 71 درصد میرسد. آمارها این نسبت را در کل کشور، حدود 72 درصد نشان میدهند. همچنین، حدود 27 درصد از این جمعیت نیز فارغالتحصیل دانشگاه هستند؛ گزارش مرکز آمار نشان میدهد که این نسبت در کل کشور در حدود 21 درصد است.
حضور پررنگ تهرانیها در بخش خدمات
در این میان، گزارش مرکز آمار نشان میدهد که بیشترین سهم اشتغال کل، مردان و زنان در بخشهای مختلف اقتصادی در تهران، همچون کل کشور، به ترتیب شامل خدمات، صنعت و کشاورزی میشود.
در عین حال، مرکز آمار سهم اشتغال «کل شاغلان»، «مردان» و «زنان» تهران را در بخش خدمات، بیشتر از متوسط کشوری، اعلام کرده. سهم اشتغال «کل شاغلان» و «مردان» نیز در بخش صنعت، بالاتر از میانگین کشوری و در گروه زنان، هماندازه است.
تهران اما استانی کشاورزی محسوب نمیشود و سهم اشتغال شهروندان در این بخش ناچیز است.
در این میان، مرکز آمار، سهم اشتغال در بخش خصوصی را در تهران همچون کل کشور، بیشتر از بخش عمومی اعلام کرده است.
از سوی دیگر، بیشتر شاغلان استان تهران، همچون کل کشور، در بخش رسمی اقتصاد فعالیت میکنند.
بر اساس تعریف مرکز آمار، بخش غیررسمی (در مقابل بخش رسمی)، شامل واحدها و بنگاههایی میشود که اساساً به منظور ایجاد اشتغال و درآمد برای خود، در زمینه تولید کالا و خدمات فعالیت میکنند. این واحدها غالباً در چارچوب مقررات تشکیل نشدهاند یا با تشکیلات کوچک و بدون تفکیک بین کار و سرمایه به عنوان عوامل تولید، در سطح کوچک عمل میکنند. به عبارت دیگر، آنها معمولاً حساب و کتاب یا حسابداری ندارند و اندازه بنگاه از نظر تعداد شاغلان، کمتر از سطح تعیینشده در مقررات کشور است. این بنگاهها اغلب مطابق مقررات و قوانین ثبت نشده یا جواز کسبوکار دریافت نکردهاند.
اشتغال غیررسمی (در مقابل اشتغال رسمی) نیز عبارت است از اشتغال کارکنان مستقل، کارفرمایان، کارکنان شرکتهای تعاونی تولیدی بخش غیررسمی، تمامی کارکنان فامیلی بدون مزد و حقوقبگیرانی که از نظر قانونی یا در عمل، زیر پوشش قوانین کار و مزایای تامین اجتماعی و استخدامی (از قبیل مالیات بر درآمد، تامین اجتماعی، یا مزایای استخدامی، مرخصی استحقاقی و مرخصی استعلاجی با مزد) قرار ندارند.
روند کاهشی نرخ تورم در تهران
نرخ تورم از جمله شاخصهای مهم در اقتصاد هر کشور محسوب میشود. گزارش مرکز آمار از شاخص قیمت مصرفکننده در آذر سال جاری نشان میدهد که روند نرخ تورم ماهانه و سالانه در تهران، کاهشی و رقم آنها، کمتر از متوسط کشوری بوده است.
نرخ تورم نقطه به نقطه این استان نیز روند نزولی دارد اما رقم آن اندکی بالاتر از متوسط کشوری است.
تهران چهاردهمین استان کشور با کمترین نرخ تورم سالانه محسوب میشود.
برای اطلاعات بیشتر مطالعه دو گزارش تهران؛ پنجمین استان با نامساعدترین محیط کسب و کار و استان هایی با کمترین و بیشترین نرخ بیکاری پیشنهاد میشود.